Centum arcana politica ex omni historia selecta per centum casus centumque disquisitiones quibus insertæ sunt Boxhornianæ proposita ubi de singulis variæ sententiæ ac decreta variique eventus observantur & exactum de iis judicium fertur autore Johann

641쪽

V. Neque novum esse hic quandam quasi constitui pamam. neq; enim ignorari posse , quid in iure Romano diser tim cautum sit adversus temere litigan

tes.

DECRETUM. Placuit igitur decernstre & approbare vectigal, quod temere litigantium est, vulgo De Imposi pan ovesonderede processen, solet appellari. Est autem id quod penditur ab illis , qui coram sagistratibusUrbanis,Curiis, aliisque Tribunalibus publicis aliis si tem intentant , & in iudicio succumbunt,pro ut major aut minor summa est, de qua litigatur , plus minusve pendi solet. E. G. Si florenorum illa sit quinquaginta,asses triginta; Si centum,Sex ginta pendantur; atque sic porro. Sub initium contestationis litis, pe- unia illa curiarum Secretariis persola venda est ab actore. Si autem Actor , si aperior causa evadat, attritus ille , in quem Actio instituta est, quique succi buerit, reddere ei cogitur pecuniam ,

quae

642쪽

quae vectigalis hujus nomine Secretari, is Curiarum est persoluta.

is Curiarum est persoluta. EVE NTIIS, In tanta litium frequentia haec veluti sui imposita, li- imicet in tanta hominum iniquitate vix

corrigantiar moreS et admodum tamen

Reipublicae cerarium adjuvatur. Licet enim non uterque finis, alter salieni obtinetur; & alterius obtinendi forsan

interest, alterum non obtineri.

yuDICIUM Recte & pro Republ. censuisse Ord, nes hic crediderint ; Jaustus enim est 3t

laudabilis, nec cuiquam ingratus esse potest titulus emendandorum Morum, qui sunt corrupti. 'Accedit, quod nemo aegre ferre de- i

643쪽

Sua uris diceni rationem observare

aequum sit in se ditis ad persolam debita confringendis tempore Civilium cs externorum bePorum, quibuου plenu-qπςν iam unt, aut statim post a.

CASUs XCVI.

2D: Hyloria Belgica de

temporibus Philippi II Hispaniarum Regis civili,

bus bellis districtae in sua, viscera Belgii Provinciae deis

saevirent, &jam rapina S libidine militari bona plerisque erepta essent aut eriperentur: interimque severi & importuni creditores coram judice debitores suos, qui solvendo aucta omnino aut tum non erant, continu convenirent: quaesitum in supremo Belgii Senatu est, an ordinaria & recepta hactenus juris dicundi ratio pro cre/

644쪽

SENTENTIAE. Et Distractae illae sunt in duas partes, totonsi

quarum altera creditorum, altera debi- ta istatorum causam magna contentione age ρtdver sic ei

turitastatuebant.

AEquum petentibus aequitatem edax autoritatemque recepti juris deneg ri di non oportere. Neque posse decise eo- di irum actionibus qui justas aaversus ali. t dueos intentarenti Magistratus esse non negare jus cuiquam , sed id i tigpsum administrare. in II. Quae belli atrocitate debitoribus i cu evenerint clades, non excusare debitores aut impedire actionem Creditoris. hi Plane ut qui pacatis temporibus aut grum alterius aut praedium conduxit etiamsi caeli injuria nihil conductori ii obtulerit raeter miseram sterilitatem, laci conductionis pretium tenetur. Ita hos debitores ob illatam' infelicis belli icausam absolvi non oportere.

645쪽

Prs Debitoribus eis tempor

Necessitate mitiora alii in medium a erebant. I. Non

III. Eius quidem rei aequitatem in eo consistere, quod ubi supra votum &expectationem agrorum & praediorum

ProVentus nonnunquam conducenti succedunt: Locatori tamen non conas

Petat, praeterquai in illud pretium exigendum , in quo ordinarii proventus' respectu inter contrahentem iam ante conventum est. Ut igitur inter felicia tempora, conductor locatori nihil addito Ita inter infelicia locatorem conductori aliquid remittere non teneri. Imo ad curam & industriam conductoris iacere, ita felicium temporum sta cessus habere & moderari, ut iis infelicium sortem aliquando possit pensare. Similem autem plane in hoc casu oblato esse conditionem, ac proinde eodem

modo de debitoribus & creditoribus, quo de Locatoribus & conductoribus in iure privato judicari oportere.

646쪽

Ex Hismo iA BILGICA I. Non esse quidem boni Magistratus nagare ius cuiquam, aut non admittere iustas Actiones. Interim boni Magi- stratus esse eas differre,ubi non suo tem- pore intenduntur. Neque tantum jussum esse debere quod quis merito petit, sed modum etiam Justum,quo petit, Re- sucepto iure modos ordinarios agendi in , rebus ordinariis & quae quotidie osse id runtur,este constitu tos: In extraordina,

riis igitur, quidni nova ratio incatur Z ii Non legibus semper obstringi Magistra.

tus, sed aliquando circumstantiis tem Poris & necessitate. Hanc illam esse ν hmoderationem quovis sure Migistratui permisi na, qua fit ne summum usiumma fiat iniuria. Et quae ratio est,ob quam debitoribus convictis, qui negligentia sua aut ma-Ia fide tales sunt, spiramenta temporum

647쪽

blica calamitate & inevitabili iniuriae, emporum sunt tales. II. Quae belli atrocitate debitoribus inciderint mala, non impedire quidem, si ex stricto iure agatur, actionem creditoris, sed mereri interim & flagitare e-3usdem humanitatem. Ex cuius humanitatis Lege, cum lus omni & genti. ima omnium & Civile singulorum populorum prognatum sit, in ejus executione praetermitti non oportere. Ex huius praescripto creditore non semper esse creditorem sed subinde hominem. no tribunal semper, sed aliquando tempora deniq; Magistratum non iudicen ,

se semper causae sed aliquando arbitrRm necessitatis,cogitare lebere. III. Frustra ex foecunditate & sterili- . tale agrorum pro creditoribus disseri. Nam pacatis tempori ius & servari posse fructum foecunditatis& priori vel futuro uberi proventu facile averti dam, sterilita s. Inter haec autem intestina bella & bona , quae tinctenus acquisierant, Plerisquo esse erepta, di ea invecta

mala,

648쪽

mala, ut si ad contracta inter haec debita omota solvenda teneantur, nunquam, tposluat eluctari. Unde igitur solatium a tanti mali aut remedium nisi a receptarum legum moderatione.

IV. Communem calamitatem aequa. lliter ferri debere inter ejusmodi Reip. Cives, & facilius serri, quo plures inter se damna patiuntur. AEstimari igitur pilamna & aequali proportione dividi nautoritate Magistratus Oportere. V. Et vero creditores quomodo tans tem satisfacturos censeant debitores λ quosdam horum omnibus esse exhau

stos: nihil igitur ab his posse praestari. Nisi autem iis remittatur debitum, industriam eorum & fortunam imposterum subverti. Nec in gratiam creditorum potius quam suam aliquid aggressuros debitis semper futuros immersos: quosdam vero fundos adhue poSsidere, peculia ac domus; illis ad tempus,necessario remittendam esse de

biti solutionem. Si enim difficili hoc tempore sub hast

iure

649쪽

qua in bonis adhuc habent, nullo aut exiguo pretio ab emptoribus oblato, nimium prosecto miseris decessurum. VI. Amicum & a Republ. conscriptum militem insedisse plerosque agros& domus, damna igitur nonnullis illata ab illis ἰ qui defensioni omnium in- cumbebant: Quidni omnes proportione habita serrent,cum usum defensio his fructumque omnes sint experti. Justum enim quovis jure esse ut damni non sit expers,qui fructus se participem aut fecit aut facit.

DECRETVM. . pro mitiori hac sententia autoritates Philippi Regis Hispaniarum conditum edictum promulgatumque est publice. sunt autem ejus edicti,quae maxime huc iaciunt prircipuique momenti hae leges di conditiones I I. Creditores indebitores eorumq; bos

na manus n5 injiciunto,etiamsi ex consi tractueum debitoreinito,promptae,ut in foro

650쪽

coa Ex HisTORrA Bris Ica foro loquuntur, paratae que executio- 'nis, evictionis & sublationis nis accepe- salrint potestatem: Sed Provincialem S aisupremam Guriam primum conVeni- tiriato,&libello supplici actiones suas eorumque causaS exponunto. II. ProvincialesCuriae assessores causa d

cognita, si moderato & remista non rigi do juri ob calamitatem temporum de tprehendant esse debere locum, ad ido- le

neos & intelligentes rerum Arbitro debitorem creditorem que ablegan III. Albuti bi stricto & ordina rio jure,sed praesentis praeteritique temporis calamitosi, & damni vel majori Vel minoris accepti ratione de debit vel minuendo vel remittendo vel disserendo statuunto,& prout licebit satis

facere contendunto.

IV. Si creditores aut debitores arbi littrorum judicio stare abnuerint, ad or- ldinarios judices causam reserunto.