Centum arcana politica ex omni historia selecta per centum casus centumque disquisitiones quibus insertæ sunt Boxhornianæ proposita ubi de singulis variæ sententiæ ac decreta variique eventus observantur & exactum de iis judicium fertur autore Johann

71쪽

I possi

lanaim a cerdum

t et sapus, non intermitti in administratione ReipubI ac usu debere, quod vimqu*in alias aut alibi factum est. VL Frustra objici Hispana tyrannidis in hoc instituto quandam quasi imitationem, & ex ea injici formidinem communis odii. Nam quicquid inter malos fit, quod ad bonam rem a bonis pariter potest appIicari,non ad malorum gustum aut imitationem, sed ad praestratem usum sui inter bonos exigendum est. Adversum tyrannidem autem &oppressam libertatem stricta Foederatorum arma eue experimentis jam abunde

constare.

II. Et postreinb, si conditionem rerum, statumque urbis suae contemplentur Groningant, facile judicaturos, O ninium & bonorum & malorum Civi-tim interesse arcem excitari. Nam ita libertati bonorum consultum esse adversus malos & malis in officio metu retentis, bonorum etiam commoda jusvari. DECRETUM. Factum est Senatus Consultum, ut

72쪽

Arx conderetur.

Ad securitatem Foederatae gentis & domesticam Groninganorum tum v tuantium hactenus pacem Decretum id lPlurimum profecit.

Non infringuntui in usu public l. irum rerum ea, in quae conventum se- in ei est pacta, ubi adversus eos , qui lpactis adstricti primi ea violavere, finis Pactorum obtinendi confirmandique causa, quaedam pactorum leges non ob servantur; atque ad deditos & rebelles l& monitos sepius, nec desistentes &linter se commisi is nultu in , offerri re m editana, quod aeque ut odiosum no in ine, ita usu commendatuna sit, quam de victas inter gentes & urbes, ArceS, ut sedes collocare Imperii Iecies collocare. Quicquid enim eo nomine odii est inter bonos &moderatos Principes, aliosque rerum is arbitros, dulcedine ita confirmati Impo

eii facile averti atquρ dispelli potest

73쪽

IIbi in partes s Civilium Bellorum factiones Regna trahuntur, aut Res'. quanis ientis c quomodo de principibis Regnorum umet Aut Rempubc viris Supplicia sumenda uni: simi. Q

s Enricus Montinorantiae Dux ,hoi Iohannis Bantistae Aureliae

belli Ducis arma contra Fratrem es t Ludovicum XIII. Gallorum Regem non moventis jam, ibi si sed regentis, secutus, in praelio circiana m es Ventus est & captus. Quaditum est iro. ub sanctiore Regis Consistorio , Quod&

jil Quale supplicicium illi imponi opor-

tuo SENTENTIAE. . Istiri Quidam Clementiores, & ut sibi vi, debantur cauti, ut non omne tolli , ita n . C s capi

74쪽

eunc Regni haeredem, &necessitate tem Porum compulsum; necessitatem hanc si non veniam, certe mitiorem poenam Poscere &promereri: orto interRegem

capitale supplicium irrogari Mont morantiae Duci haud debere existimabant. I Quia post Regiam domum antiquissimae&Celeberrimae Familiae Mont- morantius erat, quae testante Gallicorum annalium fide Christianam religionem amplexa sit in Gallia, priusquam Reges essent Christianissimi. Pine rea, quia Regii Sanguinis Princeps idem

Montinorantius erat, cujug tantamajO-

rem habendam rationem quanto major saucitas: de quia Salica: Regni leges non nisi Sexum meliorem ad Regni Sceptra admittebant. Cogitandum igiti in Regio Sanguine punito ut incompa ',ilem invidiam esse, ita inservato mu-nto Imperii etiam & Iegitimulis fiduciam servari

Quia, quodcunque in culpam batur, ex Civili bello natum esset delictum; Secutum

75쪽

setis IN GALLrA Rruus Dasii, pet s. nataeo, & fratrem bello haesiste in dubio , illum

anti an fratrem regium sequeretur. Sinonant sequeretur ad priores dignitates prio 1oni rem que gratiam semper odium metue- illic bat& indignationem. Si sequeretur , ligi , Regis ira ac causa ob oculos versabatur. quas propter hanc bellorum Civilium neces este, sitatem scissa Regia Domo cautis se inridea per placuisse, ut ignoscendo bella Civi- Iali lia transigerentur: quod nisi fiat iniectan C propter poenam i bidine ultionis, ali leget ex aliis mala ali & excitari. Sce, III. Placuille semper inter prudeἡ- itui . tes, ut bellis civilibus debellatis, non inspa alios, quam in ipsos Autores factionismum ultimi Sipplicii poena traheretur. Hic tu au em Principem omnium Aureliae Ducem & Regis fratrem extitisse , ciri ut

nati parcitur, cur non aliis auspicia ejus tan- iter, tum secatis & inter eos Montinorant ire

Duci venia etiam praestaretur: Minus leo nim peccaresequelitem signa,quam praehat: serentem rebellionis. nata IV. Cum tantus sit Montino ramitis,gen ex supplicio imposito plus odii quam se-

76쪽

euritatis di potentiae in Regem &punitientes posse derivaricum tantis etiam Clientelis & tot etiam magnis assinitatibus ille sit innexus, quid ex poena aliud eve uetur ues prae su rei ere iat, quam lon ga mseriem longarum turbarum ac coniura- tionis ΘV. Non' tamen se velle omnem aVe 6 poenam, sed imponi tantum mitiorem aeterni Carceris,inter maiores prudenter repertam poenam ad cohibendos, & qua, si vinculis adstringendos' pravoS eorum conatus, qui cum potentia & dignitate supra caeteros excellant, propter coepto Liam motus capitali supplicio rebus Mimanis eximi non possent, nisi major os

excitentur.

VI. Vel id cogitandum lila maxime In Ministrum Regni praecipuum Joan nem Armandum Cardinalem Richel Um, molem odii &caeterorumprincipum & totius multitudinis incubituram, cui cui omnium invidia ad tanta admoto intempestivam ' profecto esse severita tem, quam Principibus sit odiosa nova

77쪽

put; eius autoritas, tam Clementiae ac inans etias suetudinis ratione conciliare sibi ac d litati. nulcere exasperatos Principum animosa tui oportere. ngat VII. Nullum poenae suturum usumisi uti, Damnum autem ex ea maximum haud

dissiculter colligi. Nam Civilis bellia e . praelio jam partim profligatos quiescere, olea non eX amore pacis publicae, sed exit

os et CeSsitate, arreptiaros turbandarum re- qu. rum quamVis Occasionem. Hanc auteni

,ru i libidine ultionis inveniri facillimen acitate offerri. pios VIII. Denique cogitarent quid An j liiij toribus capitalis poena de Montinoran- ot s tiae Duc: sumendae eventurum tandem clie, Aureliae Duce post excessum fratris ine, ' Bd Regnum admoto, de cujus successio- bati ne jam haud dubitare posse , per viginti chel si jam ferme annos sterili & in foecundoRe i ut gis Matrimonio. Ita figitur praesenti rcii curarent, ut futurorum etiam cogitatio inop subi . . .

Contra alii,& magnis animis ultimum supplicium urgebant I, A

78쪽

. A Mont morantio admistium esse Laeta Maiestatis omnium graVissimum Crimen, cui ignoscere, ut subinde con sultum est, ubi in uno, multorum factione non armato tantum est sceleris exem plum: ita crudelitatis esse, tum ignoscere, ubi sola poena propter eosdem aliorum motus foecundum sceleris exei

plum potest praeveniri. II. Frustra familiae magnitudinem ac splendorem hic in medium agerri: quo illustrior persona, tanto maius scelus, Seillustrius, faciliusque in inferiores itu

rum poenae Exemplum . Maximo Principum punito, minor res nihil imposterum ausuros spe veniar eropta illis, qui eius spem reponere tantum possent in magnitudine Mont m Orantii inferioris fortunae.

III. Frustra Sanguinis Regii hic fierimentionem, cujus cum tot alii supersint traduces,abunde ei provisum. non quae-Hquam multi ejus Principes sint , sed quam boni: infici regium Sanguinem , ic violari ab illis, qui qum ex eo progeniti sint,

79쪽

i igno

fieri

sint fris 1N GALLiΑ R Eus I gsuupras. es ti sint, Regis Regnique praesentem tumbatam cupiunt fortunam Hostes Ma jestatis & publicae turbatores pacis, quomodo inter munimenta Regni numerarentur 3 Accedit quod cum Principe sanguinis omnes ferme sint authores &sequaces factionis , de instauranda e rum in Regem fide optime eum meritu rum, qui ita unum ejusdem fortunae puniat, Ut exemplo ejus omnes ad meliora

sectantur.

IV. Ignoscendo optime quidem tranσsgi bella Civilia, ubi ex venia meliorum rerum certa spes est. Severitate interim imponendus iis est finis, ubi in tanto adhuc rerum & animorum motu, tantaque potentia rebellis sessionis scelus plures ausuri sint, quod in caeteris deprehensis captisq; viderint impunitum. V. Haud iri inscias,Factionis principem autorem Regis fratrem esse: sed ut non sine gravi delicto, ita supra poenam mincesse ipsius personam e Proximum enim eum, & nisi quidem qHasi per excellentiam Deus Regii thori avertat ste-C rilita-

80쪽

dem: Itaque ne ullum sit supplicium in tanto & tam multorum flagitio i n Regio fratre, indignitate proximos & loco id lesse statuendum. Etsi unum puniri o innium intersit, & primum omnium puniri haud liceat , quid ut in captum &vinctum& in ipso scelere deprehensum ultimam statuerent poenam Θ Ad eam accedere, quod a poena imposita tota fratris Regii factio possit subverti Cum enim ille quem secuti caeteri sunt, haud planiatur, punitis illis, qui secuti proxime illum sunt, facile haud secutores :quod haud dubie imponat finem saetioni. Denique hic instituti deliberatio - nem dc Mont morantii, non de fratris Regii causa, non considerandum hic esse se quantum meritus sit ille, qui praeivit. sed quantum etiam meritus sit ille, qui

est secutus.

VI. Frustra praetendi necessitatem:

ut enim abnui non possit nec negari vix

quenquam in Civilibus bellis subtes fu