Lodouici Cauitellii patritii Cremonen. Annales. Quibus res vbique gestas memorabiles à patriae suae origine vsque ad annum salutis 1583. breuiter ille complexus est

391쪽

tribunum suum in ilitum, etiam eo potitus, dc per ipsum obsessa Rocca francaluit ad Vrceorum oppidum, & ibi

consertis manibus cum Italiano, Zc Vermio eisq; proni gatis,&inde fugatis ex ipse rum equestribus mille captiuatis cum multa preda circiterq; bis millib. tu uulneratis tum occisis, illud in potestatem suam redegit,& mOX SO-cinates,& Romen gales ad se deficientes recepit, & dum Borsus Estensis ellet ad Vicum Iouis altae eius copijs,eas aggressus profligauit, omnibusq; impedimentis exuit, ex eius equestribus captiuati sex centum, & dum una cum Italiano, & Vcrinio reliquis copijs aufugisset Cremam,&Capriolenses, Clarienses, Triuianenses, Martigianenses, Romanenses, & omnes accolae Lacus Sebuini una cum MoZanica peruenissent in potestatem Venetorum, motis castris ad Carauagium Triuilium,&Ripam altam sibi su begit,& cum Vicecomes iussisset Gon Zaghana Cremona,&Crema munitis presidi js, ei occurere ad Ripam altam, ne traiceret in agrum Mediolanen. omnibus ibi accolis metu procul sis inde abeuntibus cum armentis , & alijs bonis, & ex Placentia destinasset classem Cremonam ad ibi praesidium, prsparatis omnibus ad Ripam altam ne-ccs Iarijs obsidioni Carauagij illud obsedit die vigesima Iunij, & cu Leone eius fratre ictu sagittae letaliter in crure percusis ob id indignatus illud grauiori obsidione prae

meret, eius moenia tistibus trium tormentorum bellicoruilluc conductoru quassari faciendo ab ibi oppidanis metu perculsis recepit die trigesima Iunij, dc per Contarenum

classis Venetae in Benaco praefectum una cu Brunorio CX- pugnata, ac direpta Ripa ibi utrinq; multa caede edita,&per Brunorium mox eius arce u L compulsa in sui potestatem,quodam tribuno perfuga eam pertinatius tuente, &deinde expugnato, ac direpto Gardo,&Iacobo antonio Marcello

392쪽

Harcello agrestium manu ingresse Arcum, d per Com renu quoq; oppugnato Lagitio militibus ibi r Gonraga impositis ad presidium ipsum strenue tuentibus S fortia dimissis Petro Advocato cum Brixiensibus militibus euocatis ad oppugnationem arcis Carauagij ingressus agrii Cremonensem,ibi exuit Vicecomitem omnibus oppidis, quae adhuc ci parebant praeter Casalis maioris ibi incolis preda' expositis I milites qui erant ad ibi prς sidium iussultaliani,& recepta arce Carauagij redegit etiam in sui potestatem Marcariam, Asulam, & Canetum cum ibi arcibus, ex eis expugnata arce Marcariae,& deinde obsessa arce Lunati una cu Contareno die uigestino primo Augusti expugnauit Pischeriam, eiusq; arcem obsedit, terra,& aquis Cam tuentibus eques libus, & pedestribus ad eius

presidium per Gonragam impositis, & Philippenses una 'cu Gongaga,&Picenino eae Flaminia ibi dimissis adpre sidium Francisco filio &Guidone Antonio Mansredor et resibin Galliam cisalpinam quatuor milibus equestrib. I bis millibus pedestribus . di prosccto Mantuam, ibi die

quinta decima SVptembris habuer ut comitia a l quar ac cessit Nicolaus Est sis Marchio Ferrariar, qui moκ illic ad Sfortiam obsidentem arcem Pischeriae pr osse lux cum coram Paschale Maripetro patricio Vrneto 5 pones ipsum Venetorum legato tentauit de pace facienda inter Venetos, & Vicecomitem, ipsumq; ci cocillando sibi data uxo

re Blanca Maria Vicecomitis filia totiens ipsi promissa &di milio Ssortia illinc profectus Mediollanum, inde die uiae sima conduxit Cremona Blanca, & illinς die vigesima

quarta Masiluam,&cum S fortia requisitus ad illuc eun dum pei Est ensem eo inuitis Venetis noluisset accedere, illinc conduxit Ferrariam una cum Sophia Imper trice

Byzanti, filia Theodori Marchionis Montisferrati, de Pi

393쪽

CCriimus CX Mantua exercitu ibi coacto Bononiam prose. Stus fuit, ubi proditione in lucem prodita ibi arcis preseru multos alios Bononienses illius complices i usii tCapi, ta de eis ultimum supplicium sumi, & mox Bononia,

di i laminia dimissis sub custodia filij. & Mai redi illinc

Pro P Cratait Mediolanum ad Vicecomitem sex millibus equestribus,& bis millibus pedestribus,ut eius rebus per ditis sita ccurreret. Et Siortia i ccnua,&direpta arce Pisci, Criae traiecto Mintio,& habitis Villastanca,& Vigilio, dc mox Valesio, eacpugnatoq; Sanguineto, nonnullis Oppidis Propinquis Mantuat potitus est,& mox factae fueriit induciae inter Venetos, & Vicecomitem pro agro Cremon Cialc, & Insula I ulcheria per totum nicias cui Octobris ibit corci cassis multis euibus praelijs utrinq; graui strage, &inreda hinc inde abacta,& die prima Nouembris togatis

is uinetiat Pont. Vcnetorum, Florcntinorum , VicecomitiS, Iiliensis Gonga gliae &Marchionis Montisferrati,& aliOrum principum Italorum coactis una cum Ssortia, & Picenino Mantuar pro pace adhuc cotrahenda inter Venetos,& consederatos,& Vicecomitem, & nec stabilita Venetis Cremonam requirctibus Sfortia dic octaua Nouembris

cxercitu obsedit Lignanum, & pro cuius subsidio dum Vicecomes destinasset ad Picen inuin duodecim millia equestrium,& sex millia pedestrium super clasle per illi. nacia Padi,& Veneti aliam classem Olliam,& ibi exercitus firmassent illinc utrinq; bis terrae,& aquis fuit pugnatum uictoria prius inclinata ad Venetos, & mox ad Philippenses multis hinc inde des, deratis,&mox Sfortia pfectus Godium, dum illud obsedisset,& Seuerinas eius alie illuc ad auxilium properasset, ob inopiam pabuli die decima Novcmbris illinc abij t ad Bidocellas, di positis castris die

394쪽

potitus fuit excepto nato, & die vigesima quarta ob

immensum frigus cu autumno uigete multae,& frequentiores solito,& fgre semper pluuiae cecidissent, transmisso exercitu Veronam,& Bergomum, & in eorum,ac Cremonensium agris,& pagis ibi Venetis suppositis ad hyberna,

Veronae turma equestrium substitit, &Philippenses Cr monar, ac in eis, & Insulae Fulcheriae oppidis,& uicis Vicecomiti parentibus, ac Insubrum, Parmensium, Placentinorum, & Mantuanorum hybernati sunt celerius solito,

Picenino eius turmis,ac cohortibus comorante in Castro

ueteri Roladi Pallavicini ultra Padum, & uigente layeine Sfortia, & Franciscus Barbarus rector Brixiae una cum Petro Advocato, di Paride Co. Lodroni accesserunt V netias,& peribi Ducem,ac Senatores letoanimo suscepti fuerunt,& ob multa beneficia in eorum Rempub. collata prsm ijs codignis honorauerunt, & in gratiam Ad uocati Brixiensib. onus uectigalis macinae remiserunt. Et SD tia secum tractata re belliea enixe penes ipsos laborauit pro pace inter eos, ac Vicecomitem facienda, sed cum postulassent sibi concedi ius construendi pontem super flumine Padi, quo possent ad sui libitum traicere in agros Parmensem, & Placentinum, ci locus esse non potuit.

Latini, & Graeci prster Marcii prssulem Ephesij post multas disputationes habitas floretiae demense Iunij in unuco uenerunt,& cosenserui in dogmatibus fidei christi: 'ae in his, quae iam diu utrinq; discordarant, Iosepho prpsisse Byzantij ibi defuncto,& summus Pont. missis oratoribus Florentiam ad ibi synodum por Armenos, & per eos receptis institutis Rom. Eccl. postpositis Graecorum in his, quae pertinerent ad fide christiana, die vigesima Nouenibbris dissoluta synodo die decima Octava Decemb.creauit

cardinales lo. Antonium Lasitanum, Ioannem de Turre-

cremata

395쪽

cremata Hispanos , Ralmondum Rhemensem, Ioannem Morinensem, Gulielmum Andagaviensem, & Ludoviculi ho tomagi ensem Gallos Ioannem Eboracensem An tu, Sibin eum Polonum ,Guerreri u ,& Petrum Auignensem Germanos, ct Dioni sum Agriensem Pannonium, Ioannem Tarentinum,Nicolaum Capuanum,c asparem Noui comensem, ex Mediolano, Albertum de Albertis Came tinorum Florentinum, & Georgium Fliscum Geuuensem

Italos.

Et Piceninus die undecima Februarij anni proximi recensito exercitu Vicecomitis, eiq; dato stypendio,&iuramento fidelitatis ad Castrum nouum inde se recepit Cremonam, & inde Romanenglium,& postea Pumcnen-ghum, ct illinc die tertiadecima ibi traiecto Ollio in agrii Brixi ensem, et ibi ducentum equestribus, et totidem pedestribus sub duce Napo interceptis, ac spoliatis, et in ut iis alijs fugatis ad Montem claria, eoq; die quartadecima

pugnato,ac direpto,ibi etiam alijs sexcentum equestribus Venetor u interceptis, spoliatistic, et alijs mille quinque centum equestribus et quinque centum pedestribus

eorti proficiscentibus ad subsidium Roadi eis occurredo, et cum ipsis cosertis manibus die sextadecima illis quoq: interceptis, exutisq; aliqua caede, inde die sequenti curu-tauit usque Brixiam, et ibi cum hostibus commissa pugna multis hinc inde destiteratis occupauit Franciam curta, et Pallatiolum multa copia annonae,et pulueris sulphurei, excepta arce, ibi, dum ea oppugnaret, italiano uulnerato spiculo in coxia dextra, eaq; potitus die vigesima quarta profectus istum illud obtinuit, et Martinengo, cum toto agro Bergoniense, et insula Fulcheria, ac Couo, Antiniate, Romanengo, et multis ali)s ibi oppidis reuersis ad Vi cecomitem, & ad Gonzagam Valegio, Volta, Capriana

396쪽

Castelucio, & multis alij s illic oppidis inde destinata eiurati estippeditauit quoq; Quinranum, Manerbium, Bassi num, Alfianellum,Pontis uicum,quem diripi iussit,expulsis illinc incolis cum tot bonis, quot secu ferre potuerint, et mox Pon Zanum, & alia loca agri Brixiensis citra sume Melle, direptis Roate et Vrceis nouis Italiano duce et die prima Martij Canetum, expugnata, et depopulata ibi amco, et mox Marcariam illic etiam arce, et ponte expugnatis,et deinde BoZulum sanctum Martinum ab Aggere, Riparolum, ac Sablonetam, et reuersus ad Vrceos uetereS,

illisq; suppeditatis, mox oppugnauit,et obtinuit Soncinuillinc quinq; cetum equestribus, et totidem pedestribus, qui ibi erant ad presidium,dimissis incolumibus,cum duobus Genuesibus,et Bartholo meo Longena sibi solutis aureis quatuor millibus. Et Sfortia abiens Venetijs Brixia, illicque etiam Venetorum recensito exercitu illinc redij tVeronam die vigesima septima Februarij, et habita copia pabuli,et receptis copijs auxiliaribus per eum olim tran missis in Hetruria in auxilium Florentinorum, et Erasmo Narniense Gallam clita nuncupato mortuo, et sepulto Pata iiij, eiq; subrogato Michaele Attendulo, ex Pischeria a-bij texercitu quindecim millium equestrium, et sex millium pedestrium,et firmatis castris ad Montem clarum ibi oppidum Carpanedulu dic trigesima Mariij expugnauit, ibi ex eius equestribus plurimis dest deratis. Et Philip pens bua regressis ad stativa,et ad stypendium Vicecombiis ducentum ex Venetis, ct uiginti septem ex pontificijs, et Florentinis equestribus profectis, et die quintadecim Aprilis per Issensem, Gonragam, ct Piceninum Blanca Haria conducta Cremonam ct illinc Mediolanum ad parrem, et Ii Troilum Zerpellon u, dum indignatns in Sm uamabeoide fecisset ad Vicecomitem ingressum militi tasuis

397쪽

suisVallem camonica ea uendicata Vicecomiti,& etiam percit m , ac Darium Ssortiar generum, dum die quarta lunij ipsum quoque deseruisset ducentum equestribus &defecisset ad Vicecomitem, qui eum constituisset ducem

sex centum equestrium ,&quatuor centum pedestrium', ac Seuerinatem facto acccssu Soncinum eorum copijs, ac

quamplurimis fossoribus, & illinc facta incursione in ter ras hostiles Brixiensium ,& Bergomensu eas diripiendo,& die quinta decima facta in eos irruptione per Bergin menses,& utrinq; facto certamine,in quo multi hinc inde occubuerunt, & per Zerpellonem die vigesima prima interceptis triginta sex equestribus ex quadraginta. qui ex

Bergomo accurrerant Pallaciolum ,& Ioanne Matio teta

centum pedestribus,& uiginti equestribus quibus milita bat ad stypendium Florentinorum, ab eis deficiente ad Vicecomitem. Sfortia die vigesima prima Iunij exercitu Venetorum duodecim millium pedestrium, & rotidem equestrium castramentauit ad Balneolum, & Philippensibus quatuordecim millibus equestribus, & totidem pedestribus ad Manerbiu castramentatibus in agro Brixiense, &ibi factis multis utrinque leuibus prςlijs die vigesima quinta per Sfortiam motis castris, & firmatis ad Curti cellas, & per Philippenses ad Omagam, hinc inde exposi tisatiebus ad Cignanum fuit pugnatum pari marte per

septem horas centum utrinq; cadentibus, & tercentum uulneratis, inter quos fuit Barnabas Barbos Cremonen

sis dux equestrium Philippi, qu uulnere sibi illato super

supercilio obijt, & dum Bartholomeus Colco dux Venetorum irrumpisset eius copijs agrum Cremonensem die vigesima sexta. Ssortia firmatis castris ad Manerbium,&per Philippenses ad Ponti sulcum, & dum Piceninus eoru dux inde profectus in Venetos, ut cum eis rursus manus

398쪽

consererct se recepi t ita uolentibus Venetor u legatis uncum exercitu in tutum ultra torrentem Mellae, & Prato IAlboino,& alijs oppidis circumuicinis potitus iuncto Ollio flumine ponte die octava Iulij illinc traiecit in agrum Cremonentem, & Ciuidate, & Calceo, & alijs oppidis adfines ipsius, & agri Bergomensis redactis in sui potestato, ibi comissis nonnullis leuibus prslijs, in quorum uno DCcubuit Gulielmus Caualcabos patritius Cremonensis, &eκ primoribus pr ectis turmarum equestriumVenetoruuiriliter dimicans cum hostibus aliqua illorum caede die quartadecima exercitu triginta quinq; millium armat i rum firmauit castra ad Martineragum, ad cuius presidian erat Iacobus Patiesius nuncupati s de Gabiano Cremo nensis Vicarius Picenini mille equestribus, & sexcentum pedestribus Picenino eum continuo insequente exercitu

Philippensium aucto copijs eius filij ,& Gon Zaghoe etiam

triginta millium armatorum aduersus exercitum Venotorum per mille passus, & Martin engo ab co cotinuo oppugnato tormentis bellicis,& utrinq; ibi co mi sis multis leuibus prelijs in quibus multi occubuerunt,militibus ciPicenini, & alijs Venetorum degentibus ad , prs sidium Bergonii uicissim armis sepius se infestatib.& nec comisso pretio graui, licet ad id S fortia, cuius exercitus erat com pulsus in graue discrimen, & nec inde sine periculo educi poterat, & nec aliqua annona in eius castra subvehi, sepius prouocatus fuisset per Piceninu, die octava August, Sc anno octauo ipsius belli preter omnium spem pax iam diu tractata medio husebij Caimi Mediolanensis,&.Vr

3ani Rosei Papiensis ultra et citra comeantium enuntiata

uit, et factis inducijs p dies quindecim inter pontificios,

tenetos, Florentinos, Genuenses,ac Vicecomite et illinc ligredientibus exercitibus in agrum Cremonensem,ubi

399쪽

multa illataisuerunt damna per utriusque milites, Sfortial: lex Solicino dilnisso loco sui Attedulo luit Venetias,& rei lcomposita ad Caprianain agri Brixiensis inter eorum te lgatos ibi coactos, prςsule Aquilegiae pro summo Pont.li rancisco Barbarico cognomento diuite, & Paulo Tronos pro Veneris,Raynerio Capone & Angelo Aciolo pro Florentinis, Baptista Cicada pro Genuensibus, Nicolao Ar lcimboldo,& Ι rancisco Castilioneo pro Uicecomite interluenientibus, una cum GonZaga principe Mantuae,&pro missa per Vicecomitem Blanca filia sua naturali uxore Sfortiae cum dote Cremonae, ae Pontremuli in a ro Lu-lnense loco Piceleonis exceptis oppidis, quae GOn Zaga,&Palla uicinus ex agro Cremonense possidebant, reliquis i. t comissis arbitrio Sforciae, die quarta decima Octobris ex Venetijs applicuit ad uicum Casteletti Pon Zonomini bis

millibus equestribus, & totidem pedestribus, & inde die litigesima quinta digressiis fuit ad monasterium sancti Si lgismondi in suburbijs Cremonae, ubi eadem die hora de cima septima desponsauit Blancam Mariam annoru scae

decim antea per dies decem,&septem conductam Cre lino nam, ibi assistentibus Petro Vicecomite Cremonae rectore, Vitelliano Borr0m eo Fi incisco Landriano , Euscibio Cainio, & Lafranco C stilioneo qui habuit oratione nuptialem , & cum ea hora vigesima ingressus Cremona ei portam sancti Michaelis nocte sequete in arce sanctaei

Crucis consumpsit matrimonium, habita Cremona cum eius territorio demptis Picci cono,ac terris Caualcabo uti

Marchionis Mantu Rotandi Pallavicini una cum Ponstremulo & djς uigesima Nouqmb. cum eius iudicio pacis pacta ecthim comis ja, declarauit inscriptis Cremonae', ibi lVenturino de Marnis Cpjscopo,Ruberto de Viano prςtore, Galeatiol'ongone,c uiduae Amato Cremqnentibus, l Bb Ugotione

400쪽

Ugotione de Contrarijs Ferrariense ,& Pasino de Bagnis

Papiense prssentibus Bononia cum tota Flaminia debere dimitti Eccl. Ro. & dominos Fauentiae restituere Florem tinis ea, quae ipsis ademerant, & etiam ex dialo Rauennarpi ster dotalia Ecclesiae, & Genuenses sua obtinere de ptis his quae speistarent Spinulis, luendo consuetum tri butum Duci Mediolani, cui cederet alveus Abduae cum utraq; ripa, ac Castrum nouum in agro Genuense, dimi sis alijs, quae tenebant ex agris Brixi ense,& Bergomente,& Veronense Venetis, & etiam ducibus Tridenti ea quae ex agro Veronense occuparant,&per Aloysium Vermiuoppido Baldo Venetis, et ei restituentibus ea, quae psnesse haberent sui iuris & etiam Venetis per Gonzagam Li niaco, ac Portu, & alijs, quae eoru occuparat ex agris Bruxiense,&Veronense,& ipsi per Venetos omnibus, quae illic occuparant, exceptis Asula, Lunato, & Pischeria, &dic tertia decima Decembris fuit publicata pax. Et ad stypendium Ssortiae inter alios fuerunt Iacobus cognominatus Iacomatius, & Mazeus de Guarna ex Salerno

Campaniae, Franciscus de Ghylijs ex oppido Celani in Brut ijs, Marianus Therdous de sancto Demetrio Cala

briar ductores turmarum equestrium ,& qui cum eodem Ssortia, ex Regno Neapolitano accesserunt in insubriam, Jc pro eo militarunt aduersus Venetos, Mediolanenses,& alios hostes suos,&dum potitus fuerit dominio Insu briae, & finitis bellis substiterunt Cremonae, & eorum familiae denominatae fuerunt a municipijs, unde oriundi fuerunt, & scilicet Salerna,Celana,& Calabria, & ex qui bus multi alij insignes uiri tu armis, tu toga processerunt,

Anno sequente de mense Februarij ex graui frigore gelu flumine Padi concreto, & arefactis uitibus, & ob id subsequuta pinuria uini,& cum fere ubiq: in Gallia cisa