Lodouici Cauitellii patritii Cremonen. Annales. Quibus res vbique gestas memorabiles à patriae suae origine vsque ad annum salutis 1583. breuiter ille complexus est

421쪽

matis ac ordinatis inuasit, ac deleuit, & ad Ottolen ghu & Insulam,& inter Manerbium,& Cignan um agri Brivi e sis pari marte utrinq; multa caede comm . Et Colleo dux Vcnetorum ex Brixia ad Asulam facta irruptione inde abegit multam praedam. Et Ludovicus Gonga glia, Carolum eius fratrem quoque eorum ducem, tum ipsius atteipsum de eo non timentem inuasisset ad Godium in agro Veronense, facta pugna inter eorum agmina fudit.

Et Sfortia iuncto ponte flumine Olij inter Quin Zanum

& Bordolanum exercitu, & Veneti ad Urceos Nouos uia Soncinate in agro Brixi ense hybernati sunt, ex uenerandi Religiosis Cremonensibus,tunc temporis fuerunt extimati inter beatos,& dilectos omnipotenti Deo & D.N.

Iesu Christo ob eorum probam uitam,& laudabilem, Ni colatis, Gregorius,& Georgius de Lagolis ordinis Heremitarum de obseruantia diui Augustini,cx quibus Nicolaus fiait Episcopus,& Gregorio,& Roccho Papiense eiu dem ordinis autoribus instaurata ipsa religio in his partibus erecto templo Papiae ad .honorern diui Augustini

sius institutoris.

Anno sequuto Federicus Imperator die vigesima septi 1 13ma Ianuarij ex Senis luit Perrariam, ubi creauit Borsium illic Ducem cis concessis Mutina, & Regio,& mox Venetias accessit,& inde Mantuam, ubi nupsit Margaritam fi liain Ducis Bauariae Ludovico ibi Marchioni, & uulnerato ad Manerbium una cum arce compulsum in ius Venetorum spiculo illinc a,Scorpione transmissis Leoni fano supremo eorum duce, & ducto Brixiam, & ibi mortuo die prima Aprilis, & ab eius die penultima usque ad diem decimam septimam Iunij fere continuis pluuijs cadentibus,& saepe grandine graui fructuum pendentium damno, laeobus Piceninus, Leonis an o substitu tus tentauit oc

422쪽

cupare Quin ranum, &Pontisvicum,& mox Senigham, ibi ad praesidium degente Sacram oro Vicecomite copijs suis,& cum Rubertum Seuerinatem &Tibertum Brando linum Ssertiae ducos egredientes agrum Brixiensium e rum copijs cum praeda ibi facta inuasisset, praelioq; fudioset,ac praeda exuisset, Ssortia li is intellectis illuc exercitu

properauit,& secum Seuerinate, & Brandolino corum xtiebus coniunctis, munita pugna cum Picenino eum prinstigauit,&fugauit usque Ponti sui cum, multis ex eius alie captiuatis,& mox per Piceninum Mancrbio, dum ad Ssortiam defecisset, lirepto, Ssortia erecto propugnaculo ad Monticulum aduersius Brixiam,& ibi sibi occurrente Picenino cum eo manus conseruit pari marte hinc inde ultra quinq; centum tum captiuatis,tum occisis. Rex Gallorii, cum Florentini ex consilio Francisci S fortiar transini si sent Angelum Atiolum equitem ciuem suum in Galliam ad eum,&Rhenatum Andagaviensem ab ipsis petitum auxilium aduersus Venetos, & incita tum Rhenatum ad recuperandum regnum Neapolitanum , unde expulsus fuerat per Alphunsum, ut eis morem gereret,inissis Legatis ad Ducem Sabaudiar bello Ssortiam infestantem ipsi denuntiauit,ut desisteret ab eius molestia, sin minus illius hostem futurum, & Ludovicus filius suus & gener Ducis Sabaudiae, ob Cariottam eius filiam, & UXorem Ludovi, ci multa alie militum in auxilium Ssortite sibi ferro par ta uia prohibita per Allobragos, & Gallos Subalpinos multa illorum csde descendit in Italiam, & iuit Mediol num, & ibi facta aliqua mora, inde redijt in Galliam, α Rhenatus Andagavi ensis bis millibus equestribus, & totidem pedestribus impeditus per Allobrogos recto itin re descenderet ex Gallia in Italiam, descendit Sauonam, di facta pace cum Malchione Montisferrati, illinc se contulit

423쪽

tulit Mediolanum, & inde Cremona die sexta Octobris,

.& mox ad SDrtia in Castramentantem in agro Brigiense die octava, unde Venetorum duces omisso omni praelio, licet pluries prouocati per Sfortiam, se receperunt ad monte. Brixienses,& Sfortia expugnato,& direpto Oppido Potisulci die decima octaua oppida circiter quadraginta Venetorum in agris Bergomense,& Brixiense recepit. Et Alexandro fratre, & Michaele Attendulo ex Flo retia copijs suis appulsis Cremonam die penultimo prohibitus per Venetos,ne eius exercitu se coniungeret co pijs Ludovici GonZaghae, per eos bello etiam infestati. Carolo Gon Zaglia, ac Brandolino ducibus misso Tibicine ad Piceninum, & Carolum supremos duces exercitus Veneti castramentantes ad Gadium altum in agro Mantuano cum epistolio, ad eos,& Legatum scripto illos prouocauit ad praelium,& dum acceptassent dispositis copijs

suis militaribus die terti j Nouembris descendit in caput

patentem, ut cum cis consigeret: cum ipsi, esercitu suo tento intra munitiones castrorum suoru m, non ausi fuisssent sui copiam facere, Gadium altum oppugnauit, & ha buit, & mox receptis Martinenglio, Vrcis, Soncino, Val- lecamonica,& alijs, quae Veneti intra Padum, Abdum, acalpes occupassent, praeter Cremam, Ripam altam,&Triuigium, & Veneti tuissent ad hyberna superuenta hy eme praeter modum aspera, die septima Nouembris ad ea quoque se contulit. Et tunc temporis ex insignibus Philosophis,& Mathematicis Cremonensibus cogniti me runt Girardus Sabloneta, Qui ex Arabico idiomate in latinum conuertit libros Auerois, & Almansoris Physico rum, Et Apollonaris Orphidius, uulgo offredus, Qui in terpraelatus fuit libros posteriorum,& de anima Aristotilis. Et Nicolaus de Amidanis Archiepiscopus Mediolani

424쪽

lani obijt,& Vincentius frater suus fuit Episcopus Pla

centiae, & Nicolaus Terrarius.I.C.Romae perijt, dii ibi de geret ualde gratus, ob eius doctripam Nicol o sum,Pont. Anno subsequuto Rhenatus male animatus in Smmtiam, ac Florentinos cius alie ex Placentia, ubi hyberna bat,redi i in Galliam, unde mox transmisit Ioanuem eius filium in Galliam Cisalpinam, unde ibi nulla re memorabili gesta luit Florentiam. Et Bartholomeus Colleo dux bfortia , eius copijs wmmulo praelio de mense Ianuarij

in agro Bergomense cu nonnullis V cnetorii copijs eorudiice Ludovico Maluetio ipsas fudit ,& dum ad mandatum Venetorum lacobus Piceninui eoru dux Supremus, ac Carolus Gonraglia suis turmis equestrium hyeme i rumpentcs agrum Mantuanum ibi occupasient oppidum

Voltae,& Angelum de Comitibus ducemi Ludovici ibi

Marchionis eis occurrentem alijs turmis uirin q; comisa

pugna repulis ent in Godium, ubi foret Ludovicus, m igno incommodo, & damno, inter Venetos, dcisderatos, α Sfortiam, evisq; adherentes die tertia decima Aprilis facta fuit pax per annos triginta, toties tentata per ium. POnt. medio,& labore Ioan uis Simonetae ordinis Hexcitarum diui Augustini, ultra,& citra comeantis sepius, eosq; adii oi tantis ad p cena ipsam, si mataq; Laude. Paulo Barbo Lesato Apostolico ibi assisten te, di cuius uigore utrinque occupata reddenda crant praeter insulam Iulcheriae, quam ,sortia ceperat e Venetis, iustu eorum d molita arce Cereti in agro Cremense, di quaerunquam erigi potici,&.Castilionum , quod Alphunius Horen tinis adem crat, & si quae interim orta fuisset dilcordia imter eOS, sum. Pont. pro tempore haberct arbitrium eius

tollenda cognita causa, & qui alij arma intulit ent, munis omnium hostis haberetur, & quae mox Alphunisa

i Ara

425쪽

Aragonensis approbaula Dominico Capranigro Cardi

nate sanctae Crucis Legato misso ad eum & alios Principes Italiae persum. Pont. preterquam ad Sigismundum Malatestam, Eustorgium Faventinum, & Genuenses lia stes Alphunsi, & cui Genuenses tributum ei promissum

dare recusabant, & nec ad illam pacem conuenire uolue punt, di moX Sfortia recepit ea, quae occuparant ex dominio Mediolani Ludoviciis Dux Allobragum , Leonellus errariae Marchio, & Gulielmus Montis ferrati, & Corridiensis, sibi his,quae penes se habebant Ludovicus: & Gu-ielmus sponte restitutis, Bartholomeus S ndratus Cremonensis, ob eius doctrinam, & animi puritatem tunc temporis fuit ex intimis familiaribus Federici Imperato- is, & dum penes eum opitulatus fuerit Ragusinis popu- is Liburniae per eos receptus in ipsi rum ciuitatem, & Ω-stus scriba, & regulator rerum ipsorum perpetuus. Et anno 1 3s. Cremonae Piltore Iacobo Castilioneo dediolanense Nicolaus sum. Pont. die vigesima tertia Hariij, & anno sui pontificatus octauo completo obij t, &A lphunsus Borea, Satinensis Valentianar dyocesis ex Hi Opania patre Ioanne, & matre Francisca, & Cardinalis tit. Sanctorum quatuor coronatorum, & qui bellum per se plennium gestum inter Alphun sum Aragonensem,& Ioannem Castiliensem Reges sedauit, factus fuit Pontifex Max. die septima Aprilis,& nominatus Calistus Tertius.

Sfortia desponsavit Ipolitam filiam de mense Octobris Alphunso Aragonensi filio Ferdinandi, & nepoti Alphun si Regis Neapolis, etiam per ipsum desponsata Eleonora filia Alphunsi Ioanni Galeatio filio ipsius S fortia , mox nupta Herculi Duci Ferrariae, & dum esset Cremonae unii cum Blanca Vxore, conductis multis architectis inter

quos fuit Angelus de Agutijs, construi fecit turriculas

arcis

426쪽

arcis Sanctae Crucis,& i Parochia Bassiani propin qua ipsi arci erectum fuit monasterium monialium ordi nis de obse i uantia diui Augustini sub titulo ,& ad hono

rem diuar Monicae eius matris. i

Anno altero apparuerunt Cometes horribiles colost is nigri una scilicet de mense Ianuarij in vigesimo gradu piscium,& altera dic quinta Decembris,& vigesima dic fuerunt teri emotus Neapoli,Salerni, Capuae, aettae, Anuersae, & A riani, & alibi i n R egno Neapolitano, ibi Aria no fere euerso, & ctiam Florentiae, & Volateris, in He truria cum uehementibus: uentis de mense Augusti, ex 'quibus multae aedes corruerunt, arboresq; extirpataees velirunt,& excitata procella maritima multi perierunt,&llmons in Lacum Gardae die vigesima quarta Augusti conlruit, & in Hetruria, & Romae,& ad Portum Veneris, pluit anguis,&in Piceno natus est infantulus insolitae staturae di in Sabinis Vitulus binceps de mense Februari . Et Orpheus de Ricauo Florentinus Quaestor aerrarij Ssortiae fuit factus ciuis Cremonae ,& orphei qui olim ibi habita lirunt, ab eo denominati fuerunt ,& habuerunt originem. Anno sequente fuit Praetor Cremonae Paulus Amizonus,& inter Cives Cremone receptus fuit Ioannes de Tolenti ino, a quo processerunt Tolentini, degentes Mediolani,dum illuc se transtuletit habitatum. Ilht anno sequuto Calixtus sum. Pont. cum intenderet mouere bellum I erdinando filio Alphunsi Regis Neapolis asserens ipsius regnum spectare Rom.Ecclesiae,cum Ferdinandus esset naturalis die octava, scii quinta decima Augusti mensisteriij cum dimidio anni quarti sui Ponti scatus octuagenarius obi t ,& die decima nona AEncas Picoloniciacus Senensis ex Cui signano oppido patre Silvio,&watre Octauia,& Cardinalis, factus fuit Pontifex

427쪽

Max.&Pius secundus nominatus, Qui indixit ConciliuMantuae,& Venturino de Marnis Episcopo Cremonae mortuo die decima nona Octobris, substituit Beria ardui Rubeum Parmensem. Et anno subsequ uto inchoato Concilio Mantuae pro- i Isfectus Fcrraria ui die quinta decima Aprilis inde illuc'acccssit, ubi etiam conuenerunt multi Pr ati, ac Principes Christiani, & legati aliorum Principum, & liberarum Ciuitatem Italiae,& eo concilio inchoato die vigesima seqta Maij & iactis multis sessionibus & per cum nonnullis habitis orationibus fuit indictum bellum Turcis demente Iunij ad ipsum constituto duce supremo Francisco Sfortia,&Georgio Castriotta Scanderbecho nominatori Vicario suo.Et Lernardus Rubeus psul Cremonae ea fuit ingres iis die vigesima sexta Nouebris Contanon et ijs ZaEcbonis,&c Vis cardis, ibi ciuibus cotendentibus pro eius equo, Paulo Amizono Mediolanese adhuc illic Praetore. Et anno i 5o. ex Vico plebis sancti Iacobi Diocesis i 6o Cremonesis die decima octaua Octobris tranata fu erunt Cremona. & in Ecclesia ibi cathedrali reposiva ossa diuoi u Babillat,& simpliciani martyrii, ex quibus Rabilla fuit Patriai cha Antiochiae,& unacii Urbano Pr la duro,& Apollonio impuberibus, et Theodolia eoru matre pastus fuit martyriu ibi ex iusiu Valeriani Imperatoris, tu uoluerit ipli prohibere ingredi templum illic diuinum, et Simplicianus fuit etiam Episcopus, sed non repet i cuius ciuitatis, et quo tepore fuit martyrio assectus, et quoru m o sa a seruabantur in archa marmoream ecclesia ipsius plebis dicata diuo Iacobo A postolo iam annis circiter terce-tum,in eam trantiata ex iussu Reginae Mathil dis, dum ea, etalias ecclesias,ex dyocesi cremonense orrigi fecerit in Plebes, ut praescrtur. Sittaritorio Castraleonis diocelis

428쪽

Cremonensis, et erectum fuit monasterium subiit. B. M. Vir. Beato Amadeo Lusitatio ex religiosis ordinis de o, seruatia diui Francisci procurate cu edibus pro habitatione religiosoru eiusq; eiusde ordinis tu cinchoati.Et Sfortia Placentinos, dum eo infirmato ex infirmitate quati inebatur de eius uita, ab ipso defecissent Honostio Ais. gus la autore, transmisi in illos Donato de comite duce suo copijs, & utrinque innita pugna die quinta Mariij, I fusis Placentinis , captiuatoue Angustola , Mediol n uinq; transmisso, exutoq; omnibus bonis redegit ad pritimam sanitatem , & Tibertus Brandolinus intellecta

eius salute sibi mortem consciuit, . . . I γ

Altero anno Cremonae fuit Praetor Benedictus,de curtis Papiensis, Et anno sequente Antonius Melius cremonensis Abbas monachorum ecclesiae sancti Laurentij ordinis diui Benedicti cremonae, ex eius ordine,&sumptu erectatam cha marmorea ualde elegante in ipsa ecclesia in ea poni fecit ossa ditio um Marij.& Marte Audi facis.& machae matris &filioru cu reliquus diuoru Vrbani sum P6 t. dc Quirini marty i u Cremona conducta ex urbeanno II 3ILamberto tunc Abbate eiusdem Abbariae procurante. Anno sequuto Blanca Maria Vicecomes uxor Francibsci Sfortiae, dum esset Cremonae ibi Pr sule Bernardo,Rubeo Parmense, Benedicto de curte I.C. Papiense Praeto re Galeatio castilioneo Mediolanense Referendario, &Bartholom eo de Gadio architecto in eius saburbijs,& loco, ubi erat templam. in honorem diui Sigismondi, dc de sponsata fuerat die vigesima quinta Octobris.1 qi. ad perpetuam memoriam ipsius desponsationis& honorem,& gloriam Omnipotentis Dei,&Sigis non di martyris, qui fuit Rex Burgondionuin eo tem

429쪽

Mo demolito, aliud maius erigi, cum domibus, in quibus habitarent religiosi ordinis heremitaruin de obseruantiali ui Hieronymi,& in eo tEplo, die, ac nocte celebraret officia diuina consueta, eis assignato congruo redditu annuo, ex redditu datij introitus portarum ipsius ciuitatis,li pro edificandis ipsis domibus, & ecclesia summa cumnagnificentia,ea ecclesia inchoata die lune vigesima Iu iij per ipsam Blancam proiecto primo lapide in eius fun-lamcnta eo in loco,ubi fuit erectum altare maius, & qui apis fuit marmoreus, & super eo fuerunt impressp imagia es:d tuorum Hieronymi, & Sigismondi, cum insignibus Uicecomitum,& literis denotantibus nomen, & cogninmen Francisci Ssortie,&.Blancs Vicecomitis,& die lovis uigesima tertia assistetibus ibi eius magistratibus, & multis nobilibus, populatibus cremonensibus per ipsum Pr staciti celebrata missa solemni,& dictis hymnis,& orationibus diuinis consuetis in ea ecclesia appositi fuerunt etiam in eis fundamentis,alij duo lapides albi marmorei, di scilicet unus uersus portam Sancti Michaclis,superquo

fuerunt tinpressu etiam i in magines eorum diuorum cum

nominibus,& cognominibus ipsorum iugalium ,& alteruersus portam Moxis, in quo impressa fuit immago diui Sigismonili, penes eum appositς fuerunt tres ampulsultrie, in quaru in una fuit oleum olivarum, in alia aqua,& in alia uinum merum. Et Sfortia ipsius Bartholo mei Gad ij insignis architecti mirabili opera usus fuit infacicidis foveis aggeribus uallis,machinis,& constructionibus in bellis quo habuit cum Mediolanensibus,& Venetis, ut prefertur. Genuenses: dum bello infestarentur per Fendinandum Regem Neapolis, se subiecerunt S rite diei a decima Aprilis Ludovico Gallorum Rege permit

430쪽

i 6 l Qui anno subsequuto Bernardo Rubeo Episcopo Cremona defuncto substituto Stephano Botichiella Papiense & Bernardo da Lambellis Parmense Praetore ei dimust. Sauonam se interponentibus Antonio Nivello penes sum .POnt. I lacobo Papiense, penes Regem S fortiae Legatis.&quam ad Albigaunum Sfortia destinato illuc legato Corrado Foliano ab ibi legato Regis habuit die prima Februa ij, & Genua rectorem constituit Paulum Fubgosium. Quidum cum ibi non se bene haberet, ad querelam Genu en itum illuc transiniso Georgio de Ancona coram S sortia uocatus ad ipsum ire recuisset, transmisit ad eum reprimendum Gasparem de Vico mercato,& Donatu in de Comite alie militum, Sed Fulgosius dimissis libi arcibus quas habebat. uxori Bartholom ei Fulgosij illinc abiit,& aspar.& Donatus Spineta Adurno auxiliante Genuam demptis arcibus in sui potestatem redigerunt,& dum ibi exorto tumultu Gasipar sibi timens illinc abire uoluisset. & ibi nobiles ei assuillent, sedato tumultu illic Gaspar factus fuit Dux,& obsessis per eum arcibus in

quibus erant Fulgosis, cx pacto eas recepit concesso Op pido Nouarum,& solutis aureis tredecim millibus uxori Bartholom ci &mox Genuenses missis oratoribus Me diolanum ad Ssortiam,se. ac dominium suum ei permiserunt, ac prestiterunt iuramentum fidelitatis, orante Baptista de Ioanne LC. Genuense ipsis oratoribus. Fulgosius ingre illis Genuam ibi classem inuasit, &comisso praelio in de uictus aufugit in Siciliam.&mox in Corsi

cana amissa spe recuperadi patriam suam, Pius sum.POnt. missis legatis . ac literis ad Reges, & potentatus Christianos pro turcis bello inferendo Anconam delatus, ut inde exercitu, quem habebat, & cogere potuerat in Syriam traiceret classe Venetorum Christophoro Mauroceno praefecto