Lodouici Cauitellii patritii Cremonen. Annales. Quibus res vbique gestas memorabiles à patriae suae origine vsque ad annum salutis 1583. breuiter ille complexus est

721쪽

mense Aprilis cocesiae fuerunt ecclesia,& domus Aposto

lorum inibi suburbijs per Io. Petrum de Glosanis patritiuMediolanen. prs positu ecclesiae sanctoru Viti,& Modesti

ipsius ciuitatis , cui erant annexae ipsae domus, &ecclesia Apostoloru Religiosis ordinis diui Fracisci de obseruatia, uulgo Capucinorum, excitati anno 1 1 2s. MatthζΟLan-geo ex religiosis tertij ordinis etiam diui Francisci residentiu m in oppido Falconis dioecesis Firmanae in Pyceno promotore, erecto tuc monasterio in urbe Camarini, sibi concesso solo per Catharinam de Cibo ibi dominam, &confirmati per Clementem Septimum Summum Pont. die vigesima octava Maij is a G. & multi ex ipsis se contulerunt in aedes ipsas Apostoloru illic degendo,& uiuendo ex elemon nis quotidianis eis subministratis per Cremonenses, die, noctuq; celebrando officia diuina in ipsae

clesia reformatas una cum ipsis aedibus etiam ampliatis.

Hieronymus Vida epus Albae in Gallia subalpina Cremonensis Ob eius poesim, ac protari ubiq; gentium notus ibi die et . Septemb. ex hac uita migrauit magno siti desyderio dimisso apud doctos,& Cremonen .copatriolas suos,& Albenses. Et lo. Paulus Zacarias ct Cremonen. ex tribunis in ilit u Regior v. Et sum. Pont.reuocauit cocessione per eius prςcessorem facta Episcopo Mantuae de non ullis uicis dioecesis Cremonensis propinquis dioecesi Mantuae, taquam iuris dioecesis Cremonensis,ut semper fuerant.

Anno sequente Hamin glii, Brambantini,&alij populi is si ibi finitimi ex Gallia bes gica,& Germania inferiori suppostis Regi Hispaniarum exccrandis lis resibus infecti cullex ipse illos absq; armis reducere ad pristinam sanitate tentasset,magis debachati sunt in templa diuina ea,& bo na catholicosum,&ec lesiasticolum demolicndoin diri picndo, ac pic fanadosi orum ducibus supremis Henrico' Υy a Breda-

722쪽

Bredaro da, Ludovico Nasouio, Vandalbergo, & Col uiano ibi proceribus factis utrinq; frequentibus prilijs, in quibus multi occubuerint, & per illos duces supremos cum alijs supra quinq; centum habito conuentu in catholicos die tertia Aprilis, Margarita ibi rectrix ad illos sed dos illinc destinauit in Hispaniam ad Philippum eorum

luminum,& fratrem suum Ioannem de Berga Marchio nem, & Com.Valentiae. Florium Memorantium regulum

Montegij & insignitos uelo aureo ab eo Philippo, pro obtinenda ab ipso approbatione priuilegioru olim sibi concessor um per Carolum Quartum Imperatorem, & confirmatorum per Carolum Quintum, quae sunt hec, scilicet, Principi ibi non licere citra consensum nobilitatis,&u bium statum ecclesiasticum ampliare latius progrest ut poris,quam ab alijs principibus obtinuerint,& ut nullum subditum,uel externum incolam accusatione,aut petiti ne criminali, aut ciuili prosequatur, nisi per uiam iustitiae ordinariae,& liberat,in qua reus defendere possit seipsum, suamq; causam auxilio aduocatorum publice,&ui absq; consensu regionum aliquot uectigal imponeretur, & nec uetus consuetudo mutaretur, nec in Brambantia aliquis externus prfficeretur alicui muneri, quod foret alicuius magni ponderis, nec ubi Princeps in unum cogat statum earum regionum, quo ab eis pecuniam exigat, uel ab eo postulet, populi Brambantiae non teneantur egredi fines suos, quin nihil extra eius ditionem statueret, sed tenero

tur se transferre in loca Brambantiae, si quid ab eis impetrare cuperet, & nec iniuste,aut aliquas eorum leges comsuetudinem,& statuta uiolaret, sed ipsos ab omnitur mento,& diplomate absoluti, et liberi remanerent, nub laq; ibi in re astringeretur. Et cum Rex intendens armis

'illos reprimere, et cogere ad id faciendum, quod sponte

i noluis

723쪽

l noluissent agere, ex Hispania,& Italia in ip s destinasset

tria millia Hispanorum, septem millia Italorum, & Allo rogum,& totidem Germanorum, mille ducentum eques ribus sub Arnando Duce Aluae,cum quo fuerunt Chia- pinus Vitellius pro magistro castrorum, Gabriel Cerpellonus pro prs secto materiei bellicae, Vincentius Locatelius Cremone iis insignis archytectus destituti per Guliel

mum de Nasau principem Aurentioru,& nonnullos alios eoru duces, ac fautores deposuerunt arma, et quamplurimi ex eis aufugerunt in A nglia, et alias regiones, et ibi incolas eorum sectae abhominabilis. et princeps Catianae una cum Philippo Memoratio amyrata, et Orni Comite,

et Philippo Croto Arescotti Duce,ac Petro Ernello et uardo Com. Arigucij ex ibi principibus et Leo dicenses, Boldunc enses et Vianenses populi Brambantini ad pristinam sanitatem redierunt. Et Norcanius Annoniae prς-fectus et Resagnanus Dux nonnullarum ciuitatum ex regulis Belgicis prorege ad si dandas illas turbas fidelem operam presstiterunt. Et cum Hispani demense Septembris ingressi fuerint Flandriam, Dux Alvae ex iussit Regis carcerari iussit Amoratu Co. Agamoni et Philippum Osem Odiu Co. orni,&prifectu classis Regis in Gallia belgica,& duos alios exibi primorib. et plurimos ex illic popularibus et ex ipsis multos suspendi furcis, et ad retinendum alios in fide, Antuerpiae, & in multis ali)s urbibus, in quibus non forent propugnacula, et arces de eis construi. Et optimus Pont. Rom. Ecclesiae ad extirpandum has hereses contagiosas omne quod potuit subministrauit auxilium Regibus Hispaniarum, et Galliarum, et militibus Rhodiensibus ad muniendum insulam Melitam eoru domicilium, et Maximiliano Caesari aduersus impetum Tui carum, et ad augendam religionem christiana, et tol-

724쪽

lendos abusus, qui in cam irrepserant multa laudabilia fecit,& Matu I,Veronae, Mutin Y, Bononiae,& Fauentiae,&non ullis alijs urbibus oppidis & uicis Flaminis q. plurimi coperti fuerint insccti eYccrado crimine lis resum, ex quibus, tum pro eo aduersus illos processum foret per In quisitores ex Religiosis Oid. Pred. de Obser. diui Dominici, quibus istius criminis spectat cognitio, multi fuerunt carcerati δε ex illis, qui noluerint ab eorum uesana opinion et rccedere, & ad catholica ecclesiam redire, aliqui ulti os applicio aflecti fuerunt,& aliqui alijs poenis citra mort C,& alij cum recognouerint errorem suu absoluti,&multi, cum uocati in iudicium ad se expurgandum ab illo noluerint sui copiam facere condemnati,& eiecti extra coetum catholicoru,& ab omni regione christianorii proscripti.

Et Mantu e P illos inito tractatu de occidendo quoseunq; ibi religiosos ordinis diui Dominici degetes, duo ex ipsis nocte precedente diem Natalis Dominici, dum monastorium ipsum egress fuissent profecturi ad temptu ibi pro 'pinquum moniali uin illic.celebraturi pium missae sacrificium de ruore, inhumaniter necati fuerunt. Cremonae

cle mense Maij, & Iunij primores religionum haeremitaru diui Augustini,& Carmelitarum in Longobardia in corii monasterijs couenerunt, & de rebus spectantibus eorum ordini tractar ut,& multi ex eis ualde eruditis Theologis habuerunt in corum templis, acaede cathedrali conci nes, & disputationes. Et de mense Iuli j Humiliatorum ad siles ibi ipsorum rcligiosoru, & quia dignitates, & se prema ossicia, ac opulentos redditus ipsius religionis sibi uendicarant,& intcr se diuiserant,&post mortem alijs, quos elegerant dimittcbant, & ab alis s religiosis separa timuiuebat more prelatorum prster instituta diui Bene dicti, quae fuissenti fessi,Carolus Borro meus presb. card.

725쪽

lt it. S. Praxedis & prisul Mediolani,&eoru conseruator,

ει qui cum ipsis conuenerat ex authoritate apostolica sibiciata eos redegit in ordinem,& ad ipsa instituta. Et inter eum, ac Senatu Regium in dominio Mediolani orta controuersia pro cognitione criminum utriq: foro spectantium Petrum Franciscum Vicecomitem omnium ibi cri minum supremum uindicem, & Hieronymum Pectium ex primoribus Ad uocatis Fisci, cu Vicecomes assentiente Pectio ex mente ipsus excelli Senatus lictorem primariuBorromet presulis comisisset capi,& fune publice distedi,& qui dum adeo prccipitanter distentus fuisset, uentre

aperto uiscera ex ipso effluxerunt. Et concessae fuerunt

des prspositurae ecclesiae diui Iacobi cum ecclesia constructae in parochra S. Vincent ij eiusdem ciuitatis , eiusq; redditu annuo aureorum mille percipicito ex ipsius fundis sitis in uico Pora iij agri Cremonetis, per Alvisium de

Basilica Petri Nouariensem eius tunc prs positu,& etiam supremum magistrum ordinis Humiliatorum, Religiosis presbyteris sancti Pauli Decolati ordinis regulariu de obseruatia diui Benedicti Mediolani anno i 326. amoribus Iacobo de Morigio, Bartholo meo Perrerio Mediolanensibus,& Antonio Maria Zaccaria Cremonen. illic erecto monasterio, di templo magnificis ad memoriam Decol tionis diui Pauli, sumptu liabellar de Taurellis eY principibus Guardastalli, eo per ipsam & alios Taurcllos in ipso participantes uenditii erdinando Gon Zaghae, & quae ipsum una cum multis ali)s mulieribus, S uirginibus nobi

libus ingi ella fuit,& ipsam religionem proicita,ex cilibus monasteris parte inuris diuita, di ali gnata cis rcligiosis, in templo ipso die,& noctu celebrantibus missam, vi alia ossicia cliuina, crecto, & inchoato ipso ordine monasterio

726쪽

illorum de Burgo sitarum in uico sancti Donati Cremong siumptu,& opera nobilis & honestae matronae Cremonen. Valeriar de Alierijs R. Octaviani de Burgo per eam ipsius ordinis at sumpto habitu, & facta professione cum multis aliis, eidemq; assignata dote sua. Hora tertia noctis prς- cedentis diem vigesimam sextam Ianuarij apud Caffam olim Theodosia Genuciali ii in Taurica Chersoneso nunc

minori Tartaria spatio trium horarum in aere apparum runt tres soles cu circulo diuersi coloris, ex quibus unusiuit uersus ortum, alius uersus occasum, & medius uersus Septemptrionem,& mox occasum & deinde euanuit,cO- mutato circulo in colorem tum rubeum, tum uiride, tum croceum tum coelestem. Et hora sexta decima cum dimidia mercurij noni Aprilis, dum esset in quarto gradu leonis, et luna in vigesimo nono Arietis passus fuit deliquiuper horas circiter duas. Et hora quarta noctis prς cedemtis diem vigesimam luna apparuit lucidissima usq; ada roram cum cruce super eam, ac stella prope ipsam priter modum fulgentibus. Et hora quinta decima cum dimi dia ueneris decimi septimi Octobris , dum esset in quarto

gradu stre per hora cum dimidia passa fuit et deliquium. Et die iovis duodecima Iunij hora quintadecima in Valle nigra ducatus Sabaudiar, & prope Genebram per lapides'

septem graculi pycae, & cornices cum corvis turmatim conflixerunt, cosq; profligarunt multis utrinq; occisis. iEt de mense Augusti Tyberis egressus alueum suum secupiscium innumerabili copia educta urbem inundauit. . Et demense Octobris aquae Padi, & aliorum fluminum, Se torrentium Galliae cisalpinae, & regionum ibi propinquarum prster modum, ac morem auctae, et egressae eoru

alueos, nedum sibi finitimis, sed longe ab illis distantibus graue damnum intulerunt. Et aestas fuit prster modum torrida

727쪽

torrida. Ex generosa familia ipsorum de Trecchis Cremonense Petrus Franciscus, et Sigismundus fuerunt ex inclitis tribunis militum .et Ludovicus eoru frater ductor equestrium in italia pro Rege Hispaniae. Et Iulius et Antonius, et Bernardinus de Campo fuerunt egregij pictores, et Io. Baptista Cambius sculptor, et Martinus Siccus Romae ex supremis archytectis et mox Maximiliani Caes. et Io. Baptista Andreasius ex tribunis Italorum ex hac uita migrauit die vigesima prima Septembris. Anno sequuto Cremonae pr tore Antonio Londonio,

et moκ eo creato prs isto reddituum ordinarioru status

Mediolani ei substituto Ferdinado Hortitio Hispanis I. C. ct Regijs Senatoribus, Dux Alvae pro rex in Flandria,cum intellexisset Germanos, qui erant in Gallia celtica contracta pace inter ibi Regem, et perduelles suos, ad quoruauxilium tu erant irrupturos Belgicam,antequam rediret

in Germania ad id prohibendum in illos transmisit Hispanos, et Italos equestres cum peditatu Galliae cisalpinae, et alios milites iussit conscribi, et cum et intellexisset Maria-chiten eum ducem ex illis transire nauigio cophs suis per flumen Mosae, illuc quoq. transmisit quingetos equestres cum nonnullis cohortibus peditum, qui illos secum consertis manibus in fugam compulerunt ex eis cssis circiter quinq; centum, et ex Regijs tantum de*deratis quadraginta et proditis in lucem proditionibus quibus debebat occidi ad abbatia prore imam Bursellis in ibi ecclesia mane diei Dominicae Palmaru, dum illuc proposuit set assumere euchari stiam et prς sul Leodij per hereticos direptis oppidis sui dominij iussit eorum complices capi, et carcerari, et per principem Aurentiorum aere nonnullorum illius sectae consciiptis nouem millibus equestribus, et quindecim millibus pedestribus, cum ex illis bis mille equestres, l

728쪽

t quatuor millia pedestrium sub quodam comite irrum-

issent Geldriam, et ex alijs tria millia equestrium, et de-em millia pedestrium Frisiam sub I udo uico Com. Naso ij et ibi ecclesiasticis et catholicis graui damno illato Ct eda occupata obsedissiciat Gruci uil,lam omnibus ferelispanis destinatis Naumacum,et bis nullib. pedestribus,t quinq; centum equestribus Trai editam superius &alijsub Co. Boso vij prs secto Olandiar ad alia loca tuendum, .lijs pedestribus Hispanis,&Germanis partes Regias e- uent ibus,& Burgondionibus sub Com. Arambergio in 'asouium,& dum Naso uius eis suis occurrisset,& utrinq; acta pugna usq; in noctem cis pedem retulisset in Dania,

tosq; Regii insequuti fuissent,& ibi pedestres no expectais equestribus manus secu conseruissent,& occisis Ara

γergio, & nonnullis alijs ducibus, &gregarijs militibusn fugam conuersi fuit lent dimissis post se sex tormentis ellicis cum pecunia eorum stypendij, ex illis occisis mul- is cum Philippo fratre comitis Nasotiij , iussit die prima unij Antuerpiae decipitari uiginti octo equestris ordinis, &multos alios non obscura generis uario mortis genere affici,& die sexta Bursellis Amoratum Co. Agamonizum eius scriba, di Philippum Memorantium Com. Orni Amyratam classs Belgicae eductos ex arce Gandaui; publice decapitari, & nec inulto post Antu ei piae Dominicii ab Agali ex primoribus ibi nobilibus,&multos alios uti rebelles Regios; inter quos fuit unus eg illis,qui decreuerant ipsum occidere,&alius qui tribus alis s proposuillet

Croningam quatuor in locis comburere, ut facilius daretur in eam ingrcssus Naso uio qui eam obsideret, ad cuius prcsidium erat Co. Meganus Octo cohortibus Germanorum, et mille Hispanis, & cum Martinen glius ex ductori bus Rcgiis cquestribus tercentu se conferret ad cius pri-

sidium,

729쪽

3 38sidium ; & sexdecim millibus pedestribus hostium occumrisset, inter illos,ac equestres Martinen glii, ac obsessos apud abbatiam comissa pugna die vigesimasecunda Iunij ex illis circiter tercentum occisis,& ex Regijs decem, &Meg ario CH. uulfierato ictu globuli emisso ab archebusio in collo. Dux Alvae illuc transmisit ad subsidium alias

decem& septem cohortes ex eis dimissis sex cetum pedestribus ad prs sidium nonnullorum locorum, prope quae transiuerunt, & Naso uius bis prouocauit ad pugnam ViteIi uita prohelem Rom. ducem supremum Regiorum, qui erant aduersius ipsiuria. Et dum Gulielmus ex Comitibus de Nasa uo princeps Aurentiorum profugus,& frater Ludovici. & Com. Pallatinus Rheni cognatus A gamoni, &A ugustinus,& fratrcs filij sed crici olim DucisSansoniae,

et filij Philippi olim Latcgrauis Hesiae, et Golfan pus Dux

Propontis, et plures alij principes Germani sgre ferentes

necem Agamoni sedus inuiccm percussissent ut eam ulciscerentur,& Flamingos in libertatcm vcndicarent ex illo runt e&toribus, & hcrc ticis ad eos consuentibus coactis copijs & Com. Metensium suis recuperasset Bergam eius

oppidum ibi cssis militibus qui erant ad eius prςsidium,& ex Mech linia adductis non ullis tormentis bellicis,Dux Alvae exercitu, quem habebat se appropinquauit Grono- uindar,& cum' illinc Naso uius suis ab ijsset,& per Regios, qui illos insequuti fuerint ex illis occisis circiter mille, ex eo exercitu dimissis sexcentum equesti ibus Ducibus Prouincens bus ad prs sidium Grono uindae, reliquis die sexta dccima Iunij illos insequutus fuit,&cum Nashuius auctis eius copijs ad duodecim millia pedestrium,&quinque centum equestres, eis substitisset in loco munitissimo, &intra uallum impositum in solo siluestri, et palustri,&a fronte adiacentem lato, & profundo flumini, ut ibi expectaret

730쪽

haret Gulielmum fratrem suum alijs copijs, in eum iterbium conuertit,&in illum missis centu equestribus scim elarijs ad eum prouocandum, & mox quinque centum, edestribus etiam sciopetarijs & deinde tercentum prγorianis & postea alijs mille sciopetarijs cu aliquot eque tribus.& subinde Hispanis cum sex millibus Germanis,leluindecim cohortibus Burgondionum,&successive alijsercc ntu in equestribus, & alijs uelitibus sub Perdinando illo suo,& cum illis a meridie usq; ad noctem.& sequentelle usque ad uesperas consertis manibus illos fudit occu-3ato ponte flumini imposito, quo in continentem ibatur. dum se in fugam posuissent,&pallantes irent, Hisp aienses illos insequuti ex eis occiderunt circiter septe inniti a ex l egijs tantum de*deratis octo, & totidem uubaeratis, signis militaribus uiginti,& seX decim tormentis bellicis, & equis mille quinq; centum currulibus, & multis alijs post se dimissis cum pecunia, &suppelectile argentea Nasouij & Hiscaton ij reguli multi pretij, eo ante per biduum illinc eX fuga prolapso,&Naso uio nauicula Molassumen transgresso, dum ante pugnam castra Regia aquis ibi lacunarum, & fluminum multa copia illac labentium tunc tumefactis ex pluui)s e coelo prolapsis intenderet in undare, aufugit in Picardiam,&cum princeps Aurentiorum frater suus nouem millibus equestrib & duodecim millibus pedestribus reliquis copijs eius se coniunxisset siti peruento autumno, & ex Hispania superuentis bis millibus quinq; centum Hispanis cum quadraginta millibus aurcis pro eorum stypendio in Galliam belgicam. Dux Alvae eis secum coniunctis transiuit in ip sos fratres cxercitu bis millium quinq; centum equestrium, totidem uelitum S duodccim millium pedestrium & ad Traiectum inscrius traiecto flumine Mosae,& dum timeret,ne hoste