M. Tvllii Ciceronis Opera omnia ex recensione novissima lo

91쪽

PR SEX ROSCIO AMERINO or qui nondum ellain omnia paremo laneris in solvisse nudum Hioi doerio atquε oia patriis diisque penat, spraecipites judices, exturbat ipse amplissimae pecuniae fit dominus qui in sua re suisset egentias

mus erat, ut sit, insolens in aliena. Multa palam domum suam auferebat plura clam do medio rem Vebat non pavea in adjutoribus largo effuseque donabat reliqua, constituta actione, Vendebat quod, Amerinis usque eo visum est indignum, ut urbe tota gelus gemitusque fieret Etenim multa simul ante oeulos versabantur mors hominis florentissimi, Sex. Roscii erudelisaima filii autem ejus egestas indignisa mareui de tanto patrimonio medo iste nefarius ne iter quidem ad inpulerum patrium reliquisset Ninorum e-tis flagitiosa, flagiti a possessio, furta, rapinae, dou tiones. emo erat, qui non ardere omnia mallet, quum videre in Sex Rosen, viri optinuist- honeatissim honis jactantem a no dominantem T. Roscium. Itaque deeurionum decretum statim fit, ut de m--- mi pro imantur in L. Stillam, domant 2 emn, qui vir Sex. Roactus haerit: eo querantu eo latam Melere, et trium. orent, ut et illiu moritur famam, Milli innodentis Deiuna eo ervata velit ori ipsum decretum, qua o eo Baetis. DEC TUM, QURIONUM Legati in castita ve-an intelligitur,

audiem, id quod jam ante dixi, imprudente L. Sulla, melera haeo et flagitia fieri. Nam statim Chrysogonus et ipse ad eos accedit, et homines nobiles Vallegat

3 jactaritim se ae dam. Addidi se ex odd. pr. quibus consentit Με. Gu VuIgatum intelligi sane potest, sed durius iss est, longevue eonesin or et taeeronianae eonsuetudini similior fit oriari, si sie se interponitur.

3 allegas iis. Lambinus sie latine diei negat, eorrigitque aueges, ab sui, quod est sane elmna et valde probat oraevius. εω

92쪽

5 ORATIO iis, qui peterent, ne ad Sullam adirent, ei omisChrysogonum, quae Vellent, esse laeturiunioni reditur. Usque adeo autem ille periimuErat, ut mori mallet, quam de his rebus Sullam doceri. Homines antiqui, qui ex sua natura ceteros fingerent, eum ille eonfirmaret, sese nomen Sex. Rosci de tabulis evemturum, praedia vacua fili traditurum eumque id

ita suturum T. Roscius viis, qui in X Iegatis erat,

promitteret, crediderunt Ameriam re inorata diverterant. Ac primo rem differre quotidie ae m. erastinare illi coeperunt deinde aliquanto entius:

nihil agere, atque deludere postremo id quod faelle intellectum est insidias vitae hujusce Sex. Rosis

parare, neque sese arbitrari posse diutius Iienam p. 10 cuniam, domino incolumi obtinere quo is simul atque sensit, de amicorum cognatoriamque sententis Romam confugit, et sese ad 'Caeciliam, votis filiam, quam honoris causa nomino, contulit, qua pater usus erat lurimum in qua muliere, judicea, etiam nune id quod omnes semper Xistimaverunt, quam exempli eausa, Vestigia antiqui ossicii remanent. Ea Sex. Roscium inopem, ejectum domo atque exputium ex suis bonis, fugientem latronum tela et minas, incepit domum, hospitique oppresso jam desperato a ab omnibus, opitulata est. Edus virtute, fide, diligemtia factum est, ut hic potius Vivus in reos, quam occisus in proscriptos referretur am postquam isti

autem est, inegare alteri dici latine non posse sed elegantius a -- concedo, praesertim cum paullo ante sit ad eos, quo referri in aepotest. Meterum totum auem iis abest M. Iuniae. Π - a' πολώ. Inis. c. 50 dicitur Nepotis formis M. Damisimia, exitus Balearici filius fuit Nepos. In utroque loco, vereor,

ne ista sint a glossatoribus nec opus erat in tali narratione ista elo addi praesertim iterum.

93쪽

PRO SEX ROSCIO AΜΕmm. 5s intellexerunt, summa diligentia vitam Sex. Roscii eu todiri, neque sibi ullam caedis faciundae potestatem

dari consilium ceperunt, plenum sceleris et audaciae, ut nomen riuus de parricidio deserrent, ut ad eam rem aliquem accusatorem veterem compararent, qui de ea re posset dicere aliquid, in qua re nulla subesset suspicio denique ut, quoniam crimine non poterant, tempore ipso pugnarent ita loqui homines : QUOD

JUDIcIA AH DIU FACTA NON ESSENT, CONDEMNARINUM OPORTERE, QUI PRIΜUS IN MUDICIUW ADDUcTUS

EAEET huic autem patronos propter Chrysogoni r nam delaturos de bonorum venditione, et de ista a ietate verbum esse facturum neminem ipso no-- ne parricidii, et atrocitate criminis, fore, ut hic nullo negotio tolleretur, cum ab nuno desensus esset.

consilio, atque adeo hac amentia, impulsi, quem ipsi, cum cuperent, non potuerunt oidere, eum jugulandum vobis tradiderant, quid primum queraret aut unde potissimum, judices, II ordiari aut quod aut a quibus auxilium petam 3 Dein ramne immortalium 3 populine Romanii vestramne, qui summam potestatem habetis, hoc tempore fidem implorem l Pater occisus nefarie, domus obsessa, ab inimicis bona ademta, possessa, direpta filii vita im sta saepe ferro atque insidiis appetita quid ab his tot maleficiis sceleris abesse videtur tamen haec

aliis nefariis cumulant atque adaugent crimen incredibile confingunt testes in hunc et accusatore hinjusce pecunia comparant hanc conditionem misero serunt, ut optet, utrum malit cervices Roscio dare, an

. oeeidere. Iaras. v. est aman. see et in marginei

94쪽

insutus in ulleum per ammtura QMEotis vi amittere. Patrono huis delaturos putaveriant edigunt qui Iibere dicat, qui eum fido Blanclat, id nodis hae ausa est satis, quoniam quid. ἀ-- , deest prolaeto, judices. Et sorsitan in utrae endamus temere impulsus adoleseentia secterim quoniata quidem semel suscepi, licet hereules undique o res in me terrores perieulaque impendeant omnis, MIeermeam at pie subibo. Certum est deliber tumque manu causam pertinere arbitror, omnia non modo eleere, verum etiam libenter, audacter, libereque larere. nulla res tanta exsistat, judices, ut possit vim nuta majorem adhibere metus, quam fides. Et nim quis tam dissoluto animo est, qui haec eum adeat, taeeraae negligere possit 8 patrem meum, cum proae plus non esset, jugulastisa occisum in proserimorem . merum retulistis me domo me per Vim in nauat

patrimonium meum possidetis quid ulti amplius fetiamne ad subsellia cum ferro atque tena veniatis, ut hic aut juguletis aut condemnetis Sex. Rosolum fi 2 Hominem longe audacissimum nuper habuimus is et vitate C. Fimbriam, et, quod inter omnes eo tat, inter eos, qui ipsi quoque insaniunt, insanissimum. Dcum curasset in lanere C. Marii, ut Q. Scaevola via.

neraretur, Vir Rnctissimus atque ornatissimu neni aeivitatis de cujus laude neque hic locus est, ut multa

3 in vi in euueum. Hic in edd. pr. inseritur ανναίαν-rum, in posteris rupplicium pare ut est et in v. quod nos metam reum e sentiant esse insititium. Fuit scriptus titulus in mam e quatia in Μss multi, qui in textum iri opsit, ut alsi. v. nos ad Tain.

XVI, 1.

20 n. a. aristat. Εd Rom. M. ed. riuu. te et Μs. Nempe aecepere ea teo pro esse Aldus restituit existat. Ex uin, lato in hae sententia mouo loquendi debebat esse aetates, ut edin Graevius, estque in s. u. a. m. s. sed Graeeo modo dixit: --οι

95쪽

PRO SEX ROSCIO AMERINO. Idieantur, neque plura tamen dici possunt, quam P inius Romanus memoria retinet: diem Scaevolae dixit,

Posteaquam comperit, eum posse vivere cum ab eo quaereretur, quid tandem accusaturus esset eum, quem

pro dignitate ne claudare quidem quisquam satis

commode posset adunt, hominem, ut erat furiosus, respondisse, quod non totum telum corpore recepisset

'quo populus Romanus nihil vidit indignius, nisi ejus

dem viri mortem, quae tantum potuit, ut omnes cives auos perdiderit et amixerit: quos quia servare ercompositionem volebat, ipse ab iis interemtus est.

Estne hi Filio dicto atque sacto Fimbriae non similla'mum recusatis Sex. Roscium quid ita quia de

manibus vestris effugit quia se occidi passus non est.

Illud quia in Scaevola factum est, magis indignum Ddetur hoc, quia fit a Chrysogono, num est serem

dum linam per deos immortales, quid est in hac

a laudare -- posset. Ed.' possit mala. M Quo populus R. 4--- us est. ln his semper haesi, ne eaeoncoquere possum adeo mihi non modo verbis duriora, sed etiam alieno loco esse identur. Primum quale est, quo Mi indinus, risi quo pertinet illud quo durum, et inuciatum est mihia indigritiaris numism Hotomannus etiam haesit in mori cives suos pressiastra: nee insatis bene murrit oraevius. Tum quare h. I. commemoratur mors Seaevolael quae eo tempore non aecidit, de quo hic est sermo, nempe non ex illo obaere, quod inflixerat Fimbria Suspicatus sum verba haec esse loco mota Si reponantur post quam Opiaui m. memoria retines, sic qui nihil indit indetinus, etc. saltem melius eum reliqua oratione cohaereant, et oratio ipsa melius cives vina seretur ad popuIum R. Unum es Genaum. Sie edidit Hotomannus. Edd. vere et Μsf. xum est1 quod et restituit Graevius. Sed sensus in hac vetere lectione eommodus non est. Sane oluit dicere, non propter ea esse hoc sere dum, quod Chrysogonus faciat, etsi in homine fiat, qui longe minor ea vota sit. Sed argumentationis forma postulat, ut interrogatio sit, adeoque aut num legatur, aut simplieiter es emeridum ut quidam V Iuere. Ita bella ironia est in his, quia sui Chrysogono Iriri potuit oriri ex ultima syllaba nominis Chrys. vel a glossatore, vim uterroga tionis explicante, vera eorrectore, interrogationem non animadvertente.

96쪽

sa ORATIO eansa, quod defensionis indigeat fines inova ingentis

patroni requirit, aut orationa eloquentium magno edesiderat i Totam causam, judines, ET IO--, at ante oculos expositam eonsidereuma. Ita diis ima quae res totum judicium eontineat, Et quibus de redis nos dicere oporteat, et quid Vos sequi eonviniat, is id telligetis. Tres sunt res, quantum Ego existim e

possum, qaiae obstetit hoc tempore Sea. Roaelo: et, men adversariorum, ei audacia, et potentia ortu, ni confictionem accusator Emeius suae it nudaeis

partes Roscii sibi imposeerunt Chryzogonus autem, is, qui plurimum potest, potentia pugnat. μου in omnibus rebus me dicere oportere intelligo. igitur est non eodem modo de omnibu : Mao quia prima illa res ad meum ossicium pertinet; duas aut

reliquas Vobis populus Romanus imposuit. Ego eriam oportet diluam vos et audaciae resistere, et homin ejusmodi perniciosam atque intolerandam potentiam primo quoque tempore exstinguere utque 'primere debetis. Occidisse patrem Sex. Roscius arguitur Melas tum, di immortales, ac nefarium facinus, ninumera modi, quo uno maleficio scelera omnia OmpIEx ema videantur. tenim si id quod praeclare a nament, bus dicitur, vultu saepe laeditur pietas: quod nupsi ciuin satis acre reperietur in eum, qui mortem obtulo rii inrenti, pro quo mori ipsum, si res postulami, jura

divina atque humana cogebant i In hoc tanto, tam atroci tam singulari maleficio, quod ita rum exstitit,

33 Quid uitur rata Moe alieno loco esse putarim mis-- et Pusseratiu, rvponiquo debere post imposuit. Sane bene nam illa sorinuta lebet sequi dulcitationem, aut uimodi sententiam, quae εν pi: Ationem de si teret quule nihil est in verbis: ad te min s. u. - eodem m. frequenti in libris iniciacum

97쪽

PRO SEX ROSCIO AΜΕRINO. 63 ut, si quando auditum sit, portenti ac prodigii simile

numeretur quibus tandem te, C. Eruci, argumentis accusatorem censes uti oportere linonne et audaciam ejus, qui in crimen vocetur, singularem ostendereri et mores seros immanemquo naturam, et vitam Vitiis

flagitiasque omnibus deditam, et denique omnia ad Perniciem pringat atque perdita 8 quorum tu nihil in Sex. Roscium, ne olaiciendi quidem causa, contulisti. Patrem Meldit Sex. Roscius. Qui homo ' Ad 14

Iescentulus comptus, et ab hominibus nequam indu tusi annos natus magis quadraginta. Vetus vid Ilaet sicarius, homo audax, et saepe in caed Verinius. at hoc ab accusator ne dici quidem audistis. Lux

με igitur hominem nimirum, et aeris alieni magnitudo, et indomitae animi cupiditate ad hoc scelus inpulerunt. De luxuria, purgavit Erucius, eum dixit, hunc ne in convivio quidem ullo sere intersuisso. LM autem umquam debuit. Cupiditates orro quae possunt esse in eo, qui ut ipse accusator objecit ruri semper habitarit, et in agro colendo vixerit 3 quae ubi maxime' disjuncta a cupiditate, et eum officio conjuncta quae res igitur tantum istum furorem Sex.

Roscio olfecit Patri, inquit, non placebat Patri

piabus tandem etc. . In ruteriana, ut in aliis est hie novae sintenti- initium Graevius recte absurdam interpunctionem sustulit, quae in libris veteribus non est, nee in s. u. Qi homo.D M. N. quia an voluit dare pus homo. annos natus magis P. Negant latine diei, annos magis qua . Sane exemplum aliud mihi non occurrit. At recte dieitur annos --us quadraginta. EM. Rom. W Br etc. item Iunt. s. u. habent major male Aldus magis dedit. Ha -- ω auara. est edd. pr. et g. Gu a, absorptum a finis verbi disjuncia; addidit Iunis, post Aldus. ox est addi vult Hotomannus post viduare, aitque, habere veteres omnes. Ego in nulla reperi. In ed. ν omissum est emuneis, quocum

et se et es excidit, quod in in Gu manus seeunda, sed antiqualore toris addiciti

98쪽

64 ORATIO non placebat ' quam ob ausam ' nee ames en

eam quoque justam, et magnam, et empicuam suisse. Nam, ut illud incredibile est, mortem ob atam esse patri a filio sine plurimis et maximis cavata : sic Meverisimile non est, odio fuisse parenti 5IIum a1ne eam sis multis, et magnis, et necessariis Rumus igitur eodem revertamur, et quaeramus, quae tanta vitta iudirint in inleo filio, quare is patri displiceret. At pedispicuum est, nullum fuisse Pater igitur amens, modisset eum sine causa, quem procrearat. At is qu, dem sui omnium constantissimus. Ergo Ilud Jam perspicuum profecto est, si neque amens Preter neque

perditus filius fuerit; neque odii causam utri neque a sceleris filio suisse. Nescio, inquit, quae caua odii haerit: suisse odium intelligo quia antea, cum duos filios haheret, illum alterum, qui mortuus est, BCum omni tempore volebat esse, hunc in praedia rustica relegarati quod Eruci accidebat in mala nugatoriaque aecus tione, idem mihi usu venit in causa optima. Ille,

quom O er me commenticium ConfirmRret, non In

Veniebat ego res iam leves iure nilone infirmem aediluit in reperire non possum. Quid uis, Erucit tot praediu tam pulcra, iam ructuosa Sex. Roscius stilo suo, relegulionas ac supplicii, rni in colendes ac tuenda

iradiderata quid hoc 3 atresfamilias, quia i , rosa,

bent, praesertim homines illius ordinis, ex municipiis rusticanis, nonne optatissimum sit: putant esso filios suos rei familiari maxime servire, et in raediis colendis operae plurimum studiique consumere 3 An amandarat hunc sic, ut esset in agro, ac tantummodo aleretur

munia ilia pro uno, ut est etiam Vere. I, I. nam nimis hiemat potest esse, ut Lambino visum, in rensia usitato, egregius, eari mis; non sinulit sequentin Sed interdum uniciu et uritia aditi is pedimnata sunt, per inscitiam latinitatis.

99쪽

ad villam ' ut eommodis omnibus emeret ' Quid ' si

eo tat, hunc non modo colendis praediis praefuisse, md certis landis, patre vivo, seni solitum esset tamen haec attenta vita et rusticana, reIegatio atque amand

tis appellabitur Vides, mei, quantum distet argumentatio tua ab re ipsa atque a veritato quod eo suetudine patres laetunt, id, quavi novum, reprehem disci quod benivolentia fit, id odio metum eriminaris: quod honoris causa pater filio suo oneessit, id eum supplicii causa fecisse illeis: Neque hae tu non intelligis; sed usquo quod arguas, non habes, ut

nor modo ubi contra nos dicendum putes, Verum Etiam contra rerum naturam eonisam consues inem

hominum, contraquε philone omnium. At enim, 16 eum duos filios haberet, alterum a se non dimittebat, alterum ruri ema patiebatur quasso, Eruci, ut hoe in bonam partem aecipias non vim exprobrandi amau, sed commonandi gratia dicam. 141hi fortunamin dedit, ut patre certo nas pere, ex quo intelli posses, qui animus patrius in liberos esset a natura eorte dedit, in humanitatis mirerem haberes eo u e sit studium doctrinae, ut ne a Mithris quidem ali mas esses. Ecquid tandem tibi vidotur, ut ad sabulas Veniamus, senex ille Caecilianus minor facere Eutychum, filium rusticum, quam illum alterum, Chaer atratum' nam, ut opinor, hoe nomine est. alteram

in urbe secum honoris causa haberes alterum rus sup

pnen causa relegassed quid ad istas ineptias abis 3 immies quasi vero mihi dissicile sit, quamvis multos nominatim prolarre ne longius abeam vel tribules, Vel

δ' quid arguas, mori Laris. Verum est isod armas, ut et alibiModireximus. Sic infra c. s. ecquid habes, Ma oreas, et alibi e taes.

100쪽

vicinos meos, mi suos liberos, quos murim laetiis,

agricolas assidi os esse cupiunt Verum homines nota sumere, odiosiim est, cum et illud incertum ait, velint hi sese nominari et nemo vobis magis notus latu sit, quam est hic Eutychus et certe ad rem nihil intinrat, utrum hunc ego comicum adolescentem, nn aliqudia ex agro Hente nominem. Etenim haec Confieta adibitror a poetis esse, ut emctos nostros morea in alienis personis, expressamque imaginem nostra vitae quotidiuna videremiis Age nunc, reser animum, ais, Qveritatein, et considera, non modo in Umbria atquain ea vicinitate, sed in his veteribus municipiis, quas studia a patrihusfamilias maxime laudentur. Iam profecto te intelliges, inopia criminum, suraunam lamia dem Sex. Roscio vitio et culpae dedisse. At non modo hoc patrum voluntate liberi faciunt: in pedimultos et ego novi, et, nisi me fallit animus, unusqua que vestrum, qui et ipsi incensi sunt studio, quoa ad agrum colendum attinet vitamque hane maneam, quam tu probro et crimini putas esse vortere, et honestissimam et suavissimam esse arbitrantur. Quia censes hunc ipsum Sex. Roscium, quo studio, et qua intelligentia esse in rusticis rebus 3 ut ex his prima, quis ejus, hominibus honestissimis, audio, non tu laisto artificio accusatorio callidior es, quam hie in auo. Verum, ut opinor, quoniam ita Chrysogono videtur, qui huic nullum praedium reliquit, et artificium obliviscatur, et studium deponat, licebit quod tametia miserum et indignum est seret tamen aequo animo, judices, si per Vos vitam et sumam otest obtinore: hoc vero est, quod ferri non potest, si et in hane

quod ferri non potest. Putemus et Lambinus malebant mem. Sed potuit in genere et absolute dicere, quod Propris mai pertinebat. ι