장음표시 사용
331쪽
caritatem,&annonam,anno i 11'. ex Anglia in Noruegos,Dinos, ad alias regiones translata est. Disserebant tamen hae a sudorificis se-bribus ab Hippoc.obseruatis r. Epidem. Anglicae enim ita peracutae, malignae,&contagiosς erant, ut unico paroxismo vel ad salutem, vel ad mortem terminaretur. Imo in qui bindam in quinque horis,in alijs in dec aut duodecim morbus iudicabatur. Hoc adnotarunt Ioah nes Tyengius,de Liuinus Sandesius Gaudentius, Medici; & inter histori. cos Mambrinus Rosseus in par. 3. hist. ex Tarcagn. & Gemma Cosemocrit.lib. I. cap.8. siquidem nemo ad horas et . peruenit. Quae vero ab Hipp.narrantur,erant febres iudicatu difficiles,& non valde siticulos e paucis in V. desinebant: alijs ii. I & et .finiebant. Ex humorum copia perpetuus est sudor in febribus, quas Typho des,AOdes,uelodes, siue sudorificas appellamus. ex genere illurum febrium symptomaticarum sunt, quae internas inflammationes ,
teste Hollexio lib.2. consequuntur. In aegroru visceribus,vel phleg- mone, vel eris pelas generatur: proinde succedunt febres Phlegmo- nodes dictae,&Typhodes. Ab Angina,Phrenitide,Peripneumonia,
monodes: ab Erisipelate vero Typhodes. Aetius vero symptomati-l cas sebres,que fiunt in visceribus ex Erispelate hoc modo distinguit: 1 Si Eii spelas fuerit in ventriculo, oritur sebris Lyppiria: si in hepate Typhodes: si vero in pulmone Cry modes. Datur & aliud febris tym-
plomaticae genus,quam Fernelius lentam vocat. Oritur haec non e vi iceris,partisue inflammatione sed e latente obstructione,& putredine visceri admodum impacta. Simulat haec motus symptomaticae sebris,
seiungitur signis, ut Petrus Porestus lib. 6.obseruat.in schol.37. adiam
tauit. Videntur etiam assidui sudores in febribus cardiacis ainsi semper ab humorum copia,sed potius a resoluto corporis habitu, retentrice labefactata, ct a viribus deperditis, quemadmodum in febribus syncopalibus, in animi deliqui js,in iliacis,colicisue doloribus,d cor. poris alijs cruciatibus,& colli quationibus obseruamus. Veniamus modo ad sudores paucos, qui haud minora pericula,qua multi pr nuciare solent. Hos Auic multa significare voluit in morbis,
obstructionem nimirum cutis,humorum crassitem,expulitricis debi, litatem,paruitatem digestionis,ventris molliItem,& fluxum. Galenus vero 3. de cau.sy mpl. 2. de ijs ita dicebat: Pauci fiunt sudores,cum scilicet vel quod supernuit, exiguum e trivet glutinosum vel crassum, vel
332쪽
3 1Σ Baricelli de hydronosa natura
ineati; sunt angusti. Accidit autem id vel obstructionis occasone ei
conniventiae ac obstruuntur quidem crassis,& glutinosis succis. Con- niuent, siue contrahunt ora propter atrophiam, vel refrigerationem, vel mollitiem. In 1. de sanit tuen.cap. r 2.uadores paucos voluit denotare corpus nimium exiccari, digeri,atq; consumi: hic autem de ex e
citatione, de non de morbis principaliter loquitur:de his in cap.de sudore pauco susius nos disseruimus. Sudores pauci in morbis,in acutis autem potissima si nullis conspectis coctionis notis eruperint quemadmodu cultae excretiones sym- promaticae fieri solent perpetuo suspecti sunt. Hi si in die decretorio apparebunt,naturq debilitate in humorula expulsione,sorsitan impeditae a crassitie, vel lentore humorum,seu i meatibus angustis,indicabunt In alijs vero diebus extra decretorios tantum abest,ut boni sin ivt potius praui quippe ex irritamento apparent,& extra naturae ordines suscitantur. At a copia tantum crassbram,& lentorii humoru eos ferinoscimus, quando culaneus habitus nec atrophia fuerit contractus,nec multum re irigeratus,aut emollitus,&meatus no suerint obstructi,quo tempore natura si vires sortita suerit imbecilles, pauci sis
dores erumpente ,mortem denotabunt. Profecto ex sudorii paucit te,naturam moliri succorum expulsionem non posse imo excernere,
nisi tenuiorem ipsbrum partem cognoscimus. Consimiles sunt inter cepti sudores, seu diminutae exudationes, de quibus Gal. r. Prorrheta dicebat: sudores quoque,Dicsperui, sed protinus cessauerunt,praessunt. Et Hipp.in Coacis: inibus non intermittit febris,frequens e ludatio,cu hy pocondrij tentione, ut plurimum malignus est morbus. . Omnis enim euacuatio,qus incipit quidem,sed protinus cessat, praua est siquidem melius esset nihil moliri naturam modo non sit extincta, sed quoniam sit maxime coctioni intenta) quim inutiliter ex morbosae materia: irritamento stimulatam aggredi excretionem. Quare pam cus sudor, modo non sit cum magno virium robore, perpetuo malus
est. Est enim iudicatorius,non iudicans,de praesagit vel naturam mini- . me humorum copiam serre posse, vel partium robur vehementer dis, solui,atque inde iudorem esiluero. At occasio insurgit,uz de pauco illo sudore scribamus, quem Gr iepidrosin appellant. Pernelius autem madorem. Nos vero modo de
sudationem,modo grἱco vocabulo sudorem diaphoreticum. Hic pro festo omniu pessimus est,& maxime exitialis. Dicimus diaphoreticu, pronunciantes ex hoc corporis digestionem , seu evaporationem :dia
333쪽
diaphoresin graece,Latini digestionem,seu evaporationem vocant,ut Gal. I 3. metnod. med.c. I 6. adnotauit. Hinc diaphoretica dicta sunt, quae per halitum digerunt,ut habemus s. simpl.med .facult.c. s. Hinc etiam emplastra quaedam,diaphoretica vocatur a vi discutiendi: nam, teste Gal. 6.de compos med. facult. c. rex trahendi, & digerendi fa- . cultatem habere videntur.Hinc in aegris modo 1 toto corpore,modo circa extrema,pletainq; circa caput,ceruicem,collum,pectus erupit: propterea Gal. 3.Prorrhet. de hoc dicebat, .: δήωσιν, id est desudationem iam saepius quidem in hoc scripsit libro ; sed nunquam ita lucide
cognoscamus,nunquid sudores circum thoracem,caputq; apparetes, ita appellet,an eos,qui toto emanat corpore,ubi tum pauci,tum nihil
in superis fit partibus: nempe cum omnis desudatio demonstret, vel copiam in sudantibus partibus, vel facultatis retentricis imbecillita te, utrum Georum in locis, tum thoracis, tum capitis fuerit, deteriusa est signum, quam si in alia quapiam parte fuerit. Haec Galenus. Originem habent huiusmodi desudationes i languida natura,quan- do adeo deuicta est, ut nec humores, nec humiditates ali metales reti- nere queat: propterea tales plerunque apparent, dum illa aut maxi- mopere opprimitur, aut dii luitur: tunc enim sudor a resolutione
proprij, ultimii alimenti solidarum partium, aut earundem colliqua. tione,& naturae di solutione essicitur. Credend u mq; prosecto est mul, tavi,multoq; labore,& longa expressione prodire: proinde pernicia- Iem iudicamus; quemadmodii eos esse declarauimus, qui ante acces. siones expressi effluunt, ut in cap.de sudore in morborum principio at nobis disputatum est. si ergo diaphoreticus sudor a naturae languore derivatur verisimile est in iis morbis contingere, in quibus maximel natura assiigitur,& angustiatur. In quo proposito Gari oponthus Me- dicus antiquissimus dicebat: Diaphoreticos multi cardiacos appellat,
, quos ita cognosces, ut cceperint nimijs, & acerrimis agitari sebribus, sudorem patiuntur incongruum,&non criticum, ex quo vehementi periculo urgentur; qui sudor tanquam symptoma appellatur. Vertam Galenus apertius in lib.de tremore, palpit. de conuuls. c. s. de diapho
reticis loquutus est. At si per sudorem digesti fiant tremuli,ut in deli- quijs,cardiacis,& stomachichis, calefacere hos extremum malum est:
quippe contrarium in his con uenit, nempe cutem densare,&c. At textus hic videtur quod amodo diuersus a 3. Prorrhet. com. 37.
xbi Gal. duo supposuit, dum omnem desudationem,uel copiam in su- Rr danti,
334쪽
3i Bancelli de hydronos a natura
dantibus partibus,vel facultatis retentricis imbecillitatem demolio- ire probauit hic vero unum tantum. Omittit enim copia in sudantibus
par tibus, & dum exemplificat in deliquijs, cardiacis,& stomachichis, in quibus plerunque desudationes a resolutione naturs dimant: reten tricis facultatis languore, solum esse causam sudoris diaphoretici prpsupponit. Equide duhitatio haec maximi eil momenti idcirco,ut Gal. ipsum conciliemus, sciendum volo, sudorem diaphoreticum proprieneri a dis lutione naturae, a colliquatione, seu resolutione proprij alimentes,quo sit ut facultas retentrix fiat imbecillis,& vires languid ,&vltimo exitium succedat. Diaphoresin enim Latini digestione, seu
resolutionem vocat, ut diximus. Propterea sudor hic merito a multis colli quatiuus vocatur, nam natura, ct partes solidas resoluit: inde ex limatione humiditatu alimentalium in acutis morbis mortem,in diu turnis vero tabitudinem,seu marcorem p rq agimus. Quare Gai .in lib. de tremore, palpit.& conuuls. sudorem vere diaphoreticum conside rauit, quod testatus est per illud si digesti fiant. In Prorrhet. vero accopii desudationem pro comuni vocabulo, de diaphoretico,& pauco su dori,qui insudantibus partibus a copia humorii prouenit: siqui de hiesque pernicialis esse potest. Dum enim natura ab humorum mole,vel eorundem opprimitur multitudine, aut cotumacia,ut imbecillior fa-' - ta,n6 possit eos exacte propellere: utiq; irritus est eius conatus, nam subtiliores illoru partes,tantum excernere poterit,quae n6 satis erunt morbo soluendo: quo tepores vires robusta fuerint, morbi longitudinem promittunt: sia vero debiles, atq; acutus fuerit affectus, morte: si quidem natura ab illa humor u copia, quos concoquere nequit,sus o cari poterit. Idcirco Galenus comparans utriusq; iudoris perniciem, ambos docuit in Pror the t. in thorace, & capite, ob partium, quae assiciuntur dignitatem deteriores esse, quam si tu alia parte essiuxerint: S sic non restat dubium in eius Diaphoretici sudores a desiidationibu: ,quae ab humorum multitu. dine procedunt,varijs notis distinguuntur .Hi enim quia fiunt a ficultate retentrice debili in febribus no statim a principio in quo par est, vires, di iacultat ea haud esse imbecilles,licec a copia premantur eru punt. Equidem post temporis suscitantur interualla,quado natura laboribus, ct vehementia affectus defatigata, cum nequiverit morbum superare, deiectari incipit, de emori: inde facultas retentrix habenas laxat,& humo. es etiam utiles excerni sinit. At Mercatus docti illam, tota. I. inc de cau. inorb.incidens in hoc quaestum, sudores diaphore. ticos
335쪽
ticos a particulari natura caloris fieri insinuat. sic & sudorem diapho
reticum ait,& colliquantes fluxus mouet,calor adeo paruus,ut vix sui
notitiam praestet: sed in adeo subtili, & tenui substantia situs, ut facile sese ubiq; ins nuet,& praedicta mala eficiat, igneam, acrem,& pestile
tem,atq; vstiuam conditionem nactus,cum summa tenuitate,quae notitiam caloris obscuret. Cuius opinio adaptari tantum potest in sudore diaphoretico ex colliquatione partium solidarum adorto, ex qua natura dissoluitur. Nam si omnes huiusnodi sudoris causas recensere volumus,quia, ut diximus a pr languida natura sit scitatur, alias pr tercaloris conditionem inueniemus. Mouetur enim hic ex immoderatis etiam euacuationibus, sanguinis e naribus sede,vel utero ex superfluis excretionibus factis ex aluo,vel vomitu,&ex aliis,ex internis,vel externis causis,quales sunt dolores grauissimi ,suffocationes,& strangu lationes generatis,e quibus natura facillimh imbecillitatur,& languescit: hinc humores utiles,& alimentales retinere non valens,praeJanguore, & retetrice deperdita per cutis meatus excerni facit, & sudores diaphoreticos mor 't. De his in 7.Prorrhet. 34. legitur: A profluuio sanguinis e naribus,paucum sudorem cum refrigeratione malum. Consimiles his sudores exist ut,qui a morsibus venenatis,ex toxico, & venenis exhibitis oriuntur: siquidem ex his prosternitur virtus, &natura ipsa,& cordis calor corrumpitur hinc pauci sudores, de madores ex languore excitantur : de qua re vide Matthioli Commentaria stiper lib. .Dioscor. cap.73. qui apparuisse diaphoreticum sudore narrat in fronte cuiusda latronis,cui erat propinatum n appellum ita etiaGal. scripsit 3 de loc aiff. Hoc etiam tetigit Marcellus Donatus lib. 6. de hist mirab.c. i.dum loquitur de nonnullis rabie insectis,qui per digestionem exsidant. Hic auctor rabiem a principiis,nullo praecedente contagio Mnerari posse contendit: supponens in humano corpore humores aliquando tales generari posse, qui misi di canis venenum aemulentur . Sed haec alia inquisitione indigent.
Multae itaq; causae sunt, a quibus diaphoretici sit dores fiunt. At in
febribus adurentibus, pestiferis, decolliquatiuis avi,& acredine caloris excitantur .quando ex colliquettione adipis,membrorum,& viscerum erumpunt: in iis equidem hum ' res in halitu dii luuntur,& cor. pus ressiluitur uniuersum. Hi iudores plerunq; circa fionte,ceruicem, collum,aut pectus,aut circa extrema esiluunt: sunt exigui non augescentes, raro calidi, ut plurimum substigidi, adsuntque in eorum ortu
inulta sma,quae naturam languidam declarant. Haec sunt pulsus prpRr α languidi,
336쪽
316 Baricelli de hydronos a natura
languidi, vires infirmi debiles, facultatum potentiae naturalium penὀemortuae,& alia. In ijs vero,quae ab humorum copia, inter alia,mub titudinis signa elucescunt. Sed de his satis. Sexta conditio cirea sudorum qualitates ventilatur: quippe innotescunt visu,auditu,odoratu,gustu,& tactu, e quibus se nnbiles qualitates derivantur, quae nobis eorum pericula saepissime praesagiunt. Incipiamus a qualitate tagibili, e qua calidi,& frigidi sudores veniat. Hi quandocunq; succedunt crudo morbo, de absque signis coctionis, perpetuo mali iudicantur: peiores tamen frigidi, quam calidi. De his Hipp. . Aph .ita loquitur: Sudor multus calidus,vel frigidus superfluens,frigidus grauiorem,calidus vero minorem morbum significat. Propterea auctor Prorrhet. nam horum uterq; nec febrem soluit, nec alleuat ambos in acutis esse inutiles decretauit. Calidi sudores,quadoboni existimantur ex coctione eorum materiae, & ab innato calor dicuntur calefieri, quo fit ut sub naturae tutela adesse constituantur Secus vero cum mali existunt: erumpunt enim humoribus crudis, &sine notis coctionis, hinc malitiam arguunt,nam a calore labrili calefieri dicuntur,& a morbo suscitari. At licet a seruore i nei caloris feouescant, minoris tamen sunt periculi ipsis stigidis: ratio est, nam frigidorum materia tantae est contumacis,ut nec a nativo, ne a febrili culare calefiat.Quapropter Hipp.volens frigidoru sudorumalitiapateficere in cit. lib. dicebat: Frigidos sudores cu acuta quidem febre mortem, cum mitiori vero longitudinem morbi significare. Hinc Galen. in comm .innuit haec: Cum ergo haec aliquando duo contingerinthumores, qui sunt in vasis putrescere, ut eam, quae solida corpora regit naturam quae secundum Hippocrate,est calor naturalis vel extingui omnino, vel proximam esse extinctioni, quae quidem ex his euacua tur, stigida sentiuntur: eam vero, quae fit ex putredine caliditate nihil prohibet vehementissimam esse: atq; ideo signum exitiale ostendens in animalis corpore humorum multitudinem superabundare, tantam habentium frigiditatem,ut neque a calore nativo,neque asebrili calefiat. At Ludovicus Mercatus tom. I.in cap.de signis salutis,& mortis ex vitio facultatis naturalis, alterius videtur esse sententiae, dum ait: Ego tamen arbitror no fieri ob hanc rationem huiusmodi sudores t
thales: quia raro acuti morbi ex humore adeo frigido,& denso, atque incoctibili essiciuntur: sed a vi, & natura partium solidarum emortua, ct calore naturali destituta, unde serosi humores a febre liquati,& Ω- s,cute i petentes,non satis calatari posivat, ob reuocatum calore,
337쪽
ex vi caloris febrilis intus seruentis, quo extremς partes refrigestuor, α talis sudor essicitur,indicans emortuum calorem innatu &extremum eius interitum,ac victoria extrane ac febrilis,quod certissimae, ac citissimae mortis indicium est. Sed dormitat quandoque bonus Homerus: nam,ut Mercatus suae consequatur opinionis intelum, necesse
habuit frigidorum sudorum tempus distinguere. Hi equide si in principio,vel paulo post, morboru erumpunt, ex frigidoru humorum copia,a natura haud evicta possunt euocari,tunc enim verisimile est illo,rum posse multitudine redundare, quae adeo frigida esse potest, ut ex eius contumacia, nec a naturali, nec a febrili calore calefieri possit; quod ita Gal.potuit considerare: & eo magis, quia tunc calor natiuus
quasi obrutus ex illoruim copia tunc esse creditur. Transacto autenta
principio,seu ascensu si in morborum c6sistentia, vel paulo ante tales eruperint, nemini dubium esse credo Mercati doctissimi opinionem praeualere. Tunc etenim natura laboribus defessa, & ex mole, & hu-- morum copia incocta obruta,& resoluta emoritur naturali calore de stituta,&sudores frigidos,quasi mortuos suscitat, tanquam indicia sui exiiij. Posset& alio medio quaestio resolui,sudores frigidos in acutis,
cum viribus debilibus ex natura emortua prouenire,caloreq, natura
Ii proxime extinctioni,vel extincto : cum robustis vero ex cotumacia, crudorum humorum,qui calefactioni rebelles existunt. Vtcunque t men sudores frigidi euenerint, perpetuo mali iudicantur, nam ex se perniciosi sunt quapropter merito ab Hippocrate in Progn. vocantur pessimi, si fuerint in acutis : inmitioribus enim longitud nem praesagiunt. Confirmauit Hipp. in 3.Epidem. in postrema pestilenti constitutione eorum malitiam, quando dicebat: Sudores intempestiui irigi di multi,perpetuo multa frigiditas,ut vix calor reuocari poterat. Experimentirin successit in Philisco, in uxore Dromedat, atque in alijs, qui frigido sudore obiere . Sudores hi in acutis modo ex toto corpore erumpunt, & copiosi: modo circa caput, collum,ceruicem, pectus, vel extrema exudant, &pauci: omnes exitiosi sunt. At exitialiores existimantur, qui pauci, ct in extremis suscitantur: siquidem mouentur a virium iactura Azproinde sudor hic iudicatorius est, non iudicans; arguit enim summam malitiam, &syncopim praesentem , ut mulieri in mendacio foro , & alteri ex abortivo stetu contigisse retulit Hippocr. Epidem. Licuido igitur costat,frigidos sudores in acutis exitiales esse,mortem
iere perpetuo cdmonMareat de eoru malitia tunc certiores erimus, quando
338쪽
;i8 Bari celli de hydronosa natura.
quando hi in aliquo dierum decretoriorum eruperint: vel cum ijs alia perniciosa signa apparuerint. De his vide, quae diximus lib. r. in cap.
A visu ventutit considerandi sudorum colores, Equibus eoru natu - ram compensamus, quippe GaLq.de sanit.tuen. c. . colores sudorum notam esse humoru peccantium in corpore dem5strauit: quapropter
qualis fuerit sudoris color, tale esse succum in corpore abundante est ulasserendu . si enim fuerit rubeus,sudor vel a sanguine,vel a bile rubea suscitabitur, acuterque erit malus: nam si a sanguine,Evitiata hepatis linatura,e vitioso corporis habitu, vel eius debili contentrice: si vero a lirubea bile, ex aduretibus febribus,perniciosis,& ex visceru inflamma tionibus prodibit,quo sit,ut ex ambobus, timorem,& pericula acqui ramus. At si admodunavus, luteus,seu vitellinus fuerit,ex bile,&eius speciebus adustis,& putrefactis orietur,& proinde perniciosus in acu.tis si ante crisim, & crudo morbo videri continget. Perniciosior autes porraceus, seu viridis,aeruginosus,aut c*ruleus. Indicat enim sudores hi efferatu morbum,& miscetam prauorum humorum ex bilis disserentijs, atq; putredinos pituitae cum atro,&funesto humore,e quibus exitium promittitur: si quidem quato plures humores suerint,qui quantitate,de mala qualitate peccauerint,tanto morbus peior,& exitialior e tetur. Omnium tandem exitialis imi sunt sudores violares,
plumbet,lividi,& nigri, diatrae bilis indicia sunt. Hi si in morborum principio, vel absq; signis coctionis in alijs temporibus apparuerint, exitium ineuitabile praesagiunt,quippe humor hic insuperabilis est,&in corpore veneni naturam sapit: proinde mortem citissime procurat, cum furiens,&ὶ vi morbi suscitatur,vel per sidorem, vel per aliam
A quilu cognoscuntur sensibiles sudorum qualitates ex saporibus,
quado ex infirmorum querimonijs cuminos defluunt, sensum,& e rum naturam intelligimus,& exinde coniecturamus praesagiu.Prosecto quanto sudores rensbiliores in gustu fuerint, tanto prauiores humores indicabunt,quando absq,coctione eruperint,clico bone vero meliores. Quare sudores si acuti,acres,atq;admodum amari fuerint,
mali iudicantunsiquidem fiunt ex humoribus summe putridi igneis, biliosis,& calidis,quales tu acutis, & ardentibus febribus oriri cosue- uere.Acidi,pontici,seu acerbi,vel humorum diuersora cruditate ma-- gnam arguunt,vel humoris melancholici, & acidae pituit miscelam :Propterea velinorbum longissimum, vel si debilitas in aegris fuerit
339쪽
mortem. Admodum salsis in acutis cu malis signis eruperint, mortis etiam erunt indicia. Aquei, & insipidi frigidorum humorum copiam ostendunt: hi in febribus mitioribus longitudine morbi,in acutis vero cum viri u imbecillitate,exitiit,& eo citius si fuerint frigidi denuciant.
Ab Odoratu ad notantur sudores, qui vel bene olentes,vel graue o lentes esse colae uere: de his multa a nobis adducta sunt in lib. 1. idcirco in pr sentiaru satis sit scire, sudores bene olentes in morbis exigua putredinem: inodoratos vero vel nulla,vel humores cratos,& lentos adesi e in corpore, qui morbi praesagiant longitudinem denotaro.
Graveolentes autem magnam arguere putredinem: propterea tales
in grauibus morb: semper haberi suspectos credibile est.Sub graueo lentia, multi sudores veniunt considerandi,viscetidi,marcidi,rancidi, terrei, oleracet, agrestes,&alij. Hi omnes a diuersis putredinis gradi bus veniunt,&propterea exitiosi si in malignis morbis ante crisinet,&non concocto morbo apparuerint. Hinc Gal. in lib. de diis sympi. c. sudorum grauitatem indicium putredinis in humoribus praeseserr
monstrauit. dc 2. Progn. 22. ex deiectionu grave olentia colli quatiuas
febres inesse aperuit. Idcirco foetidi sudores, vel alterius mali odoris, ex eo,quod connascantur a vehementi putredine, & potenti humo
rum corruptela,quae nisi superatur a natura, ineuitabile exitiu praedicit perpetuo absq; signis coctionis erupti, malignitate affectus praesagiunt. In peste,& febribus pestilentibus quia has continuo intentis humorii putredines,& summae corruptelae comitantur sudores stetentes,& graveolentes senti itur. Ita innuit Franciscus Thomasius in suo tract. de peste:ita Alphanus, Ingrassia,& alii. Sic erant sudores illi Anglici pestilentes, iuemadmodu Forestus lib. 7. obser.schol. 2'. adnotauit. Proeterea timendi sunt tales sudores in continuis febribus, nam . ex ingenti gradu putredinis, saepissime non regulati a natura, mortem praedicunt. In alijs vero morbis, quid sudores hi ostendant,in leprosis nimirum,scabiosis,&c.vide quς lib. Lattulimus: ibi etiam adnotantur sudorum praesagia ex auditu desumpta . Septima conditio circa sudoris loca versatur: siquidem vel a toto, vel a parte corporis ei nuut. Dicebamus in criticis optimos illos esse, qui a toto corpore fluebat: quo motu Medicis coniectura resultat de sortitudine,&potent: a naturae: quippe dum illa robusta est,atq; in inbrae oppressa a morbi viribus, qualiter a cunctis corporis partibus humores calore extenuatos excernit. Dum vero vel morbi vehementia,
vel intervis ardoribus,aut superuacaneorum succoru copia turbatur,
340쪽
3 1 o Baricelli de hydrbnosa natura r
tanquam inualida nequit aeque mouere humores , sed vel per aliquas particulas diffundit, vel si a toto non nisi ex maxima imbecillitate,&ex virium prostratione, aut a maximo irritamento, quo cogitur ante tempus adire cris m,ad excretionem inducitur:propterea ambo hi sudores mali,&symptomatici absq; dubio iudicantur. Si enim a toto ex irritamento,tanqua intempestiui,& non excreti ex humoribus coctis utiles esse nequeunt. Si a virium languore peiores declarantur: nam ei
retentrice offensa procedunt. Si autem non a toto,sed aut ex capite, aut thorace,ceruice,collo,aut aliis extremis partibus effluunt,equide
pessimi sunt in morbis acutis; in mitioribus verbi 5mtudinem morbi, es varia pericula praesagiunt. Cur autem sudor in fronte, capite, vel ceruice in acutis peior,quam in alijs partibus iudicetur, alias discussu est. De his dicebat Hipp. r. Epid. Sudabant qui de semper,sed non toto corpore. Et paulo post: Paululum in fronte, de clauiculis exudabant, sed nemo per totum corpus per haec profecto volebat Hipp. maxima
illorumalitiam patefacere. Hinc Gal. 3. Prorrhet.com. 33.horum sudorum malignitatis volens reddere causam,omnem desudatione docuit,circa frontem, ceruicem,vel collum,aut clauiculas erumpetem, aut facultatis retentricis imbecillitatem, au t copia humorum significare. Verum de eorupernicie tunc certiores erimus, cum illi frigidi
fuerint: quippe hi praesentem syncopii calidi vero suturam indicant. At ambo in acutis perniciosi existimantur,nam & morte pronunciat : secus vero in affectu mitiori, in quo morbi longitudine significare au- tumant sed perpera locus hic haud est intelligedus: siquidem sidores in hisce partibus in febribus mitioribus,s cu virium imbecillitate fiet,
periculo non vacabunt: quippe sortitudo opus est, ut morbii sufferre possit,in quo casu longitudine morbi praesagimus: idcirco cu imbecillitate exitium,& morbi irritationem dubitamus imbecillitas enim ublium in cunctis quippe morbis suspecta est, quo fit ut cu alio pernicio, se comitata signo,sere perpetuo exitium praesagiat in acutis,&eo citius quato signum erit perniciosius. Hac ratione in suppuratis,quales sunt Pleuritici, Peripneumonici, Pthysici,&c. Sudores in fronte,thorace, clauiculis,capit vel collo,cu virium languore exitiales iudican tur:&eo certi is si frigidi fuerint. Exudant enim hi facultate retetriace pene emortua,quae humores,& humiditates nutrimetales amplius continere nequit. In alijs vero ex istis ei nuut partibus,eo quod facultas ipsa extinguitur, priusqua humorum valeat multitudine alterare.
Ideo sudores in extremis visi partibus tu acutis potissimum insidiosi,