장음표시 사용
301쪽
Galenus 2.Aphor.eom. 13. dum asseruilicrisim fieri perante a b nis mala, de ad excernendum praeparante modum dbcuit, quo utitur natura in iudicio critico, quod praeuia malorum humoru separatione exercet,idcirco rationabile duxit aegros ante crisim turbari,atq; gra uiter esse,quia conflictus,& labor pretcedit: natura enim dum laborat, α studet a bonis malos humores secernere,utiq; illis repugnantibusὶ iudicium parat,& corpori molestias inducit. Hinc chises, &mutati nes fiunt, quae quando perfectae sunt, in excrementis fgna coctionis existunt: significantur hae a die indice,in decretorijs ab luuntur,atq; in iudicium saluti speragunt. Quae autem ad corporis interitum acce- Ierant,oppositis vigent signis, & proinde malae crises persectE appetilantur. Impersectae vero illae sunt,quae non subito ad mortem,nec ad salutem mouentur: siquidem paulatim ad salutis,vel mortis iudicium iuxta bona,vel mala,quae cum ijs suerint requisio,peragunt.In hac re multa laude dignus est Auic.2. . traii. i .cap.2.qui loquens de crisibus dicebat, quod morbus est scuti inimicus exterior ciuitati, & natura scur dominus conseruans eam: inter quos leues pugnae,& rixae concurrunt,de quibus non curatur, sed in die iudici j vehementis ima pugna est,& unius restat victoria,alteri vero superuenit mors.
Dies in quibus morbi finiuiur,has habent differentias. Alii sunt v perfeltE decretorij,principes,&radicales: horum priores T. I . m. existunt. Alii indices,& contemplabiles vocantur, & hi crisim futuram alio die,in quo signa coctionis apparent: atq; alia indicia futuret crisis,pr sagiunt. Hi sunt, Quartus,index seetimi. Undecimus, i q. De. cimus septimus. ro. Alij intercidentes, seu intercalares disti sunt, eos ita inter iudiciales,& indices intercidunt, & in istis impersectae criles eueniunt, cuius natura: in prima septimana tertius, & quintus est, in secuda nonus,&decimus tertius, in tertia decimus nonus. Reliqui dies vocantur a Medicis vacui,& medicinales: siquidem non indicat, neque iudicant,aut prouocant: sed sὀlum idonei sunt,ut Medici in ijs
medicamentis expurgantibus uti possint. Huius naturae sunt 6.8.io. Iz. t 6. I 8. Tres ergo classes retinent dies, qui in morbis pro crisibus faciendis ad bonum, vel ad malum obseruantur, licet salus, vel mors absque iudicijs saepe etiam succedat. Propterea visium est in his, morbos modo simpliciter, modo cu aliqua excretione, vel abscessu resolui: vel aegros in iisdem quouis inodo interire. Qui sunt in prima classe perstitiitimi iudicatori, existunt, &ad vigesimum extendutur; atmbitus perfecti, deminus proprij ad quadragesimum: hi sex numero exi-N n stunt
302쪽
, gi Baricelli de by dronos a naturar
sunt nimirum .i .eto. 27.ῖ & o. Qui sunt in secunda clare indices dicti in extens sit; orbis coimparatur,ta sex etiam sunt t. 17.2ψ.ῖ I. 37. Intercidentes vero, qui in tertia minantur classe decem sunt 3.s. 6.8. 9. I 3. 18.2i .ec io. volui addere dies pares, pro aliquot morbis, qui per pares exacerbantur:primi autem numerati,pro imparibus e
At alij videntes forsitan scripta Galeni, SHippiii Epid.& Prom
de triplici obseruatione dierum a nobis ordinem prolatum irritabui: omnes dicentes dies esse decretorios, atq; cris es tum in paribus, tum atq; imparibus diebus euenire,quo sit o dies alij, praeter iudicatorios non reperiantur. Dicebat eni ui Hipp. 3 .P roga. I. Febres autem iudicantur in eisdem numero diebus, in quibus supersunt homines, sid ex quibus moriuntur: simplicissimae etenim febres,ac fgnis firmat securiissimis,quarto die aut citius interimunt. I n com.Gilenus dies decre torios nominari illos scripsit, in quibus morborum fiunt mutationes siquidem aegri in ijs,aut statim liberantur,aut moriuntur,vel mutatur in melius, vel in peius,as eruitq; criticos,& decretorios dies illos esse, in quibus naturae pugna cum morbo, vel ipsorum alterius victoria apparet,quo fit ut modo salus, imo domo i s subsequatur,quod si negotiuialiter incedit, utique in morbis omnes dies esse decretorios confiteri oportebit. Nonnulli poterunt respondere, omnes dies esse decretorios, si nos miscemus morbos,qui paribus,&imparibus iudicatur morbis: secus vc ro si at erutros tantii considerabimus causa enim dissicu
tatis alia esse non videtur,quam morborum diuersitas, na omnes morbi no aequaliter iudicantur. Hipp. I. l pid.com. 3 tex. I .hose 2 pressit.
Est autem primus decretorius circuituum, qui diebus paribus iudicat
I. . 3. T. V. II. IT 2i.2T.ῖ i. de quibus loquens etiam q. Aphor.36.dsce, bat: Sudores febricitanti si inceperint boni, O tertia die s.7.9. II. i I7.2O.27. ῖ . Hi enim sudores morbos iudicant;qui vero illi ita fiunt; laborem significant,& morbi longitudinem,& recidiuam: quq vltima verba videntur solum eligere dies impares, suemadmodum eodem lib. Aphor. 6r .apertius manifestauit. Febricitantem,nisi diebus imp ribus febris reliquerit, solet recidivare. Ideo in tanta controuersa aD
Equidem is sollim debet censeri criticus, quo frequenter persectae erises secure iudicatae, atq; salutares eueniant. Quamuis etenim eisdenumero diebus morbos ad salutem, di ad morte iudicari, de paribus,
303쪽
ac imparibus terminari obseruatu sit; nihilominus omnes dies incunctis morbis esse decretorios haud decidendum puto: sed impares plexunque verius decernere; pares vero praue, aut diminute, vel raro: squidem mortis iudicia haud ordine stan to die,vel temporis indiget certitudine,quapropter minime cJuenit idiebus mortis decretorios dies determinare, quamuis etiam in veris decretorijs homines emori observemus. Sed veniamus ad Hipp. qui duplicem dierum doctrinam videtur instituisse: in Aphorismis enim,& Progn. criticos affert,qui se, cundum hebdomadas,atq; quaterniones connectuntur. In Epidea ijs vero quosdam intercalares, qui admodum ab illis distant, percurrit. Sed huius ratio est, nam cognouerat Hipp. morbos aliquos paribus , aliquos vero imparibus moueri,ideo quati coactus,hos inter iudicats-rios connumerauit: proinde I. Epid. cona. 7.protulit: Quae diebus pari bus exacerbantur paribus,quq vero accestione filii diebus imparibus, diebus quoq; imparibus iudicari. Ideo intercalares dies saepissime vim iudicandirecipere,statuere oportet,non quidem ut multi autumant)a Lunae motu,sed potius materiae. Motus hic profecto aliquando per pares in accessionibus videtur, frequentius vero per impares esti zi. Causa omnium materia ipse est, cui ex innata qualitate praedictos motus generare datum est,in quibus adeo vehementes parit accessiones, quod ante diem proprie iudicatorium crisim suscitent. Hoc maxime fit, eu natura defessa vel coctionem absoluere nequit, vel adeo ab humoris prauitate irritatur,ut facillissime expuictrici potentiae locutra cedat; quo tempore coctionis opus relinquit,quemadmodum in ac tissimis morbis, quando dies tertius critim quarti, aut quintus illam,
quae in quarto sutura erat obseruamus. Succedit hoc vel ex vehementia accessionis,qua acceleratur iudicium,vel quia relaxata natura in quarto distrahit crisim usque ad quintula L .
Sed perpendamus, quaeso, dubitationem a multis ventilatam, Cur Hipp. q. Aphor. numerando dies,qui ad crisim sunt probandi,quartum relinquati occasio dubitationis a multorum insurgit obseruantia,qui crisim in quarto habuere,& iudicati sunt. In Epidem. 3. historia est Periclis in Abderis,qui per sudorem quarta die est iudicatus: & 7. Epid. ide legitur de uxore Elcomitiis,qus mensum fluxu fuit iudicata.Huic
respondet Gal. incom. Hippocratem quartum praetermisisse:na morbi plurimi peracuti, qui cu sudore iudicantur, tertio,& quinto magis, quam quarto iudiciu suscipiunt:rariores enim sunt,qui die quarto iudicatur. Haec solutio cu superioribus circa ea,quq attulimus de morbis,Nn a qui
304쪽
α84 Baricelli de hydronosa natura.
qui per pares,vel impares terminantur dies consona videt umibi profecto statutum suerat, morbos plerunque per impares dies, verius, ct frequetius,per pares vero rarius terminari. Hinc bene dicebat Rode. ricus a Fonseca super eo de Aphor. quod bona iudicatio si fiat in qua ta,est,quia tertiae, vel quintae diei iudicationem arripit: ratio est, nam morbi,qui per dies pares exacerbantur,licet in illis iudicari videatitur infirmi,ut attulimus,dissicit Etamen,ut plurimum eorum iudicium insurgit. Imo GH.ipse 3.de crisb. testatur se die quarto semel tantu cri-sm vidisse:Archigenem vero bis. Amatus Lusitanus,qui aliorsi viderat solutiones, in suo tra rede criticis scriptum reliquit, ex indu stria Hipp. in Aphor. quartu diem reliquisse, nam eius intentio iudicium mordirum biliosorum erat hercurrere: siquidem hi, ut plurimum r. 14. I7.2o. 27.3 terminatur: rarius vero in quarta die. Hinc duplicem morborum instituit disserentiam, biliosorum scilicet,& sanguineora. Bilios tertio,vel quinto die potius,quadra eracuti sunt, fini utur,quia eisdem diebus, accessiones suas habent, cu quibus crises pesmui timcidunt,rarissim Evero in quarta. At de sanguineis morbis,&synochis secus est,hi enim tantum abest, ut tertio,vel quinto die terminetur,ut . potius quarto semper crisim habeant. Haec opinio non e si parus comaiderationis, quando illam in 3.de crisb. a Gal.acceptari inuenimus. momodo autem dies decretorij oriantur, & quae si eorum causa, varia est auctorum opinio. Pythagorici enim tales ad vim numeroraretulerunt, asserentes , Deum, & naturam certis numeris gaudero .
Astrologi ad varios hellarum errantium, & fixarum aspectus. Gale nus ad Lunae aspectus. Alii ad Lunae, & Solis speciatim aspectus .
Amatus Lusitanus ad armonicam consonantiam. Ludovicus Lemosus ad expuictricem potentiam, humoris copiam, accesssiones, mori bos, ambientem, & naturam. Fracastorius ad motum proprium humoris melancholici. Ali) alias adduxere rationes, quas,clan sit pretiernostrum institutum,omittimus.
Desudoribus bonis,criticis, alutaribus. Cap. II. Via de crisibus,&diebus decretorijs verba secimus, ut
certiori methodo criticos sudores explanare potuissemus; instituti occaso ergo insurgit, ut ad illorum speculationem accedamus: squidem sudores hi salutem promi
tunt, ct Edelem, quapropter a nomini natura exordiu curiamus.
305쪽
piamus. sudor criticus secundum eius nomenclaturam ex bona, vel mesa crisi suscitari potest: siquidem criticus dies,crisim,ide si iudicium solum indicataeapitur ex antiquoru sententia,qui dies criticos nunc paxunt,quibus crises,& morboru iudicia contingere solebant. Vt autem bonorum,& malorum sudoru differentiam habeamus,sapienti sibini Medici triplicem circa illos adaptarunt notitiam Optimos equidevocarunt criticos: Mediocres periodicos: Pessimos vero symptoma
ticos . Nec sine ratione, criticus enim dies, inouo omnium iudicio persecta critis,& ad salutem contingit,is vere ea.sic & a pari, sudores critici ij esse existimantur,qui persebam crisim, &ad salute perficiuti Differiint i periodicis,nam hi imperse tam faciunt crisim. Disserunt asymptomaticis,cuia hi prauum inducunt iudicium.Critici apparentis salutaribus morbis, &in febribus continuis potissimum. Periodiciis febrium intermittentium, quales sunt Tertianae, Quartanae, S cPterae interpoliatae sebres apparent: de his loquitur Hipp. .Epid. in libsoria Pythodori. Symplomatici in acutis prauis,& malignis morbis
sudores critici ideo dicuntur tales, quia cum cris, &in diebus criticis succedunt. Hinc Forestus in schol. 9. obseruat.lib.7.sudores criaticos dicebat ex iudicio sic vocari, eo quod quasi ex sententia sua hominem iudicent,aut puniant, aut liberent: idcirco saepissimε homines ex acutis vexatos morbis, a bonis, & criticis sidoribus iudicari, &libberari obseruamus. Profecto ad liberanda corpora ab emunditijs, &eXcrementis nulla est praestantior via,quam sudorum eruptio. Hi testimonio Gal. in arte parua, cap.99. a noxijs materijs uniuersum euacuant corpus, quo fit ut critici sudores boni, utiles,certi, fideles,persecti,& alijs nomenclaturis, cum salutis promittant certitudinem,aP-pellari queant. Equidem critici sunt ij, qui in affectionibus de morbo ad sanitatem de intemperie, ad temperiem, de statu lethali ad vitan
hominum corpora commutant. Ut autem talium natura venari queamus,conditiones,quae ad criticorum sudorum eruptione requiruntur in medium adducere opus esse existimamus: si quidem hq multae sunt. Prima omnium, quae maxim Enecessaria conditio existimatur, sine qua nullo pacto excretio bona iudicari potest,humoru est concoctio. Quid enim est humorum coctio,nisi supra peccantem materia naturae victoria Z Cum autem sudores critici ab istius fiant victoria, coctionem praeire opus est si secus etenim fieret,mala omnium sententia superueniret excretio. Docebat totum uoc Hipp. a. id.quando dicebat:
306쪽
Baricelli de by dronosa natura
Coctiones crisis celeritatem,salutisq; securitatem significant: cruda vero,& inconcocta,& in malos abscessus conuersa,vel iudici j frustrationem, vel dolores,vel diuturnitate, vel mortem, vel eorundem malum reditum de nunciant. Vide,amabo,quanta ex cruditate veni ut in. com moda,& pericula: idcirco sudores critici,quia excretiones perlici fideles tenentur, morbo concocto,& cu signis coctionis apparere consueuere. Haec autem ab excrementis nostri corporis potissi.
mum desumuntur,ex urinis scilicet, alui scecibus,si ut is,&c. in quibus cum visae fuerint coitiones, proculdubio cris es ad salutem exoriri potuerunt. Sint autem oculatissimi in dignoscendis coitionis signis Me dici in excrementis: siquidem aliquado urina in febribus bona datur,& cum ea pulsus bonus,aeger tamen moritur.Tetigit hoc Auic.in lib.
q. Fen. r.eum de febribus ageret pestilentibus sunt quippe ex ijs pesti lentibus febribus nonnullae, in quibus n eq; aeger, neq; ipsum tangens excellentem calorem persentiunt, immo ipsius aegri pulsus,& urina a naturalibus iasi multu distant, & tamen febris ipsa velociter interficit. Vnde in ore Medicorum habetur: Urina bona, & pulsus bonus, sed ger tendit ad mortem. Quapropter in tali statu sudores si eruperent, non critici, non salutares, ted symptomatici,& exitiales iudicandi venirent. Ne autem Medici sit fallax iudicium in noscendis huiusmodi sudoribus, & excretionibus, cum in pestilentibus febribus urinae coii. coctae, & bonae apparuerint: pro praesenti discussione aliquid in medium adducere non erit a proposito alienum. Galenus y de praeci g. expuls.c. . ita de re hac loquutus est: sane videatur quibusdam perplexa, ct incognita, si quando nec disserentia ulla pulsuu,a naturali statu de sciat, & seipse aegrotus febrem non dicat percipere: & ut rem dissici. liorem faciam, ne ex urina quidem petere in eiusmodias sectibus firma notitiam semper licet: sed est etiam sere anceps colore, & sedimento
similis naturali. sexcentos tales in pestilentia diuturnacon eximiis, ubi Medicos cerneres nihilo plebe praestantiores,immo vero imperitiores multo nonnullos experiente plebeo. Vulgus enim sere si nihil aliud: at expirationem aegrotoru videas obseruare,quq si sceleat,peiore casum expectant. H ςe Gai. sed unde hoc eueniat,inuestigare opo tet. Conciliator,& Gentilis de Fulgineo super. loc. Auic. dicunt,in se. bre pestilente haec bona apparere omnia, quia pestilens sebrilis caloriti crudeliter natura hominis invadit, ut in eum natura ipsi no reagat, sed libere quo velle agat sinit,& eum ut tyrannum in domo aliena po
tentem dimittiti& ad suas sua bones peragendas se vertit unde urina
307쪽
cum sublimamento optima euadit,& pulsus ordinatus incedit. sed responsio haec veritatem non degustauit: propterea dicendum,quod febris pestiles potissimum aut liuinores in cordis sinibus, aut ipsius cordis corpus occupat:si humores,non adeo lethalis est, si corpus, mori,
sera,&exitiosa, proinde ait Gal. incit loc. quod calor febrilis pestiles ab aegroto non percipitur, quando cordis corpus apprehendit,qui tunc febris hectica est,in qua febrilis calor non sentitur: ims in ea pul- sus, ct urina non multem inaturalibus distant,pr cipuE in eius initio.
Alteram dat rationem Gal.in lib. citi c. 3. de pugnantia temperam emtorum, quam Lector videre procuret, si huius rei persectum scopum attingere optabit. Veniamus modo ad institutum nostrum . Explicemus autem,an ad faciendos sudores criticos,opus sit ut ma. teriae peccantis, totalis coctio, eoru praecedat eruptionem, an potius
semicoctio 8 Equidem dubitatio haec maximi est momenti,in praesentiarum vero dicamus, totalem coitione esse necessariam, Miter perfectum iudiciu fieri nequiret: siquidem in sudore verE critico de necessi late consequi debet. Propterea Hipp. in suis obseruationibus excretionem vere criticam hisce verbis declarare usus est: Persecte est judicatus. Legimus hoc i. Epid. in hist.Cleona tidis. Octogesima riguit, febris acuta corripuit, multum sudauit, urinis subsidentia rubra leuis, perfecte iudicatus est. De Herophonte autem,quia sudauerat,nsi plane cocto morbo, vocabulo perfectξ non utitur. Ita loquitur:Nona sit dauit, iudicatus est, morbus intermisit, quinta reuersus est Ecce ino. do, quod ex semicocta materia morbus recidiva facit. Hoc innuebat Hipp. r. Aphor. Quae relinquuntur in morbis, recidiuam sacere consueueruntix perfecta autem coctione iudicia certa,&integra succedunt,nec aegri amplius recidiuant. Manifestitis hoc ostendit Hippoc. 3 Epidem. ubi loquens de Pericle in Abderis, dicebat: Quarta circa meridiem multum calidum sudorem per totum exclusit, a febre liber iudicatus est,non redi j:. Et de Anaxione. Trigesima quarta sudauit per totum, a febre liber penitus est iudicatus. Perfecta igitur, & totalis coctio in sudoribus verE criticis requiritur: quod si totalis non esset sacta,quando scilicet natura partim concoxit, & humorum reliquum pergat alterare; utiq; sudores illic tepo ris apparentes per se te critici minime sunt: non enim integria agunt iudicium, nec integre morbii tollunt, sed infirmos recidiuare sinunt. Hos tales bonos appellamus, quippe quodamodo morbum alleuant, ct cu aliquot signis coctionis erumpunt. Circa temporis aute appari
308쪽
ὰ 8 8 Baescelli de hydronosa natura r
tionem,&modum avere criticis maximopere disserunt: quippe hieu aliqua humorum tantum coctione apparent; cum ve 5 in febribus in- termittentibus, quales sunt sudores period ci, vel in continuis erum punt,utiq; imperfectam perpetuo crisin ,& nunquam integram exci ctionis indigentia iudicationem faciunt.Proinde suscitantur in conti nuis in principio ascensus, quando humorum coctiones in salubribus morbis apparere consueuere: in intermittentibus vero quandocunq; coctionis signa elucescere incipiunt: idcirco ludores critici impers eri,non plane cocto morbo erumpunt: persecti autem secus obseruantur: siquidem hi non in morborum principio,vel ascensus excernuturi sed vel in statu, vel parum ante illum, qua do signa coctionis manifesta sunt,&morbus est concoctus: quod sapienter Gal. I. de crisib.c. .manifestauit: Decernentia in melius non statim apparere,sed vel in augmento, vel in statu,quo tempore natura, vel plane c6coxit morbum, vel partim concoxit,& reliquum tentat alterare. Hinc si crises fi ut in morbo concocto, ubi sunt signa perfectae coctionis integrae iudicantur,siquidem morbum penitus tollunt propterea sudores tunc erumpentes vere critici,&perfecti appellari consueuerunt. In morbo a tem partim cocto, quippe critici dicuntur, sed imperfecti , quia mose ibum alleuant,& iaciunt aegros facilius ferre morbum: boni tamen,&quodammodo salutares, exonerant enim corpus,& ad parandas m liores crises naturam di onunt. secunda criticorum sudorum conditio est, ut in aliquo decretorio die tales suscitentur, non enim sufficit cum signis manifestae coctionis apparere: si in alijs diebus extra ordinem criticoru dierum erumpunt. Profecto superius probauimus, decretorios dies,eo quia in iis morbo rum,&naturaeiudicia,&sententiae terminantur,veluti terminos exi stere. Quod si sorte sudores in diebus haud decretorijs succederent quippe in termino non competenti fuisse eruptos diceremus proinde infidos,& malignos esse suspicaremur: siquidem non decreto naturae prodirent, sed ex aliquo forsitan morboso irritamento, vel peccantis materiae stimulo irritati,ad excretione tenderent. Profecto crisis quς- libet si in die decretorio non contingit,infida redditur: siquidem non lege naturae, sed ob morbi magnitudinem, motum, & acuminis velocitatem,vel aliam occasionem diem criticum anteuertit,proinde nec
bona, nec persecta iudicari potest. Hinc Hipp. 3. Progn.2q. ad osten- dedam diei decretorij vim ad salutem,S ad mortem dicebat: Quibus febres neq; salutaribus notis apparentibus, neq; in diebus decretori s
309쪽
eonquiescunt, ii mortem, vel recidiuam timere debent. Propterea 6. Aphor.ut dies doceret, in quibus sudorum eruptio laudari cons-uit,haec intulit: Sudores febricitanti si inc perint boni, & I r. I IT.2Ο.M. 3 .hi enim sudores iudicat morbos: qui vero no ita fiunt, laborem significat,morbi lonsitudinem,& recidiuam. Sunt ergo dies decretorii potentissima indicia sudorum criticorum bonitatis, si cum signis manifestae coctionis, &sub eorum norma suscitantur, quemadmodum in omnibus Hipp.obseruationibus videre possumus: dicebat enim t. Epidem. de Herophonte: Iudicatus est die septima decimata . Et de Melidia: Iudicata est perfecte undecima die. Quia autem hoc notissimum est,plura exempla non opus sunt. sed conditio haec non tam sicco pede c6pensanda est, nam sudores critici non solum in die decretorio,ut erumpant,opus est, verum alibri prius existant indicati. Siquidem crisis n6 indicata,periculosa cen.
setur, nam naturae tenorem,legem,consuetudine,& peculiarem com
ditionem ii vi morbi esse euersam ostendit, eo quia pugnando nullum victoriae praestitit indicium, quemadmodum & ij sacere solent, qui ad inuicem digladiantur. Equidem qui victoriae palma est consequuturus, perpetuo inimici sui impotentiam commonstrat:naq; licet ab illo compatiatur aliquid, omnimodo tamen supra illum suet superioritatis indicium praestat,& praesagium.Haec signa victoriae in morbis, in diebus quibusdam signatis manifestare natura consueuit. Hinc Hippocr. 2.Aphor.2q dicebat: Septennorum quartus est index. Alterius septimanae octauus principium. Est autem & undecimus contemplabilis: ipse enim quartus,est alterius septimanae. Rursus vero & decimus septimus contemplabilis:ipse siquidem quartus,est a quarto decimo,septimus vero ab undecimo.Volebat in his diebus indicibus aliquid na. turam fecisse Hippocrates csimonstrare: squidem signum indicis,albetero die in ptum opus perficiedum manis estat: quod si tale deficiat, desectuosum iudicium vereri oportet, O sorsitan naturais in pugna .
. succumbere,quia uniuersum opus tempore crisis velle perficere sum iudicatur periculosum. Quaproptersudores criticos indicatos,fideliores,dc tutiores arbitramur: ratio est, quia quod perficiendum ad totalem superest victoriam, utique natura certiori fiducia peruciet.
Hoc autem in salutaribus affectibus intelligere oportet: in lethalibus enim, & exitiosis ut inferius indicabimus) indicatos sudores, maiora pericula, qua qui indicati non fuerint, infirmis promittere cosueuere.
Tertia coditio est,ut sudores huiusmodi criticus rigor aliquis prae-O o cedat:
310쪽
,96 Baricelli de hydronosa natura
cedat: rationabiliter enim hic ante sudorum apparit onem optatur,
quia ex hoc tenues, acutosque humores a venis in ambitum corporis
. fuisse prisulsos significatur: siquide hi quoties per sensiles partes excurrunt, acredine, & tenuitate necessario vellicant,& pungunt: inde cum extremarum partium refrigeratione vehemens suscitatur rigor. Haec est doctrina Gai,in lib. de rigore,conuulfiu palpitat. Erumpua deinde sudores, riam calor,qui a cocussione rigoris,& frigiditate pamtiu intus erat retractus, foras exurgit, proinde magna, ct acuta febris excitatur,cuius calore extenuati humores in copiosum resoluutur su-. dorem: quo tempore si robusta fuerit natura, utiq; assectus sedabitur,& aeger a morbo vindicabitur.Hic adnotandu volumus,non de omni
rigore in praesentiarum intelligere nos velle siquidem dimittimus rigorem sine sebre,aut in accessionis principijs, vel ex caloris occlusio. ne,& alijs modis factum sed illu potissimum,qui in morbis acutis boni,aut mali aliquid ostendere potest: Inter hos optimu esse censemus, qui iudicatorius fuerit,cuius natur supponuntur hi, qui febribus acutis superueniunt. Sit omnium testis Hipp. η. Aphor. 3 8. A febre arden te hauito, rigore superueniente,st solutio: in quo loco in ardente se-bre potius exemplificauit auctor, quia haec facilius, quam reliquae se bres per sudores potest iudicari: siquidem intermittentes, rigore superueniente necessario non soluuntur. sed quis dubitaret, cur Hipp. absolutξ loquatur, ardentem febrem solui superueniente rigore, ex quo intellexit per sudorem : cum solui etiam possit vomitu, alui deiectione, urinis,& hemorragia eodem die smid eruptis i Huic dicendum, Hippocrate intelligere,ut plurimum a tali exolui exeretione: si quidem rigor in febre huiusmodi, quasi criticus semper est;&crises plerunq; sunt ad bonum:propterea habemus I. Prorrhet.rigorem sine sudore esse malu In Epide mijs pluries Hipp. quod ex rigore febricitatibus succedit,beneficium declarauit, quippe eo superueniente, multi sinati sunt: dicebat enim de muliere decum, bete ualittore. Undecimo superriguit,igni est correpta, sudauit, febre est liberata. Et de Charione: Decimo septimo superriguit,sebris acu
la,sudauit,decretorie est liberatus. Gal.etiam 9. de crisib.c. 3.eos,qui riget,dicebat,optime sudare,& i .Prorrhet. habemus, sudores, qui rigores consequuntur,bonos existere,si una cum signis coctionis appareant, Hinc animaduertendum, infirmos a rigore tantum sanari non posse,nisi praeuia humorum excretione: rigor enim sanari significat,
minime autem sanar, nec quilibet rigor po e prodesse iudicandus est,