Muscologia recentiorum seu analysis, historia, et descriptio methodica omnium muscorum frondosorum hucusque cognitorum ad normam Hedwigii

11쪽

Mihi recentiorum Boianicorum, qui de Μuscis frondosis paulo plenius scripserunt, Opera pexIustranti, saepe molestum fuit, eandem speciem tot diuersis et saepe incongruis nominibus designatam, eademque synonyma stirpibus dissimillimis adscri-Pla reperire. Pigebat, tot optimos Viros de scientia, quam obseruationibus suiS Orna erant alioquin bene meritos, nomina usu Iongo stabilita, praesertim triuialia Lin-naeqna pro Iubitu aut immutare aut proscribere, et timebam, ne pars illa amoenissima Bolanices in pristinum Chaos, Hedwigio nequicquam tenebras discutiente, relaberetur, Ipse eXpertus sciebam, quantum fastidii, molestiae et superuacaneae defatigatio ni inde tironibus oriretur, quod nec generum specierumue nomina stabilita mRDς νςnx, nec hnonyma satis accurate citarentur. Cui etenim veniet in mentem Buta a baum iam

12쪽

b auantam' so Iiosam, Buta baum iam sessi Iem, Weberam Diphyllium,

Bryum phas coides, Bryum Hal Ierianum, Phas cum Hallerianum, Phas cum maximum, Phas cum montanum, Sphagnum sessile, .Sphalanum a caulon unam eamdemque esse stirpem 8 Aut, Vt a1tero utar exemplo, quis sibi porsuadebit, Orthoixichum striatum, Grimm iam striatam, Griminiam oblongam, Bryum striatum, Polytrihoum bryoides, Polytryclium apocarpum, Weissiam PDIytricho idem non diuersas esse species 8 Quisnam

161 nomina memoriae mandare, aut mandata retinere et ad lubitum reuocare valebit'

a 'ab in sonis inanibus ediscendiS temPHS Proetiosum misere consumina is, quod obseruationibus in stituendis tilius, imo gratiu3 impendi posset. De Synonymorum confusio-no autem inter plurima alia, e emplum notandum Praebent, Hypnion proliferum i Hypntim parietinum, Vel solo intuitu distinctissimae species, quorum qui descriptionem et synonyma in Variis auctoribuS Iegat, Vtram speciem illi prae oculis habuerint, vix certus. fieri poterit. His omnibus Perpensis, ingentique desiderio mouis amabilis scientiae, quantum Per me est, P mouendae, dubiisque innumeris, quibus hactenus vexata fuit, sestem pῖrtim liberandae, me haud ingratam inutilemve tironibus operam nauaturum etaistimavi, si Μu Scorum frondos Oxum species omnes hucusque detectas et obseruatas, systematico Ordine digestas sisterem, celeberrimorum auctorum recentiorum scilicet fere omnium, et vetustiorum commendatissimorum synonyma accurate adducerem, breuique descriptione illorum measque definitiones illustrarem , nonnullis iisque grauissimis et unicuique rei herbaxiaρ cestori cognitudignissimis, de Muscorum frondosorum anal ysi et scientiae historia praemissio. Hoc suSciPera munus operae profecto Praeclum est, meque neo Iucubrationum, quas in

Plantis minutissimis obseruandis eXegi, nec itinerum arduorum, quae tuas inues ἔ

13쪽

gandi gratia haud raro inamoenissima tempestate Plurimisque sumptibus per montes sal tusque institui, utiquam poenituerit. Dulcissimum et fere unicum exoptandum sibimet ipsi praemium suum est scientia, et aliquid noui in rerum natura detexisse, aut aliena inuenta propriis obseruationibus illustrata et sibi quasi mancupata, hoc est quod omnes laboros vigiliasque affatim remuneratur, et famae mendacia, vulgi mobiles plausus, terrarumque dominorum inuidiosa dona superat. Pauca, fateor, ipse reperi; nonnulla, obseruationibus rite institutis dubiis et caligine solui; plura vero, praesertim quod ad genuS spectat, in ambiguo et sub iudice reliqui. Nequietenim mihi copia fuit omnes, de quibus verba feci, stirpes propria manu perlustrandit,

nec propter summam harum Partium tenuitatem, quarum indagatione recentiorum methodi nituntur oculis subiectarum, caracterem generi cum eruere semper licuit. . Ideo saepe mii succurrit, an tanto labori par essem, satisque reputatam, quia valerent humeri, quid ferre recusarent. Me non latebat quam dissicile et scabrum opus aggressus essem l quot Volumina nocturna diurnaque manu essent voIue alquot obseruationes et quam caute instituendael quoties eadem stirps eum caeteris conferenda, Vt Verum discrimen extricaretur' quantum in Varietatibus a specie propria distinguendis, desudandum i quam facilis et pene ineuitabilis error in tam exilibus stirpibus perscrutandis et ordinandis, cum praesertim eiusdem speciei descriptic-nes et icones non raro summopere dissimiles essenti Haec omnia mecum reputans et tacita mente reuOIuens, tam arduum Obscurumque iter certe non ingressas essem, ni facem Hed Wigius praeferret titubantesque passus dirigeret. Hos viam monstranete naturae penetralia subire ausus sum. Eius opera omnes IaudeS superantia, Prae sertim FHndamentum historiae naturalis muscorum frondoso Tum, et earundem stirpium Descriptio et adumbxatio microseo Pi Co-ana Ιytica

mihi

14쪽

VIII

mihi lucem eYOptalam praebuerunt. EiUS methodum, quamuis omnibus dubiis et obscuritatibus nondum eXpeditam et a ViriS quibuSdam minime contemnendis, imprimis a Neckero, Gai inero et Veggero acriter impugnatam, secutus sum. Haec etenim sola filum Ariadneum in caliginosa Via nobis porrigit. Haec sola non moris ratiociniis subtilibusque ingenii commentis non hypothesibus , quae saepius nihil aliud sunt quam delirae mentis somnia, nititur; sed obser-Vationibus experimentisque innumeris , summa sagacitate institutis, inde festa constantia repetitis, et Schreberi, Wil denomii, Schraderi aliorumque summi ponderis virorum assensu propriisque explorationibus stabilitis, omnique fere controversia et impugnatione liberatis, superstructa eminet. Soli veritati inseruiens, solam PeTContatus naturam, egregium hoc praemium Hed Wigius retulit, quod intimis rerum recessibus hucusque recondita primus in Iucem prodiderit, et omnibus veri fautoribus atque amicis spectanda et contemplanda obtulerit. Duce et auspice tanto Viro, forsitan meus Iabor non omnino inutilis erit, et si quid veri certique hae paginae in usum tyronum potissimum exaratae continent, me illud Hed igii scriptis debere lubenter et gratissima mente fateor. Sunurio studio iam plurimOS annos muscorum inuestigationi descriptionique incubui. Ingenii acumen arsque Obseruandi forte deerant, sed scientiae veritatisque amor aderat, mihique Vt sperO,. Iectorum beneuolentiam conciliabit. Nunc pauca de ipso Iibro. Hocce opus in partes duas diuiditur. Pars prior Muscorum frondosorum analysim, id est omnium partium quibus planta alitur et propagatur descriptionem, Ommumque terminorum in muscologicis scriptis occurrentium definitionem. qUam nomenCJaturam omni numero completam tyronibus tradere conatu S sum;

Ude nonnulla de harum stirpium physiologia, historia naturali, Oeconomia, Praeser timque

15쪽

ITtimque usu tam In magna naturae ossicina, quam in artibus vitam humanam aut tuemtibus aut ornantibus; postea scientiae historiam, Vices, progressus, tandemque clanlificationis nostrae fundamenta, iuxta HedWigii methodum ab ipso auctore emendatam, continet. In parte posteriori huius familiae propria historia tractatur. Haeo sistit classem, genus, speciemque Uniuscuiusque musci hucusque detecti, cum demnitione specifica, recentiorum auctorum synonymis, Ioci natalis, florescentiae temporis, durationisque indicatione, Germanicis, Gallicis, Anglicis etc. nominibus, breui denique tam plantae ipsius, quam eius Varietatum descriptione. Nomina noua classium e graeca lingua desumpta eiungere ausas sum; an felici successu fecerim aequus iudicabit lector. Nomina vexo specifica, HedWigiana fere semper, Linnaeana vero et Schxeberiana plerumque retinui, et ea tantum immutaVi, quae Parum idonea Videbantur, aut quae noua generum dispositio seruare Velabat, ubi nimirum eodem nomine duae diuersae species designatae fuissent. Species autem, quae triuiali nomine carebant, tali instruxi, ut earum patria, Vel habitus peculiaris, vel primus observator inde notescerent. Synonyma omnia non addutat, ne inutili fastidiosaque notaminum et numeroruum farragine, opus illud in magnum nimis volumen incresceret. Inter recentiores auctores Vero, nullum omittere studui, qui

nouis nominibus species designauerit, aut descriptionibus adaequatis illustrauerit. Qui plura desidexabunt, in Pollichii Flora Palatinatus, Nec heri Hethodo Μuscorum, 'Veissii Crypto gami a Gottingensi ea inuenient;

ne Dillenium taceam, qui in suo stupendae scientiae diligentiaeque opere, auctorum vetustiorum synonyma omnia adduxit. Florescentiae tempus, illud nempe, quo nuptias suas tamdiu ignotas et apud nonnullos adhuc fide carentes, stirpes nostrae celebrant, quantum potui indicaui; sed solus fere Hedwigius mihi in ea parte ome tulit, cum auctores caeteri, Schradero tamen excopto, tantum tempuS quo musco

16쪽

xum capsulae maturescunt memorent. Hinc pars illa muscologiae plurimis dubiis ambagibusque laborat, et maiori lumine eget. Descriptiones meas, aut ex ipsa natura, ubi stirpes praesentes fuerunt, aut Vbi deerant, eX Optimis muscologis, Dissenio, Weissio, imprimisque Hedwigio desumpsi. Tyronibus potissimum consulens, medium tenere studui inter eas prolixas et fere oratorias descriptiones, quibus attentio defatigatur, et breues nimium illas diagnoses, quae stirpis proprium habitum eiuSque specificum discrimen non semper satis accurate exprimunt. Si iusto breuior RIIquan do fuerim, veniam, spero, dabit candidus iudex. Hoc etenim tunc tantum Conti git, cum species nec mihi obseruata, nec ab auctoribus, qui de ea mentionem secerunt,

satis disertis verbis descripta fuit. Hed igium secutus in verba magistri tamen numquam iuraui, sed, Vt Helvetium decet, solius naturae monitis veritatisque voci obtemperanS, nec meam nec alienam sententiam defendere paratus sum, si recentioribus certisque obseruationibus debilitetur; errorisque redargutus libenter fatebor, monenti gratias agam, naturamque in posterum melius explorare enitar.

Dabam Gothae 4 Idus Quintiles 1795. INDEX

17쪽

INDEX

auctorum et librorum in hoc opere cit at Orum.

18쪽

XII ADANS. FAM PL. Fumilles des Plantes μαν A non. Paris I 763. 2 Vol. 8. AMEL. PL. S C. Vetelia obseruationer circα Plantas Suecanas. Holin. 1787. 33. Aetis mimensibus infertae. Sueelae 8. ALL. n. PED. Allionii fora Pe montana. Augusta Taurinorum. I 85. a Vol. M. L. AP L. HER B. Gren Lucii Apuleii de herbarum virtutibus historia. Parisis 1528. fol.

19쪽

B s. PL. HAL. Iohannis Christiani Buxbaum Enumeratis Plantarum agri emtensis accuratior. Hat 72I. 8.B B. CENT M. Baaebaum ylantarum minus eognitarum Centuriae quisque. Petropoli I728 -I74o. 4'CAES. PL. Caesel ini de plantis libri XVI. Florentiae I 683. 4. CHAB. SCIA GR. chab et leones et Sotagraphiae stirpium. Genevae I 666. et 1667. DLc L. DE USN. Coeler des innea seu museo eranti humani. Leyd. II32. 4. COMM. A D. SCIENT PETROP. Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae. Petropoli I726 etc. 4. ANI Z. INST. Crantetit Institutiones res herbariae iuxta nutum naturae digestae. 2 Part. Vindobonaa

20쪽

XIVDICRs. COLLE T. OF DRUED PLANT A coIlectiore of d ted Planis by Inmes Diohson. Lond I7so. DILL. CAT GIESS. Iohannis Geobi Dillenii catalogu Plantarum circa Giessam Doκte nascentium. Francos. I7i8 8. DILL. HIST MUSC. Dillenii historia Mureorum. Oxonii 4. DIOSC. MAT MED. Dioscoridis de materia medica Libri VI. Ex editione Sarraceni. Lugduni i598 fol. DODON. STIRP. HIST. Dodonaei stirpium historia. Antinerseiae I 583. fol. ERH. HANN. MAG. Erhare Hann3verifches Magalia I 78o. I782. Hannover. 4. EPH. NAT CUR . D emerides Naturae curiosorum. LiAsiae I 67o. Io Vol. 4. et 4 ril. novorum Actorum 4. ERNST PRINC. BOT E stingit prima Arincipia Bolanica. Wolfeubutiel I748. 3. FABR. PRIM. M. BUTISB. Fabricii primitiae florae Butisbaeensis. Mettiar. I 743. 8. UILL. OBSERV. BOT Iournαl d'Observations physiques, mathematiques et LOTANIQUES par MFeuilige. Paris, o l. 4. RST. FL. AUSTR. Forseri forulae infularum Australium prodromus. Gottingae. II 86. 8.GAERTN. SEM. PL. Ioseph tis Gaertnertis de fructibus et seminibus plantarum. Stutigatae I 788. I79r.

anno. 8.