장음표시 사용
21쪽
dulicti tantum praesumtive rebat mitigetur. oes ad . r.
Videamus jam, an omnes actus humani lique vitiosi a Principe pimiri debeant vel possint Ubi certum est, quosdam
est ita comparatos, ut jure punita non Sosiant, quoὴdam, ut puniri non soleant, quosdam vero, ut semper puniri debeant. Ad primam clauem pertinent a Lactus mere interni, etiamsi castiortuito uti per e selsionem, ad notitiam diominum perveniant, cum cogitationis poenam nemo patiatur l. I. I. V deSI. l. G. de paenis Laas de V. S. ex quo consequitur, qvod ni illa delicta, quae in animo coniis uni nec ad sui perfectionem actum externum re quilunt delicaocum punibilium clalle censeri queant, contra quod tamen multi quidem latuunt Illud autem pleriunque nihil re--fert, sive actus externus omittatur sive suspiciatur , quemadmo- .dum tiam conatus suo modo delictum puni bile est, .nec tamens pcr puniri solet, aut debet. I id Lautarb. Compens h. t. de prirae celιcto. Virig. Prax Cram. P. a. n. ff. PLUI. n. a. s. g. F. f. m
p in lv. I. n. St. S. V. Ad secundam, quae puniri non solent, spectant delicta .
T. quae non directe nec indirecte ad societatem immanam pertianent. Grot de ira tar P. c. Io Mao. Cum nulla sit latio, cur non talia peccata relinquantur DEO punienda, quia ad ea noscenda est sapientisIimus, ne dicam quod talis punitio plane esset frustanc sine utilitate. . Excipiuntur tamen illae poeme, quae sunt an emendationem , etianui forte aliorum non intersi a. Illi actus qui oppositi sunt virtutibus, quarum natura omnem rem pudiat coactionem , ut sunt v. g. gratitudo , misericordia, liber litas, si tamen omittantur, ad illos mercendos ordinari nemo eqgitur, i Pactas tamen id honestate exiguntur. n. Pravi ast
22쪽
cstus, vatem in actus enormes non eram ne, tu alias satissm nore, ut avariari, ambitio, superbiae, iracundia infimiles. Denique vitia publiea veluti avioritate quandoque tolerata, qualia sunt ebrietas oliveta, gnavia, luxus, prava ludendi consuetudo, ambitus , ejusque generis aliu
Tertiam vero Classem consti in delicta dunibilia inpinniri solita, sed cum supra diximus, poenam delicto deberi, anno in poenis humanis parcere aut veniam dare in quibusdam casi-im Iiceat Sed quin hoc fieri possit, si fines paenae propolniali modo realia vis obtineri possint, nulla mihi videtur dubitandi ratio. Aliquando tamen accidit, ut poena necessario etiam major quam flavit e gi debeat, ut in pessimi erempti sceleribus, aliqvand autem poena plane non sit infligenda, ni si bonum Reipublicae talem omittere Sadeat Salus enim Reipublicae suprema
Quod tamen PH eps parcere aut veniam dare possit, si fines supra dicti morali aestimatione per se necessari non sint , aut alio modo obtineri possindi, non solum ante legem poenalem, servantequam certassem delicto lege determinata sit, quam post illam proeedit. Post legem tamen poenalem major est dissicultas, faci litis enim venia loci labed, ubi poena est arbitraria, vana ubi illa legibus expresse eis definita. Idque non solum eam ob ea sim quod regulae justitiae gubernatricis requirant, ut legislatoc suis se legibus consermem gerat, sed etiam, qui autoritas legi ficile vilescit, si citra gravissimam ausam elaea eam dispensatur. Quamobrem, licet omnium legum humanarum vis a voluntate humana pendeat, non solum quoad originem, sed quoad durati,nem quoque gravius tamen videtur absque probabili causa legem certis in persenis non exequi, quam eandem penitus tollere in
23쪽
bi jus a tamen adfuerit causa, sicuti totam legem positivam tollere potest Princeps, ita mei tectum ejus circa certam personam certum e factum tollere, manente de coetero lege, et t. a. S. I. Trio aqvib. manum. I. I. s. a. f. resciitentia sine appellat restaud. S. XVIII. Causas vero liberandi aliquem a poena post legem poena-
Iemia ronus Cap. allig. g. as duplices elle latuit intrinsecas nemperi extrinsecas. Intrinseca causa ipsi est, quando poena non quidem est futura injusti, quippe antea rite sancita inpublicata dura tamen est ad iactum comparata Saepe enim ob res non adeo graves, grave conlii tutantur si cenae, quae durae possiunt vocari, non injustae durae, quatenus inter poenam in delictum, vel potitis objectum delicti, nulla est proportio. Non inju a, quatenus subditorum est, in omnibus non contra legem divinam tendentibus praes are obedientiam supeliori. Cujus exemplum el- se potest, quando ob seram interceptam, resque in litore inventas atrox poena in iligitur. Ex illima equidem c d J. N. c. I S. c. I. quando poena legibus determinata in reuersum sit dura totam potius legem esse corrigendam, quam ut uni paucisque venia indulgeatur, reliquis inique poenae obnoxiis et Secus vero si ex singulari quadam circumstantia poena sit atrocior Sed non video, quid obstet, quominus durior ejusmodi ex in statu suo relinquatur, quo homines ad obedientiam eo arctius invitentur,
Principisqxe exercendae clementiae eo latis ei aleat campus. F. XIX.
Extrinseca causa, qua Princeps circa legem poenalem dispensare potest, ex merito aliquo aut alia re commendante profluit, cui etiam subscribit Tira reae de paea temp. CausMq. n. o. l. 31. f. de paen se ibi runnem. Hinc factorum praeclare gestorum reverentia, Proavorum insignia merita, nominis splendor facile indu
24쪽
cunt Principem, ut circa poenam ordinariam irrogandam non adeo rigidus sit. Minc Seuecularc Iur. Memoranda potius nivibus facta ivturas, uviasta te crimiis veniam pete. Et D. Augustu Appian a Cir Dic. Ioties vos vestris lagitiis pereuntes majorum gloria servabit. Maxime vero hoc locum obtinet in iis delictis, quae per ignorantiam aut antini infirmitatem, aut affectuum vehementia uti amore, odio, ira committuntur. Pertinet huc quoque procacia lingvae, nam hanc
compescere dissicillimum est. Modest. l. p. g. g. ad et Ial Maj. Lubricum lingvae ad poenam facile trahendum non est. Vid omnino Lecumca c. si virum Imperat malias. XX. Ex supra dictis apparet, certam quandam delictorum
poenarum proportionem esse Poena enim adaequata debet esse delicto Ad inveniendam vero istam proportionem tum illorum quantitas vel meritum, tum delinquendi facilitas meonsuetudo, tum denique personae delinquentis ad sustinendam poenam, aptitudo spectari, idque omne ex rationibus utilitatis publicae aestimari debet, quae res licet ad normam Mathematicam veluti res, quae in pondere remensura consistimi, exigi nequeat, ad usum tamen
vitae civilis, constitui minus dissiculter potest In merito vel quantitate igitur delicti inspicienda venit causa . quae impulit, quae
retrahere debuit, vel Dersonae delinquentis idoneitas ad utrumque, Grol. I. c. g. 3q. Hinc , si quis ex sola malitia vel mera petulantia delinquat, humano malitiae supremum gradum attigit. Quae vero ex gr. mortis, carceris, magni doloris aut summa egestatis causa perpetrantur, maxime excusabilia videri solent. Sic fu
tum famis causi levius aestimabitur, quam ob avaritiam superstinam susceptum.
S. XXI. cause quae a delinquendo abstrahere debet, maxima est
25쪽
infinitia , quae major est , quoties alteri majus damnam infertur. Falsum enim est, peccata omnia esse aequalia Prout nec hoc ve-.rum simpliciter, quod ait Cassiodorus a Dr. I 2. In qualitate est, non in quantitate peccatum Siquidem mensuram non quaerit iniuria. Imperium si in parvo contemnitur, in omni parte violatur. Primum locum igitur sibi vindicant facinora perpetrata, postremum, quae ad actus aliqvos sed non ad ulti iniim processerunt, ut v. g. si alicujus telum opposita veste clusum sit. In quibus tamen tantis quid gravius, quo ulterius procesnt, quamvis tamen desure civili sivis conceptum scelus exequi caeperit, casu impcditus implere nequiverit, poena ordinaria regulariter non puniatur, Lipr re fet Arattuord Crim I 2I S. I. st de fuit. V. O. n. VIS. Id mi praxi obtinet Poena enim delicto non consumto raris lime locum habet, nisi in delictis gravioribus. ut in Crimine perduellionis, aut ubi bonum piublicum exegerit, restingvere conatus.
Priusquam vero circa poenam quid determinetur, justum aequumque est, tu inspiciatur qualitas personaei quam habilis illa prae aliis ad peccandum sit Quod commodissime sit ex temperamento corporis, puto sinus an aeger quis sit, in odium velam rem proelivior Nam ut ait Imperator in v. mic. C. si queis Imperat maled Ex ptri ni hominum dicta OAldoin factas sunt UID mandas Vid. l. b. si a si ad Leg. Iul. pecul Momnino Gutterae Pract. vaes. Lutata a. nam is Habitudo vero ad delinquendum ex pravitate intentionis judicari potest Haec vero ex varijs indicij colligitur, si nempe facile potuit resistere causs, quibus vis ad peccandum fuit impulsus, aut si praeter communem rationem peculi ris quaedam causa accessit, quae a peccando absterrere debuussiet, vae- ve potissimiim fundata in persena delinquentis, aut ejus, in quem delinquitur, aut alia quapiam circumstantia. Sic idem peccatum a Magis at commissum gravius censetur eo, quod ab alio patra-
26쪽
tum, eum iste suo exemplo alias praeire incavere delicta debeat. Sic gravius contra Principem , parentes c. delinquitur. Sic peccatum in loco publico gravius est, quam quod occultare quis studet. Si in consessu Iudicem pulsari gravius, quam inter privatos parietes, Vid. l. J X. de Injurire. Aut si animum quis liabuerit idoneum ad resistendum peccatorum illecebris. Ali enim acriori intellectu sunt praediti ad perspiciendas rationes, ob quas delicta sunt omittenda, quam alij. Nonnullos quoque vehementior, quam coeteros impetus in certum geniis peceat rapit, quod ex aetate , sexu , educationes inaliis Orcumstantiis, provenit I. b. pr. f. ad L. Iul. pecvI. Aut denique considerari potest, primus quis an aliorum exemplo seductus, semel, an saepius, post adhibitas frinstra admonitiones vis peccaverit. Vid. smir. I. ay. f. i. f. de paenis. In genere vero observandum , quo magis natur iuus causiuanimus aliq, id facit, eo minoriscit, quod deliquit.
Hae occasone jam quaeri potest soletque, An impube pnniri possita Et dicitur regulariter : quod non nisi doli ea-
pax en probetur, quam capacitatem nonnulli deducunt ex annorum numero, putantes , masculos pubertati proximos, qui decimum indimidium annum attigerunt, doli capaces esse Pr In . de Obliet quae ex delictis miscum. F. pen. S. o. i. de inuri Stip. Ibique Dd. Ciu vero certo non possit definiri, quando impubes ratione uti incipiat inita doli capax sit, rectius hoc arbitrio judieig pro qualitate personae tacircumstantiarum relinquitur. Quod si tamen puniendus sit impubes ex eo, quod constet ipsum doli fuisse apa cem , mitius nihilominus puniendus esset, non obstante dolo. Ut enim aetas sensum communiter diminuere solet, quod inta licto senis late ostendit Sirpe Part. c. r. ad per tot ita delictumo poenam Menoch. a. Arbitr jud. c. ya I. n. O seqq. Hinc recte eolligitur, quod delictum a puero in annis impubertatis comm um post
pubertatem puniri non possit, Gic enim cessante dolo, delictum a non
27쪽
non est,poena quoque affici nequit, in delictis enim inspiciendum delicti, non punitionis tempus, quoniam quod prius delictum non fuit, postea tale fieri nequit. J XXIV. Simili modo huc spectat quaestio, An seriosus ob erimen in furore commilium possit puniri inod, cum sensu injudicio careat, plane negandum per I. a. f. ad L Corn. de Sicar. Taleque crimen casui potius ac facto adscribendum est l. f. in n. f. de Admis r. Ttit. Qui licet sanae mentis deliquerit, posteaque in furorem delapsus, in furore puniendus non est l. i. g. de oflic praef. Cum in ipso cesse finis emendationis, ne dicam, quod per pinnam capitalem in ceternum periclitari possit Poena igitur tam diu ces.sare debet, donec sanae mentis fuerit. Sic contra furiosum, absentem, ne quidem procelsus institui incontumax dici potest, cum
animo ex quo contumacia oritur garet.
Postremo poenae magnitudo non tantum nude spectatur , sed cum respectu ad patientem, qui maxime observandus u. Is.st. de Neetot ge . Pro qualitate enim personarum inacti debet formari inmoderari. Et sacrilegi poenam Proconsul pro qualitate personae statuere debet l. b. pr. s. ad Leg. Iul. pecul quae qualitares pinnam v. g. ob aetatem, sexum, statum, opes, vires, milii, minuere aut augere possunt. Viae LIa. S. s.f. de incens ira m l. v . f. de Iriuriis l. I. g. g. g. de Abigeis l. r. S I. f. . ad Leg. com de fals Alias enim eadem poena premeret pauperem, diviti autem nihil noceret mulli vel sordido loco nato poena ignominiam continens, leve erit malum, honorato autem gravissimum.
Sic sexus virilis, aetasque plane ad sustinendam poenam longe firmior, quam scemina, aut pueri, id in s. d. ad Leg. Jul de Acth. VIM T de R. I. l. t. S. 3. . ad L. Iul. Maj. Quod si autem ob ejusmodi qualitates, quae neque ad crimen neque ad poenae sensum
liquid faciunt, meritis inaequales poenae infligantur, ea vitiosa est
28쪽
personarum acceptio, ab qua non semper ab lxitacges Romanas Gromu c. I. Exemplum ejus rei a quibusdam astertur l. I. S. c. f. ad I . Cornet de Sicar. Ibita aritus , qui uxorem in adulterio deprehensam occiderit, si humilior sit, perpetuo exilio dam, natur, si vero in aliqua dignitate positus, ad tempus relegatur. Nam ignominia illa per uxorem iliata aroue molesta erit illi, quam huic paria carere. Similis proldpolepsia, seu personarum ac
Superest adlluc, ut ostendamus, quomodo jus Principis circa irrogandam poenam eis cum scribat ex disina. Ubi statim extra omne dubium positum esse arbitror, maximam partem legis poenalis divinae esse positivam incivilem, Hebraeorum ad genium populi totiusque Reipublicae attemperatam. Ab quo cum aliorum populorum genitisin Civitatum ratio in multis discrepet, poenas quo iti alio modo determinare cuilibet pei publicae capiti competit. An vero illa libertas ad homicidia talia delicta, quibus expressa poena capitalis divinitus constituta, extendenda sit, dimbitari potest. Videtur enim voluisse DEUM certis de causis quorundam delictorum poenas, inquidem aliquo modo generalius determinare, cui adeo tanquam sapientissimo, Cuique Rerumpublicarum utilitas ac ratio quam optime cognita est, obsequium tenentur praestare Principes, tanquam voluntatis dii in te hac in parte executorcs. Verum enim vero licet DEUS in ista determinatione potuerit non selum respicere ad generis humani tranquillitatem, sed ad alias etiam rationes nobis incognitas, certum tamen est, DEUM
ut generis humani serumpublicarum Autorem, nihil ibi determinassi , quod generi humano rebusque publicis noditum Ex quo consequitur, Principem quidem cui alias jus mitigandi poenas vel aggratiandi competit, si Reipublieae utilitas sit incerta, in homicidio citra peccatum dispensare non posse, cum utilitas
29쪽
Reipublicae incerta debeat cedere voluntati divinae certae. n. Th nia, Isiris r. dir L . c. I. Quod si tamen citra certissimum Reipublicae periculum vel utilitatem,cenam lege divina sancitam exequi non valeat, non peccabit, si candem omittat, vel certe disserat. DEUM .enim ipsum clica statricidium Caini dispensasse legimus, ob raritatem nempe hominum , quod primis temporibus nec dum opus erat exemplo ad retrenanda scelera Si igitur prima dispensandi ratio justa est, prout plane non dubitandum quid obstat, quo minus Princeps Christianus poenam quoquere mittat ad Exemplum DEI, quando numerus clxium tantus non est, ut diminui possit, citi a Reipublicae dispendium. Hinc fluere quoque puto quod poena illi remitti possit, qui maximam utilitatem Reipublicae afferre potest, vel nobilem aliqvam artem callet. Lirisias Dianatos . inquit Modestinus LII J. de perii farere
populi praeses dimittere non debet. Sed si ejus robcru re artifici sint, ut di e potula Romano exhiberi po)'t. Principem consulere dc bet.
Ex hactenus dictis apparet, poenae non esse locum, nisi in eo qui deliqui Nemo enim alieno crimine praegravandus est, cum delicta suos debeant tenere autores in nec tilius solvit debitum patris per Auth. C, Ne lis pro Patre. Nec poenae ad haeredes transeunt, nisi in delictis non capitalibus, quando is a desuncto est contes ata. Hic etenim qitas contrahit promittit, se soluturum vel praestiturum, quod in sententia contiricbitur l. I S. II. f. de peral. I. c3. F. de oblis et Hinc patre condemn to ejusque honis publicatis, reservanda liberis desure Legitima, I. I. g. p. g. de bon damnat ne alieno dclicto vel commissoris lito nam luant, iencs quos nulla residet culpa Hinc durum esse a bitror, quando in L s. S.I.seq. c. ad Leg. JAL Mas ita conuituitur: Fib rero pis, laribus vitam Impnatoria specialiter lenitate conce rus Ritem erum deberint perire supplicio, in gribus paterni hac est haereditari criminis empla me xtur materna vel avita, omnimae ctiam pr/
30쪽
ximorum hereditate ac successii Lixantur alieni, samentis extraneorum nihil capiant, fiat cetera e vetes oesa crci tufamia eos paterna semper comitetur, ad nulla Sacramcnta crveni tui. N,In postrem tales,
ut his perpetita egestate serjentibus, man solatiam inrita supplicium. mentem jubcmus etiam, eos natabi sui et sine renia, Ari pro talibιι 'quam apud nos i et ruciare tentav rit. Mummim certe, quod recommunes socialitatis regulae lacile ostendunt l. ab T. Apam statuitur. crimen res peri:am Palirnam vium maculam si infligere posset iam 3 cmia vi re ex sit admissi sciet sublicitur e nec alieni cra mi is Accei re con .ruit sic aeui consentit L aa. C. de pete tri S T. f.
de decur l. q. f. de Senatir Poena tanicia pecuniaria haeredibus quanis doque non inique imponitur. Obligationes enim ex delictis senientes, quatenus damni restitutione in exigunt, in haeredes transire debent, quatenus cenam pecuniaria: inferunt, possunt, stita Lex Civilis vel Canonica velit Sicut etiam Jure Canonico statutum multi arbitrantur per Cap. f. X dc ivult. c. q. X. de usur. Via. Brum m. in his unic C. ex deL dis in rant haer. Rationes sunt manifestie, damnnm ex bonis suis debebat delinquens resiarcire , e go metit haec obligatio transit inhaeredem , in poena peeuniaria sine injuria quidem transmitti potest Nec tante utilitas publica praecise hoc exigit. hinc prout visum cst lege asseri negari, cita transmitti potest Vid Tiritis ad tauri r Obstrpat. II 6 Sed an pater propter delictum falij si per ex traditionem legitimae pollet redimere mortem filij cogi possit ad istam extradendam antequam ipse moriatur quaeritur D in punctori uti rectius negatur , quia delictum alias gravaret eum , qui non deliquit contra Regulo duris allegatam, nod nempe culpa suos tenere debeat auctores Pater enim culpa hoc casu caret, qui si vivens adhuc legitimam solvere deberet, poena ast ceretur cunx Legitima sit in bonis patris nec debetur nisi a tempore suae mortis. Secundum aequitatem tamen aliud dicendum, uti statulci