Apologia chymico-medica practica Johan. Oberndorfferi ... adversus illiberales Martini Rulandi ... calumnias

11쪽

Daemonadu quaeris, Medice, annonpneum

lasancia Ignoras Spernis ' Daemona finge ferum. Hermes,quo raptor, t en in ima facti)Linque tuas cura ponesupercibum ' Pharmaca non tractet Tonser, noma agm

elia, Non et uti tractent pharmaca pulchra

manu.

Exulet a Phoebo, ignariis quisquis abesto,

Desere tu curas cur a Puella tuas. Hoc moliunt merbum dii cordeq; remo

Elplacido multu tuncgo is ora rogant: AUnue, magne Pater Uotis,tu percipe Vota

Parce Pater,misi sparcit Temgenis: Pharmaca Torragenas doceas tussuppiter ipsi In Mundum redeat, Rha, Phoebe ua.

Juppiter in celsis habitansfulgoresecundo Et tonitrufaustos de fausta dedit Adridet PhoebiogenitusMaja quoq;plaudit, Et Soror oecoluxplaudit si ago is.

12쪽

In lucem remorans animas, cytia mortis iura; odo mirgae fistuli artis ope. Hi elgit pellensq; docet tepesiere Febris Ungara si elgit crimina Terrigenum. BMedea senes laudet renovase recoctos Viribus herbarum dexteritate novi, Artesenes Medicά reddit jumenilibus annis, Nestoris ut mi an ecula terna tria. Hua C statuant meritostatuam, qua Vipera

lumbit; HuIC ME Dico statuant Hippocratis

tuam. verum nihilpH ex omniparte beatum, cierberus ecce triceps murmura multa mo-

An merum deniq; σμ multa beata putanda,

Cerberus ecce triceps murmura vana mo-

Spernitis gnNDO EFFER latratus, muram asse it, Grammam opis murmura vana suis. Hostibus,ecce, luparco eclumpeperci,

13쪽

opibus es e succedant Gorgonis ora, Torpeates Nilus, Thessalus frigeat. Vos Niobes tangat, meruistis axea forma, sepia latratus,murmuris evi satis. Pauca quidem scribam nunc cribere plura

paratus, Si mo eat voces Cerberus atq;sonum

Mnesimo calamu ,pinget discrimina solum Chromasi Upinge murmura oNeat.

Latratus teneas manos nunc Cerbere mane

Sitensa teneo, orberescripta mea.

Siplacet,effundas unaeiquoq, credi scripta

Cerbere, quae cantent crimina multa tua.

Si tibisit mentis donum,mihi conficia reti Menssuadet aceas, ancta Sophia jubet:

ut taceas moneo, timeas, murmura anae

Nopulo fruputas' bis, cripta dabo. Sopis no herbis,sed opis oceDraconem,

14쪽

HIPPOCRATES

In personatos medicos.

Multi Medici personarum, qua in Tragoediis producuntur,maxime similes esse videntur. Quemadmodum enim illi quidem formam, habitum, de personam histrionis reserunt, neque ramen histriones sunt hic & medici, nomine quidem multi, re- ipsa perpauci.

15쪽

C hymico Medica Practica:

Adversim ilhberales

ULLu, mihi dubium facio, Serenissimi Principes, Domini Clementimi mi, Vosq; Viri Nobilissi Senatores Amplissimi, neminem ex vobis esse, qui eam induat opinionem, quasi ex illorum numero sim, qui sibi rixandi labores asciscat gratis e sed unum quemli- ,et vestrum candide potius sensurum, me nihil magis amare Ἀ- masse semper, quam pacem, simulq; publicam quietem uniceam H xum, minimurinq; dissidiis&contentionibus addictum fuisse Aquibus ut alieno a cunabulis semper fui; ita hujus rei vos testis copertae fidei habeo, me ab iis toto pectore abborruisse, cum meis Collegis pacifice vixisse, cumq; iis de gravissimis Morbi se fundamentis Medicine contulisse, neque unquam ad hunc usque dici vel verbis, vel facto aliquem l sisse. vel minimam vobis poperisse molestiam. Postquam vero Martinus Rulandus Lavinga huc appulit, me tunc temporis Graecii in Styria habitante, a vobis stipendio altus&constitutus, mox non solum Pharmacopoeis omnibus, ni solertissimis, quibus prima certamina ineunda; sed & deinceps ipsis artis Medicae Doctoribus, viris certe vitae morumq; in tigrita te ornat in

16쪽

simis, Ipsus artis operibus talicitate singulari praestantilis mis; naomnibus universes sed alternatim, movies item,quorum actiones. ad vos per quosdam delatae, adhuc in oculis, animo,& manibus vestriaverantur Imb, ne ordini vestro Senatorio parcens, horren-d ad virulenta crimina gravesq; pecontumelias evomuit, acidoq; suo sernione e cavillationibus non leves vobis peperit molestias; aelicet a vobis saepius severissime objurgatus& mulctatus, excussis tamen habenis mox ad ingenium rediit maxime quando ebrius certatim adjurgia turbida,tanquam insanus, prosiliit. Tandem, ne time sua maledicentia praeteriret, strophis suis obliquis hactenus semper insidiose petiit, atq; nescio quibus scelerum furiis agitatus, praeter omnem culpamin meritum meum, meris calumniis Mendaciis, quibus plenus resemia, me quoque adortus est, 'Anno Isos. Dum enim mihi tune temporis munus vis1tandi Pharmae

polia a vestro Senatorio Ordine adjunctis Viris Magnificis, Ampyissimis&Literatissimis D.Jona Paulo VVolfio p.m.&Elia Eppingsro, una cum Martino solsteis, Reipub vestra Physico ordinario,&Spectatore suo Fratre Andrea Rulando, demandatum fuisset, iubes ob publuum bonum promovendum laborem hunc cum hisce subii. Jam dudum enim ad aures vestras pervenerat, quod Rulandus,ex rebus mulgaribus es visibus, lucrosam ct quustuo facerermessicmam, dum Asarcana,seu, ut Empirici hi loquuntur, Magnalia, qua praetextu se erioris Me cinae In aliquot, ut vulgus vocat , receptHis consistere i ct imperitispersiadenio partim intra proprior coinceror LareseartimTharmacopae,si a inruo ordisin Ges hunc vocabat cateris omnibusspretis, come is orno nibalo habitis, conficienda traderor, ut is magno aere precio, sedimiquo. venalia ext deret Id autem in eum finem ab his duobus ex cogitatum,ut alter alierum mutuo officio vicissim efferret Iaudiboc

commendaret, magno studio suos quisq; promia vere eonatus. tum in urbe, tum extra eam,famam sibi compararent apud reruimperitos, huncinarte medica esse pracateris Excellentissimum, alterum iudextra meHeamentorumpraeparatione im,alta lucere, ut merito θαυμα-ia si nominandus. Hi ne sermo undique sparsus, hunc solum habere

merce recento, Apud cateros Pharmaco eos nihilqmcquamboni inveniri nati hac ratione his v ῖ νβλέποlες, lucroque unice inhiantem,

fraudi ineuiabili aucupandet pecuniae quid deesset.

17쪽

cΗrMICO MEDICA TRACTICAE

Re patefacta, occasio& an Senatui Amplissimo&Prudenti Ptimodata fuit, ut visitatio Pharmacopoliorum solennis institueretur, quae alias per aliquot annos fuerat intermissa. Eo tempore in ejus ossicina initium visitationis nos sumentes, pharmacis quibusdaplane barbarica, minus apud alios vere candidosin cordatos Uiros usitata fuerunt imposita nomina. Quorum, ut ex multis pauca, tanquam Mysteria, in lucem proferam, cum veritati idonea sit lux, sed furibius nox, quemadmodum loquitur Euripides; Rulandus rem bene seriam, ac tanti momenti, ridiculis plane expressit

Verbis, 'essima pronunciavit voce, quae nihil nisi Arabica pigme- Laredolet. Quis enim ex peritissimis in exercitatissimis Medicis Vel Pharmacopoeis diligentissimis, quin aec quotidie tractant, divinare potest, quid sit Extractum Ῥnιumae Picrae Alcoo t. Ruc quid Diacydonito salaridicum Rul Aqua Antipodagrisa Rulandi, qua

Calcis hymice praeparata, oleum raclinum, Oleum catarcticum, Cingulum pientia, e gutturhabarbarum, Exvirtuativum habarbarie uelanop gos, Spiritiu Catarcticus, Sal peratoris, Uralia innumera

obscura, suspensa, portentosa, perplexa, monstrosa,& in alium distorta sensum vocabula, quaein mentis monstrost, sin verecundi ingenii cellum sunt indicium ' His enim vel invidet, vel fallere vult; utrumque Viri mali, sie,ut merito cum C. Agrippa dicere possemus. tuli remedia habenti, pyxide venena. Cumq; Pharmacopceus nobis de praeparatione cistorum descriptione interrogatus, ut eas in lucem proferret, hisce verbis nobis respondit, Gratilandi secreta es qui scriptiones istorum sibi communicerit, sedem adserecepisse,nec amplini insuapoiectate esse sapisistam inveniri. Hae

. nim ipse domi uae pr. parati, dividenda mihi offert. Ad ea hane

vestro Senatorio Ordini censuram nostram obtulimus, quae de vabo ad verbum hoc modo labet: cuemadmodum in gubernandis Rebus ublicis semper pericu-

ιο umi pernicinum habitum fuit, si antiquis os bene consPitutule ibi relictu vel spretis, novae Ur instuta, praesertim deteriores inveha rar: Sic id eo periculosius 2 perniciosi tu Ageducina Dcienda videtur, qu materiam maioribus e gravioribus vitae pericut plenam tra ricamus, si non filum nova , sapitis etiam exitios exhibeantur reme-dua sed etiam ne fram deprehendatur, a novis tuis nova excogi-νωtur vocabuti, nova Diis placorin remedia , de quib- nec ipsi

18쪽

Fharmacopar quid constat, est qua mn sim aegri detrimento ab st

me Architecto eorum adhibentur : Unde periculi es damnia medicamentis Medico, quam ab is Morbo timendum. Et ut retinua taceamus, quorum plurima aliaprostant, essi haec tam magna I steria secreta ab aliis emendicatrisint, tamen deinceps i reas ι vendicat nomen affingens novum, moUrum , novum parturit, quod postmodum novum Rulandicum caterv nihilomiumprorsus ignotum esse Alea c. . Miramur autem qui hunc tamprosinde doctu commoverit, ut contra omnium veteruinstitutum, si omnia strutata, nihil intentatu reque rut, quemadmodu Plin. loquitur, assectata hac obsecuritate barbarie quaereret' cum merito notumulti esse debeat istudHipp. in eos,qui arte medicam quaestus caussa insistantur, i de arte principio fre Nomina esse Naturae decreta,& lege quada Naturae reb. indita. Nam nominasint rerum natura exι Tentium mulachra; non inania, stiaqua artem est artisice, habertata.

Et ut verba rerum clavosunt, ita rebiti instrviunt, non contra et de omnes

Prudente ab huissimodi barbaricis, ab is absurdis vocabulissese temperarunt, immo eadem execratisiunt, veritati, cujmplana, simplex fidilucida; uomuni,seolerisq, e Loratio umee studuerunt. Nam ipse Gai B- pl. tetur, n5 nunqua abusum una rerum quoq; confundere notitia e s ῆς. qui major abusisse sepotent eo, qui usum oemtollit mollitaute, qui uni qua- Intii privato servit. Cui adstipulatur Aristot Philosephiae lumen, dum inuit, eos, si nominu vires ignorant,&seipsos*penumero latio fallere. Immolatetur Avicenna, Medicorii Vinc*s, nec et state ad vocutrico sideratione duxisse nos. Unde multomerro musta nomina causa sui. tque utinam usique adnomina eorum errata terminarent, est non etiam in rci ipsas vitae pericus aspraecipitarent omnis enim novatio non carripertHrbatime. Eis hujusmodi vocabulorum Stymon ex ipso orionissente ei esset δε- ducendum, tunc nomen cum re ita convenire t ut Barbarin similimm Ea baro esse videreTu uuamvis autem uiti natura nonsumiti, ut huim minis achias est pro ιnda animi L cogitatione perscrutemur i, cumpharmacis uis tam barbara ampo uerit nomini attamen,ut modeste nostrum de hurebi judicium framus, uno verbo animum ejm perce amm, infammavit ipsi m Plutophilia quam ei optamin libenter, o hac majora, si altem cum utilitate, emolumento,salute commodo proximi hocserra Ut autem si b hoc vela meuto fallacci insidii, do i tacitis malitistiterent, ct ipsim aucupium in

m*ugend pccuniam novum, Appressis veriso legitimis nominibus instar

19쪽

CHrMICO MEDICA TRACTICA.

e Irtarum,utendum erat peregrinis vocansis, ut major si recoudi. 6 is sit arcanis G secretissimissis cretis habeatur ranc ampullas est se uipedalia verba undissi ante solii hunc optimii esse Medicu, csterosTriviales istos nihil de istis reb scire, multo labore partis,4 5go usu multorti salute coprobatis: hunc soluVirum es. eminente hune a Parente in arte Medica instructu,&cum lacte materno laxisse arte Medica. Et ut leti Armsiti nulli bitata arcana reperiri, nisi in hujus loci uno Pharmacopolio. Ob qua causa huncparticeps hicra non exgni comendat Tharmacopola, oe sic vice versa ipse Atidicus, qui cum illo colludite cujusservulaetici ipseMedicussibi obstipe devincit, qui lenociniosi non intia apud miseros atrospraestri qui ades invisendos mittitur,neglecto Me aecoc ollega, qui medicamna,absente i procribitest hibor no aliter acsexcelleret in arte. Quae omnia vestris repugnant legibus,rn quib. hibetur,nePharmacopoemeticem in Medicorum stem immittant est nepropriis moti assectib. lucri cupidine neminem CollegarumJmoveant,alterutrum aut extollendo, velvellicando vicissim Atidici Pharmacopoeum vel hunc velitia alteri non

praestrant, agrissubtrahant uuae omnia ut iniqua, ita si hisice omnibu plura adjungenda, buccuingatis, adductissuperciliis undis locorum proparatur; AlteruMedicorum ad plebejos; per quos omnes comprehendit Cives, imo eri obiis no accedere, sed magni nominis Viris&Principibus duntaxat sua in servire opera elicis ordinariis, duab Amplisi Senatu stipendio sunt coducti ad praxin exercenda, extra urbenon dari lice tiam ideo ipsu Ampli T. Senatui conditione sua relignasse,ut liber&imunis ubiq; locorupraxin suam exercere possit. ei ultro offerri insgulis pene mens b. asibusda Imperii Principib. conditiones, a qui b. ei numerentur so O. aut Igoo pro annuo stipendio jam et-jam oblatas ei esse literas, in quibus postuletur, ut Prose rem in Aiacademia Tubingensi agat. Haec ab innumera jactationω est copia cassa verborum insolentium per totam urbem divulgata Ῥῖnt, in eum saltem finem, ut Iodus apud simplico est credulos, qui rem non intelli

gunt, magnum adipiscerentur nomen, es aura castitarcsuubaremus caetero

rum interim timam orexistimationem minueror,aut inquinarct, vel ossor, prorsus extingueret. Quodsi Thamachination dolose omnes nult elicem ea mergendisiiccessu omuntur, tunc arrepto supplici libello in Monasteria se confert, ac Monasterio tu Praesuli eundem porrigit, ut intercedentibus simul aliis stipendi uim ei constituatur, ne conditione Vacare videatur. Quemadmodum autem ignis dum parvus esJ,nul uinstra damnum; invalescem vero aba post alia corripit, est latius serpit itas vitias

20쪽

vitiab esimuIadmittuntur feri non potest, quin detrimentum Respub una cumsubditi capiat maximum. Ideo cum extremapostulor necessitas,dum tempus adhuc hisce omnibi jam enarratis malissiccurrendi, rogamus huminterinclytum Senatum, uisi am authoritatem ad evitanda majora ma- severe interponat. Sin minus, cogimur est nos nostrums bonum nomen

famam, ut o ipsam artem edicam, cui addicti r juratisimus i ersus hosce Ardeboncipublico definderescripto. His ita gestis nuntiatum Rulando fuit, omnes eius dolos artes Senatu Amplissimo adapertas esse. moxis ex improviso occasionem arripit tumultuarie se ulciscendi. Et dum forte me absente hic ad Nobilem quendam Francum, D n.Johan. Conradum a Mun-ster Vexilli ferum, maligna febre laborantem,accersitur, egoquelsequente die rediens per riuidem Hospitem vocatus accedo summopere enim mihi commendatus erat a Cl. Viro Leon hardo hun,Illustrissimi Principis ac D n. D n. Philippi Ludovici Palat.&c Medico Fuletissinio, ut 4 Nobili T. D n. Ludovico Vito Fuckspiar&sactae memoriae omnia examino diligenter, nihil aliud invenio conspecto ejus dorso, ni si1 rubras maculas easque multas; praescribo qui maligni ali resistunt, Cor corroborant,atque sanguinis fervori opitulantur. Jam enim erat corpus Neo purgi purgatum, simulq; ieeta vena. Quibus id effeci, ut intra octi duum pristine restitutus fuerit sanitati aeger In ipsa curatione die subsequente, cscio an ebrius, Vel vino furiosus prorsus, quod omnem illi abstulit sensum, me acerbissimis adoritur literis, dum imperiose suo more mox sic incipit; Ausisti cura P obilissimum in a Munster, aut tua te abdica cura, me DEi gratia alpotentri qui curem. Si enim vobis,jure Collegii vio-Lrto , pharmacopolia injuriose visitare, me alto 'reto supercilio, concessum G, ct consiliatione, quibus 9 me legitimepetitum arcebatis, instituere; or mihi me jure uti licebit, mederiscilice ciem miris veredoctisor candidἡ

agentibus, calumniantra figere, hostilo impetus expugnare. Vec vos primulta συνουσια aut συμβουλευσε dignabor, quam revocaveritis mendacissiama convitta in Pharmacopoliorum ustationibus, oratiis simita locis, prae emotu Viris magnis strictis, me bacifenu usum venenatis medicamentis ,

Mercurialiseia,ctc. Tuin Obererisere Vir sici est frudititi coetui literato haberi cupis publice demonstra, quodnugaris mirum mesentio non calumniantem, βυθῶpro tenuitate ingenii merre ondentem. In secundis sic: Ignorantia te eorum venenorum9 magna tene