Commentariorum De bello aphrodisiensi libri quinque

141쪽

LIBER TERTIvs Isstrarentur, havi imparatos Cenderent et emi ides cile, ac non sine caede in oppilum reget cerentur . Itaqs octauo calendassextileis , qui dies in diui Iacobi honorem a Christiana recpublica celebratur, sita prius re divina , curatisq; corporibus, paulo ante meridiem milites circiter septingentos , quos ex omni nuet mero delegerat, a ub tria gna convenire iugerat, educit et erin hunc motum infZruit

milites , qui ad duo gna constiterant, qui

omnes archibus iis utebantur , graecorum cenet

turiam, em nonnullos ex ijs qui, militiae se: cramento non tenebantur, praeibant . quos sine armis proscisci riga iserat, ut caestigna, uirgarumqssces in casPra reserrent- his adiungebantur, qui ligna caesuri erant quos calones, , lixae insequebantur et ut ipse quo i, quae militum usui spre putarent, sumere inde possent . Tertia igitur delectorum militum pars sub uno uexillo agmen claudebat .

142쪽

isg DE BELLO APHROD. Acie sic instructa Vega olivetum uersus proascisci caepit . ab eo non longe aberat, cum Aser cuo exploratore nostri utebantur, Luccoulco Peretio, qui una cum vega in agmine progiciscebatur . nuntiat, magnam holitium multitudinem adventare, ac pene ea isa loetca , cpiet petebantur, obtinere. Quod positeaquam compertum it si erant nonnulli, qui non ulterius progredientum , O certasmen omnino detrectandum putabant: propterea uod maior erat bos Pium numerus, quam ut nospri cum ips sine magna iactura congredi

possent ' Vega tamen ad locum ipsum perves niendum ; er inie quod ad castrorum usum expetebatur ,sumendum et ea praelio ,si nesccptas cogeret, cum bonibus decertandum censiebat, praeter enim ingens dedecus, quod admissurum se uidebat , si nostros non progredi iuberet , animaduertebat insuper, cum iam

prope in cons ectu hostium essent, evitari

143쪽

LIBER TERTIUS

praelium haud quaquam posse : nam si terga

hostibus uerterent , em se jam metu percul os

eqse demonstrarent, non videbatur dubium, quin maiores illi piritus caperent, b ala et mores ad insequendum serent quod secus futurum cernebat ,si coeptum iter perseques retur, er nulla timoris significationes ia, quibus negotium datum erat, ligna caederent, caeteri milites instructi in armis e flent . Quocirca inflaucturit agmen procedere, em ad ulteriorem oliveti partem, quae iam prope crat, contenJere ii stet ubi satis idoneum pro tempore delegit locum, cui a tergo olivetum reclinguebatur, em a fronte magna planities aderat . Vix eo ipso loco nostrico est iterant, O quibus cura mandata erat, lignari caerperant, cum repente ea leva parte e colle edito , sed decliui magna Turcarum, em Afros

rumiliis . quae omnium qui aderant ilici cro, dum millium , em quingentorum numerum

144쪽

is G DE BELLO APHROD.

excedebat, defendere coepit. a dextra quos ad equites centum quinquaginta , cum nora exigua peditum multitudinenapparere caepe et runt . In utroque agmine pleries holitium scio petrarii , em sagittarii erant, parari, em ins trucii veniebant, ut cumprimum per loci patium ipsis liceret, nostros aggrederentlir . Quod postquam Vega animaduertit, archis usarios, quos in prima acie locaverat . coethortatus suit, ut memores gloriae hi stamegentis , quam in omηibus bellis antehac gestis semper adepta erat, uellent Turcis, Afris es ostendere , se illis multo potiores: er i sortim paucitatem illorum multitudini non moc ortiter resistere, sed eam etiam sunJere, e et

rescite posse et putarent i Deum, quiser:

vandorum hominum causa humanam induerat naturam, uitetsi Cylimaa, ex labores, mortem denique turpissimam perpessus erat illis iure optimo insensum et e et ipsis uero, qui

145쪽

LIBER TERTIus a ST pro illius religione augenda , christianissimi se Caesaris regis sui imperio propagando in Africam traiecerint, ac militiae labores , em pericula cellio animo perferant , maxime propitium , en eo leni haud dubiam accipes rent ollius numine certe futurum, ut nullum

isorum impetum hones laturi , sed fugam

euelligio facturi omnes essent. Monuit insua per illos diuum Iacobum H ianorum patro: num in ea pugna sbi a Puturum , opportuanum auxilium aduersus eos hostes laturum efffle et ut alias sepenumero in Hispania , erilli adesse prouinciae , ac pro ea a Maurorum dominatu liberanda praeliari uisum, ipsorum

maiores testati fuerant , praesertim cum is dies ag tanti Diui honorem celebransim omenibus christiani nominis uiris, Hilanis praeacipuefessus , Osolemnis esset. Christo miratur duce . inquit, diuo Iacobo alutore mi lites irruenteis hostes repellite , muriam b

146쪽

isS DE BELLO APHROD alacres propulsate. Iam illi in aequum locum descenderant, emclopetra dirum lodere, tr sagittas in nostros con cere coeperant , cum mi et

lites nostri ipsi Frtes perse , en tanti ducis albortationibus, ac praesentias rtiores acii,

contra nitebantur non hostium impetummodo sustinuerunt,sed magna illos eaede, multisq; illatis vulneribus repulerunt . A dextro quoque cornu , cui Ludovicus Peres lis praeeerat, hostes non parvo accepto detrimento ab impetu nostrorum reiecti, peJem retulerunt. Quanquam principio nostrorum paucitas tanta holitium multitudine sic ibi premi coepta, ut tametsi Frtissime omnes praeliabantur, loco tamen ab ijs pellerentur, Patombarem , Fer imandi Lupi igniferum cum septem alijssoriis mis uiris amitterent. Quod cum V aercet nuntiatumsuisset, ueritus ipse ne circumuenti milites nostri internicioni darentur, cum ea armatorum manu , qua insemper cui todiae

147쪽

LIBER TERTIVS . 1 sycausa apuis habebat, incredibili celeritate

ill)peruenit . ubi e si hostes acriter ins Zare uelut certa iam , atque explorata uictoria animadvertit , suo tamen peropportuno illuc aduentu uehementer laborantes nostri milites sic recreatisunt, ut qui modo hostium in ea tum non uistinuerant , se Ducis praesentia quam primum colligerent , ac redintegratis animis haud dissicile vim reprimerent: etenim laga ipse in prima acie uersari, strenuamq; non adhortando sollim ed etiam pugnando operam navare, di illius exemplo milites acriter repugnare, locum virtute parare, partum tueri, em collectis denique uaribus, novoqi facto in urgenteis adhuc, incumbenteis i hos res impetu pedem referre cogere . Hos Lucdovicus Persius magna archibus arterium manu contra Vegae uoluntatem insequitur et qui cum sat haberet, paucos nostros ab hossium multitudine nonsuperari, miserat, cum

148쪽

IGO DE BELLO APHROD.

insinistrum cornus' referret, qui illum, ne ulterius progrederetur, moneret: sed cu ille uidere uideretur ex eo loco, in quem aequo transibat, posse melius hostes ferire, atque eos in usum fugam con cere, monitrs non paruit, sed ipses hostibus confestim eius rei paenas deadit et etenim seloperti ictu praeceps ex equo ceccidit, magnoqs omitium militum, ducumili, Vegae inprimis qui tantum , tantis trenuum uirum , Aa , Caesaris causa diligebat,

maerore interbi . Vt hostes illum mortuum animaduertunt, cor stim releunt, erusqi corpus circumvenire , atque insuam potestatem redigere summopere conantur . Sed Francissi Amatoris praefecti militum interventu, lictu servatum et , multi holitium uulnerati,

nonnulli interempti sunt, reliqui 'fugae mandarunt . Acriter utrinque pugnatum , si

Moria penes no trossuri. ex quibus non a tinpli ut uiginti quinque perus , paucos uula

149쪽

LIBER TERTIus i ci lnerato uis e compertum ei S. ex hostibus uero multo plures cecidisse , uulnera si accessse renuntiatum fuit . ex quos cile dignosci poetiuit , quanta nostrorum militum uirtu uisest, cum mira ipsorum paucitas tantae hostia una multitulini non restiti Jetsolum , sed uula nera etiam, caedemis infixi St: uel potius immensa Dei bonitas, cloementias in eo prcelio enituri , qui nolitris , alii pauci erant, amet nium, uiresse sugges at, hostiibus uero , qui innumeri ad notitros erant , prorsus adeamit , Pro regemq; Vegam non modo suos uerbis adhortantem ,sed etiam pugnantem, b omnia, ut nostri superiores essent, diligentisti me prouidentem seruauit incolumem . Hic iam inde ab initio cum nosZrorum paucistatem, tr boctium multitudinem perspexisse set, misit in castra , sui Gasue diceret, ut cum parte copiarum se Zio illuc venireti, ut si forte opus foret, initegri si is si iccederent, Κ i ii i

150쪽

IGUI DE BELLO APHROD.

ac praelium integrarent. Venit igitur, cum noliri e reciperent, uirgarum qifasces, diligna interea dum pugnatum fuit per otium sere caesa in castra referrent: eiu q; adventus tum est, ut hostes, suis a fuga iam retarumperant, nouissimumqinestrorum agmen conssequebantur , ab in sequendo retardarentur . Itaque nostri magna lignorum ac virgultorumui, quanta opus fre crediderant se in castra recepere . hostes tamen longe noistros flecuti, ad corpionis emis ionem a castris post quos dam humiles hortorum parietes, uirgultas consederunt: inie sagittas innofiros corneis arcubus emittebant delapellae; dillodebant:

ac nostrorum munitiones una fleculabanturae

Quod cum Vega non in rem e se existimaret, Aluaroslio tribuno militum adolescenti trenuo mandavit, ut cum ualida archi binario rium manu, delectaq; iuuentute illuc aduola ret , er inde, quod incompostes utiebat, con