장음표시 사용
271쪽
niam hae nullo modo criticae evacuationes fuere, sed symptomaticae; hinc etiam diebus non criticis accidebant.
Tum accessere deliria I. i d. Fidelis
observatio morborum docuit, Cordes circa praecordia licerentes ex indigestibili materia ad simia & hic corrupta natas, turbare pos omnes actiones sensorii communis, & deli-ria, furores, aliaque pessima mala producere sed eiusmodi sordes circa praecordia ex indigestibili materia adsumpta S, 47. Jin plurimis nostris aegris natae sunt; ergo dc deliria.
Notum etiam est, putredine aeris non elastici copiam maximam ex corporibus exintricari .. de in statum elasticum restitui, quae putredo si in ventriculo & intestinis contingat, abdomen certe mirum in modum extenditur: sed talis putredo adfuit in quibusdam nostrorum aegrorum ab adsumptis putridis fere alimentis g. 7. , aut a corruptis iam nimium de putrescentibus humo xibus; ergo iisdem abdomen mirum in modum tumebat
272쪽
Porro insensilitas aderat, & alvi urinae que excretiones in voluntariae fiebant; aeger omne auXilium respuebat, & continuo delirans loquebatur, muscas & festticas capiebat S. IT.). Cuncta haec sensori uni commune admodum laesum esse demonstrant;
sed istud a materia putrida in primis viis, aut iam in ipsis humoribus haerente summo pere laedi mox dictum fuit itaque
horum omnium ratio clare elucescit.
.mgri si id ore diffluebant, qui circa mortem frigidus & inaequalis fuit S.I7.).Θnodsi enim causae sudoris S. 64. memoratae ingentes sint; sudor quoque ingens sit, necesse est: hae autem in febribus putridis ravioribus erant maximae; igitur etiam su- ore diffluebant aegri, qui circa mortem, ob vires vitae deficientes, frigidus simul Scinaequalis fuit.
273쪽
bus gravior est, eo vires moventes sanguinem per Vasa magis imminuuntur; adeO-que Vasa Earum dilatantur, inpriiDis cum simul, plurimis vasculis obstructis,& humoribus in iisdem stagnantibus, pauculum Pervasa adhuc libera fluat, quod arterias mul tum dilatare nequit; fit itaque pulsus parvus, simulque, ob auctam febrem S. 57. , celer, & ob rationes dictas S. 6O. inaequa hS. Quoniam vero omnes hae causis circa mortem insigniter augentur ; hinc etiam pulsis circa mortem adeo celer , Parvus, , inaequalis fuit, ut numerari non potuerit.
Sed etiam in febribus putridis gravioribus fit maxima obstrucino Viscerum 3.3ψ.) igitur & in pulmonibus, inprimis ob sanguinem sepe phlogisticum g. aa. similis
obstructio contingit z atqui nata eiusmodi obstructione in pulmonibus, fit respiratiosi' equens, anhelosa, dissicilis; ergo sic laesa
respiratio in febribus putridis gravioribus observabatur I7. b.
L aetor excretorum cadaverosus fuitl g. i O Is faetor ita illis adest, ubi summa
274쪽
4 praesens est humorum corruptio; talis autem fuit in febribus putridis gravioribus, ut jam abunde demonstratum est igitur & faetor
Etiam convulsiones, & tendinum subsultus percipiebantur sS.IT. . Convulsiones, & tendinum subsultus ab omni illa ceu iasa oriri possunt, quae deliria producit: sed deliria in febribus putridis gravioribus, etiam maxima, adfuere S. 68. igitur de convulsiones, tendinumque subsultus.
Porro de cubitus aegri supinus erat, &versus lem partem inferiorem delapsus f. t . . Sub tali decubitu summa corporis omniumque musculorum debilitas adest; haec autem fuit in febribus putridis gravioribus 3. 33. ; igitur & decubitus talis ob
Oculi luctuosi, & in voluntariis lachrymis humidi erant S.IT.). Nitor &splendor oculorum naturalis pendet ab aequabili vasdis
275쪽
vasorum impletione, & adsidua tenuissin elymphae, qua oculi deterguntur , irroratio ne : sed haec in febribus putridis gravioribus non contingunt; cum totus humorum circulus, omnesque secretiones perturbentur itaque tunc oculi luctuosi sunt. Verum eodem tempore adest summa vasorum laxitas, a qua fit, ut vasa humorem lachrymalem secernentia plus humoris sui transmittant, quam in statu sano; sed maior haec lachrymarum copia per oscula lachrymalia satis resorberi nequit; proinde lachrymae involuntariae per genas defluunt, & oculos hu
Denique anxietas ingens , thoracis repletio, & mors sequuta est S. IT. ). Anxietas pro causa habet sanguinis ex corde egressum impeditum , adeoque per fines pulmonales, aut aortae, impossibilem transitum : sed haec in febribus putridis gravioribus contingunt; adest enim maxima vi scerum , adeoque etiam pulmonum, ob
structio c3.7 .), & vasorum capillarium oppilatio sβ. 34. ς igitur de anxietas ingens; atque huius causis sensim auctis, thorax a s anguine continuo magis magisque repletur, donec tandem omnis vitulis motus E cess
276쪽
cesset, & mors tragoediar huic finem im-
Verum in plerisque febribus putridis
ades: cutis, capillariumque fere omnium oppilatio g. 34. quae quidem tanto maior est, quo acrimonia humor i acutior est; aut quo humores per vim vitae in vas rum extremitates magis impinguntur aut denique quo ex vulgi imperitia calidiore regimine aegri tractantur, sicque , Per Vim quasi distatis omnibus aquosis, oppilatio haec a rum culaneorum pertinacior facta eit: sed ex eiusmodi vasorum culaneorum OPPilatione, accedente simul maxima humorum Corruptione, nastuntur miliaria rubra, aut alba , maculae etiam cutis purpureae, aut li-Vidae; ergo adparet ratio, unde eiusmodi exanthemata S. 18O febribus nostris putridis frequenter nata fuerint,
Porro febris nostra putrida fuit ex acutarum febrium genere febres acutae Vel in mortem, vel alium morbum , vel sanitatem terminantur; igitur & febris nostra putrida in mortem , alium morbum, aut sanitatem terminabatur. Deinde febris
277쪽
nostra putrida per se maligna non fuit β. 360;
itaque consueto putridis more sipatia sua decurrebat, & diebus criticis iudicabatur, ut
in morbi historia I. 19. expositum fuit.
Grateria morbi nostri plerumque aut in primis viis haeserat, a prava alimentorum indole g. 47.48. aut eadem in Vasiculisculaneis, ab aeris vitiata qualitate 9. 39. ad 42.9 oppilatis detinebatur; aut denique jam sanguinem ipsum acrimonia acutiore infecerat: igitur etiam materia morbi plerumque Per has . vias optime evacuata fuit tempore critico, nempe Vel Per alVUM, vel per sudorem, vel denique per urinam S.I9G. Huoniam vero materia morbi nonnunquam etiam per metastases in alia corporis loca deponitur ; istud quoque in nostra ciebre putrida, licet rarissime, obser-Vatum fuit. Chim autem per bonam crisim materia morbi perfecte evacuata fuerit. β. 82. J, mirum non est , vires pristinas cito rediisse, si congruo victus regimine uterentur reconvalescentes I. 19.). Contra vero, si no-
278쪽
vos in diaeta errores committerent iidem a causis 5 37. ad sa.) memoratis & adficiebantur facilius, &, ob debilitatem corporis Per morbum praegressum induectam, mulctabantur gravius. trida inprimis adfectos fui Te , eademque Caeteris gravius decubuisse, qui causis huius febris putridae magis exponebantur: sed homines mediae aetatis , temperiei calidae de sanguinolentae , ad diathesim stinguinis inflammatoriam proniores sunt; & qui victa deteriore utebantur, aut tristioribus animi: Pathematibus obnoxii erant, causis febris putridae magis exponebantur 37. ad 5a.
DE FEBRIS PUTRIDAE REMEDII S. Ut recta febris putridae medendi methodus instituatur; oportet T. Vitam, ejusque vires conservare; a. Causas morbi expelle
279쪽
re, Vel corrigere; 3. Symplomata mitigare. Atque hisce indicationibus in febre nostra putrida satisfieri debuit.
M ita,ejusque vires, conserVantur g. 85. I cibis & potibus fluidis, facile digerendis, putredini adversiS, siti contrariis, appetitui citando idoneis; hi vero copia parca,
Lepe repetita, exhiberi debent. Recte adeo aeger, incipiente morbo , m Og victu parciore & tenuiore utebatur, & Pro potu ordinario aqua cuin sicco citri, Vel aceto, aut decocta farinacea, addito grato acido, eX-
hibebantur haec etenim putredinis adversantur, sitim leniunt, & appetitum le-j niter stimulant. Similiter sub ipso morbi decursit, iuscula hordeacea cum succo citri,
i leves panatellae, aut, qui huic adsueti erant, tenue ius carnium cum succo citri, seu fhus etiam horaei recte a medicis concedebantur
c uis morbi vel expelli potuerant e
Corpore , Vel certe corrigi debuerant
β. 8S. a. - Expelli potuerant, quamdiu in primis viis haeserant; corrigi, dum iam in
280쪽
stnguinem transistent. Quamdiu causa morbi in ventriculo haeret, Optime emetico expellitur, nisi aliud quid obstet. auoniam itaque in febre nostra putrida causa' morbi frequentissime in ventriculo haeserat, a viscosis & putridis alimentis ingestis Opi me illa emetico expellebatur in illis, in quibus nullum contraindicans aderat fg. 23.
a J Emetica sane perquam necessaria sunt, in quibusdam morbis epidemicis; experientia duce didieit SYDENI AMUS in constitutione epide mica annorum 1661. 62. 63. 64. ubi sub initium febris vomitus spontaneus vel inanis VO- mendi propensio aegrum discruciaret, medicamen emeticum adeo fuisse necessarium, ut sine manifesto vitae dis imine omitti vix potuerit. Ubi bilis putrida haerens in primis viis turbat
totam oeconomiam animalem , inorbique admodum maligni scenam repraesentat , nemo dubi
tat , de eXhibitione vomitorii, faburra enim hae excussa, saeva illa s) mptori: ata, ut nausea, an-Xietas, jactationes, deliria, suspiria luctuosa, illico mitigantur , quodque morbi reliquum est, facilius toleratur. Husd itidem in nostra febre putrida epidemi ea frequenter vidimus, ubi saburra similis a pravis cir indigestibilibus alimentis collecta fuerat, qua excussa, morbus illicomitior factus est, immo quandoque ubi emeticum tempestive administratum fuit , penituqevanuit. At vero, ubi su ricio inflammationis subest, vel de tellus adhue morbi epide mici