장음표시 사용
241쪽
morbis praegressis, originem duXerat, spO- radiciis morbus sane dici nequit, etsi sub principium, dum aegrotantium numerus adhuc valde exiguus fuerat β. 5. , radico haberi potuerit. Minus endemicus morbus haec febris dici potuit; quippe ea dem Regno nostro iiifesta non est, neque
Causiae ejusdem Patriae nostrae communes aut
stabiles sunt, ut suo loco adparebit. Clavum itaque manet, febrem hanc acutam Vere epidemicam fuisse; cum plurimos Regni nostri incolas, diversae etiam temperiei &varia ratione viventes adgressa fuerit β.2O.), eundem fere decursima, atque eadem fere habuerit symptomata cf. 14 ad IMO, gnitudine tamen, & numero inter se differentia g. II, 18. P, eandemque fere curandi methodum a1 ad 28. postulaverit. 1 motum febrilem 1emel excitatum uno Smpetu ad finem perducebat, & exacerba tiones, si quae sebant, plerumque absque ullo temporis ordine, es saepius nullae, ob servabantur I. 16. ); sed eiusmodi febris continua dicitur; ergo febris nostra et idenaica continua dicatur, est necesse. g. 3 .
242쪽
Deinde febres continuae vel simplicissimae
sunt, a selo motu Vehementiore, aut levi peccato se X rerum non Iapturalium Ortae, vix ullam habentes materiam, & Continuae
non putridae dicuntur. Vel debentur causis inflammationis simplicis, & dicuntur febres continuae inflammatoriae. Vel denique pendent a causis inflammatione simplici maioribus, Viscerum obstructione, Cutis & capillarium fere omnium oppilatione, acrimo nia vero acutiori, saepe prorsus singulari;& tum continuae Putridae nominantur a . Jam febris nostra epidemica continua sβ. 33.) non fuit continua simplex, seu non pu , tris : quippe a causis vehementioribus, quam solo motu corporis auditore, aut levi peccato sex rerum non naturalium oriebatur; nam eos etiam Corripiebat, qui vitae sedentariae addicti fuere, nec ullum facile exces . sum, quem humana prudentia evitare potuissent, in rerum non naturalium usu fecerunt ; ab CEL. HO IE febre; continuas seu continentes, eX tota synaptomatum complicatione &medela, distinguit in tres species, inflammatorias sicilicet, nervosas vel lentas, S putridas. Et has febrium si ecies admodum dissimiles, omnes comprehendere credit. Princip. Medicin. P. 69,
243쪽
cerunt; suam etiam haec febris habuit materiam, qua sepe sub morbi initium feliciter eliminata s*. 23. , integer morbus levaba
tur; eademque in bona crisi per alvi, aut urinae, aut sudoris vias , feliciter excreta fuit β. I9.), ergo febris nostra non fuit continua non putris. Sed nec inflammato ria erat a nam in omni febre inflammatoria pulsus fortis & durus adest, Se sanguis sena Per crustam densam & tenacem habet; in nostra vero febre pulsus quidem quandoque alde fortis, non tamen durus erat; in quibusdam sano simillimus S. 15.ὶς neque Anguis semper ejusmodi crustam phlogisticam
habuit, & in aegrorum multis venauestione opus non fuit g. 22. , aut certe ab eadem sinistre administrata male se habuerunt se ori Superest itaque, febrem nostram epidem i-cam esse continuam putridam talemque esse demonstrant omnia ejus symptomata S.I . ad I9.) enarrata, & eius causae mox fusius dicendae, quae majores erant, quam in simplici inflammatione, & viscerum obstructionem, cutis capillariumque fere omnium oppilationem, & acrimoniam quandam acutiorem arguebant
a Febrem putridam disti, quit CEL. HOME a
febre inflaminatoria, pulsu parvo, dejectisne antini, dissolutione ta)gumis, petechiis, Spu-rredice
244쪽
Qui igitur naturam morbi anno 177I, dc 177a in Bohemia grassantis definire cupit is profecto clare Videbit , morbum hunet
Neutiquam vero febris haec β. 8 d. per
se maligna dici debet; cum ii solum morbi recte maligni dicantur , quos symptomata insiteta, aut solito longe graviora, IJUmerosioraqUe comitantur, nullatenus vero illi, qui consueto more sua spatia decurrunt. At
tredine exerementorum; a febre nervosa, ca
lore , urina ruberrima , illi, petechiis, S putredine; a peste , lenitate potius symptomatum, quam secundum genera dimerentia. Princi p. Medicin. p. 8a, & seq. ab Febris tamen haec putrida nunc cum propensione plus minus in putredinem , nunc cum Phlog0ii, quandoque magna , complicata , nunc cum lentore glutinoso, summa nervorum adfectione , pulsu vix febrili decurrens ; nonn quam in aliis cum tanta virium prostiatione, pulsu obseuro, ut validi 0ribus excitantibus opus fuerit, observabatur.
245쪽
At febris nostra nulla symptomata febri putridae insueta, neque solito graViora, aut numerosiora habuit, nisi morbi causa valde atro X, Vel mala medicatione peior reddita fuerat g. IT. sed consueto putridis more spatia sita decurrebat, & diebus criticis i dicabatur sβ. 10. igitur nullo modo se bris haec per se maligna dici debet, nisi forte mala medicatione talis reddita fuisset.
I .uum febris continua putrida epide mica g. 35. saetore omnium morborum epidemicorum 32.) non paucos solummodo, sed multa hominum millia fg. 13. infestaverit; neque in singulis fere hominibus diversa fuerit,
aut a temperie singulari aegrotantis, vitae ge-Nere, Vel nitirbis praegressis originem duxerit; causae eiusdem occasionales non paucis him hominibus, sed multis certe eorum millibus communes esse debuerunt, adeoque simul necessariae, seu tales, quae ab humana prudentia neutiquam evitari PO-
246쪽
Inter causas vero communes & necessarias g. 37.) omnium primo occurrit aer lnam sine aere nullus mortalium vivere potest.
Aer vero sq. 84 vel ob qualitates suas,
Puta calorem, Digus, siccitatem, humiditatem, graVitatem, levitatem S c. vel obheterogenea, quae continet, morboS Producit. Utroque autem modo aer anni IT69, 17TO, & 177s febrem continuam putridam
an primis enim aer anni I 769, dc 777ῖ fere continuo humidus, & frigidus fuerat, in vere quidem anni 177o ob enormem illam nivium copiam g. 4.) in aestate 5 autumno huius & praecedentis anni ob frequentes pluvias, & Ventos aquilonios; sique aura paulo calidior intercesserat, mox frigida, & humida eandem iterum excepit; hyems denique pariter humida & frigida fuerat s g. s.). Similis aura humida, nebulosa, & frigida anno IIII incipiente g. 6. fuerat; in vere autem frequentes aeris hu-
247쪽
midi & calidi, humidi & frigidi vicissitudi
nes observabantur β. 7.); in aestate calor maior sequebatur, ventis saepe frigidioribus interruptus S. 8.), autumnus iterum frigidus & humidus fuit, gelu subsequente, quod iterum frequentibus pluviis interrumpebatur g. 1O.). Cui gelu intensius, δίfalubriores aurae vicissitudines anno 177a succedebant β. o ad 13. . Sed aer nimium humidus laxat, solvit, debilitat fibras, perspirationem insensibilem prohibet;& si magnum frigus illi iungitur, humoresstro is adcumulat si vero magnus calor accedat, Citam humorum Putrefactione ni Producit sa): facit ergo aer humidus cu-
ni externe applicata, per venas bibalas hstus -- sumta, totique corpori interae applicata, fibras laxat debilitat, per pirationein minuit, D humores nimis aquosos reddit. Hinc gravedo, tres,
i, Ubina, phthisis, bdrops , Et febres iure1
humidum valetudini plus inj simu es, qua/n siccum, quia peripiratio magis impedimr. Sed ca lidus, humidus, levis aer omnium complicationum corpori infesti imus est, ob uaturum summe xe laxantem V putrefacientem. Prinei p. l' I9. Subitae Digoris & eteris humidio ius vicit istudines , etiam inter causias febris putrid:e, quae iiis onia anno I7 9 grassabatur, recensitae fue
248쪽
tis, capillat iunaque fere omnium oppilationem , & acrimoniam quandam acutiorem, ab humorum putredine natam. Sed haec cutis, Vasorumque capillarium oppilatio, &humorum acrimonia acutior est causa febris
continuae putridae g. 34); ergo aer anni J769, 377o, & I77I ob qualitates suas g. 39. febrem continuam Putridam Producere potuit.
Sed idem aer anni 1769, MI II solito plures aquae particulas continebat a pluviis frequentissimis, a nivium solli- tarum quantitate, & inundationibus hinc in t de frequentibus; idem aer plurimas particulas corruptas & putridas, ab aquis in cellis subterraneis, aut aliis locis, stagnantibus& putrescentibus fg. 3, 6.) accepit, accedente inprimis aestu maiore anni IIII β. 8.); ergo idem aer etiam ob heterogenea sua, particulas nem Pe aquosas & putridas, perspirationem tanto magis prohibuit, obstructiones cutis capillariumque promovit, putredinem humoribus faciliorem concilia vit, ipsasque iam putridas particulas, Per venas cutis bibulas, corpori communicavit.
Ergo ille aer etiam ob heterogenea sua S.
249쪽
lus, ut causia occasionalis, febris huius putridae accusiari debet; alias enim longe adhuc plures homines hac febre adfecti fuis sent, neque ii, qui Victu meliore utebantur β. 2O.ὶ, Plerumque immune S perstitissent b). Cibus igitur etiam, Ut causa huius febris, considerari debet, qui aeque communis & necessaria g. 37. est morborum causa, uti aer, cum etiam sine cibo
a) Inter particulas morbificas , aeri innatantes, jndice CEL. HOME , eminent putrida emavia, ex putrefactis animalibus , vegetabilibus , vel aquis stagnantibus paludosis siccessentibus. Hae particulae, eX sale pungente & oleo foetidissi
aD0 compositae, eandem putredinosam sermon- rationem, quantum fieri potest, ob motum humorum , chyli novi introitum, di secretiones, excitare moliuntur. Inceptam, durante vita , demonstrant symptomata putridae' febris , &pestis. Principior. Medicin. p. 2O. NOXas aquarum stagitantium & putrescentitura fuse satis etiam recens et CEL. PRlNGLE P. III. cap.
q. p. m. 2I2 , S seqq. & cap. 7. p. 31 3 , S sseqq. b uamobrem, etsi morbi epide mici plurimi ab
aere Oriantur , minime tamen omnes, vel Caltem non unice ab aere semper pendere videntur.
250쪽
nemo diu vivere possit, atque plurimi homines annis 1771, & Ι77a eodem, aut simili saltem cibo uti, coacti fuerint.
Cibi S. 4et. autem peccare possunt ad
morbos Producendos vel copia, vel quali latibus. Copia quidem , si male faciunt, excessu, vel defectu, id essiciunt.
borum excessu, quoad solam copiam 3. 43. febrem epidemica in putridam
35. b natam fuisse, nemo sanus dixerit u magnam illam , cerealium inprimis , ci horum Penuriam, qua Regnum nostru nigressante hac epidemia laboraverat, in mentem revocet S. 5 ad 9.ὰς si febris hujus originem s β. 5), Progressum β. 7 ad ΙΙ.).εc finem g. Ia. Ι3. , exacte fere origini progressiti, &sini ciborum penuriae respondere perpenderit; si denique eos, qui penuria maiore laborabant, de victu deteriore utebantur g. 2O.), Verbo: pauperes prae ditioribus, febre hac epidemica & numero plures, & symptomatibus graviores decubuisse, adtente consideravetit.