De instruendis aciebus. Tr: Theodorus Gaza. Ed: Joannes Sulpitius

51쪽

le hoc est cu lingulis suis angulis singulos babeat prinicipes Primum liarcham hoc est turna ir fcctum Vistimum tergiductorem. trini autem latcris custodeS Opponitur huic acies quq forma tuns cornibus in partem ductis priorem formetur Ducest suis in cornibus habeat di suis brachiis circumuenire aduersukequitum copias tentet Quam ob rem ille more Tarentinoi uina longe iaculantur circularem retorquentes accessiim et turbantes Tarentinos iaculatores appello sicut inter initia operis dictu est a tarento calabriς oppido cuius equites paruo quodam iaculo uti consueuerunt, Turma ad ovi speciem

Acies Lunaris V a parte altera logior duplici altitudine conat A logitudine Vtilis Bec multifaria est quippe que possit decipe aduersarios quasi paucos

52쪽

contineat milites quoniam non multum latitudinisoc cupet dirumpere facile pro sua densitatem impetu aciem aduersam, Apta etiam est ut sensim per locorum angustias transeat Opponitur ei maestris acies que transuersa phalan uocata est porrigit enim se longius ut etiam si interrumpatur Migua sit qucrumpitur altitudo ceequitum impetus non in multitudine herea sed in uascuum breui efferatur H enim caula est cum multiplicem ad suam altitudinem habeat longitudinem. Turina parte altera longior.

Frons

Phalanκ transuersa Ste altera turma oui similitudinem gerens de e qua nihwamplius dici potest qua esse,'mpositi in ut uerlet quidem sed no iuget.Nam eius usum commoditatem p uperius Xposuimus Ergo genus id inuentum ub fleone bessalo mandatum post eκercitatio ab lasonentedcc marito Tutu etiam ou perco modum esse cum undiq; custodiatur decurione tergi ductorcaeustodibus latcri apertum mira est.costat hec turma cχ quitibus fagictariis more armenior parimorum, Opponitiiret acies pedestris hic Epicampius cmprosthia dicitur id est ingem Antica obeam rem

53쪽

quia ductis cornibus in partem prsorem in sinum se circumagit Reκum p imitatur Fraudem bcc in sagictarios equites ita emolitur ut uel egresses & cominus dimicantes suo complectatur sinu didicircumueniat ues cornibus suis perturbet illorum robur ex irangat attrita irae dio milite alacriore possit euincero Turnia ad Oui speciem

Pbalan κ inflera Aiati a Una etiam genus habetur phalangis que Epit campius opistbia dicit Gotrari, Iupior infor mala Cu.n illa ante se flictat hcc sua cornua in

54쪽

mrteira ducens posterIorcm.Itam ut illa Anticis hec Postica nominetur.Vtilis ea quom ad fraudes est quippe qui parte media patens paucos qui prccedant ostendat:multos autem qui pone subsequantur habeat ut si conflictum tolerarint luperarint satis sit sin minus falcile ad utranc suorum partem recurrere iungi. maio/ri ordini ualeant auc autem contra id genus opponit tur Incurua ob id appellata est quoniam in portionem flectitur orbis Studet hic suas copias paruas esse ostendere frontis incurve ratione, Quippe cum omnia que in orbem globumue formantur parua suo quidem ambitu esse uideantur quanisi explicentur in duplum se porrigunt quoa liquidum incolumnis est quericum in orbem se colligant undecunc aspiciantur dimidiu sui tantum patere patiuntur reliquunt penitus occultat Eltautem optimum instruendi artificium ut plus inferas aduersariis copiarum s primo aspectu ostendas Inflexa postica.

55쪽

Questris balanx quadrata, si forma seu fi/e gura quadra instruitur atrae nonumcro quoiuaptatur quadro. Hiud enim ii quadratis numerum ccrto modo describimus Sed licet etiam duplices ad altitudinem reddere longitudinem uidelicet pro usu Imperatoris Perse potissimum forma hac usi sunt Δ siculi ci vir corum complures cum facilem esse instructum animaduerterent Nisum comodiorei opponitur ei phalanκ pedestris quod rostrum vocamus ita instructa ut latera omnia armatis coposita habeat Transflata qc forma ab equestribus rostriscit. Verum in oridine equestri unus in monte primore satis sit. At in petdestritio unus occursioni hostiu sufficit sed tres propugnent necesse est.Sic Epaminundas Thebanus Imperator cum apud leuctra aduersus Lacedemonio decerta rei constipatis in rostrum copiis ingentem eXercitum profligauit.Effici genus instruendi hoc solet quotiens duplaris antistomus hoc est anceps illa sua cornua pri ora coniungit Posteriora ciuit ad formam littere V deorsium inuers*Phalanisquadrata equestris

56쪽

Eiuri quod Pleliuni parte altera longius appclla mus multiplici longitudine saltitudine con stare omni e latcre armatis componi sagitctariis ac funditoribus constitutis in medio solitum est Qui contra eiusmodi formam preliantum Genusibat langis quam impleram vocamus obiiciunt ut suς forim ς inqqualitate prouocent plesium aducrsum impetu facere in eos qui prominent t. ita resoluere dent amplasti instructocm, Et quidem decuriones impleMibalangis duces aducrsos obseruant ut si densa acie illi agat ipsi quos densa eκcipiant Sin illi resoluantur ipsi curui diuisi occurrant

59쪽

Lterius cornu circumuentio est cum altero cora nu hostem supamus: de fit utri sua phalan ge superat idem etiam cornu superet aduersaritum:qui autem cornu superat non preterea idem mala ge superet Heri enim potest ut etiam paucioribus copiis hostem superes tuo cornu oc complectaris

Circumuentio steriuS cornu

tenuatio est cum stitudo phalangis contrabitur ut G Mi quibus constat hominibus rediIgatur in paucior . Mpedimenta haberi in primis necessarium esti ok ducem iis constituere probu conuenit Modis quino possunt duci impedimenta Aut n. precedant copias omnes aut sequentur aut in alterutro latere costituentur:aut in medio copiarum claudentur Ponentur ante phalangem si hostilem agrum ingredieris Post phalangem si latcra metuis, Intra phalangem si Planum agmen placuerit ducere, Ostremo poepta repetamus colligamuscion nia acierum instruendarum si prius admonue/rimus breuiter quicquid precipi usus erigat id et breue esse et omni ambiguitate carere oportere Non enim istum celeritate est opus uerum re claritate uocabuli ne alii hoc alii illud iterunam contrarium faciat Verbi ea si dixeris:declinaruerbo hoc audito possunt

60쪽

a Itideclinarem hastam alii insciitumnus res non pa*inferret perturbationis cum ital generis ac totius lolco habeatur uocabulum illud:declina Adiungere dei mus ad hastam laut ad scutulia: pro ut res eκigit: quidam ante ut pars toti aiateponatur hoc modo . Ad hastam declina ita enim omnes idem ine errore facilciat, item immuta alit euolue tam prςfert communitatcni .aua ob rem partem liue speciem pr ponemus ut in hasta trianautare Sic ita sir cipiemus laconicam euolue maccdonicam etaoluc choreum euolue: Nam si euolue laconicam diκcris aut euolue macedonica eue

nici ut diuert euoluendi agatur species . Hac igitur rattione cauendum cst ne quid ambigue ne quid obscure

incerte. prccipiaturo ut pecies luis anteponat generibus seruandum omnino est. Iuuat porro ad eam rent

plurimum lilcntium militia Quo circa silendum in primis actendendum limperabis quod Hoinem quoq; poeta preclare illis carminibus notat.

Sic argiva phalan in pretia densa moueri Assidue paritam suos du quisc regebat

Imperitans alii mo festinare silentes Dixeris:haud tantas gentes sub pectore uocem

Condcre conspecti metucinoe principis orat Barbarorum contra tumultum di tur bam pecori Ita comparat.

Ac ucluti innumerς domini locupletis in aula Ad mulctram coguntur oves balatibus ille Perculsi carς sobolis uoce ornnia repiciat Sic troum audiri per campos undiq; clatia Et alibi eadem de re ita refert.

Tumibrigcs ingenti strepitu re clamore seruntur More gruum passis liquido super aere pennis

us postsi gelidas hyemes hymbrem insitatem