Respublica sive status regni Galliae diversorum autorum

191쪽

DE RE Bus GALLrcis in item lioties pure scribuntur aut e- untiantur , soli maies intelliguntur una de rebus agitur u .ae ad alios mini ae transeunt quod si res ad cena inam que ac marem transmitti potest, voca-': ubina ut late patet, de uti ii que intelligi ur. Primus Rex Philippus Pulcher ex onsilio statuit ut Pictonum Comitatus

iam aliis agris Philippo minori filio qui, os ea fuit Rex Philippus Longus alii- natus, deficientibus masculis haeredibus ediret ad regnum , ea lege ut Rex quium viveret , filias ex certorum hominum sententia elocaret, e q inter caetera atri succederent. Nihilominus anaen Eudus tertius Dux Burgundiς cum Ioanna uxore filia maxima Philippi Longi Regis de posset Gione Pictonensis Comitatus cum Carolo Pulcro Rege contenderimi, litemque amiserant decreto Pari lamenti xx ii Februarii,M I,

quod a nobis propterea adducitur, ut intelligatur nihil tam certum est quin vocetur in contentionem. Idem Philippus Pul her in assignatione Caroli alterius

minoris silii, qui postea ex fuit, simpli-

citer eam reverti voluit ad regnum deficientibus haeredibus nec tamen Blanea illius filia Dux Aurelianensis petiit a Llignationis sibi haereditatem dari. Oannes Fran us Dux Biturigum d Arver- M a ni .e,

192쪽

regia una assignationem amittere, nisi deficientibus haeredibus. filio ejus unici mortuo. Hic sane assignationem irati proprie ad filias non pervenire conses lus est, cum Mariam Bituricam filiai tradens Ioannio Duc Boi bonior uia jegit cum Rege Carolo VII, ut mares matrimonio filia descendentes, aere essent Ducatus Arverni quae converi tio plurimum auxit regnum, quia Ducta

tus Borboniorum qui non erat alligna. tionis, hac conventione in assignationii naturam transiit. Haec sive lex sive con. suetudo facta est ad emolumentum ci gni, cujus cum observatur finis, omnino observatur lex ; non venitur contragem ut cum Andium de Cenomatin tum Comitatus Carolo I. Siciliae Regias signati, Margarit. e Siculae fuerunt in matrimonium dati, modo Carolus Francus Valesiorum Comes qui ducebat eam, jus in Arcagoni et Valentiae regna abjiceret. Itaque Comitatuum horum reversio ad regnum prout eventus docuit propius hoc matrimonio admota est. quod non fuit in fraudem legis. Rex LudovvLψus XII mense Maio MCCCCXCVIII revocavit conventionem illam, qua Du- atus Boiboniorum in assignationem

193쪽

REpvs GALLrcas. 83 isierat, modo Susanna aliae lue filiae et ro Boibonio Duceta Anna Fran-riastiti irae in eum succederent, in Duram Arvernia', d in Claro montanum Ditatum. Par lanaen tum vero et si stu se legem desen derat, eam fecit irrita ex man dato Regis, ac solummodo his illius, duodecimo Augusti eodeni ino secundo autem & vigesimo acce intercei Ionem Comitis Mont pense- ni ex secundo filio Ioannis primi Du-ΗOrboniorum S Mariae Bituricae nacu us amplius intererat. Cum autem sanna Carolo Duci Aleiaconio despon- aestet, pronuntiavit Rex,causa hujus atrimonii posse illam in ditiones has, Comitatum Foresanum, Dominaim Bello iocensem succedere cujus de- arati a Par lamento accepta est anno Di, de Borbonio, Forestano, Bello,censi agro de Ducatu vero ArVerniae, Comitatu Claro montano probatarocuratoris generalis regii inter celsio Iulii eodem anni des quamvis

an Iaret Pallamento Rex, ut neglecta iocuratoris sui intercessione ita decet-rretur, in sententia tamen perstitit. Haec ut componeretur , Susanna Caro o

194쪽

i8 Io A N. Pror Caiolum Boibonium in quam intelveniente procuratore generali pro agrad dominium assignationemque perinentibus, de rebus mediis litigatum eanno DXXIS , DXXI i. orboni mortuo Rex tantum di mater ejus deelitigarunt, transegeruntque XXV Austis iii x x v ii, qua transactione Ducatus Arverniae, Borboniorumque,d claro montanus Comitatus haeserunt regno. Haec lex excludit foeminas tantunnomine haereditario in successionibus

non autem impedit quin alio ure agro obtineant ex voluntate Regum qui assignationis fuerint hoc enim utile poltius est quam damnosum regno , ut aes exemplo Margaritae Siculis,d Mariae Byturicae constat Philippus Dux Aurelia i

nensis minor Regis Philippi Valesii filius

cum assignationem haberet in ius succsionis, Carolo V ad jus illud rescinderi.

dum citatus est quae contentio tander composita est Ianuario, ciet L c i, qua conventione Ducatus Aurelianensis,

quicunque agri Ioanna Eboracensi egi. nae in dotem cesserant, redibant ad regnum maribus deficientibus oeliqua aiceminis potuerunt percipi. Huic Aur lianensi non superfuerunt liberi quod si habui stet filias, Rex forte sequens coimventionem illam oppugnasset pro nati

195쪽

ei gnationum. Ac probabile est non si Carolum V corii ensurum , latus liberos habuit let; sed postulaturumtius ut rescinderentur omnia. A tem, re Ludovvici Ducis Aureliani, qui ira suit Caroli VII, in omnibus mino-m natu, signationibus diserte cautumi de reversione ad regnum, si mares h des matrimonio legitimo prognati decerent, ut sublata inet Omnis cotrovera. ConVentus maximi ex Ludovvici,necimi Regis mandato Turonibus habii mense Apris cccc Laevii condi-iones aequas a Rege offerri Carolo fratriadicantes, nempe duodecies millenas li-

,ra m censum annuum Ducatus nomii , pio ut statutum fuerat a Carolo Vnense Octobrii cclxxia usque ad qua- tragies octies millenas libras proventus 3ostularunt ne illud abiret in lagem pro aliis natu minoribus domus Francicae aliis quae aucta plurimum ex eo tempore dc locupletata est ditionibus amplis tum quidem ad alios pertinentibus,pol -

ea vero accidentibus regno Harum assa gnationum convenientia in sola regum voluntate possit a semper fuit,ex aequo bono aestimanda pro filiorum minor una numero, facultatibus regni, atque temporibus cita ut honesto tiliorum alimenio prospiciatur, apsi contineantur in L s amore,

196쪽

Idis Io A . Tacit amore, officio,, obsequio erga Rei fratrem unde cum ad ipsos posteroque honor c amplificatio pervenit, tuin ad regnum potentia tranquillitas ut Ontra veni eutibus illis, certimima illos ruina manet, interdum turb. e pericul sae regnum Philippus Valesiius, Ludo-vvicus XII Reges regnum ex laterali istuccelsione habuerunt. Valesio erat frater unus, audouvie XII Comes An-golismorum ex stirpe minor Ac dubita a tum quidem est utrum assignatae regio ne quas illi ante perceptum regnum te ia

nuerant, eo reverterentur, an vero mi i

noribus natu plane cum justo stirpis suae stemmate acciderent, quia in assignatio nibus non fit nisi deficientibus maribus reversio. Sed tamen observatum est, ut eae de integro adunarentur regno , quia accedet regno non amittuntur illae sed regredientes in regnum, redduntur loco unde processerant, fructus proprietati suae conjungitur etsi nomen iummum stemmaque justum posteris accidit, quia haec propinquioribus etiam sine haereditate competunt. Idem judicium est cum eae maleficio alicujus Principis in stirpe Francica publicantur bona nam revertuntur ad regnum illa, nisi restitutio fiat, aut abolitio, ut factum est Ioanni uci Alenconio. Caeter una videnduimest

197쪽

e alii beantur, ac filio natu maximo, ii de his rebus pendeat quies Reipubli-

. Nana ut ait Cicero in magnis anti s facile nascitur regni cupiditas ex institiae .luperioris intolerantia quaepiditas cuni viris bonis inest, amplius immendatur adde quod administro in ambitio fere naturalem Principum nitatem perdit Quamvis autem plumi Galliarum Reges superstites ad con-rmationem dignitatis filios maximos

Pronari curaverint, perpauci tamen etiam aut Oritatem eis commiserunt extio regnum in posteris erat stabilitum. .ex Carolus Laiiecta valetudine Caro- um Delphinum praefecit aerari regni, xiv Septembris cccc IX,S facultate nil edit gerendi vices ipsius, eoque absente tu occupato praesidendi consilio ipsius: auo nomine die via Ianuarii cccc XI Delphinus Par lamentum laabuit in consilio des res, sedens solus in altis sedibus ad latus Ecclasiasticorum a consiliis, ubi secundus praeses assidet , idque in sede ornata ad formam cathedrae superne t bulato tecta in latere vero quod Iaicorum est, altis sedibus insederunt Principes agnati Dux Bavarii, Comes alle-

moantanus, atque in sub tibi sapiscopi:

198쪽

utrique laterias lederunt Cancellarii Calia: dc Delphini ac Parumenti consilli Di. Denique quicquid in Regem observim solet, in hunc observatum est, si duexceperis : unum, quod non insedit tigali throno, nam unius Regis est altrum est, quod decreta nomine cur: pronuntiata sunt, clites ad curiam latae. Quemadmodum autem non est tnaere haeredi regni indulgendum,ita pii me agitur , cum adsistam aetate itur&informaluti irin negotiis gravissimis consilioque prudente dirigetur magistra enim artium munerumque experientia in regni administratione apprime est necessaria, cum sit omnium dissicillima , Xeno-i bonos udicio divina mentemque humanam superans. Hanc docet Scriptura sancta speciatim a Dei Spiritu procedere, cu)us gratia sit opust institutione a.

Xma a Plato docet, Persas maximum Regi 'lium quatuor praeceptoribus nominatina electis erudiendum tradidisse, sapientibus, lusiis temperantibus ato uecora stantibus Delphinatus Viennensis a Philippo Valesio Rege maximo Regum isti comparatus est atque hinc faciunt et ut omnes hoc nomen habuerint, etsi non est primum, praestantissimum. Nam qui Ducatus habuerunt, ut Carolus

199쪽

a tutus Caroli V Regis si ius, Dux itaniae, Sc alii prinan in Duces acies-

dicebant in id ue Desito, cum is dignitas Delphino anteponenda Sed tamen me molia nostra aliter arico II Rese iactum est, cum Delinus Viennensis ellet iux Britan id lue praetetitae alii Oriae ignoran- . eo quod maxinii filii inde abii tui pla in dicerentur. Confirmant quita meit improprium ii Dominumininum dixeris quam Dominum: m, simpliciter et pia inum ut Re- appellandum. Sed tamen discrimen ervenit iam ut destinata sit Delphi appellatio, non tamen est praestancisDaa, verum ista, maximus Regis Gal-

una filius , antecellit omnibus Regismen eli excellentissimum ideoque si ii est Delphinus , quisquis regno est Θ imus , semper appellatus est χηνδε appellatur simpliciter Domi-

s maximus autem regis filius,Domiis Delphinus, ut ostendatur maximus

e filius Regis si conditione amplissi-

a. H. aec ad vulgi sermonem pertinent: l in diplomatis ipsorum praefationes ordine conscribuntur Henrico II rectante, cum Dominus Delphinus situsus maximus Reginam Scottae uxorem iccret, cautum est legibus matrimonii, ut Rex

200쪽

trimonio Rex Delphinus vulgo votesttin diplomatis vero ordinem opol observari propter regni Gallici praestiam. Antehac maxini Regum filii hobat ossiciales summos. Anno cccc Petrus Brezaeus Senes hallus Picton summus erat praesecius praetorio Delini, qui postea Rex fuit Ludovvicus suos item Cancellarios praeter Cancellios Galliae habuerunt: ut ex decreto stat Henrici Sinai facto, in Iulii,cccc

qui in cancellari Ludovvici qui fit erat Caroli I Regis Ducis Aquitan Delphini Viennensis, audientiarius ira atque chartophylax. Die Apri xxviiii xo Maii ccccxiii Ioanni Balli usi diis es lanus ex ordines cellarii Delphini in vincula conjecti su Parthensium editione, luam Ducis BUsundiae factio excitaverat. In capite Cancellariis plures Cancellarii, Delpi norum primum, deinde Galliae propinentur. Horum officialium multitia, onerosa est,in alia parit incommda. Reges cum ex maximis filiis suisquites faciunt , subditis dominio suo i dicunt pensitationem : quod jus tribi

decretis Parta menti comprobatur ac ineunte Februario anno cc I xx,

mulio Regis vasallos pertinet e coit suetit