Respublica sive status regni Galliae diversorum autorum

171쪽

liorum, Rodolphus Riveratius prae uspistorum, Guilhelmus Craonensis, lippus Melerianus , Petrus ille rius remus id est, maximus pr fectus preio Regis Maurei ver illi custos, Petrus montanus Philippus Savolsius cu-tularii, Arnoldus Corbiensis QSte-

anus Grangianus in Pallamento prae

es, i, libertus Spina: eus , Thomas denaeus Ioannes Riclonsius, Richar- s Decanus is latinus Nicolaus vlis 5 Enguerrandus Tringoius consilii, Nicolaus Braccous, Ioannes Bel ocensis Equites, Bertrandus Closus, ilippus Augerius, Petrus Castellanus; oannes Pastoressus a rationibus Ioan s Mercerus summus indictionum sub-iariarum praefectus, Joannes Ayus vocatus in Par lamento, cum sex Lu-ianis civibus, quos Regini tutor e

iuri essent. Sed quia Regina ante Calum ae seni decessit, haec institutio Lirrita Non diu antea, id est, Augusto

ense Mccccxxiv, Rex in incennarum tu statuerat Reges Galliae, ii II an-lmineuntes ma)ores esse quod decrem in Partamento probatum' pro-ulgatum est sedente in throno udicia-

Rege , die x x Maii 31 caeae L Nilominus tamen cum defuncto Henri-

II Rege Franciscus I Rex filius ma- ximus

172쪽

is: IO AN TILIIximus annos quindecim menses qui aia 6 dies viginti unum natus at ilconiugatus adiret regnum , qui Zani t trum novarum in religionis causa studiis si, scripto ad minastrationem regis r sinae tanquam illegitimam improbi Iunt. Cum itaque eo tempore ad res anam libellum m sissem inscriptum, Pr majoritate Regis Chiistianissimi contra 1ebelles, vidente eo Rex: Regina assiarii declarari auctoritatem Regis, eurtypis mandari curaverunt: quamvexponerem eum ad instructionem Matum S consilii causa confectum esse,

auctoritatem suam minui paterenta quam facile poterat sartam tectam cor vservare cavebam autem ne excudereti liber, ranae ut innotesceret omnibus t

Resis, placuit ipsis in mandato suo per gere. Quo facto statim scriptum adverse rium prodiit , quod Legitimum conselium appellabatur ad hoc autem alterdiscripto respondi cujus fuit inscriptio, integra majoritate Resis Christianis licontra Legitimum consilium malitio a rebellibus inventum atque e X e tepore omnia siluerunt. Verum ut additones revertamur, re Carolus quitus Meloduni mense Octobri millesit recentesimi septuages mi quarti recitem dedit regno , donec Carolus fili

173쪽

DI RE Bus GALLI cIs. 26 num decimum irarium attigisset,si a-em tuum Ludovvicum Francum ti-x Andium , legibus quae ibi expresiae t. Cumque ex praesci pto in .aede pa- .ii Parii ensis daretur fides Duci Antim,substituit Ducem Burgundiae at- ae eo pacto cum rex Carolus viges: oxto Septembris millesimi trecentesimi 1uagesimi obii stet, rectionem suscepit udovvicus Francus Dux Andium ac ninistravit ad secundum usque diem obris, quo e propositione Ioan ais lani Advocati in Par lamento On- , illo habito rectionem abdicavit. Rex harolus sextus pronuntiatus ell,S maniata eius coronatio, ea lege ut regnum omine ipsius e patruorum consilio quemadmodum factum eli admini-

en bri legem a Carolo V parente latam I te maioribus Regibus confirmavit, k luente Ianuario reginam sabellam uxo em summam utricem custodem, S ubernatricem liberorum instituit, ad- ungena ei Ioannem Biturigum , S PLi-ippus a Burgundiae Duces patruos suos temque Ludovvicum avariae Ducem egitia fratrem 'ucd si secundo nube-er, moreretur, aut morbo aliave occa

fatione ita distineretur ut in tutela non isset iucun beres, Duces Biturigum S

174쪽

1 IO AN TILII Burgundiae tutores praecipuos dixit, Borbonium Bavarumque adjecit Comtes. Sin autem alteruter illorum morer citur, Biturix aut Burgundus, superstiter voluit summum tutorem esse saniter' moreretur , aut occupationibus intercluderetur ab administratione Reginet summam tutelae commendavit Borinio Savaro in communicationem

hibitis: quia de vita decederent,aut alratione impedirentur, Reginam sempe instituit esse primaria in , adjunctis Bit' rigeac Burgundo, aut altero eorum perstite, ea lege ut qui propter occup

tiones a tutela discederent, sublatis oc cupationibus eam reciperent. In liber'

rum autem tutorumque alimentum de

dii proventus urbis, Vicecomitatus Patisiensis , praefecturae antis anar Melodunensis, ac Ducatus Normanniae: Qui si non sustacerent, reliqua ex tutorum

delectu aliunde expromi voluit conviniente loco .co in modo. Praescripsi quo que sormam fidei in quam Princi pes, I)raelati Vastalli sit maximo tu

toribus praesentibus jurare tenebantur, eam qua tutores debebant liti suae tui et omine item ulli homines duodecim, nempe tres antistites, sex nobiles, tres laicos a tutoribus ad consilium e

ligi, in adminiluatione regni guber

natorent

175쪽

orem dixit Ludovvicum Ducem Au-

anensem fratrem, interdicens dome- proventus alienatione e Xcepto co alii liberorum tutorumq; alimentum rat constitutus & juramentum prae reuit quod Aurelianensis facere tenebar. Sic administrationem regni divisita ra, conversatione, o alimento libero-

m, quod tamen non fuit effectum. lateti quoque Aprili mense, tandavit filium primogenitum qua piaque aetate oret, obeunte patre Re in appellari rectore nullo adia ibito, S

i eginae curam, alimentum, gubernati Oran minorum annis commendavit, tutam minores erant, omnes fructus rei filii Regis nomine adminis raret, adibitis Principibus e stirpe regia S consiariis qui obeunte Rege in consilio maxi-io futuri essent substituens Reginae Du-'s, Biturigem, Burgundum, Aurel anen-m dc Boibonium Vndecimo sequens Maii auctoritatem Duci Aurelianensionam istam revocavit 6 postridie Naalis Clanisii cccc vi edictum secit, uo mandavit ne in posterum Regibus inoribus rectores administrarent Galaam sed quacunque tandem aetate reum ipsis accideret, fierent Reges re- numque ipsorum nomine administra tu consilio Reginarum, Proximorum

176쪽

is L A Icx stirpe regia,Connestabilis, Cancellar& eorum ciui a consiliis, cum Rex obires ut uries lent, S ex iudicio illorum quo cdictum promulgatum ess , cum Rex Litetiae in Partamento judiciali thron consideret. Postea affectus invaletudir cum non posset ad Principum suoru rixas attendere uernis literis auctorit: tena Reginae uxori permisit is nisi ci Martii cccci, ut convocatis Principi us ex stirpe regia minime suspectis

ahis versantibus in privato consilio cpis, sive amica transactione, sive adminis uatione iuridica, rixas Ducis Biturigum Burgundiae, vi Aureliae, quae propter custodias Benedicii XIII Papae qui priu Petrus de Luna dicebatur Cardinali unique praesente rege Avenione exortae fue rant alteris, Calendis Iulii ccccii, diit idia inter Aurelianen mi Burguia i dum Duces sive amico arbitrio, sive uiridita sententia componeret, adhibiti i secun principibus stirpe regia non suli pectis, atque aliis ad privatum regis conosilium pertinentibus, quos quo numer adhibere vellet citem ut subsidiis aera

rioque regni, quorum nomine rixae co. Ortae erant, prospiceret tertiis, Vigesina c.

sexto Aprilis millesimi quadringentes mi tertii mandavit reginc, ut absente aut occupat rege, in maxima regni negot

177쪽

; Principibus stirpis regiae ciuitum in

versabantur Connesiabili Cancel-bo, Maliis in consilio privato agentii , tuo numero ipsis videretur modo quid imprudente aut invito rege exse-erentur, aut si adestet, quicquam sine

O decernerent. Decimo tertio Iunii Novembris sexto 11ccccxvri rex Caro-mDelphinum in toto regno generale arium instituit, renuntiatasti reum s alias omnes vicariae administrationis eras' reginae aliis commendatae. umque Burgundi sequente anno millem O quadringentesimo decimo octavo ut ei iam occupassent δε Carolum VI: gem cepissent, Delphinus mense De embri singulari auctoritate , ut haeresroximus, se regni re torem dixit tan-

spe dum par viveret rectionem ha-uii. eo mortuo nomen regis. Pro- Verat quidem pater , cum in manu urgundionum esset, rectionem illam secimo tertio Martii ccccxi x hac

pecie ab illi adductus, quod filius

iae diplomate parentis Regis rectionem bi vendicasset: cui argumento agem in ibertate patre fuisset locus Capto Ioan ne res Carolus quintus Delphinus prore suo rectionem susceperat pollea ex tr. insis

178쪽

Philippi Diicis Burgundiae opera, apropter caedem Ducis Ioannis patcimo antecedentis Decembris facian

Henricus V Rex Angliae Caroli I genrectori Regis haeres institutus est ina proba fuit Desphini exhaeredatio violenta manifestaque regni usurpati

Anno D ultimo Maii Ludovvi Rex XII testamento jussit res omni maximas, arcana dc negotia regni si agi administrari, si moriente ipso nore siperessent , per Ducem Valesilarum qui post fuit Rex Franciscus pes mus Claudiam filiam maximam a lesiorum Duci desponsatam, per Resinam Annam uxorem suam, audoviscam Sabaudam Angolismorum Comtis iam matres, accitis legato Ambosia no, Comite Nivernens, Cancellario Gliae,Domino Trinaolliano, alorimondo Robertet a secretis. Hoc autem testamentum, quia illi matrimonio iunctuannis mamres erant, alendis Ianuariis Mi ri, cum Rex de vita discederet,

infectum fuit; eo quod illo non rectoris nonaen,sed consilii propter minorem ae talem sponsorum imponebatur. Re Franciscus primus bis absens rectione mandavit Ludovvicae Sabaiidae matr

cumqu

179쪽

Det 3 3 vs G A L icas. a ' oue secundo absens infeliciter fuisset tus,Carolo V Caesare gravissitne libe- oni ipsius obnitente, mandavit edi-

facto, ad ridi in mense Novebri MD ut Franciscus DelphinusViennensis

inatu niaximus, promulgaretur, fie-

, accipereturque Rex in locum suum, ernatricem S rectricem unicam adens Ludovvicam Sabaiadam illius a-im quod legibus adversum plane viretur, nisi conditionem hanc adiecilia: ,ut regnum filii nomine administra- tur,d sigillo ejus obsignarentur liter . a lovicae vero substituit Reginam Na- arrenam unicam sororem suam quod aidem factum suit Rege dignissimum, opulares suos amplius quam se ipsuri iligente. Sed brevi liberatus est beneficioi ei quamobrem non fuit opus manda iam illud confici. Postrema rectio ea estiuam Rex Henricus II in expeditione

Germanica Reginae uxori commenda-it qua electiones mandato certiminaffecta est illius auctoritas cum filius Ca-olus I Rex annis minor esset , qua orimum a Par lamentis, deinde a maxi- mis conlatiis Aurelianensibus, ac postreio a Principibus stirpis regiae fuit con-irmata. Rex Navarrenus primus re-

giae gentis Princeps major annis institu- tu seueralis vicarius Regis , pro Rege

180쪽

r o IOAN. Titi Iagens in tota ditione ejus.Die xxvnAM DI xiii ex Carolus decimum irari.

aetatis annum ingrestias sub finein racedentis Iunii se Malorem Roton Parumento pronuntiavit. In rectionibi autem Ludovvic ae Sabaiadae nona ilexceptum est, ne regali forma resignati

nem vacantium beneficiorum confert

liceret ipsi, sive accipere tanquam saenon poste jura sua alteri committere aut eadem mulier capere. Quanquam rectionum auctoritate regina laticas Ludovvici a ater S Matthaeus Abbass Dionysii praebendas vacantes regali sonina libere confirmarunt decimo quaric

sus ex Anglia pronuntiavit filio maximc fuisse jus conferendi regalia ex rectionis

xx rescripsit Partamento se ipsum capti-Vum ea conferre potuisse, o prohibuitne audirentur reciperentur facta quae in contrariam sententiam ullus adduc ret. Ex his videtur ius illiud viris ac mulieribus committi poste, habentur alia exempla qua: in capite de regalibus e ponemus. Nam etiam cum istud nascatur ex iis ructibus quos rex effecit suos reservulis seudis, non magis ex jure mulier his excludenda es quam patronatu laico. Haec tanquam disputationis gratia sunto