Respublica sive status regni Galliae diversorum autorum

401쪽

ltile, ea conditione, ut Regis prox innas ire Delphinus diceretur, eiq; quoad vi-:ret quotannis penderentur flore no-im decem millia ipseq; postea Lugduni

Dominicanorum coenobio destinavit: indem Lutetiae in Dominicanorum

emplo sepultus est. Prianus hoc Delphini Ognomine census Carolus Ante Re- um nraxiani natu filii , vel quibus Re- num haereditatio jure obveniebat, suisi ominibus vocabantur. Ne et enim pri-icis illis temporibus tapa honorifica fuit appellationum ratio, ac nHnc Apud An- los mos fuit, ut quem Rex sibi successi,-i em optasset, Normaniae Dux diceretur, in ea potiebantur Angli, ut tandem ea a Regibus Francis recepta, Valliae Dux pocatus est. Atqui apud nos Delphini, apud Romanos Caesare dicti sunt, quasi quidam Principum filii, Hesignati august. ae majestatis haeredes , ut auctor est Spartianus in Adio Vero hinc Germani Romanorum Regem Caesarem appeta lam Iidemque Principes dicti juventu

Itis, testibus Tacito, Suetonio ac Lam pridio quantaque tuerit Caesarum di- gnitas i artes, satis explicant Herodia- anus , Iullinianus constitutione trices ama, S Capitolinus. Hoc vero auspicium ' erat futuris Imperatoribus : unde ab

' Hispanis qui mortuo parente regnum

402쪽

3 si Vinc ENTI LUPANI adeptiari sunt, Principes appellantur&Infantes Regum filii Quem morem si spicatur Laurentius Valla a vetusta Romanorum consuetudine sumptum, apud quos teste Hieronymo filii etiani grandes a parentibus infantes vocitabantur iqui mos Francis quoque inolevit . Nam lut rici Mnς, si nostrates, filios puerosque appellant infantes. Denique filii

Imperatorum Graecorum Despotae Ο cabantur 'uod usu apud nos receptuni lest Dominum enim vocamus Delphi

num, digna tanto Principe appellatione, q& Graeca dictione Graecae respondente IH ηνωρ , At Regem detorta voce l

cis nulla est differentia inter Cis G in

pronuntiatione, quando C prςcedit Laiit E. Nam ita Cicero pronuntiant, velut si sidero scriberetur Graeci Imperatores csατοίης, Latini Dominos vocabant:

ma nomineAugustus, Tiberius,de Severus vetuerunt se appallari. Imperatorsiq; conjuges Augustae, Dominae, δίαγωοι nuincupatae. Hodie apud Francos, Hispanos,Italos, nobis obvios quosque, si nomen non succurrit,Dominos salutamus, ut olim veteres solebant , teste Seneca. Longe tamen blandiore salutatione utuntur Italia Hispani quam nos nobis

tamen

403쪽

'men hoc cum illis commune est preter talia multa , iit signores salutemus uos donore aliquod ignos putamus, quasi se-uores. Sic a Christianis Presbyteri dicti, tuod prudentia, aetate caeteris essent venerabiliores quod verbum ad digni

talem potius quam aetatem refertur Soliti vero sunt Principes secundioribus rebus sibi majores titulos usurpare: ut Alexander, qui Dario piil multarum: Mium principatu potitus , at istisingulas Graeclae civitates literis publico otius Graeciae decreto Deus dici postula- Domitianus exemplo Caligul ae Dominum Meum se vocari coegit. c Atis uni uique compertum ' cognU-

tum arbitror, quot quam huic regno perniciosos tum iritus exciverit grave hoc invidiosumRectorum nomen, Principibus viris partim clam tantam potentiam illis invidentibus, cum se prγteritos sentiebant, partim eorum imperium serre nolentibus. Constitui vero cum imperio solent in interregno sede

que regia vacua , aut Rege i longinquam expeditionem proficiscente , aut

captivo aut puer , aut mente capto.

Quod ita a me pluribus explicabitur, ut cum veteribus exemplis nova possis con-Bl 1 serre.

404쪽

3s ViNcpN ro L, A Niserre. Ita ait Chilperico vita functo,adhuc in cum vagiente Clotario II, Guia trantis patruus insentis, tutelam regni curam Landrico delegavit,summoto Childeberto Mediomatricum Rege eam

affectante i Philippus Longus post di

cessum ex hae vita Hutini fratris uel mentia gravida, ventris tutelam S re .gni administrationem suscepit Carolo ique Pulchro mortuo,relicta Ioanna uxore ventrem ferentes, cum Edoardus Angliae Rex per legatos regni procurationem posceret,communi trium ordinum consensu Philippus Valesius Francia Rector creatus eli: denique iii Syriam exercitum parans,vocato Ioanne filio quatuordecim annos nato ad regni gubernacula, primores in ejus verba urare coegit multoque ante D. Ludovvicus in Africam trajiciens, simonem Neellam unum ex primariis aulae proceribus , de Matthaeum Vindocinensem Duumviros regendo imperio constituit. Adhaec Carolus post patrem captum in Pictonibus summae rerum praesuit,ipseque Oriens, ne qua rerum novandarum occasio daretur fratribus, Ludovvicum Andegavensem , gazophylacem , atque Philippum Burgundum morbonium, pueritiae filii moderatores reliquit quo deinde eo furoris desius aniae propulso ad Ceno-

405쪽

noriam urbem, ut epheborum non-los occiderit, qui sibi callidem, lan-m praeferebant, alios vulneribus male uictarit, donec caedendo sessus abalie-ata mente equo decidit: Biturix, Aur- undus patrui regni procuratores factili unt. Denique ipsus Caroli edicto regni

administratio ancellio attributa est. Moris quoque est, nondum matur re-

rendo imperio Rege ut cie , regendi

molestum hoc munus Reginae deferre: ut post mortem Ludovvici VIII conti: g es tametsi moribus nostris a regni gubernaculis mulieres arceantur. Legimus

tamen apud Plutarethum in tractatu de mulieribus illustribus Celtarum mulie- rtes consiliis publicis interfuisse,in quibus de pace vel bello tractabatur. Et si qualis aut controversa ipsis Celtis cum finitimis populis incidisset, ea mulierum judicio permittebatur. Additque Plutarchus has suisse foederis leges inter Hannibalem per Gallias transeuntem Gallos, ut de injuriis illatis Charthaginiensibus ipsorum magistratus cognosceret siquis vero Celta ab ipsis offenderetur, judicarent Celtaria anulieres. Sed haec παρέργως Rectorsi tanta olim autoritas fuit, ut Caroli nomine patre Ioanne captivo aresta fierent, resti ista coacederemur.

edicta

406쪽

Dς Vive ruri Lur Auredicta promulgarentur cum hac inscriptione, Carolua Regis primogenitus, Franeia Rector prius tamen Regis tantum Legatus dicebatur Aresta vero ipsa re piis verbis concipiuntur, sicque Romae diplomatibus d edictis Praetoriis nomen Imperatoris cum veneratione praesci ibebatur. Nomen quidem Domitiani hCaesaris vivo Vespasiano patre edictis, iepistolis praepositum, refert Tacitus u

PErpetuum fuit Regibus institutum, πιλήμηῖν aliquem si, eligere qui re

rum usui explorata fide facile primum talocii apud eos haberet, ut omni curis taluti quieti se darent,qualis Magister equitum regibus Francis fuit quod initiu attulit proliMagni Clodovei nostr religio. nis auctoris, Regibus prcsertim sese ignavi eri luxuriae mancipantibus, ex rebus pro perii signitie orta sic Caliphae cum semcordiae dedissent , Sullanos institue. runt. At Principe dignum, laboribus innutriri, regere, non regi, suoque potiusquam alieno consito regnum administrare, sui aiebat Vespasianus stantem eum mori. Non enim a navia magna

407쪽

D MAcasT FRANC. LIB. I. peria contineri solent. Sed ad rem ve-amus.Magisterium equitum non cor tuebantur apud Francos, nisi prima- auctoritatas viri, Trincipi necessit

dine quadama sanguinis propinquite con unctio ad quod honoris fasti-ium qui conscenderant, Magistri aulae,

et Majores domus vel palatii vocaban-ur.unde Comiti Palatino nomen esse uidam opinantur quod tamen Beatus

henanus non probat nam Meae no-

os in Majorem vertisse scribit, Meie ire antiquis significare r. esectun , emadmodum in usu esse ait quibusimnationibus, ceu Saxonibus, Anglis, scotis,qui omnes insulares fuere mulque maxima pars verborum Franci- rum a Germanis profluxit. Verum iu anscursu non duxi omittendum,aPI

apio libro tertio belli Vandalici, cujucam aulae r. aefecti mentionem fieri,uem a Romanis Praetorem dici scribit,ed quis ille fuerit magistratus, non legi, t multa sunt propter scriptortim inOriam nobis incognita. Nam amictis Imri Romani rebus paucos ea aetas tulit. ibus ad ea scribenda eruditio, consium suppeteret. Qia fit ut in cogno-iendis novillimis Imperii Romanici as plus habeamus laboris o minus fru-ius,quam in superioribus ciculis. De-

auum

408쪽

,ut Vi Ne ENYis VPANimum Magistrorum equitum Olim nata sui auctoritas , ut pro suo arbitrio, Regis tamen nomine, omnia gererent

quae ad totius Regni procurationen pertinerent legesque γαλορρῆντες

nam forte, at apud Persas, sub praetextu majestatis ipsi occultabanturo re sponsa gentibus per eos dabant, perpetuoque delitescentes, ut Ninus ille, tantum Calendis Mati populo spectandost: se praebebant , ornata coma promis

sari quod Regiae majestatis insigne erat: a idque eleganter ostendit Agathias Io bro primo belli Gotthici subditi vero

circumtonsi omnes quem morem te nuerunt Franci usque ad Petri Lonabardi tempora. Sed hoe a me de industria pluribus , ut ostenderem praeter . sabularium nostrarunt historiarum dem, Francos olim non solitos comam summitteres tametsi in multis Chro inicis legatur Clodii Comati fuisse in iistitutum, ut Franci in signum liberta tis prolixiore capillo uterenturo vel u seribit Volaterranus in ut a Gallis discernerentur. Non ignor tamen Grae

cis capillum fuisse insigne libertatis quia non facile est comatis inservire do tamesticis negotiis. Atque pilus nonduironatus indicium erat servitutis qui py

409쪽

DE s AcisT FRAN c. a B L servi ram de aperto capite negotia dominorum curabant. Refert tae Appianus, in bello Mithridatico Prusiam Bithyniae Regem Perseo Macedonum Rege capto Romana venisse togae cal-lteis indutum , capite raso pileato, eque Populi Romani libertuna proses ictum, a quo Persei tyrannide erat libe- ratus. Caeterum Magistri equitum fuere primis illis temporibus , Lubroinus, Martelliis, Pipinus, quorum maxima

luit apud Rege .gratia, auctori-

as ipseque Pipinus a Pontilice maxino Rex una clara omnium voce creatus in ordinem coacto Childerico co-

que pacto Regium nomen a stirpe Clo- dovei ad Pipinum delatum Regum gavia , de postea ab ejus sobole abla-im : ita ingeniorum , ut sitirpium rium qu dam est. Sed ut rem omnem

altius repetitam , strictim , diligenter tamen , tibi explicemus, duplex de hujusce magiitiatus initiis opinio est. Pri- m assterenti iana,M gistros aulae sive pa- utii Praesectos , aliquando Principes vel Duces Franciae , aditoque nonnun- quam epitheto magnos Dirces nun- cupatos sicque Marten inii salutatum abito totius Francia communi conci- Eo, Paulus milius seribit quod ta

len majoris honoris caula facium pu-

410쪽

selipto codice Divi Victoris ad urbem l , reperi, eosque postea Connestabiles di. Oto , nomine fortassii ex Graeca aula repetito, ab Iustiniano usurpato. Vnde Praefectum praetorio, quem sub Dictatoribus Magistruni militum voca- 'bant, labant essensim Imperio Romano Magistium stabuli dictum apud Omponium Laetum. Alii longe aliter sen- itiunt. Majoremque domus dignitate, auctoritate , gratia apud Reges dister re a Conne stabili volunt , illumque non disciplinae tantum militari, sed re rum summae praefuiste hunc vero initio quod nomen ipsiam indicare amrmant regio quili praefectum suisse, hodie Archippocomus, ita Comitem appellatum apud Graecos Caesares atque ψnestabilem sive Comes labilem pro Comite stabuli vocatum. Caeterum Coneliabulatus dignitatem, nomen decusque ab iis accepiti qui hoc magistratu fungebantur Regesque ipsos Praefectorum aulae odio atque invidia, mutato nomine, C Mnestabili quem ea ratione Magistrum m litum Latine vocare potes rei milita ris primas detuli te. Itaque crina inum

anili arium apud eos cognities persecutio.