Nescimvs qvid vesper servs vehat, Satyra Menippæa. By Vincentius Liberius Hollandus [= Niccol Ì£Crasso]

21쪽

atque pertractet,personamque si sit opus detrahat,& cunctis

spectandum proponat. Accessit ille subsanna r rogita ,&Hispanico fami inter eundum videbatur Insultare solo,&gre si iis numerare superbos: Tomyunque intuens,Heus tu,inquit a nomen. Vincentius ait Liberius Tum Menippus illico,quo Patres Ille vero ne de liberare quidem ut videretur cunctatus; sed aulico astu, S imperterrita fronte, a V O LIBAE T respondit. Ingenti plausu,risuque, sibilo, excepta suit tam acuta, neque minus somtine vera, tuam faceta responsio. Cum Menippus haud ii epte IE M LI E T hunc VLISSE NEMINI fra trem appellaret. contotuisti, inqx ,Vappa, adeo cohibere te, ac lateresi alie persona, qui testatim proderes, atque veta iis ex indicio suo perire t moueram ego te iampridem, Mottinumque sciebam, tentaui tamen an veritas aliqua ratione inuito excideret: sed cum tuae tibi fi audis conscius, vehiti sepia effuso atramento euadere, fucumque nobis facereri bis

volueris, Age vero videamus, an ego te, Liberi false,faciam ut verus hodie reperiare Mottinus .Lictores interim,ut es satellitis ingenium, vel nutui obtemperantes, est es Belgico

more concinnatas detraXerant,tum ille:

Vera redi acies, lusimulata perit. Respicio ego, de quali Circeum bibis et poculum faciem

colamauta e vidco. Monst rum erat subnigrum,immo sub vi de, quod diligentius intuenti quasi homo videri poterat sed macilentis malis, per Agua barba, pusilla statura, tristi fronte S maligna, sed quae longe arcessito risu nescio quid satis blandum interque idendi na, ingendum medium semper sterret Pileatus adhuc erat, cum Menippus, Aperi, qui caput, est am exanguem acrior a Iero petu sigmatibus in criptam, ende;- qu tolle

.quo Meut eam cunctis inficere, o palam lectare integu mentis

22쪽

I D mentisata Molucris omni reiectuisuperciliis et ero sis tau- topere adductis quata in dei perbia quanta arrogantia'Emῶ-

'' et simae nares proximae sunt, ipsique adeo nas aduncin quo' mortales omnes se pendis Sed qui Lynceo quovis perspicacior' haberi cupis,estamen Hypsea caecior, atque oculi captus quibus, nul splane estpudor, ita nusius sensus. Os impurissimum δε- inde inseritandumpraebe, inquinatissimum contaminatum ' i' agitiis omnibus, quae nulla et e turpissimae aures sustinere ' possent. Dentes caninos probe diducito tam immani patefacto' hiatu ut quantopere mordeant omnibustatescat. ere cesppro- Vfer totam,quanta quanta eis, linguam ea lubricitate,acprocliui- tate ad maledicendum, ut probris, o conuiciis onerando cumu-

Vindoque,indiscriminatim omnes, ni sese sciat,nunque ra-V tione ad procerum mensa nisi maled ctis quaspraesuti tessera admitti soleas. Sed caput ipsum accurate totum perlustremus, V cuiuspartesomnes ubique it imi compactae, ut si quid eis ra-Visionis sementis,siam,idquam facillime effuat,nihilqueprae-

V te in signem vecordiam omnino relinquat A summo tandem V vertice que ad imos talos quicquidpatet in longum latumque V porrectum,exfraude, nequitias libidine totum est coagmenta-V tum, Uacile dubites an ipse tot ex nequitia, an ex ipso tota

nequitia sit confata. Haec nos, dum ille diceret contemplabamur Patres vero, qui e regione sedebant aduersumque Mottinum inspectabant,nescio quid attentius animaduertere,atq; inter se Conserre videbantur. Cum ille repente nobis etiam quod miraremur obtulit Ostreatum nempe tergum, atqueadeo varia latera, cicatricosa

Vt ne peristromata quidem aeque picta si ni Campanica,

Neque Alexandrina belluata conchiliata tapetia.

D Tum Menippus,nsanus, inquit, Vende nobis r id expa M luisti, furtivos Los oculos huc illac iacis ' i rebam, ait.

' Proregem,in quo mihises omnis erat,dum ossa monuit, ut tanta fruerem mendaciorum moles Cumque omnes riderent, serio

23쪽

IJ serio cognouit ne Iouem quidem extra coelum suum regna re. Iam Lictores manus extrinerant,&Menippus,Euvo inquit, mon rum cumsenis manibusgenere Geryonaceo. n. gulae vero probe uncinatae,Hispanica unguenta ad nauseamusque,surtum scilicet o rapinas, olebant. Quae cum lictor vidisset, homo minime sermidolosus,quiq; alias auguria auspiciaque cuncta parui faceret, sibi talis tantique monstri Metione metuens, turbatum puto puluerem lustralique miX- tum saliua medio digito sustulit,& frontem,ut sese rite expia ret,impari numero signauit. Sed Menippus,non alis,inquiri,

fuit hui emi Romano, His anoue,aut meritis ex viri que mim, to Leoni,persona ellemque detraxisse, nisi umetiam,vt si ex num maxime decet, more suo rudentem audiamin. Loquereli ι

tur, nobi que .c Dic qua siphone,quibus exagitare colubris Dum apientissim laneque diui immortali Eripub. puro se tuo atque improbo ore maledicis. e. Guod quaero enoda, se quis is explica. Tum ille multa quidem blaterauit, quaeque dum recitarentur, aepius Prisciano S Orbilio caput frangerent, risumq; Lmulta stomachum cunei is mouerent. Orum aliquot meo,

licet multo nequiore sermone, ut ipse dixerat referre libet. Nunquampro fe in eis imaui futurum, Inferi IIanes, ut apud civos causam dicerem irritumque t bore sceperat, quisquis il-le tritiqui mihi persuadere conatus est,nescio quam hominis cpartem etiam post mortem remanere, vitamque sine cibo, cdi potausempiternam viuere.Etenim sicuti ego non aliud clum noui quam quodGraeci legantς ανίσκον,nostri palatu cappellat, eiadem serme ratione non orbis quidem,sed homi- cnis,qui tamen μικροκοσμος dicitur,inferna quacum ille ratio. cne lingua, S animo colui. Quo factum est, ut sacerdotali cVeste, magnaque Referendari dignitate qua initiatus sue ccxam repudilata, Uxorem potius ducere voluerim, quae dotem

dare

24쪽

daret, laruaeque dum declinatus in thoro mollicello, inviola, S rosa sterterent,ventulum faceret,neque lectum in pugna H invenuste moueret Modo Vero cum Vos Videam, timeam

, que serius,ne deus aliquis Olympo inhabitet, vellem hercle, potius meum ipse cogitare,vitaeque meae rationes subducere, in quam extempore in tali tantoque Senatu verba facere. Sed, cum deliberare mihi non sit integrum debeamque, velim, nolim, Menippo isti cuius apud me semper venerabile sem, perque sanctum nomen d artes fuerunt, obtemperare reis pondebo, quaecumque peth quam breuillime potero, paucis absoluam. Duo sunt,quae scire cupis,Menippe: Cu ego contra RempublicamVenetam tam immodeste scripse- rim,&quisham ego sim Agam,ut semper soleo, tecum e o iam praepostere. Priusque dicam eum esse me, quem probeo nosti, Laurentium Mottinum Romanum ciuem, cuius ma- , ores omnes bonae fidei Pultiphagonides here atque exiluis lis antiquioris notae patriths, qui, ut Romulus olim pro, ambrosita, Gaudentia figore Eva, feruentia Vorarunt, quique non silum,ut magnus ille,rectas , aratri vomere fossas sulcare volueriit,sed etiam ut non aruus is tantum ager, sed paruus quoque eorum industria multumo deberet, faenisecas caprimulgosque egregios sese praebue-- runt. Ego vero e tribu Rustica, quam semper haud imme-- rito urbanis praepositit Romana Respublica,Patre,Auo, Cae- rerisque maioribus rusticis ortus,hsdem semper,ut pium fi-

tum dedet insistere, nec ulla ratione a sentilitia

gente degenerare volui. Non laiziz2 LeguitiI, It cinxeriget tis meae proceres, sed syllaba tantum auctior Leguleius;neo queret pecuariae,sed ipsi pecuniae,quae tamen a pecude mi tuat nomen fuerat, operam dedi. Oraculum enim ex tri-

25쪽

ρ uidet is nummi praesentibus opta,

Et veniet; clausumpo sidet arca Iouem Hinc factum est ut patriam parui facere, immo verius odisse coeperim, ubi semper, quasi cochleam in occulto latentem, meo mihi succo vivere, tristique domicconio laborare ne cessiim erat. Ego vero, Inseri manes, ita me amet sancta Sata turitas,itaque me suo semper condecoret cognomine fami liarem domesticumque cibum odio semper habui, Nec unquam quicquam me iuuat, quod edo domi. Foris aliquantitam etiam quod gusto id beat. Cum itaque Roma abirem, nihil mihi, praeter rem, Verita ιι tem defuit. Fames autem, mendacia, dolique etiam supersu ι re Neapolim peti , ubi, quod paucis euenit, pestibus illis quibus honoris existimationis speciosa nomina vulgus indidit,suas sibi res habere iussis, sine frontei sine corde, se licem nimis beatamque vitam lautissime vixi Qu. unam etenim ccenatica spes mihi defuit, aut quae decollauit, dum Olivarensis Ducis culinam, caminum i auguraculum me um fecit O quoties, quoties ante decempedem umbram triclinium ingressus, eleganter instructas atque oneratas epulis mensas inueni, corporaque pennipotentum, perseo eius per clunes, ab erudita manu in frusta excussas, haud e fundiori vorauio Sed quid ego, Inferi manes ista comine Minorint Magni hercle, atque innumerabilibus beneflchs ab Olivarensi Duce affectus sui, qui ventris mei gurgitem atq; ingluuiem toties impleuit. Sed cum manibus etiam, manibus hisce meis auaris, absit inuidia verbo, inquinatissimis iubiecti populi regimen permisiti quid sibi ad virtutes meas eX ornandas reliquum fecit Ego vero ut tanti benefici me

moraliqua ratione videri possem, cruri AVD I TOR,Vt aiunt, R OT F,renunciatus essem,pecuniolas omnes quotquot at

rigi, absque ulla crumente diminutione, pura simplicitate meas feci, licetque Ioanni Baptistae Spinota Marcoque An tonio Auriae,nobilissimis viris,multis, magnisque nominibus

deuinctus

26쪽

I 8 devinctus essem,atque adeo amicitiae obtentu in abdita eo

rum consilia penetrashm memor tamen neminem cuique semetipso hariorem esse debere, aureorum illis nummum pauxillullam, tria nempe circiter milia,per fraudcm in cniosamque proditionem abstuli. Hac insti uetus pecunia uxorem duxi, di quaecumque rapui, Priapo, Ventri, ijsmagnis, lateque potentibus consecraui. Vertim enimuero cum haeae ad Euarentis Ducis aures peruenisi cnt, agereturque Montosae existimatio, cuius ego nomine rapinas fui tamca contegere solitus fueram, deturbatus repente, solio is atque praeceps datus corrui Tertio namque Idus Iuth, is anno a Christo nato III, quae semper infest mi hi semperque nefasta dies erit, ipsis hisce verbis, quae nun- quam C memoria excidere, sentcntia contra me lata fuit, o Dic Tu AVRENT IV MOTTINUS UT SUPRA IN ISITV relegetur in IN sv LAM

DCEAT OFFICIA E C. Excanamque di licet dicam, cepius isque ad rauim clamem, Ianceps noui causas defenderepossum: Neminem adhuc inuenio, qui me vel frustro panis conducatici quamuis Dionysi illius magni, cuius ego regnandi rationem in magistratu meo semper fui secutus, fatis memor, ludum aperuerim, grandique praetexat paedagogum me haud omnino malum praebuerim, nihil tamen adhuc praeter quandam Hisbanicam declarationem obrincrepotui,quasique claudus sistor domi sedeo.Hae baseri Manes, haec, M nippe de natalibus vita que meae ratione sitis superque dicta sint. In se vero narrandis, si pudoris,modestia limites prae- te resus fortasse videor, me vi bis omnibus hac una ratio ne chementer excusatum volo, quod cum omnia in gente nostra laus occupaueri nihilque maledicto obii cci alio

ni nihil vel ipsi inuidiae loci relictum si plenam idcirco laudibus

27쪽

dibus nostris orationem, vel inuitus habere conatus sunt. Quod autem in Rempublicam Venetam iurgia mendacia, fallitatesque coniecerim, fatebor ingenue, me, nec amore ccuiusquam, nec odio adductum, neque ut poetae solent per cirisum iocum mentitum esith, sed cum ego semper plus pa- ς Iato,quam corde,aut ingenio apere voluerim, in hac etiam cre non non alium artis magistrum, ingensque largitorem, quam Ventrem cognoui. Is creauit has aerumnasii ai Non cenim quod tantae Reipublicae, quae sola Italiae libertatem de, dignitatem sustinet vellem ire detractum; sed ne dentes c

dum uat Paucissimi semper inuenti sunt qui malegratis esse cvoluerint,neque inter hos ego nomen profiteorm um. ις Iese qui Cycina traducunt evora cinna.

Nonnunquam nummu vendereversa colent.

de o facerem prandus elegantissimis oraesentio Decu cVelle mihi persuasi,non alia ratione quam viedero,

cccccccccc

28쪽

ciis, Ma incurram partem assentationem flectentibus, plura CGedicturus videbatur, cum Menappus, O Virum in vit, aucorum hominum, quiquesermonem habet non ublicis o-r Ne putes, Molline,iam verbosam, adeoque ingenuam, meram orationem perdidise. In ensi patronum: memonis in chpeumsupra es inebo. Pavorem itaque expectora, nec

Spis genua decidas Surge, ni urc ' est transi Surge, o benestera Non faciam,ait ille,

debet Manet ur,mquit Menippi . t Mane tuo arbitratu, veladeost quedumperis. Ego tamen, ut aliqua ratione animum erga te meum oculuomnium ubi clam, hominique tam bene de me merito,quique meum nomeno artestant aceret sati eis,deesse non videar

defendam quicquid scripsisti, nequepermittam hac nocte quo uel de erari ficium,erga te meu faciamque, tasuperciti um salit,ut non epompa triumphoqμ dis postquam Mottinum ipsi- nonsolum oculis hisce nostris sedetiam orationesua nudumsatis perque i eximus squis solam ab eo vulgatam culpare audet, dicat, Menypumque pro

s in re onsum sciat. Tum isse cxor streη iecur Baldi consulari quidem dignitate A immortali li

rissimi nominis gloria multo magis eminens atque conspicuus surrexit iratosque oculosi graues, bis terque circum-rulit; atque adeo his verbis, ni mea me somniantem sesellit memoria,causam dicere,iacentibus cunctis, exorius est. Triasunt,quae veluti a Iurisconsultis accepta Mottinus inhae epistoti tr duxit Primum res colim uneis fonsuetudine

non aescriptus1e. Secundum mare esse commune,

quidem acquisitum usse ab eis. sed de urisdiectione tantum loqui,non de impediendo commercio.Tertium legibus sat citum esse quous' pertuigat eorum mare,ad summu scilicet

29쪽

centum stadia.Haec breuiter,&eodeor line cosutabo. Nam citer ordine intelle res magis delectant animos,incte ina cc is nutriunt, sensus magis luminant de memoriam reddunt clariorem. Venio ad primum. Omnia qua acquiruntur, aut sunt nullius,aut comunia multis, aut alterius. Quae sunt nul xclius acquiruntur occupatione, quae sunt communia consue

ludine quae sunt alterius praescriptions. Vnde sequitur quod proprie Respublica Veneta MareAdriaticum,abhmperato re derelictum&factum nullius, occupatione, ut primaeva cc mi immundi Imperia, occupatione acquisiverit, attamen perae G - 'Τ ceptionem in hoc suo maris dominio nominibus etiam cono suetudinis S praescriptionis aptissime uti potest. Unde ori tu quod nos Doctores haec nomina sepe usurpauimus. Sic, δε hau Bariolus praeceptor metis honorabilis longam consuetudinem, iis. appellauit. Sic ego eum sequutus tantam consuetudinem diri, ad τι non existat memoria in contrarium. Sic tu Salicete, sic vos o Flu omnes P. C. Sexcentis in locis consuetudinem appellastis. Fes , m 'usum est tamen quod ait Mottinus Ingenuum reprchendens, Doctores classicos semper consuetudinem dixisse Angelus, in νθ ρ- enina Aretinus quaerens an mare flumina publica praeseri 'bantur tanto tempore cuius initi memoria non existat, dicit

quod Gec concludui, Venetospraescrip Gufum uaris id,

est,praescriptionis exceptione uti poste Sic tu Iason Iuris prudentia lumen clarisiimum dixisti, quod Veneti licit rae Os scripserui usum maris tempore,cuius initi memoria non fini cap. in contrarium. Sic tu, Angele, patriae nostrae i huius iterati Senatus crimium ornamentum, concludis Praescripserunt,

ergo crae Ad Ianuenses Gulpo uos, o Gn illi sunt. Sic tu Cipolia docta sim scripta reliquisti, quod mare praesens

potes lato tempore,cuiminis, memoria non existat.E quo in fers quod D. Veneti, qui usum maris Adriaticis ortantum i. m. tempus cuim Non tat memor apo se erant, sum mare uo '.

30쪽

sic ego etiam diserte scripsi quod loca publica, mare ompraescribitur tanto te si re cui imi' memoria non exi Vnde eti inscco: dum mentem morum sere omliti in Iurisconsultorum inferre Volui nodu D. Veneli praera scripserunt, ut um maris, ulcit, tuae scriptionis xceptione utio poli lant. Sic vos Onangs Doctore, Clarillimi toto terra rumori, celeberrimi oquieti stis. Dilce igitur Mottine 3 m b dilhcsa: dum, recte Ingenuum scripsisse, o non sine mai gnis auctoribusta ac in re vaticium sic di potens argumen 'tum, a praescriptione temporis scilicet per X ccptionem. liod etiam sapientis limus ille Pacius, cuius Ope atque VH tute vera: sblida Iurisprudentia cuuii scit, cuius ore no ' nancs loquimur,&spiramus, Anonymum nescio quem tui, similem docuit Ne igitur temere audeas in posterum argutari quae nos scripsi inus vel tuis vel ValenZuolae verbis glosare, ut scripta nostra inuitara obtorto collo m sentcniam vestiam trahatis ini od autem stabilis primarios Doctorcs statucre quod Veneti acquisierint iurisdictione in 3 corum mari, sed de iurisdictione cos loqui non de impedi cndo commercio, id si de Gabellis xigendis de hostibus vel priatis arcendis; cst adeo falsum, ut nemo unquam post homines natos putidiora mcdacia scripserit. PIoc est quod mihi secundo loco tractandum proposui P. C. in quo liceat mihi fidem vestram dc memoriam excitare quidnam scriptum reliqueritis nemo cnim melius scire potest quam vos ipsi. O Mottine, Mollinc tu cum incipis mendacia dicere di impud criter agerc, nunquam desinis 5 personam semelo si sceptam ad sinemusque gregie sustines. Nonne Angc-υ lus concivis incus scriptum reliquit Et ideo quia Veneti per tantum temporis cuius iniit, memoria non exstat, prout es no tortum,nauigare i soli seni solitiper illum Gulsum, o caeteri ' omnes luunt di Iis D D. Venetis Dalia driabens, iam apparet

' quodproprietatem ipsius Gus acquisiverunt Uriossunt impρ-