Opera quoad extant

301쪽

a. c. 56. LIB. III. CAP. 3. 14. 293 quas haud procul imperatoriis aberant, copias tradebat: ut nimia huper coercendo filio, ita rursum intemperanter demissa. Quae mutatio neque Ner meri sesellit, et

proximi amieorum metuebant, orabantque, caverea sidia mulieris, emper atrocis, eum et salsas. Forte

illis diebus Caesar, inspecto matu, quo princiPum

coniuges ac parentes effulserant, deligit vestem si gemmas, misitque donum matri, nulla parsimonia, cum

praecipua, et cupita aliis, prior deferret. Sed Agrim

pina, non his instrui mutis suos, eleeteris arceri, clamat, et diuidere lium, quas eundisi ima haberet.

Νω defuero, qui in deterius referrent. 4. Et Nero insonsus iis, quibus superhia muliebris

innitebatur, demovet Pallantem cura rerum, quis a claudio inpositus, velut arisidium regni agebat serebatu que degrediente eo magna prosequentium multitudine, non absurde dixisse De Pallantem, ut iuraret. Sane pepigerat Pallas, naiuiua facti in praειeritum terrogaretur, armetus rationes cum repubι haberet. Praeceps post haec Agrippina ruere ad terrorem et minas neque principis auribus abstinere, quo minuari staretur, cuiuIιum iam esse Britannicum, veram dignamque tirpem suscipiendo patriarimperio, quod inritus et adoptivus per iniurisa matris Merceret. Non abnuere se, quin cuneta infelicis domus mala pateflorent, suas inprimis nuptias, suum os fletum. Id solam alia e tibi provisum, quod viveret privignust. Ituram eum iιla ineatim audiretur hine Germanita plia, indo vitis rumma Burrus et aem Sensea trunca millae manu tW Maoria lingua ganaris humani regimen saep tuis tos. Simul intendere manus, acuerere Probra, οπι oratum Claudium, in emo &lanorum manas invocare, et is inrita facinorox

302쪽

2s ANNALIUM A. u. 809 5. Turbatus his ero, et propinguo die, quo quase

tum decimum aetatis annum Britannicus explebat, v lutare aeci m modo matris violentiam, modovaiuat dolom levi quidem sxperimento nuper omnitam, quo tamen lavorem late quaesivisset. Festis Saturno di

bus, inter alia aequalium ludicra, regnum lusu sortientium, Venerat ea sors eroni. Igitur ceteris dive m nec ruborem adlatura ubi Britannico iussit --περοι, praereas gus in medium, cantum aliquem --σει, inrisum ex eo sperans pueri, sobrios quoquamnvictus, nedum temulentos, ignorantis ille conata

ter exorsus est carmen, quo, vestitum eum Milo patris

retaeque summis significabatur. Undo orta mi eratio manifestior, quia dissimulationem nox et lascivia ex merat. ero, intellecta invidia, odium intendit: -- gentibusque Agrippinae minis, quia nullum crimen, nequo iubere a muratris palam audebat, occulta molitur: pararique venenum iubet, ministro Pollione Iulio, praetoriae cohortis tribuno, cuius cura aline,

tur damnata e ficii nomine Locusta, multa acelerum fama. Nam, ut proximus quisque Britannico neque fas neque fidem pensi haberet, olim Provisum erat. Primum venenum ab ipsis educatoribus accrint, tran misitque exsoluta alvo, parum alidum, sive tem ramentum inerat, ne statim saeviret. Sed oro, lentiscaleris inpatiens, minitari tribuno, iubere supplicium veneficas, quod, dum rumorem respiciunt, dum Parant defensiones, securitatem morarantur. Promittentibus dein tam praecipitem necem, quam si serro umeretur, cubiculum Caesaris iuxta decoquitur virus, cognitis

antea Venenis rapidum.

s. os habebatur, principum liberos cum ceteris idem aetatis nobilibus sedentes vesci, in adapectu prin

303쪽

A AE M. LIB. III. CAP. 16. I. 293pinquoriam, propria et Parciore mensa. Illio epulanta Britannam, quia cibos potusque eius delectus ex mini- atria gustu explorabat, ne omittereui institutum, aut utriusque morte proderetur scelus, talia dolus repertus eat. Innoxia adhuc ac praeealida et libata gustu potio traditur Britannico dein, postquam is ors MPern hatur, frigida in aqua adsunditur venenum, quod ita cunctos eius artus Per ait, ut vox pariter et spirituaraperentur. Trepidatur a circumsedentibus diffugiunt inprudentes. At quibus altior intellectus, resistunt defixi tmeronem intuentes Blo, ut erat reclinia et

acti similis, vivum iis, ait, per eomuialem morbum, qtis primum ab infantia adsiletaretur Briisnnicus, et, dituros aeuuatim viatio aena quo. At Agrippinae is V , ea consternatio mentis, quamvis vultu premer tur, emicuit, ut, perinde ignaram suisse ac sororem

Britannici Octaviam, constiterit quippe sibi supremum auxilium ereptum, et parricidii Exemplum intelligebati Octavia quoque, quamvis rudibus annis, dolorem, caritatem, omnis adfectus abscondere didic

rat.

o. Ita post Mevo silentium repetita convivii laetiati a. ox eadem necem Britannici et rogum coniunxit, proviso ante lunebri paratu, qui modicus fuit. In campo tamen Martis sepultus eat, adeo turbidis imbribus, ut vulgus iram deum portandi crediderit adversus lacinus, cui pleriquo etiam hominum ignoscebant, antiquas fratrum diacordia et insociabile regnum aestia

mantes. Tradunt plerique eorum temporum script rea, crebris anto aevium diebus iniueum iras pueriticia Britannici Neronem ut iam non Praematura, neque Meva mora videri queat, quamvis inua sacra mensae,

ne tempore quidem ad Olmplearum sororum dato, ante

304쪽

N ANNALIUM A. G. 803. oculos inimies properata sit, in illum supremum Claudiorum sanguinem, stupro prius quam veneno poli tum Festinationem exsequiarum edicto Cassar deis dit, a maiorihus institutum reserens, sistrahoro oculis acerba furiora, naque is attonibus aut pompa detinere. Ceterum et tibi, amiam Patris auritis, reliquas apsa in repubι sitas et tanto magis 'sonium patribus popυι qua principem, qui unus superesasses familia, inmmram

ad fastigium genita. Exin largitione potissimos amicorum auxit.

8. eo defuere, qui arguerent viros gravitatem a severantes, quod domos, viιιαε, id temporis, quasi a dam divisissent. Alii necessitatem adhibitam credebanta principe, sceleris sibi conscio et veniam sperante, si largitionibus validissimum quemque obstrinxisset. At matris ira nullam miscentia leniri,sed amplecti Octaviam crebra cum amicis secreta habere super ingenitam avaritiam undique pecunias, quasi in subsidium conripere, tribunos et centuriones comiter exciperor nomina et virtutes nobilium, qui etiam tum supererant, in honore habere quasi quaereret ducem et partea. cognitum id eroni excubiasque militares, quae, ut coniugi imperatoris olim, tum et ut matri servabantur, et Germanos, super eundem honorem custodes additos, degredi iubet. Ac ne coetu salutantium frequentar tur, separat domum, matremque transseri in eam, quae Antoniae fuerat quotiens ipse illuc ventitaret, septus turba centurionum, et post brove osculum digrediens. s. Nihil rerum mortalium tam instabile ac fluxum est, quam sama potentiae, non sua vi nixa statimi lictum Agrippinae limen. Nemo solari, nemo adiris,

Praeter Paucas seminas, amore an odio, incertum. Ex

quibus erat Iunia Silana, quam matrimonio C. Silii a

305쪽

a. αψε. LIB. XII CAP. s. 20. 2s Messallina depulsam, supra retuli insignis genero, simna, lascivia, et Agrippinae diu percara mox occultis intor eas offensionibus, quia Sextium Africanum. hilem iuvenem, a nuptiis Silanae deterruerat Agri vina inpussicam et vergentem annis dictitans; non ut Ahioanum asti seponeret, sed no opibus et orbitato SD lanae maritu potiretur. Illa spe ultionis oblata, parata usatores ex clientibus suis iturium et Calvisium, non vetera et saepius iam audita des ena, quod Brita ni mortem iugore aut Octaviae iniurias evulgaret; sed, destinavisae eam, Rubellium Plautum, per male nam originem pari ac Nero gradu ad Augusto, ad res nova extollere; coniugioque eius et iam imperioremp. rursus invadere. Hae Iturius et calvisius Alimeto, Domitiae, Neronia amitae, liberto, aperiunt. Qui, lamius oblatis quippe inter Agrippinam et Domitiam i

sensa aemulatio exercebatu Paridem histrionem, libem tum et ipsum Domitiae, inpulit ire propere crimenque atrociter deferre. 20. Provecta nox erat, et eroni per vinolentiam trahetatur, cum ingreditur Paris solitiis alioquin id temporis luxus principis intendere sed uno compositus ad maestitiam, expositoque indicii ordine, ita au-vientem exterret, ut non tantum matrem Plautumque interficere, sed Burrum etiam demovere praefectura d tunaret, tamquam Agrippinae gratia provectum et vicem reddentem. Fabius Rusticus auctor est, script eas ad Caecinam Tuscum codicillos, mandata ei pra toriarum cohortium cura: aed ope Senecae dignationem Burro retentam. Plinius et Cluvius, nihil dubitatum do fide praelaeti, reserunt. Sano Fabius inclinat ad laudes Senecae, cuius amicitia floruit. Ma, consensum auctorum secuti, quae diversa prodiderint, sub nomi-

306쪽

M ANNALIUM A. d. gos. nihua ipsorum tradem . ero trepidus, et interficio das matris avidus, non prius disserri potuit, quam Bu

24. Sic leniis principia metu, o luce orta, itur ad Agrippinam, ut nosceret obiecta dissolveretque, vel poenas lueret Burrus iis mandatis, Seneca coram, iungebatur. Aderant et ex libertia arbitri sermonia. minde aBurro, postquam crimina et auctorea exposuit, minaciter actum. Et Agrippina ferociae memor, Non

miror, inquit, Silanam, num untdiis parι matrum adfectus ignoisa habere. Neque enim perinas a parent bus liberi, quam vi tripudio a veri mutantur me, inurius et calvisius, Mais omnis fortunis, novissimam auseipiendas accusationis operam antii repe=utura, ideo aut mihi infamia parricidii, aut Caesari consolentia su eunda est. Nam Da tis inim citiis gratia agerem, si bona lentia macum in Naronem meum certaret nunc, par eoncubinum Atimarum s histrionam Paridem qu iacenae stabula componit Baiurum uarum piscin ωιlabat, cum maia oonsiliis adoptio a proe aviarii a clarignatio consulatu et etera amaeendo imperio praepararentur. Au eriatas, qui cohoris in urbs is istas, qui provinciarum Adom Gemetatam, deniqua aedivos ne ιιberio ad acerua carrupis armaι. iv re πλBritannio poιionis rerum, polarum Misi Plautua aυι quia aliua re, iudidatum μιintiora, Matin asilieri mihi Meuauisos, qui non verba, inpatiantia earitatis Οιiquando inuavis, sed εα orimina obiiciatu, quo , nisia iis, ab isi non arim. commotis, qui aderant,

307쪽

A. c. 56.ὶ LIB. XIII. CAP. 1 - 24. 2ssultroque spiritus eius mitigantibus, conloquium filii exposcit ubi nihil pro innocentia, quasi dissideret nec beneficiis, quasi exprobraret, disseruit aediationem in dolatore et praemia amicia obtinuit. 22. Praesectura annonaeFenio Ruso; cura ludorum, qui a Caesare parabantur, Arruntio Stellas Amyptus c. Balbillo permittuntur Syria P. Anteio destinata sed variis mox artibus elusus, ad postremum in rheretantua eat. At Silana in exsilium acta Calvisius quoquo et Iturius rel-ntur m Atimeto supplicium sumptum, validiora apud libidines principis Paride,

quam ut poena adfleeretur. Plautus ad praesens MIentio tranamimus est.23 Deseruntur dehinc consensisse Pallas ac Bu rus, ut 'melius Sulla. claritudine generis et adfinitate claudii, cui per nuptias Antoniae gener erat, ad imp rium vocaretur. Eius accusationis auctor exstitit Pa tu quidam, exercendis apud aerarium sectionibus sa-mosus, et tum Vanitatis manifestus. Nec tam grata Pallantis innocentia, quam gravis superbia fuit qui po nominatis libertis eius, quos conscios haberet, spondit: nihi unquam a domi, nisi nutu aut manu, signipo se, vel, si plura demonstranda assent, scripto

usum, ns vocem consoriaret. Burrus, quamvis reus,

inter iudices sententiam dixit exiliumque accusatori inrogatum, et di lae exustae sunt, quibus oblitterata aerarii nomina retrahebat.

24. in anni statio cohortis adsidere ludis solita

demovetur, quo maior species libertatis emet unus miles theatrali licentiae non permixtus, incorruptior ageret; et plebes daret experimentum, an, motis o Modibus, modestiam retineret Urbem princeps lu-

308쪽

30 ANNALIUM A. d. 8l0. stravit, e responso hamspicum, quod Iovis acuinervactaedos de caelo tactae erant.

25. Q. Volusio, P. Scipions mas otium soris, laeda domi lascivia qua ero itinera urbis et lupanaria et divorticula, veste aervili in diasimulationem sui e-

altus, pererrabat, comitanti a qui raperent venditioni exposita, et obviis vulnera inferrent, adversus ignaros adeo, ut ipse quoquo exciperet ictus, et oro praeserret. Deinde, ubi Caesarem esse, qui grassar tur Pernotuit, augehanturque iniuriae adversu viros seminasque irvignes, e quidam, permissa semel lice tia sub nominemoronis, inulti pro ita eum glinia e dom exercebant, in modum captivitatis nox agebatur. Iulius Montanus, senatorii ordinis, sed qui nondum honorem capessisset, congressus sorte per tenebras cum principe, quia vi attentantem acriter repulerat, dei omnitum oraverat, quasi exprobrasset, mori adactus est. em autem, metuensior in posterum, milites sibi et plerosque gladiatores circumdedit, qui rixarum inisti modica et quasi privata sinerent: si a laesis validius ageretur, arma inserebant Ludicram quoque licentiam et fautores histrionum velut in proelia convertit inpunitate et praemiis, atque ipse occultus et plerumque coram prospectans Oneo, discordi populo, et M vioris motus terrore, non aliud remediiim N ertum est, quam ut histriones Italia pellerentur, milesque

theatro rursum adsideret.

26. Per idem tempus actum in senatu de fraudibus Mariorum, magitatumque, ut a raus mal mora re oandas liberistia ius patronia daretur Medemni,q u censerent. Sed consules, relationem incipere non ausi ignaro principe, perscripsere tamen consensumae tua tua an aveis eo uiuis a Asria, ut inter

309쪽

a. e. 57. LIB. XIII. CAP. 6. I. 30 paucos ei sententiae adversos: quibusdam, coalitam libertato inreverentiam eo prorupisso, Demintibus,

U. Disserebatur contra Paucorum eulpam ipsis statiosum eas debere nini uni reorum iuri derogam m. vine late marum id e ma mnosis metus

tribus, Metirisa, ministreis magistratibuσει more t --a, cohorta etiam in urbs o oripisa. Et plurimis equiιum, larissius anat oua, non uunas Orion ntrahi. Si separarentur libertini, manifestam fore pen-riam ingenuorum. Non fruare maiores, eum dignit ιam ordiniam dividerent, liboristem in communi posuisa Quin et manumitistin duas amotaminatitutas, ut reli quereιur Oenilantis au novo an eis sua. Quos uincisis patronus non libaraustu, veru vincula εσει--tia adtinari. Mamerea quis a merita, tarde σω ea ret, quod datum non adim-ειur. Haec intonua valuit. Scripsitque Caesar senatui, priuatim e ma rerum sum libertorum, quotiena a patronis amuso tur in commune nihil derosarent. ec multo post re

pina amitae libertus Paris, quasi iure civili non sino infamia principia, cuius iussu perpetratum ingenuit tis iudicium erat.

310쪽

3M ANNALIUM A. u. 811. 23. Mane in nihilaminus quaedam imago resp. Nam inter Vibullium praetorem et plebei tribunum

Antistium ortum istamen, quod inmodestos fautores histrionum, et a praetore in vincula ductos, tribunus omitti iussisset. Comprohavere patres, incusata Antistii licentia. Simul prehiniti tribuni, ius praetorum eloonsulum praeripere, aut vocare ex Italia, cum quihus

lego agi posset. Addidit L. Piso, designatus consul,

ne quid intra domum pro potestate animadverterent: ---υἐtam ah iis distam quaestore aerarii inpublicas ι,--int quatuor menses reserrent minio temporis emitra diere liceret; aeque eo consulas statuerent C

hibita artius et aedilium potestas, statutumque qum tum curules, quantum plebei pignoris caperent, vel poenae inrogarent. Eo Helvidius Priscus, tribunus plebis adversus hultronium Sabinum, aerarii qua

storem, contentiones proprias exercuit, tamquam ius hastae a resus inopes inclementer augere Dein primo a curam tabularum Publicarum a quaestoribus ad praesectos transtulit.

N. Vario habita ac saepe inmutata eius rei brma. Nam Augustus senatui permisit deligere praesectos:

deinde, ambitu summiorum suspecto, sorte dueeha tur ex numero praetorum, qui praeessent. Neque id diu mansit, quia sors deerrabat ad parum idoneos. Tuno Claudius quaestorea rursum inposuit, iisque, ne metu offensionum segnius o insulerent, extraordinem honores promisit. Sed deerat robur aetatis eum primum magistratum capessentibus. Igitur ero pra tura perlancius et experientia probatos dei it. M. Damnatus iisdem consulibus Vipsanius Laenas ob Sardiniam provinciam avaro habitam. solutus Cestius Proculus repetundarum, cedentibus accusat