Opera quoad extant

391쪽

quos per flagitia invisos, vulgus Christianos adpellabat. Auctor nominis eius Christus, Tiberio imperitante, per

procuratorem Pontium Pilatum supplicio adfectus erat. Repremaque in Wamen exitiabilis superstitio rursus Erumpebat, non modo per Iudaeam, originem eius mali, sed per rhem etiam, quo cuncta undique atrocia aut pudenda obnfluunt celebranturque. Igitur primo conrepti, qui latebantur, deinde, indicio eorum, multitudo insons, haud perinde in crimine incendii, quam odio

humani generis, convivii sunt. Et pereuntibus addita ludibria, ut serarum largis contecti, laniatu canum interirent, aut crucibus adfixi, aut flammandi, atque, ubi desecisset diea in usum noctumi luminis urerentur. Horios suos ei spectaculo ero obtulerat, et circenso ludicrum edebat, habitu aurigae permixtus plebi, Vel curriculo insistens. Unde quamquam adversus sontes et novistima exempla meritos, miseratio oriebatur, tamquam non utilitate publica, sed in saevitiam unius,

immerentur.

45. Interea conserendis pecuniis pervastata Italia, Provinciae mersae, sociique populi et quas civitatum liberae vocantur. Inque eam praedam etiam dii ce sere, spoliatis in urbe templis, egestoque auro, quod triumphis, quod istis, omnis populi Romani aetas Pro re, aut in metu, sacraverat. Enimvero, Per Asiam atquc haiam non dona tantum, sed simulacra numinum abripiebantur, missis in eas provincias Acr is ac Secundo caprinato Ille libertus, cuicumque flagitio promptus hic, Graeca doctrina ore tenus exercitus, animum honis artibus non induerat. Ferebatur Seneca, quo invidiam sacrilegii a semet averteret, is ginqui ruris secessum oravisse, at, postquam non eo cedinatur, fleta valetudine quasi aeger nervis, oubio

392쪽

M ANNALIUM A. u. 81s.lum non egr- . Tradidiam quidam venant Dei per lilaertum ipsiua, cui nomia cleonis . paratum tuam Neronia vitatumque a Seneca, Iutoditione inerti, seup tria larmidine, dum simplici victu ex mea uspomis, o, si sitis admoneret, reguento a in vitam

tolarat.

46. Per idem tempus gladiatores apud e dum

Praeneste, tentata eruptione, praesidio militia, va o stos aderat, merciuisum iam Spartacum et vetera mala rumoribus serenis popula, ut est novam aerum cupiens paviduaque. eo multo post cladis rei navalia accipitur ' non bello quippe haud alias lam im tapax sed certum ad diem in campaniam redis in seminero iumerat, nsn exceptis maria earibust. Ergo gubernatores, quamvis morient pelago, a Formiis movere et gravi Ahim, dum promontorium Miseni superare contendunt, cumanis littoribus inpaea tris mium plerasque et minora navigia pastim amiserunt. Q. Fine anni vulgantur prodigia, inmutaritum malorum nuntia. Via fulgurum non aliis ervi rior, etaidua cometes, sanguini inlustri aem emeroni mu tum. Biespite hominum aliorumve animalium aditus abiecti in publicum, aut in tam iis, qui agriseridas hostis inmolaro mo eat maerei. Et in agro

Placentino, viam propter natu vitulus, oui eaput in crure mare. Secutaque haruspisum interpretatio: -- rari rerum humanarum αιε- eamur is non parsua dum novum stultum quia in Moro τε earum, vi uarisaeis oditum ait.

48. Ineunt deinde oonsulatum Siliam Nerva et tit, oua Mathi , mepta simul et meis eoniurationa, inquam istatim nomina dederant aenatores, equis m, lea, seminae etiam eum odio Neronis, vulsae is in C.

393쪽

a. e. εε. LIB. v. CAP. 3- u. 385 Habnem. Is calpurnio genere ortua, ac multas insignesquo familias paterna nobilitate complexus, olam apud vulgum rumor erat, per virtutem aut species virtutiuus similes. Namque facundiam tuendis civi-hus exercebat, largitionem adoraua amicos, et ignotia quoque omi sermone et congressu Aderant etiam fortuita, orpus Procerum, decora facies. Sed procul gravitas morum, aut Voluptatum parsimonia lenitati

ac magnificentiae et aliquando luxui indulgehat. Idquo pluribus probabatur; qui, in tanta vitiorum dulcedine,

summum imperium non restrictum nec Perseverum volunt.

4s. Initium coniurationi non a cupidine ipsius fuit: ne tamen facile memoraverim, quis primus auctor, ovius instinctu concitum sit, quod tam multi sumps rent. Promptissimos Subrium Flavium, tribunum praetoriae oohortis, et Sulpicium Asprum centurionem Exstitimo, constantia exitus docuit. Et Lucanus Annaeus, Plautiusque Lateranus, consul designatus,J,Nvida odia intulere Lucanum propriae caussae acce debant, quod famam carminum eius premebat ero, prohibueratque ostentare, vanus aemulatione: in ranum, consulem designatum, nulla iniuria, sed amor reipula sociavit. At Flavius Scaevinus et Afranius Quinctianus, uterque senatorii ordinis, contra famam aut principium tanti facinoris capestivere. Nam Scaevino dissoluta luxu mens et proinde vita somno languNda Quinctianus mollitia corporis infamia, et adierone Proh so carmine d matus, eontumelias ultum ibat. M. Ergo, dum sestera principis, et Anem adesa -- peris, desum metin, qui feras rebus me meret, interso aut inter amicos iaciunt, adgregavero Tullium Sen Oionem, cervarium Proeulum, Vulcanum Araricum,

394쪽

ag ANNALIUM A. o. gis. Iulium Tugurinum, Munatium Gratum, Antonium N talem, Martium Festum, equites Romanos ex quibus necis, o praecipua familiaritatomeronis, Peciem amicitia etiam tum retinens, eo pluribus periculis conticiabatur. Natalia particeps ad omne meretum Pisoni erat. Ceteris spes ex novis rebus Petinatur. Adscitas sunt, super Subrium et Sulpicium, de quibus retuli, militare manus, Granius Silvanus es Statius Proximus, tribuni cohortium praetoriarum, Maximus Scaurus et Venet Paullus centuriones. Sed summum robur in Fenio Ruso praesecto videbatur, quem vita timaque laudatum, perinevitiam inpudicitiamquo TMgellinus in animo pri pis anteibat, satigal atquε σμminationibus, ac saepe in metum adduxerat, quasi adulterum Agrippinae et desiderio eius Ilioni into tum. Igitur, ubi coniuratis, praefectum quoque pre torii in partes descendisse, crebro ipsius sermone acta fides promptius iam de tempore ac loco caedis .i bant. Et cepisse inpetum Subrius Flavius serebatur,

in scena canentem eronem adgrediendi aut cum a dente domo per noctem huc illuc cursaret incustoditus.

Hic occasio solitudinis; ibi ipsa hequentia tanti deo

ris testis, pulcherrimum animum exstimulaverant: nisi inpunitatis cupido retinuisset, magnis se edicinnatibus adversa.

5 . Interim cunctantibus prolatantibusquo spem ac metum, Epicharis quaedam, incertum quonam modo sciscitata neque illi ante ulla rerum honestarum cura fuerat accendere et arguere coniuratos ac Postremo lentitudinis eorum pertaesa, et in campania agens, primores classiariorum uisenensium labefacero, et co scientia inligar connixa est tali initio. Erat chiliam chus in ea classe Volusius Proculus, occidendae matris

395쪽

A. e. 66. LIAE. V. C A P. II. 52. 337 Neronis inter ininistros, non ex magnitudine sceleris provectus, ut rebatur. Is mulieri olim cognitus, seu recens orta amicitia, dum merita erga eronem sua, et

quam in inritum cecidissent, aperit, adiicitque questus es destinationem Vindictae, si lacultas oriretur, spem dedi posas inpelli et plures conciliare Nec leve a xilium in classo, crebras occasiones; quia ero multo apud Puteolos et Misenum maris usu laetabatur. Ergo Epicharis plura et innia scelera principis orditur:

qua Diuolare, quod inans μει; provisum, quonam modo poenas eversas reipublicae daret; accingeretur modo nauara operam e militum acerrimos ducare inpumis io digna pretia empectaret. omina tamen coni

ratorum reticuit. Unde Proculi indicium inritum suit, quamvis ea, quae audierat, ad Neronem detulisset. Accita quippe Epicharis, et cum indice composita, nullis testibus innixum facile conlutavit. Sed ipsa in custodia retenta est, suspectantemerone, haud salsa esse, etiam quas vera non probabantur.52. coniuratis tamen, metu proditionis permotis, placitum maturare caedem apud Baias in villa Pisonis: cuius amoenitato captus Caesar creber eo ventitabat halneasque et epulas inibat, omissis excubiis et sori naa aua mole sed abnuit Piso, invidiam praeis dens, si sacra mensae diique hospitale caede quali cumque principis uentarentur. Melius apud urbem, in illa invisa et spoliis civium exstructa domo, Vel in publico patraturos, quod pro republica suscepissent. llaec in commune ceterum timore occulto, ne L. Sil

nua, eximia 'bilitate disciplinaque C. Cassii, apud

quem educatus erat, ad omnem claritudinem sublatus,

imperium invaderet, prompto daturis operam, qui a coniuratione invexi essent, quique miserarentur Ner

396쪽

as ANNALIUM A. s. gl . nem, tamquam per scelus interfectum. Plerique V stini quoque consulis acre ingenium vitaviam Inaonem crediderunt, ne ad ii tem moveretur ve desecto imperatore alio, aut muneris rempublicam Meret. Etenim expers coniurationis erat quamvis aver eo crimino Nero vetus adversus insontem odium vi

verit.

53. Tandem statuere, es malum ludorum dis, mcerin celebratur, exsequi declinata: quia tamar, rus egressu, domoque aut hortis in us ad ludieraeire ventitabat, promptioresque aditu erant laotitia vectaculi. Ordinem insidii composuerant, ut Lat ranus, quaal subsidium rei familiari oraret, de eo bundus et genibus principis accidens, prostemeret i cautum premeretque animi validus et corpore ingena. Tum larentem et inpeditum tribuni et centurione et cetererem, ut quisque audentiae hinuisaei, murrerent trucidarentque primas sila partes expostulanis Ma

vino, qui pugionem templo Salutis in Etruriat, sive ut alii tradidero, Fortunae Ferenano in oppido, dola

xerat, gestabatque velut magno operi morum. Interim Piso apud aedem cereris opperiretur, unde eum a laetus Fenina et celeri accitum serrent in matre com

tanto Antonia, claudii Caresaria filia, ad eliciendum vulgi favorem quod C. Plinius memorat Nohis quoquo modo traduum non occultare in animo fuit, quamvis surdum videretur, aut inanem ad spem Antoniam

nomen et periculum ommodavisse, ut Pis mem n tum amore uxoris, alii matrimonis eis trinxima:

nisi si cupido dominandi unctis distiuua sagra

tior est.

ει Sed mirum, quam inter diversi generia, oes,nis, aetatis, sexus, dites, pauperes ta trestat omnia

397쪽

A. C. εε. LIB. XV. CAP. 14. 55. 389

cohibita sint doneo proditio coepit e domo Scaevini:

qui pridie insidiarum multo sermone cum Antonio Ν tale, dein regressus domum, testamentum ius navit; promptum vagina pugionem, de quo supra retuli, V tuatalo obtusum increpans, asperari saxo et in mucr nem ardescere iussit, eamque curam liberto Milicho mandavit Simul adfluentius solito convivium initum: servorum carissimi libertato et alii pecunia donati. Atque ipso maestus et magnae cogitatisiis manifestuaerat, quamvis laetitiam vagis aermonibus simularet. Matrem vulneribus ligamenta, quibusque sistitur sanguis, parare eundem Milichum monet; sive gnarum coniurationis et illuc usque fidum,' seu nescium et tuno primum adreptis suspicionibus, ut plerique tradidero de consequentibus. Nam cum secum servilia animus praemia perfidiae reputavit, simulque inmensa pecunia et potentia obversabantur, amictis et salus patroni et aecepta libariatis memoria. Etenim xinna quoquo oonsilium adsum orat, muliebre ac deterius quippo ultro metum intentabat, multosquo adstitim libertos ac servos, qui eadem viderint nihil profuturum unius silensium at praemia penes unum lare, qui indicio

prasvenisset.

m. Igitur, coopta luce, Milichus in hortos Servili

nos pergit et, cum soribus arceretur, magna et atrocia

adserro dictitans, deductusquo ab ianitoribus ad libem tum Neronis, Epaphroditum, mox ab eo addieronem.

urgens Periculum, graves coniurationes, et cetera, quae audierat conlactaveratque docet Telum quoque inna m eius paratum ostendit, acciriquo reum iussit. Is raptus per milites et defensionem orsus, --, sua amueretur, olim relissima patria unum, et in or Movis habitis a frauda lib-ι subreptum, respondit.

398쪽

aso ANNALIUM A. u. 81 . Tabutiis Datamanti saepius a re, e in stodiis disrum Observations, ignarua. Pecunias e liberistas invia et arua dono datas, ostiae tune largius, quia, enui iam rasamiliari e instantibus eroditori questamenis dissa ret Mimnem liberales semper epulas atrurias et vitam amoenam a duris iudici agrarum probatam omenta rumoribus nulla ι-- - εω quia cetera palam trema --αs 'mers erimen, Daeae pariter inagoam et testem mereri. Adiicit dictis conatantiam: incusat ultro intestabilem et consceleratum, tanta ocis sto Vultus -- curitate, ut lataret indicium, nisi Milichum uxor asmonuimet, Antonium Natalem multa cum Scaevino ac secreta conlocutum, et eam utrosquo C. Pisonis intimos. 56. Ergo accitur talis et diversi interrogantur, quianam is sermo, qua de re fuisset Tum exorta suspiacis, quia non congruentia responderant inditaque vincla. Et tormentorum adspectum ac mina nona

iere. Prior tamen Natalia, totius conspirationis magis gnarus, simul arguendi peritior, de Pisone primum mistur deinde adiicitAnnaeum necam, sive internu tius inter eum Pisonemque suit,sive ut ronis gratiam pararet, qui insensus Senecae, omnes ad eum opprimendum artes conquirinat. Tum, cognito Natalici dicio Scaevinus quoque, pari inbecillitate, an uncta iam patefacta credens nec ullum intentii emolumentum, edidit cineros. Ex quibus Lucanus ouinctianusque et Senecio diu abnuere. Post, promissa inpunitate conrupti, quo tarditatem excusarent, Lucanus Aullam matrem suam, Quinctianus Glitium Gallum, Senecio Amnium Pollionem, amicorum praecipuos, nominavere.

M. Atque interim Nero recordatus, Volusii Proculi indicio Epicitari adtineri, ratusque muliebre oorpus

399쪽

A C. 66. LIB. V. CAP. II. 18. 3s

inpar dolori, tormentis dilacerari iubet. At illam non

verbera, non ignes, non ira eo acrius torquentium, non semina spernerentur, pervicere, quin obiecta den garet. Sio primus quaestionis dies contemptus P atero, cum ad eosdem cruciatus retraheretur gestaminosollae, nam dissolutis membris insistere nequibaqvi clo lasciae, quam pectori detraxerat, in modum laquei ad arcum sellae reatricio, indidit cervicem, et corporis pondero connisa, tenuem iam spiritum expressit es rior exemplo libertina mulier, in tanta necessitate, alienos a prope ignotos Protegendo, cum ingenui et viri et equites Romani senatoresque, intacti tormentia, carissima suorum quisque pignorum proderent Mnevin omittebant Lucanus quoque et Senecio et Qui otianus pastim conscios edere, magis magisque pavido rons, quamquam multiplicatis excubiis semetis 58. Quin et urbem, per manipulos occupatismo nibus, insess,etiam mari et amne, velut in custodiam dedit. Volitabantque per sora, per domos, rura quoque et proxima municipiorum, pedites equitesque, permixti Germanis, quibus fidebat princeps, quasi externis. Continua hinc et iuncta agmina trahi aessoribus hori rum adiacem. Atque, ubi dicendam ad caussam inu

issent, laetatum erga e iureusa, ed fortuitus rem eι subiti Occursus, e eonvivium, at veetaeuium simu i

issent, Pr crimine accipi cum super Neronis ac Tiagellini saevas percunctationes, Fenius quoquo Rufus violenter urgeret, nondum ab indicibus nominatus, sed, quo fidem inscitiae pararet, atrox Geraus ovis.

Idem Subrio Flavio adsistenti adnuentiquo, an inter ipsam cognitionem destringeret gladium, caedemquo

400쪽

asa ANNALI Uri Aou. 2Is. patraret, renuit infimiquo istactum is mamar ad capulum reserentia. M. uero, qui prodita coniurationa, dum auditur uillinus, dum dubitat Maevinus, hortarentur in

is rei famam, quas prurimum in novis conciliis malaret. Nihil ad reum Mao Neron prouisum. Euam fori viros subitis terreri maum illa Meni a Tigellino e lies eum pellicita suis eo tanta, arma eo nisa More πιιι experiendo eo ori, quas aesnoua ἄν a vias μιur atra auentium et Adam in is eo α-- mis e corporibus sperare cruciatu συι prae sin cis perma aras. Venturos, qui orum quoqua ναασεαι , --stremo indigna nees ad frent. Ῥ-ras isti Mutias riturum, dum amplaetitur rempublicam, dum auxilia Mberisti inuosa uitia potius Maras a plabas desereret; dum ipsa maioribus, dum materia, a viis praeriperetur, mortem adprobaret. Inmotus his et paullulum ius Nico versatus, post domi secretus, animum adversum suprema firmabat, donec manus militum adveniret, quos ero tirones aut stipendiis recentes diamerat. Nam vetus miles timebatur, tamquam favore inbutus.

Obiit abruptis Machiorum venia aestamentum laedis adversus eronem adulationibus amori uxoris dedit; quam degenerem, et sola corporis forma ommendatam, amici matrimonio abstulerati momen mulieris Arria Galla priori marito Domitius Silua hic pat, entia, illa inpudicitia, Piacmia intimiam P rigavere. 60. Proximam necem Plautii Laterani, consulis d signati, ero adiungit, adeo propere, ut non compleotililaema, non illud breve mortis arbitrium permittereti