Maximiliani Stoll ... Pars prima-[septima] : rationis medendi in nosocomio practico Vindobonensi

141쪽

In quibusdam gravioribus dysenter iis , aluo tenesmo idea, frequentissima, mucosa, cruenta, torminibus ilipata, gravibus plus emolumenti durante Irim, uiadio milhi visus sum observare pulpa tamarindorum, aut

prunorum Goliata iis decocto hordei, imis stimulo quocunques salino, omissa et ipsa, miti licet, tinctura rhei aquosa Alvi frequentia

adeo quidem minuta non est, ut et augeretur, sed omnis in abdomine , circa ranum Olesta

sensatio sensim diminuta, tandem disparuit. Lotium et libere, et absque doloribus mittebatur. faece rejecto cocti quid continebant, at inde primum senteris stadium feliciter

decurrerIt , et malum medicamento roboranti,

adstringenti mucilaginoso optato, aut illi, quod ex omnibus lisce coaluit, postmodum

est auscultaret. Fuerunt, qui , eis eorum dysenteria gravissimis lym tomatibus ordiretur, lenissimis Paulo ante recensitis ecco proticis in decursu stadii primi usi, propter illam a torminibus te- IaeSmo, et stranguria immunitatem etiam id commodi obtinuerunt, ut alvus non solum absque doloribus, sed et parcius, rariusque flueret, et redderet sanis similiora, donec eodem continuato remedio, mullis nec optatis,

142쪽

nec adstringentibus in auxilium vocatis, reἀin integrum restitueretur. At hos nihilominus invigorante remedio, amachicove contra facillimum in priorem infirmitatem relapsum praemunire oportebat. Inter aegros fuere quidam quibus alvus torminos uno alterove die moderate fluxit, atque aeruginosa reddidit; verum suapte fluxus alvi substitit, intestinorum cruciatu persistente, dolore ventriculi gravante, Urentermictu parco , stranguriosoque ori amarore jactitatione r atque ubi malum gravius Urgebat, delirio quoque superveniente. senterias has imperiectas datum emetico matharticum, soliitio cilicet tartari emetici intra breve tempus egregie certoque sustulit. Alii iisdem, quibus dissenterici solebant, semptomatibus affecti oris amarorem, caris dialgiam, Ventris tormina, mictum dist icilem, sed alvo aut naturali, aut suppressa, querebantur Colicam ha ac biliosam ejusdem cum ρο- senteria prosapiae, jugis potus solvens, datumque antimoniale emeticum cito et tuto ab stersit. Circa finem hujus mentis calculi1m ex Uesca sectione eximi curavimus, cujus histo, riam referre hic juvat.

143쪽

12 LJuvenis 5 annorum filius militis a trien-1ii circiter post emissum lotium rardorem in Perinae experitur qui per Octavam horae Partem a mictu durat, evanidus postea. At si flando aut ambulando mingat, mullus post mictum ardor affligit, meque etiam, T super sellam perforatam, aut ita sedeat, ut inter se.

dendum nulla perinaei pressio sat Dic 15 augusti ad nos venit. in duobus fere mensibus

arennio prodeunt, subinde et mucus ductilis aut materies muCUa itidem carens tamen ductilitate. Cum renulae soloe, tum et mucus ductilis cum ardoris Per rethram sensu Prodit Ab hoc duorum mensum spatio et mictus solit, frequentior est, i et irae primi noctu

Aqua calcis cum aequali lactis copia et

sapone veneto febriculam, mictum frequentiorum , stranguriosum Xcitavit. Hinc mutata mox medendi ratione, praecipue cum ab adplicato difficilius cathetere partium e Vis contusio accederet, Praescriptum est medicamentum sequens

R. Decoci hordei adjecta liquiritia parati, b ij. summi arabici, unc LDiarta

144쪽

Ietet

Diaeta quoquo maximam partem Ogeta

bilis injungebatur. Die ac d augusti aeger asserit, se raro jam et singula vice his lotii

mittere, cum antea frequentius quidem, attamen Parcius ingeret ardorem in perinaeo

jam nullum sentiri, sed sensum quemdam ibi

loci rei alienae percipi , utut exiguum, nec multuria ilicommodum, statimque evanidum,

Ileque post singulos mictus Exigui calculi saepius sub usu medicamenti hujus mucilagi'aiosi, et majores ac alias, sed unori cum molestia pro divere: quod si malum nulla posthac incrementa sumpturum esset, se hac sorte contentum fore jebat, seque ad Omne aptum labores arbitrari. Nihilominus cum hac ratione levamen solum temporarium conciliaretur , et aeger iitu nunc doloris Propemodum XperS, tamen prQbabilius in riserern statum relapsurti erat, . placuit sectione calculiam Ximere, quam deX- terrimus hujus os comi chirurgus dominus Sartori manu eXercitata die oin auguli pere git Usus eo cultro est, quem lithotomum oc-ciatum appellant. Operationem aliquantum morabantur frusta aliquot confracti intra Vesicam calculi, qui totus asper, et hiabilis erat, si nucleura mulio duriorem Xcipias. Fini-

145쪽

I 23 Finita sectione repostus in lectum aeger toto reliquo tempore nil praeter morem incommodi patiebatur. Victitabat jusculo te- aut decocto hordei, mulsis Elapsis aliquot diebus oleribus cum jus cui carnium Vesce batur Die 26 δ septembris nulla amplius per Vulnus urina prodibat, idque penitus eo die coaluisse visum est. Lecto quoque Xemptusta oram sedendo exegit. Die 1Om' octobris prima vice lentis et Xiguis passibus per cubiculum gradiebatur. Die 17ΠΤδ octobris sanus discessit. Ad feliciorem operationis Ventum lurimum contulit, quod eam aeger non nisi probe praeparatus ubi Verit, tenuior diaeta, ac vegetabili antea usus.

Lithotomiam instituturis suadendum, ne si de praesentia calculi certi per catheterem facti sint, aegrum posthac frequentius adplicato cathetere veXent. Vesica instrumento

frequentius irritata difficilius sectionem sustinet, et secta facilius, majori ve cum periculo phlogosin concipit. Varia instrumenta ab artis peritis pro sa-cili fanda lithotormia excogitata prostan: At vereor, De et hic ea optima sint, quae simplicissima. Scalpellum si inum frui, donatum

146쪽

manubrio fors omni alii instrumento praestati secabit enim, qui capello utitur , UOUSque, et quantum Volet, nec hil plus, minusve. Sectionem visus diriget, et firmior manus: nec alio, quo eandem persiciat, instrumento iapus erit.

September ab initio ad finem usquo perfrigidus fuit, siccusque Febres continiam, remittentes CX putridarum, et biliosarum familia populum afflixerunt minor tamen aegrotantium numerus hoc riens fuit, quam Praeterit , etsi, qui nunc aegrotabant, diutius decumberent Paucisssimas intermittentes, quotidianas , tertianasque Vidimus, et quartanaS on nisi duas brevi et absqu negotio praeter indolem quartanarum hoc Praeprimis anni tempore, solis propemodum solventibus salinis cum constantia persanatas Circa finem prioris mensis et toto reliquo per autumnum tempore, quo dysenterio sa viebant, aliam dysentericis auxiliandi viam inivimus, quam tim tutam certamque experiremur fere solam posthac, rejectis aliis, sequebamur.

147쪽

ngris hisce, ut primum adiso, Venerant, copiosum potum ex decocto hordei, et Xymelle simplici exhibuimus die sequenti an

timoniale emeticum, tartari videlicet eruetici solutionem propinavimus Mictu ante Par-cilsimus, stranguriosus, tenesmi, tormina

plerum clue miraculi instar statim ab emetici operatione emendabantur. Alvus longe minus frequens brevi ita comprimebatiir, ut post duos tresve dies medicamento indigerent alvum denuo molliter sollicitante. Finita emeto-cathars solo ferme decocto hordei, cuio me et pulpa prunorum in tabuit, utebantur , donec intra Xiguum tempti medicamento in vigorante contra relapsu praemunirentur.

Paucissimis post emesia rheo tosto, mirobalanis, atque pio in pulverem commixtis opus fuit. Vir diligentissimus , atque egregiu observator Collinius eque certe suis dysentericis sola arnica radice me dehatur. Nullam is evacuationem , ut e fidis relationibus accepi, instituere solebat , etsi humorum biliosorum copia non mediocri gravarentur. Ope radicis hujus materies dysenterica subacta, immutataque, atque in benignum humorem conversa nocere desit. Hanc

148쪽

Hanc methodum etsi perutilem audieram, ob id tamen hucusque noli sum ampleXUS, eamque in futura tempora reservavi, quod haecce mea me hac tempestate nunquam desereret.

Ut caeterae hujus anni partes minus solito caluerunt , sic et October frigidior, ac plerumqtae solet, et siccus fuit circa finem ne-hulae multae. Morbi chronici, hydropes , icteri, in farcta abdominis Viscera ob praegressas hac aestate biliosa febres nos multum Xercuere. Multi catharrum questi sunt, tussimque noctu prae- primis permolestam , quam sensus in hypo-ehondriis, ad ventriculium, Vel et inferius ii, abdomine dolorificus et praecedere , et Omitari solebat, ita ut hoc abdominis dolore de

mox adlatura tussitatione PraemonereIatur. His antea febres fuerunt intermittentes; aut suapte, aut non X arte Uratae.

Tussis haec ad stomachicarum tussium speciem pertinens rei raedia pectori alias dicata nequaquam admisit, sed ea, quae uitinosa potenter incidunt, sol Vtilat ille , ac soluta, rejeciaque per emetin catharsan materie , Ventri

149쪽

Iaghulo, et intestinis robur addunt. Rheum elixirium stomachicum temperat im, decoctum lichenis, et Polygalae Profuerunr. Quicunque intermittente , aut remittente quadam febre hoc mense laborarunt , de purio hoc pectoris assectu , difficili scilicet, respiratione, et oppressionis sensu, tussique multa querebantur. Puta aut nulla prodiere, aut pati c., glutinosaque. Perdifficile nonnunquam nobis accidit, Derane, amburia haec pulmonum affectio esset, an malum in ipso thorace infarcto, inflammarique incipiente natum sit, an Ver a primis viis attractum probe internoscere , idque eo difficilius erat, quod hoc tempore utrumque saepe vitium , levior nempe pulmonum instammatio , et biliosum quid, mucosumque a veniatriculo oriundum Una jungeretur. Hinc consultum arbitrabamur, iis, qui complicata, hac Pectoris assectione laborabant, aut quos ea laborare suspicabamur, pauxillum sanguinis detraherer eosque diuturniori solventium, et diluentium usui addicere, donec, quam coelum frigidius pulmonibus adspersisset phlogosin, difflatam existimaremus intra paucos ut plurimum dies evanidam. In terea vero, quod in iubo intestinali latuerat

vitium,

150쪽

I 28 vitium biliosum, mucosum, putridum , sescluculei itius Xerere , Pluresque Priaesentiae suae et indubitatos dare charactere coepit. O.

mitorium tunc, quod in initio propria thoracis affectio prohibuerat, insigniter profuit, cui fortunate salis ammoniaci largiores doses

subjunximUS. Frequentior multo venae sectionis necessitas fuit hoc, quam elapsis mensibus, et si ab ipsOmet aegro, priusquam ad nos Veniret, praeter rationem instituta esset, minus nocuit. Quartanas jam multo Plitres, quam Priori mense habuimus non rebelles, solventibus salinis , sale imprimis ammoniaco , datoque emetico usum solventium interpolante, Vel e integro curataS, Vel ita cicurataS, ut sumpto coriatice cito et cum constantia profligarentur. Quasdam quartana remittentes aeque levi brachio, et eadem methodo Persa navimuS. Observare milhi Uisus sum, eas lactrianas, quae aut remitterent solium, aut ViX uitermitterent, citius faciliusque dicta ratione curari, quam illas, quae Paro Xysmos habuere breves, sed inviolaibili lege modoque redeunteS, quaeve intermedi tempore aegro nil aut PerParum incommodi reliquerunt. Quaris