장음표시 사용
41쪽
ANODA. . . . Stylus multifidus. Calyx s-partitus. Petala s. Capsula simpra stellato-plana multilocularis. SioΑ- Styli plures aut unicus multifidus. Calyx s-partitus. Petala 3. Capsulae tot quot stigmata, biValves. LAGUNA Stylus I. Stigma peltatum. Calyx apice s-dentatus, ex pansione corollae altero latere rumpendus. Petala s. Capsula s-locularis, J-valvis. SOLANDRA Stylus I. quinquefidus. Calyx s-partitus. Petala s. Capsula F-locularis, s-Valvis. PACH1RA Stylus longissimus. Calyx tubuloso-campanulatus. Petalas. ensiformia longissima. Capsula ovata multivalvis.
6. IIII. Tubulosa, calyce duplici.
NALTHERIA.... Stylus I. Calyx exterior triphyllus deciduus: interior s- partitus. Petala s. parva. Semina solitaria intra pellicu
SENRΛ.... . Stylus quinquepartitus. Calyx exterior triphyllus maximus: interior minimus 3-partitus. Petada s. Fructus ovatus polyspermus. - - Α 'bandra. MALOΡE . Stylus multisidus. Calyx exterior triphyllus: interior s- partitus. Petala s. patentia. Capsulae numerosae in capitulum conglomeratae.
LAvATERA Stylus multifidus. Calyx exterior trifidus: interior s-pam titus. Petala s. patentia. Capsulae plures, bivalve, . mo-
ALTHA A Stylus multis lus. Calyx exterior 6-9-sidus: interior s-pa titus. Petala s. patentia. Capsulae plures, bivalves, mo- nospermae, in orbem positae. MAI VA . Stylus multifidus. Calyx cxterior triphyllus, quandoque monophyllus : interior s-partitus. Petala F. patentia. Capsulae octo aut plures in o bem positae. MALACHRA Stylus decempartitus. Calyx communis involucri formis triphyllus: interior s-partitus. Petala s. patentia. Capsulae quinque monosperinae, in orbem positae. PAVONIA Stylus I. Stigmata Io. Calyx exterior polyphyllus: interior 3-partitus. Petala s. patentia. Capsulae s. bivalves, monosperinae, in orbem positae.
42쪽
URENA..... . . Stylus I. Stigmata IO. CalyX exterior monophyllus, s partitus: interior 3-phyllus, soliolis interne glandulosis. Capsulae s. echinatae bivalVes, monospermae. MALvA viscus . Stylus decemfidus. CalyX eXterior 8-fidus: interior 1-deniatatus. Petala s. basi auriculata, in tubum convoluta. Drupa s-locularis. Hia1scus Stylus I. Stigmata s. Calyx exterior polyphyllus , aut multipartitus: interior 3-partitus. Petala 3. Capsula 3
PARS SECUNDA.GENERA NON STIPULATA, GERMINE STIPITATO.
MORIssoNIA Stylus o. Stigma capitatum. Calyx bifidus. Filamenta subis viginti. Petala 4. Bacca globosa, unilocularis, pedi-
GENERA NON STIPULATA, GERMINE SESSILI.
S. V. Urceolata. 8 Pentandra. AQUILICIA . . Stylus I. Calyx hemisphaericus, quinquedentatus. Corolla monopetata semiquinquepartita. Capsula quinque sulcata, quinquelocularis. ἡ ' Octandra. PORTEsIA.. . Stylus I. Stigma clavatum aut capitatum. Calyx 4-dentatus. Petala 4. Capsula bivalvis, bilocularis, disperma. GUAREA Stylus I. Stigma peltatum. CalyX q-crenatus. Petala 4. Capsula q-Valvis, Valvis Subcarnosis. QUIVISIA . . Stylus Ι. Calyx 4- -dentatus. Petala 4- . Capsula q-loculariS. Α Α Decandra. AQUILARIA.
Stylus o. Stigma simplex, brevis. Calyx turbinatus 1-par-
43쪽
titus. Corolla o. Urceolus -partitus, laciniis bifidis. Capsula pyriformis lignosa bivalvis.
STRIcILyA . Stylus trigonus. Stismata 3. Calyx tubulosus ἴ-crenatus. Corolla s-partita. Capsula sexiocularis 'SwIETENIA Stylus breVis. Calyx campanulatus s-fidus. Petala s. Capsula magna, ovata lignosa, s-valVis basi dehiscens. Semina imbricata unialata. CONNARUs Stylus I. CalyX -partitus. Petala s. Filamenta alterna breviora. Capsula oblonga, gibba, unilocularis, bivalvis. ERYTRHoxYLON.... Styli 3. CalyX -dentatus. Petala s. basi squamata. Dr pa oblonga foeta nuce Ι-3-loculari. MALP1cHiA Styli tres aut pauciores. Stigmata globosa. Calyx -partitus inseriae glandulosus. Petala s. fimbriata longe unguiculata. Drupa foeta nuce triloculari, aut nucibus'. I- locularibus.
BANisTER1A Styli tres. Stigmata soliosa. Calyx 1-partitus, inferne glandulosus. Petala s. fimbriata, unguibus longis . Scrotula
TRIOPTERIς Styli tres. Calyx ἴ-partitus, inferne glandulosus. Petala s. Scrotula triatata. TETRAPTERIS Styli tres. Calyx s- partitus, inseriae glandulosus. Petala s. Capsulae bivalves, monospermae, tetrapterae. MOLINA Stylus I. longus. Calyx -partitus, inferne uniglandulosus. Petala s. fimbriata. Stamen decimum duplo longius. Scrotula alis quat Uor. FLABELLARIA Styli 3. Calyx 1-partitus, eglandulosus. Corolla.... Scr tuta uni alata, ala orbiculata magna emarginata. AvERRHOA Styli s. Calyx -phyllus. Pctata s. Stamina alterna breviora. Ponatim ovatum, s-loculare, loculis polyspermis. A Dodecandra. HALEsrA Stylus I. Calyx superus minimus, denticulis quatuor. Co
ticata, q-locularis. STYRAX Stylus i. Calyx turbinatus s-dentatus. Corolla monope- tala infundibuli formis, limbo 1-7-partito. Drupa nucem osseam continens.
- Α Α Α Poliandra. CIPONIMA Stylus I. Calyx turbinatus 1-partitus basi squamulis cinctus. Corolla monopetala tubulosa -partita. Nux corticata 1-locularis calyce coronata.
CORDONIA Stylus brevis. Stigmata lanceolata radiatim posita. Calvae duplex, exterior q-phyllus: interior 1-phyllus. Pctata S.Capsula ovata 1-locularis, J-Valvis.
44쪽
Stylus I. Calyx -partitus. Petala s. magna. Capsula J- valvis, valvulis pyramidalibus crassis. Styli s. Calyx s-6-partitus. Petala s-6. lacero-fimbriata. Capsulae s. coadunatae, bivalves. g. VI. Tubulosa.
κ Triandra. Stylus s. Stigmata 3. Calyx: spatha univalvis uniflora. Corolla monopetala infundibulisormis, limbo 6-partito. Capsula oblonga trilocularis, trivalvis. Stylus 1. Stigmata tria bifida. Calyx: spathae binae. Petala sex alternis brevioribus. Capsula oblonga trilocularis,
Stylus I. Stigmata 3. Calyx communis: spatha diphylla multistora. Petala sex patentia. Capsula ovata trilocula ris, trivalvis.
Stylus longus. Stigma subrotundum. Calyx F-dentatus. Petala s. basi in tubum coalita, limbo patulo. Capsula
Stylus I. Calyx 4-partitus. Corolla campanulato-patens. Petala 6. Capsula obtuse trigona, unilocularis, apice elastice dehiscens.
Stylus I. Calyx -dentatus. Petala s. patula. Drupa-sphaerica, steta nucibus s. bivalvibus, monospermis. Stylus I. Stigma clavatum. CalyX F-dentatus. Petala s. linearia longissima. Capsula subrotunda pentacocca. Stylus i. Stigma capitatum, valvulis s. conniventibus. Calyx -partitus. Petala s. linearia. Drupa ovata, cuius nuX J-locularis.
45쪽
QUAE CUM ILLA AFFINITATEM HABENT.AUCΤORE ANTONIO IOSEPHO CAVANILLES HISPANO-VALENTI NO.
CUM APPROB ATIONE ET PRIVILEGIO REGIAE SCIENTIARUM ACADEMIAE.
47쪽
Et de quibuSdam plantis , qutae cum illa a jinstatem
N ut L ad physicas disciplinas promovendas utilius, magisque necessarium
quam accuratae observationes ; quibus suffulta recta ratio primum experientiam tum scientiam comparat. Id praesertim in botanica usu venit. Namquam certe ad istam perfectionem deducta esset hujusmodi scientia ; quin potius confusa etiamnum dc inordinata compages exsisteret, nisi recta ratio omervationes δίexperientiam in auxilium vocasset. Hac via Cl. Tournefortius botanicam ornavit, immo creavit 3c evexit ad scientiae: dignitatem. Ibinnaeus deinde Tournesortii inventis excitatus , ejusque erroribus cautior, methodum excogitavit a plantarum sexu mutuatam , quae 3c singulare auctoris ingenium prodit, dc scientiam
solidissimis firmat fundamentis atque principiis, quibus studiosii tuto ac brevi tempore in illius abdita penetrare pollini. Dici non potest quantum his, de aliis bene multis nostri saeculi bolanicis debeatur , sive inventa spectemus, sive methodos; ceterum & has perpoliri, novaque luce perfundi poste, de illorum numerum insi*niter augeri , ultro
fatebuntur quotquot botanicam vel a limine salutaverint. Siquidem vastillimum Florae regnum est, novaeque in dies plantae deteguntur , tum peregrinantium solerti cura, tum etiam domi, quarum fructificatio de facies a cognitis discrepant. Quocirca necesse est in id incumbere totis viribus ut genera Sc species complean tur , ordinentur atque illustrentur. Mihi vero de his interdum cogitanti venit in mentem ad eam classem conatus
vertere, in qua flamenta sunt basi in unum corpus coalita quaeque hac de causa monadelphia nominatur) δc primum ad Sidas. Videbam enim hocce genus mul titudine specierum in dies augeri, nullumque jam limitem praefinitum , quin plures stirpes, fructu diversae , ad ipsum referri possent ; unde confusio , aut fastidium saltem oriretur. Hac ergo de crevsa quotquot licuit species vivas i )iterum iterumque examinavi; fructiscationis partes omnes prolixe observans, similitudinem, proportionem , differentias qua potui sollertia detexi: herbaria dehinc lustravi selectissima D. D. de Jullieu & Thouin, quorum in me bene
volentiam de humanitatem nec laudare satis potero, nec unquam obliviscar. i Viguui-sex vidi.
48쪽
Haec omnia initio faciebam plantarum amore atque dulcedine ductus, in priva tos dumtaxat usus : verumtamen tot ibi species noVas atque pulcherrimas ; tot observationes Josephi de Jussieti , Commersonis , A letii, aliorumque inveni nondum editas, ut operae pretium facturum me existimaverim, si eas cum orbe
Dum autem nova quaedam lectoribus offero, peto ab illis vicissim, ut siquid minus rectum , aut inconditum reperiant, condonare dignentur mihi prima vice in Florae campum prodeunti. Si enim a Linnari doctrina discedo in assignandosidis charactere , observationibus innixus & coactus feci ut claritati considerem dc veritati. Ille enim a calyce dumtaxat si) monadelphiae genera petenda judicavit : ego vero quamquam calycem ceterasque fructificationis partes magni se cio , a fructu potissimum duco characterem essentialem, tam sidis, quam reliquis de quibus hic agam. Lilanteus at species vidit, plures ego quam octoginta :Quid ille fecisset, si has omnes oculis lustrasset, nescio ; illud probe scio, tantum philosophum aegre tulisse , si , vel in ipsius obsequium, quae veriora, aut probabiliora videntur , quisquam silentio premeret. Sed videre mihi videor, dum haec scribo, nonnullos, qui stomachari incipiunt, ubi primum audiunt quidquam, quod a Magistrorum dictis, vel minimum discedat. Scio equidem genera & species non pro lubito , sed certa, constantique
ratione constituenda , ut studium utiliter, tute, ac breviter conficiatur. At nihil firmius, nihil certius erit unquam eo, quod stabiliatur natura ipsa dirigente, characteres non arbitrarios , sed naturales ab ipsa mutuando , utpote quae constans semper est in operandi modo. Characteris nomine nihil aliud intelligo, quam notam illam singularem, aut notarum congeriem, quae semper & uniformi modo reperiuntur in quarumdam plantarum fructificatione; quaeque basis sunt atque fundamentum generis. Neque enim exsistet umquam genus rite constructam, nisi accurata specierum omnium , si fieri potest , praecedat investigatio , ut character ipsis communis & constans eruatur. Illae omnes , etiamsi a se invicem distinguantur differentiis specificis , convenire tamen debent in quibusdam rebus , ut ad idem genus reducantur; aliter enim arbitraria, confusa , & inutilis esset nomenclatura & divisio. Si qua Observantur genera minus accurata , dicam melius impropria , id inde proVenire arbitror , quod perpauCas , certe non omnes species auctor Viderit, quum ea constituit; quae si hucusque cum plausu recepta sunt, nunc tamen tot inspectis speciebus, reformari debent. Scientiis omnibus suae sunt, ut ita dicam, aetates, infantia , adolescentia, virilitas, perfectio at non est praefinita temporis duratio , nec ad summum perfectionis fastigium illae unquam pervenient, qui sunt humanae cognitionis fines; verum eo perfectiores sint necesse est , quo plures accumulentur observationes , majorque fuerit nostrarum cognitionum acervus. Bolanicam quod attinet , permulta hodieque in desideratis esse , vel sidarum exemplo evincetur. Sane si numerus specierum quas nunc offero , cum illis con feratur , quas Clar. Linnaeus descripsit, invenietur quam proxime ut quatuor
i) Nos genera monadelphiar distinguimus a calyce , qui magni momenti est, & limites absolutos ponit. Linn. Genera piant in observ. ad classem 16 , editionis Franco orti ad
49쪽
ad unum: si observationes nostrae cum hucusque editis; nonnihil novi, ni fallor deprehendetur; staminum nempe situs , seminum numerus, pedunculorum genicula, proportio denique inter corollae figuram & capsularum semina. Sida rum characterem essentialem posui in capsularum & staminum situ, calycisque simplicitate; quum nihil aliud in illis constans repererim atque perpetuum. Plantas omnes sidae similes, quae tamen charactere isto destituuntur ad opusculi calcem reieci, diversis nominibus insignitas. Quod si quis novitate nominum offendatur, illud animadvertat, haud aliter potuisse me quae nova credidi explicare. Alii post me de botanica benemeriti aptiora invenient, Maccuratius
Opusculum autem nostrum in duas partes divisum est. Prima si das complectitur , altera vero stirpes sidis amnes, seci fructu ab eisdem differentes. Sidas omnes in tres divisi sectiones : harum prima illae continentur, quarum fruct S com p nitur ex capsulis monos permis; secunda reliquae, quarum fructus continet capsulas polyspermas; tertia denique omnes quarum capsularum aut seminum num eminnon vidi. Has rursum divisi in pentagyneas & polygyneas , quas tandem separaVi in plures sectiunculas pro foliorum varia figura dc proportione. Fere Omnes demum sic delineavi in tredecim tabulis ad calcem aaiectis, ut facile quisque possit Sc novas species videre , & has 1 iam cognitis separare atque distinguere. Veritati semper consulens, proportionem debitam observavi inter pedunculos &petiolos : stipulas, fructus , corollas, capsulas ad vivum qua potui diligentia
dehinxi, ita ut si meae tabulae non ceteras nitore superent , at nulli Veritate
cedant. Ad haec , icones Dillenii, Rumphii, Plulaenetii, Plum ierit, Rhedii ,
aliorumque vidi, cum quibus meas plantas comparavi, ne aut nomina mutarem,
quod vitium maximum esset, aut novas species hine causa multiplicarem. Singulis apposui descriptionem Linnaeana methodo , cui praefixi synon ima auctorum qui de illis tractarunt. In antecessum vero placuit, observationes biennio a me collectas praemittere. Quae omnia num ad scientiae profectum quidquam utilitatis asterant, sapientibus iudicandum relinquo.
i. Sidar omnes habent folia petiolata & alterna , quorum petioli utrimque stipulis ornantur si): harum varia est figura & directio. r. Tot stylos in sidis observavi quot capsulas : quare harum numerus talorum a) numerum indicabit , & vicillim.
i in Sidam Palmatam excipio, quae stipulis caret. αὶ Quamquam frequenter assignetur sidis stylus simplex & multifidus: ego tamen tot vidi diversos, quot capsulas in omnibus sere speciebus : diras tantum reperi Spinosum & Pes natum , quibus stylus fuerit simplex & unam Ioseti tam scilicet, in qua stylorum fasciculus in unum
corpus basi coalescerct, tuncque capsularum numerus ejusdem styli divisionibus metitur l. Cujus rei ut certior serena plurimos legebam fores . quibus auferebam calycem , ut facilius interiora tentarem. Deinde corpus illud tubulosum . quod germen cingens in conum allui ς it 6cterminatur staminibus , quodque in posterum tu 'us appellabitur . acu findebam ab infima parte usque ad apicem : tum caute ejusdem basim a placciata te parabam . stylis iupra gernacia tem inciatibus , quos cnumerabam sacillime : ac tandem germine borizontalitei sceio , ari a 'cb. it
50쪽
3. Tubus, cui petata inhaerent, terminatur staminibus, nec ulla reperiuntur flamenta in illius superficie conica. Hoc unum sufficeret ad separandas Si das a Malvis , Malachris . Lavateris , Hibistis &c. quorum tubus & terminatur stamini bus , & plurima alia sustinet in extima superficie . . Petala quinque in fidis omnibus basi sunt angustiora , atque ampliori tubiparti firmiter adhaerent, ut imum idemque corpus cum ipso efformare videan tur. Quumque utraque decidunt: foecandato germine, unita perseverant, tuncque pars infima appa ret quinquecrenata. 1. Qitum lida rum fructus non ultra decem capsulas monos permas continet. , tunc corollae petata ita sunt emarginata ut pars altera multo sit longior ac sepis sme acuta, altera vero & latior & brevior, a quo nonnihil differt Sida Palmata) ; si vero plures quam decem capsulas monos permas contineat, aut capsulae sint polbs permae , petasa tunc temporis erunt integra , Crenata, aut aliter emargi
6. Capsulae aut unicum dumtaxat semen continent aut tria: aliquando in polyspermis duo , unum etiam licet rarius vidi in una aut altera ejusdem fructus capsula. . Capsularum numerus fere semper impar , & numquam quinario minon: in monos permis ad decem extenditur , raro ad triginta sa): In polyspermis variata quinque usque ad 3 o & amplius. 8. In monos permis fruehus est calyce minor ab eoque continetu quum non ultra decem. capsulas fovet : Contrarium evenit polyspermis quamvis in Sida UmbesInfit fra has si paris cum calyce magnitudinis , & monos permis etiam, quarum fructus ex triginta fere capsulis componitur. s. In floris pedunculo & prope calycem exstat annulus, in pluribus incrassa rus , geniculi instar, in reliquis notatus obscuriori & circulari linea. Quumque
flores casu aliquo ante fruetus maturitatem decidunt, tanc annulus est separa tionis limes, remanente pedunculo usque ad ipsum annui um. In hujus opusculi decursu pedunculum geniculatum , aut an latum dicam ae
Io. Plantarum omnium, quae sub sidae nomine demonstrantur, fractus ad tres
apsulae cum feminibus. Quae omnia nudis oculis obserVari poterunt, quamquam commodius micro scopio. Nemo est quem lateat, nisi plane hospes sit in botanica, naturam quandoque ludere , partes aliquas fructificationis multiplicando, aut minuendo : neque praetermittendum , saepe faepius abortiri germina, tumque capsularum numerum minui, pelliculis remanentibus, quae progressu temporis evanescunt. 13 Fateor equidem hanc regulam non ita magno numero observationum inniti, ut pro generali & reciproca haberi possit inter corollar structuram & numerum capsularum atque seminum ;verumtamen id senapcr observaVi ubicumque vivas plantas reperi, quod iam pridem innuerat Rumphius lib. t o , cap. 3 2, Amb. ubi de fagurio longifolio disserit, & Dillanius in suo horto Elthamensi ubicum ue de malvindis est sermo, quae nostrae sunt sidae, quorum fructus ex cas sulis monos permis componitur, quae numerum denarium non praetergrediuntur. Consulantur Commersonis manus . Lapientissimis conferta observationibus apud D. Ant Lau. de Jussieu. 1) Tres dumtaxat agnosco, Multifidam scilicet, Occidentalem dc Spicatam, in quibus fructus componitur ex triginta quamproxime capsulis monos permis; idque notandum, corollam in eisdem ad eam figura accedexe, quam in polyspermis observamus.