장음표시 사용
7쪽
MINO, DOMINO RIDERICO IV. COMI
ti Palatino ad Rhenum Sacri Rom. Imp. Archidapi-
fero, Eieci ori Duci Bauariae,&c Domino nostro Clementissimo. LLys Tars si, spotenti lime Princeps Elector , Domine clementissime prodiit ante triennium accuratione no a rerum in regno Congis gestarum notatarums, sartifici siconibus aneo expressarum historia, propter rerum nouitatem, raritatem e varietatem cognitu lectus
iucundissima u ac tilissima I in consignationis cumpriaudium auiprimam saltem qua tum quoque bla edebatur pantem Idus risi a T. Ce tuteti Datrocinio inscripsissemus tam pronos clementibus vino eam lustri ma T. Cel , ita amplexata Rusingulari omine quoda tam crum vestis nostro patrocinium obtigisse,videreturnobis haudimmernio. EisOer hac unica I strissima T cel elici austici impetrata Gratia intimὰ gaudere , ratulari nobi de ipsa apprimὸ potuissemine nihilominin ames missitato nobis insuperperamplo munere veluti quodams ingulari auctario, illust T. Cel nostram deflefiduciamplenissime confirmare,benigne placuit suod quiadem, cum N praeter quas tum nostrum venerit omni nostro merito citra viam exceptionem long. maiussit quid amabo aliud, nisi troque si vinculo Must. Τ cel tum nos, Amet, tum no-sramniuersa instruitias pubieritionem humi imam iclementer iugare euincire voluisse dicemus Tlagifergo quid de a nosD-
8쪽
ceps,placido tum vultu tum animo,quicquid 'iam rerum Con-gicarum Latiosermone redditum a nobis hactenm euulgatum est Libros nimirumst partes quinque, rerum certe admirandarum indices ad annum, hunc proximepraegressum v contrinuata narration eris excurrentes suarum editio,cumpropter
ingentes sumptus os impenseas qua requirebantur simulsu vice a nobis adornari non potuerit opera diuid sin plures nundinas partiri omnino necesseefuit. Quod ipsium tam diuturnum temporis interuallum in ca afuit,cur ex consilli priuato nuncupationem hanc apud Idustrissimam T. O . nunc iteraremus aut innovaremus squam ut ementis quo animo I serissimam T cel laturam plan.nobis persuasumfacimus sic eidem T. Celsi vitam longaevam, valetudinem basillica, perium pacatissimum, subditos hselicissimo deuotissimore muro optamus. Fran- furtiad enum, si die Aug. Anno Isio Lillustr. T. Celsi Humillimi clientes
9쪽
Ecissimvlcst, Candide&benevole Lector, quod quidam ait Hominem ad laborem,non secus ac voluiscrem ad volandum conditum essie Cuique vero sua priuatim vocatio, suum munus assignatum est ut studia
iteratis, commercia mercatoribus, mechanicis opificia,agricolis rusticatio,&c quae singula iniuersa hoc modo in cum prim tisinem instituta sciamus, ut totutantisque, atq; adeo diuersis donis, quibus humanum genus abundescumulatum est, beneficentissimi Dei, largitoris inexhausti, sanctissimum nomen celebraretur, pariter eide,ceu uni, vero aeterno Deo, sapientissimo rerum omnium creatori,pcrpetuae laudes,& gratiae indesinentes a nobis persoluerentur. Dcindectiam prudentissimo Dei consilio haec ita disposita sunt in exemplum proxim , ne torporeo otio, inhabiles, emenes, di lutique redderemur: Cum otium radix origo omnium malorum, atque adeo puluinar Satanae sit certissimum, sicut quotidianis euentibus id abundEdocemur, nec longiore huiuste rei deductione hoc loco opus sit. Inter caeteras verti artes, humanis studiis excultas, Deus quoque praestanti imam &siubtilissima respictoriam caelatoriam mentibus nostris instillauit, ut ex his maiestatis illius immensitas coclarius&nitidius effulgesceret. Harum etenim a tium beneficio hominum oculis q.ad viuum praestitui praesentari queunt illae quoque res, quae millenis aliquot milliaribus procul a nobis in distantissimis regionibus sunt&gestarunt quarum omnium notitia absque harum artium beneficio nobis abscondita esset. Nam etsi ex parte quadam literarum quoque monumentis ista ta-sia ad nos manare queunt nihilominus tamen om nia non secus ac mortua noscuntur, nisi picturae industriaq. animam accipiant,&ex se alias obscurissima illius beneficio abundἡ illustrentur. Per hanc enim ita viuὸ&accuratὶ oculis humanis gesta m nia subiiciuntur,ut . incoram introspici,& a nobis ipsis geri agitarique videantur. Cum itaque Deus Opt. Max. ad hanc artem diuina sua gratia nos quoque clementer vocaverit,&occasionem insiper, Indicam hanc historiam in lucem edendi, nobis commodam monstrauerit: ob hanc causam, ut nostris simul promistis star mus,&tum historiae tum artis amatoribus abundEgratificaremur, nec visi labori, nec impensis etiam grauissimis parcere voluimus. Hoc ergo in libro, qui india Orientalis pars quarta est, benevolo lectoria, his orseruntur,primo omnis genetis animalia,aues,piscesque: nec minus omnifariae plantae,arbores stutices , radices in tandem multiplices gemma &pretiosi lapides, designatione dilucida addita,quomodo quibus in locis nascantur, quo pacto probari aut aestimari debeant,&qua appellatione itidem notentur. Quae omnia conti-1juo ordine in libro hoc, quem Belgica lingua primo lolian Huygen edidit,&acc ratis annotationibus postea clarissimus Doctor Bernhardus Paludanus illustrauit, itradita reperiuntur.
10쪽
His deinde accessierunt etiam plantaevi fructus illi, quos Hollandi nauigatione illa,quam Anno Isso in Iauam instituerunt,offenderuntd cognouerunt quorum aliqui in Ioan Huygen descriptione obiter quidem tacti, sed non explicatius traditi sunt. Postremis quoque addita est nouissima Hollandorum in Indiam Orientalem nauigatio, An Ixo 8. 43 o confecta;qua,quicquid uspiam ab illis gestum visum. que sit, breuitero perspicuE traditur. Ex hac itaque huius historiae parte benevolus Lector non minus,quam ex caeteris prioribus omnibus, voluptatis delectationis captare plurimum potest, propterram,inaudita&mirabilia quaedam,quorum in hac historia mentio fit. Nam,cuinam unquam spiam hominum fides fieri queat, nisi vivis testimoniis res csifirmari posset,cancros latae moliso vastitatis reperiri, ut homines audacter adoriri oppugnare sustinerent, adeo, ut hi ad vitae suae tutamentum congestis praealtis vallis sicu aggeribus,& fortibus dispositis excubiis opus habuerint3Porro quis credat facilἡ,in Mau .riiij Insula ab Hollandis tam grandesin portentosas testudines repertas esse, ut una earum binos Hollandos suo dorso considentes, tanta facilitate progrediens gestarit, quasi ne minimo onere grauata ruisses Imb animal hoc eousque increscere: augeri, ut in una illius testa,decem Hollandi desidere,vi una epulari com modὰ potuerint' Quae amertio quidem omnibus praeter veritatem esse videri posset,nisi,qui suis oculis id vidiment, adhuc in vivis agerent,& Hollandi expressiain infallibilia rerum doc menta ex illis locis una secum attulissent. Nec admiratio minor esse debet illorum terrae nascentium,quorum& varietas infinita,& species inaudita hac historia describitur. Quae si quidem nobis nondum omnia cognitavi explorata existant: viribus tamen .ssicacia sua, Indicis illis, nobis iamdudum cognitis,non inferiora sunt i adebit nostratibus quoque longE nobilio. ravi praestantiora censeri debeant. Quaeret hoc quis sortἡ loco admirabitur, quid sit, quod DE s rerum nuuersarum creator, Barbaris hiso impiis gentibus, tot praestantia dona impertiuerit, quibus nos tamen, qui Christi nomen profitemur, omnino priuauerit: cum contra illis nos digniores simus,& pariter usum veriorem aestimemus,4 maiori cum gratia agnoscamus,quam gentes illae,quae talia vilia,abiectaque,im penitus'. despecta habent Deum vero istiusmodi res non aequesin nostra ac illa gentium terra producere posse,non saltem impium,sed &blasphemum sit dicere: cum,qui omnia ex nihilo creauit,& qui manu sua omnia conclusa habet, quiq; creaturis: existentibus omni.hus solo nutu imperat, abistulεο citra exceptionem omnem omnia facilὰ praestare queat. Quod vero populos istos fructibus his mirificis peculiariter prae nobis donatos voluit; ex hoc primo colligi fas est,omnipotentem misericordem Da v M , sua dona neutiquam,ut nos homines,distribuere: qui his,nobis quos matbvelle scimus, aut quavis iniuria ab illis affecti sumus,nihil uspiam sani aut com modi cupimus, sed improbo affectu diras omnes iisdem imprecamur Talis, inquam, Deus non est, sed absolutε bonus, misericorso beneficus,qui solem suum super sim malos tum bonos exoriri facit qui gratiae suos radios tam illis impertire Qiet,qui nomen eius nondum agnouerunt,quam his,qui illud venerantur,colunt,adorant. Quod verbisthaec talia non nobis quoque uniuerse nascantur, peccata nostra enormia in causa sunt: quibus adeo excaecati: torpefacti siimus, ut magnalia Dei aut omninti contemptui habeamus,aut ea,frigidius,qua Christianos decet, aestimemus: expendamus Deus ergo ab isto veterno nos q. excitare, & in extremos mundi angulos exigere aut expellere satagit: ut ex ibidem conspectis miraculis, discamus deinceps maiestatem eius ardentius venerari, summam eius potentiam,& infinitam misericordiam profundius admirari. Deinde vero cum peccati nostri grauitate eo compulsi simus, vir tidavi insolenti ambitione infatuati nobis persuadeamus,solis nobis n6smet suffice