장음표시 사용
11쪽
AD LECTOREM.te,nec alieno auxilio nobis quicquam opus esse mirifico hoc suo consilio Deus no stram persuasionem instingere,vi contrarium nos praecisE docere voluit. Gentes etenim illae, ut terras suas uxores, liberosque charissimos deserant, apud nos vitae necessaria quaeritens, nulla necessitate tenentur: cum nos tamen econtra certissimo vitae facultatumque dispendio, necessiitate compulsi ismas regiones indies evagari societatem cum barbaris contrahere, eosdemque q. pro fratribus agnoscere cimare vel inuiti cogamur. Postrema harum rerum causa est, ut Deus his sic ordinatis nobis occasionem oti & torporis amputet. Quod si enim omnibus rebus affluentes, nullisiccupationibus aut commerciis obtereremur terendi temporis occasione exuti, otioque delibuti malorum studiis occuparemur: cum,quod supra quoque diximus,ex otio mala omnia profluant,vi peccata promistuesomnia, ut degenerationes improbae omnifariae'. quadam ex scaturigine mala emanent. Exemplo primaevus noster nobis parens sit. Qui,postquam cum Eua dis luto otio perfrueretur, ab antiquo serpente Diabolo in peccati labem facilὰ pertractus aut innassatus est,ut tum poenae,tum cautionis loco a Deo ipsi impositum sit, in sudore vultus sui panem quaerere,&laboribus omne aeuum exigere. Quod si etenim Deus otio deleliatus fuisset, facile promptumque ipsi fuisset accurare,ut Vel per ventum nobis assa colum ha veniret,nosque omnibus laboribus exempti,lautὰ aetatulam exigeremus .Quia vero contrarium potius praevidit,otium nobis longEgrauiori damno quam emolumento futuru, mandatum nobis dedit,ut strenuo laboraremus, laboribus victum pararemus, partis proximo nostro succurreremus,& in istis omnibus nomen eius illustre,praedicaremus, coleremus: dum tandem ex aerumnos ad laboriosa hac vita emigrantes, otio, tranquillitate &gaudio aeterno perfruamur. Quod nobis sanctavi imperscrutabilis Trinitas,aeternus pater,illius&spiritus S. benignissim Eimpertiat. Amen.
13쪽
specierum seu aromatum materialiumque: nec minus perlarum ac gemmarum caeterarum in INDIA ORIENDALI nascentium: Quonimirum& loco Amodo quaelibet,proueniant, quo ferἡ censu aestimari debeant.
TANvM Lectoris coni modo & oblectationi praeministrata.
specudes,qura aues, qualia item insecta INDUA
T in lociso terris orbis plerisque, hominum commercio excultis sic in uniuersia maximE IN DI Apecorum, ut Boum Vaccarum Porcorum, Capr rum,Hircorum,hisique similium diffusi numerosique greges reperiuntur. Quorum ob summam copiam, ut illa pleraque pretio viliore veneunt Siccarnes ipsorum gustatae non eandem cum Europaeis nostratibus animalibus gulae suauitatem offerunt Quod ab aestu perenni magrantiore solis, muliebri humido exhausto , pulpae substantia aridior, & ob id palato iniucundior obueniat. Vacca exotege optima una, . Vel 6. pardauis in Goa ciuitate ut maximis redimi solitat. . . o. Boues vero in cibum idebrarius veniunt,quod maxima eorum pars colendis subigendis agris ferEdemnetur.Porci,oues, Caprae, pleraeque caeterae minores pecudes pro fori temporis ratione pretio veneunt leuissimo Vervecina caro passim spreta fastidita, vix paucis aliquibus, abiectioris saltem sortis incolis esculenta est,cuius esus aegrotis insolidum interdicitur,adeo,Vtporcina illiu re , --,.s spectu lalubrior credatur &inrirmi essitanda promptius concedatur. Sedo
14쪽
animali issecti partem quartam: magnitudine: carnis appensu abundEex
quat Bubalorum etsi copia praesignis sic: Carnes tamen eorum non nisi pauper culae plebis culinis appetuntur Lacte interim eorum nihilominusvi dulci Lsimo fluente, fissis a cuiusuis sortis hominibus in cibum sollicitato Per oppida toto die Sclauae canoryni bubalorum caprarumque cum lac, tum huius florem, ex hoc paratum butyrum discretis formis concinnatum venalia deferentes oberrant. Ex illo quoque castos premunt paruos candidos: Caeterum ex nimia 1alitura instaues, aridos,&praeduros Apri yluestres, Lepores, ni uniculi ceruique aliqua quidem,sed infrequenti tamen copia vi sintvr Gallinarum contra,caponumque,ut perdicum, colum bitum, dic tam uber selinque passim prouentus est, ut pretio veneant vilissimo. In Goa insula, illi locis conterminis omnibus passerum Iringillarum quide aliquot genera distincta
notantum in Cochino vero&iuxta littora Malabar nec has aues nec minores Ut rtiliones alias uspia inuenire liceat Seddi vespertiliones numero incredibili india profert, si plerasque tam magnas aut grandes, ut commemoratio extra fidem putariqueat Arboribus insuper, fructibusque herbis adeo infestas, ut Canorynis opus sit, noctu custodes passii in hortos suos&super arbores pro arcendis illis disponere: aquarum tamen insultu ne sic quidem illi sua satis tutari queunt. Captas has Indiani nulla nausea manducant Quarum carnes suauitatis sapore gustui non minus ac perdicum grata delicatasque commemorant. Sed cornices itidem illic frequentes,4 multitudine noxiae sunt: Plereque tam cicures, ut per pὰ per apertas aedisi fenestras introuolitantes, nullo pauore cibos ex lanci-hus E medio assidentium conspectu praedenturo eripiant. Cuius illarum audam' '' penes me quoque domesticum exemplum est. Cum enim aliquando in i periore aedium conclaui patulo quaedam notaturus aut exseripturus consediL1erri,cornix per tenestram inuolans, atramenti fomitem seu goilypium vi miniextraxit,&chartas omnes abaco impositas scedE maculauit. Hae bubalorum plerunque tergis nequitantes,illorum pilos rostris vellunt assidud: Adeo,ut ibi depiles bubali plerique omnes compareant. Quarum ob id taedium molestam vellicationem, ut euitent bubali, lacubus&fluminibus ad collum usque sese demergunt, hac industria contra vim extraneam sese tutari istens cum .,1. lirium in India copia est numerosissima: Quorum aliqui porcellosis a eιδ. gnitudine coaequant,adeo robusti,ut asellum insidiis planὸ tuti exutant. AEdLbusta me hi, in quibus stabulantur,valdἡ damno11 sunt. lIIarum enim muros&fundamenta crebris actis cunicuIis suffodientes, totas pers pScum culmine diruunt prosternuntque. Sed eorum genus aliud ab hoc diuersium ibi notatur, paruum corpore,colore ad equorum similitudinem subpurpureum Euphos niceum, quos quia odorem,moschi similem,spirant vel emittunt, incolae glires
i - - Sed formicas India tanta frequentia: multitudine plogignst, ut antea non conspicatis prodigii quid simile obueniat. Har&cppia iosa sua passim omnibus exos vi inuisae sunt. Qx ossi vel dapes, cib6sue, vel vestes &IIntea obi
ter aut negligenter recondant incoli, dictum factum aliquot myriadibus ill rum oberrantur, cirrosionibus crebris absumuntnr: Adeo, ut integer tranis uno quasi momento ab illis excavetur deuoreturq;. Cui malo hoc remedirimcolς opponunt,ut cistas capsasque conditoria promiscu omniatum eduliis tum vestibus&linteis asservandis destinata, quatuor pedibus aut columnis recta suffulciant, quarum singulae lubditis ex lapide veli gno,instar mactrae fabrefactis vasis,ita immittuntur imponunturque , ut circumcirca liberae nullivspiam parieti impingant aut acclinentur. Qua excogitata iudustria res ibas 1 formicarum iniuriisserὰ vindicare lent.Vasa vero haec fulcris submissa aqua iugiter
15쪽
iugiter oppletaeci oportet. Quae si quando per obseruatorum incuriam vel ad tempus minim si rhiaca fiant, nec iugi undon spem
tanta formicarum frequentia, conditoria ista iii vaduntur,ut illis undiquaque Omnia plenissima sint adeoque poena haec incolis istisq endemia merito videatur. Vascula huiusmodi suis quoq; lectulis, ut dormituri ab illaru morsibus tibtiores sint, nec minus quoque mensis aut trapezis, ad cibum quietius sumen-dsi substernunt. Ni Canariis auibus aut fringillis ex Lusitania, Persia&Turcia eo importatis operam dant, si illas ingenio alio nullo vivas tueri possunt, quam si caueas depalis aut stipitibus,pelvibus dictis aqua confertis, subnixis suspendant. Quod ni factitarent, a formicis illae admoria uno exemplo omnes facilὰ
Stipendiari milites,&qui de plebe inferiore alijsunt pauperculi,redimendis huiusmodi conditoriis non suffcientes, panes suos istarum reliquias quas tamen ibi loci raras faci ut pannis aut linteis inuolestas ex clauo parieti impacto suspendunt quos postea in ambitu ex ligno carbonibus,ut metas illas formicae transireptare non valeant Sed&aliud peculiare formicarum genus Indiam infestat, quod digiti longitudinem pr stat,colore rubrium aut flamis eum, passim in campis erroneum, damnis suis tum herbis tum fructibus agrorum pestilentissimum. plattarum quoque tinearum vestimenta deterentium numerosa progenie india insuper feracissima est. Quorum prouentus ibi passim in angulis ,romnibus tam grandis est, ut nulli incolarum plus vestium, quam sius exigat quotidianus,lexere liceat. Asseruate: cnim illico ab illis arrose peleut A quarum iniuria nec chartas aut libros quidem repostos asserere liceat adebui haud raro codicilli& syngrapha, magni momenti ab illis perdantur&in nihilum agantur.His sinitimi quoque cimices Indianis haudd longinquis petuntur,sed domi suae cuilibet tanta familia Enascuntur quotididi coloniam illos alio trans ferre, quam indigenas latius cresce e voto longescertiore optent. Sed&insecti genus stud longe nocentius India nouit, volatile opem aequanS, passim nocentissimum.ldflaratias dicunt,quod plerunque accharum,mes,butyrunm,oleum, S res huiusmodi alias aut oppingues 'aut condulces insectatione sua foedare solitat. Idem capsis quoque aut cistis te inserens, linteis &vestibus damnum dat, quas alui eluvie plerunque spurcescontaminat. Huius animalis india tam ferax est,ut passim omnes anguli eius sbbole peruolitentur, nec quicquam satis tuto contra illius insidias reponi possit, quod non incontinenti illico suis ouis reiectitiis, quae emissa instar syrupi aut visci rebus adhaesitan commaculent. Adeo ut locis illis non minus ac formicae, diuinitus immis a pestis videri debeant. In terrae huius adytis penitioribus tigres quoq; inuenire est. Cum tamen Econtra Leones, Ursi, huius generis ferae immanes aliae ibi no producantur. De Ioboliso venenatis vermibus si quaeras serpentum lacertarum hisq; similium nulla inopia est. Ex quibus lacertae prς caeteris erratiles, maceries passim,&domos harumque parietes frequenter ita peireptat, Vt in dormientes quandoque desuper cadant inopinatos. Cui terrori vitando ditiores incolae hoc medio obuiam eunt, ut sectulos suos velis tum per astum, tum ad latera quoquove sum succinganto praemuniant. Chamaeleonsi, quos solo victitare aere fama fertur ibi numerus frequenS in qui tamen innocuivi nullis infesti pastim oberrant. ινι-
16쪽
Vo Pliniin commemorat, Cham leon , φparum quidam Leo est , lacerta fer magnitudine Cuius longitudo a capite adexbrium cau- septenorum octonorumve digitorum LI transbersorum: Altitudo veroser quinorum.
Pedes ipsi in tres cum dimidio digitos transiuersospia ni totiasterio nodosi Spina Lim acuta es prominens eis. olorem
Variat,pro rerum, quas proxim attingit conditione o Ru-byum tamen scandidum non reddit Pars eorum maxima, aut pallida est auisubnigra guorum ut ope cida st numcolores facis omnes, dicto exceptis, induit. Oculos a , gna celeritate quoquoversium sursum ideo Vism sad latera mersat, nuda tamen palpebra opertos Solus animalium nec cibo ne otu alitur, necabo quam aeris moris lapidi alimeto utitur, NHacf. Palud
e viii, αι δν i*ῆ ERCOPITHt Co Ru in India copia incredibilis est: Qui pal-I mis arboribus,Indicas nuces seu cocos serentibus noxas infigunt
certissimas. In his ipsis quoque arboribus animalcula quatalam in , h. V. Nasti terdum visuntur, ab indigenis Biunde Palme rasM est, bestiae in t - arboribus degentes,dicis: Quae animalia,viverras dicta quibus ex terrae caueris nis abditi cuniculi exigi in venationibus lent, specietenus exprimunt. Caudam sciurorum ritu explicatam porrigunt, pelle alias ex ceruleo variegata insit gnes: Quarum ex educatione indigenae voluptatis quamplurimum captant, dilaed um temporis illarum ludicris apprim Edemulcent. Ni ME . Psittacorum passim in sylvis multae turmae obuolitant. Sed&ex Molu N se Ἀμ- canis Insulis per Malaccam Auis alia , stra dicta, in Indiar importatur, quae psittaci faciem uniuessim exprimit, quem cantu quoq; adamussim Amulatur, nisi quod penni rubicundis crebrioribus vestita est illarum una go.aut 3o stripardavi in India venit. Quae postquam cum psittacis aspectus amoenitatem S garritus iucunditatem communem habeant hoc sibi tameti peculiare quoque vendicant, quod educatorum fluorum aut alias quoque astantium capita Rharbas ut aures dentesique linguis suis Nandydefricent aut allingant, quas partes studiose quasi ad vitia emungunt&cmundant adeo ut illarum altoribus ex his gesticulamentis oblectationis emergat haud parum. Taceo, quod acutius attedenti,coloris iucunda varietate psittacos haud leuiter exuperare videantur. Viva ex India illarum nulla in Lusitaniam unquam importari potuit,etsi in Pomtugallice Regis, eas auid Edesiderantis gratiam id tetatum pluries fuerit. Quod enim naturae tenerae Sob id infirmioris sint,&educationi accuratissimae affueuerint, in via pleraeque omne deficerein intermori uolitant
17쪽
LEPHANTI passim magno numero diuersis in Indiae saltibus inueniuntur quidem seruntamen eorum greges niaximi in AEthiopiae sinibus post Mogambiquen, ubi Caf- fies seu Nigritae incolunt,visuntur: Vbi ab indigenis truci dati, interdum in cibum adhibentur, dentibus excusis v num Lusitanis mercatoribus oblatis. Sed&in aliis Indiae locis, nec minus in Bengala,praecipuestamen intervmagnis cohortibus vagantur. Quo loco illorum interdum duo millia tum plurimorum hominum tum cicurum ad hanc rem institutorum Elephantorum opera, paratis septis aut stabulis impelli lent. Ex quo bmni grege cum centum aut ducenti selectiores secreti fuerint, caeteri uniuersi quoquoversum liberi ad specie propagationem rursus emittuntur. Capto. MN hatos tum minis tum fame sitique eousque edomant, dum sermonem eorum c isse di intelligere videantur. A quo deinceps illos lavere,vi affuso oleo frequenter linere,&ossiciis beneflatisque omnibus demulcet e silitant. Quibus mi diis bestias tam mites Mobsequiosas praestant, ut ipses homines in plerisque; solo sermone excepto, obsequiis humanis apprimEreferant. Ex illis,qui in resin Sesion sunt, quondam unus captus est,qui totus candebat,&a Poenindige
nis adoratus, Elephantorum omnium Rex salutabatur, venerationein titulis D .
planε diuinis adhibitis. De hoc possidendo funestum olim bellum inter colo-nός 19, se coortum est, sicut in terrarum istarsi deicriptione fusius commeminimus. Qui in Sylon capiuntur, caeteris omnibus, qui uniueri orbi noti sunt,&sensibus&intellectu praestare creduntur, velandianorum pirum i dicio: attestatione, qui longi temporis experientia hanc veritatem confirmatam pronunciant. Qua causa alio traducti prae caeteris quoq; aestimari&amari soletit. Quae ossicia seu operae in India stequentissima sunt, ut dolia,fasces, a cinae, onetaque definita alia a loco in locum transportentur, haec promistuἡ4mnia ab Elephantis obeuntur, qui hunc in finem sumptibus regiis quoque
Quorum si quis opera egeat,csi illorum magistro seu moderatore de mercedό paciscitur Qui ex tempore rem confecturus Elephanti collo residet, pedibus intra aures in thrtis, manibus praepilatum bacillum seu stimulum ferreum gestans,quo caput illius,eo loco,ubi testiculos paulo silpra auri si convalle recomditos habet qua causa ciuoque ex illius Ibci conditione facilius d0mantur pungendo, leui vi belluam alias immanem domat Elephanto ad sarcinam gestari dam adducto, illam magister fune ita ligato circumplicat, ut ex eo illa suspensa haerere possit. Quς fasto, iussus a magistro Elephas promuscide arrecta funenidentibus aliquot vicibus innectit inuoluitque,ti propendentem extremitatem ori indit: Eoque habitu vasis eleuatis, quo a magistro agitur, progressum facit.
Quod si cui naui onus inferendum est, bςllua ingressa illud mponit, quaesitis lapidibus id adeo industiti firmat, ut odo vacillare aut reuolui haud facilaqueat, dentibus adactis firmitatem prius experiens Tormenta, alia sexramenta grandiora, funiculis deligata, tanta facilitate proferre sciunt, vires ferε fidem transcendat. Biremes, fustas carauellasin naues grandiores similes in litus tam leui nisu extrahunt, quasi nullo illae iis oneri essent Et ut compendio dicam, sieruitiis ac rebus promiscue omnibus conficiendis destinantur, non sie-
18쪽
cus ac apud nostrates equi qui trahis merces: onera huc illuc ad placitum d
minorum suorum prouehunt. Iorum cibus est oryza quae permixta. Omniam Vaccarum,boum, equorumq; ritu captant, genu bus ad decubitum fle-A''hmo xis compossitisque. Cum hybernis mensibu Spluuiarincrebrescunt, suo quodam annuo morbo infestari, adeoque grauiter furere, bacchari rabire solent, via magistris suis egrescoerceri valeant. Quo tempore extra ciuitatis portas aguntur,&ad arbores crassis&solidis catenis expedibus religantur aut deuinciuntur. Ibidem cibantur: ibidem si baperto Ioue stabulantur eousique, dum deficiente hyeme&pluuioso aere consilescente id quod a Septembri mensi ad Aprilem ferd exporrigitur, quo interuallo ipsit hyems exigitur simul una furor ipsorum deseruescat&leniatur. Quoiati cente Donte sua ad 1Eredesit operasque destinatas tanta confestim mansuetudine exequuntur, ut mente motosissitos nunquam mine iure quis arbitrari queat in reliquum ita mites &placidi,ut non offensorum vel aluum quis subire audeat citra noxam. Si quis amens tutantior eos ludos habere, uti omodolibet offendere praesumat illius iniuriae vindicandae adeo tenaces Sobunnati sunt, ut non nisi talione reddito obliuionem eius subcant D.ὰ . se. Ipsbrum dentes,qui genuin si ebur sunt, invariarum rerum oritamentum his prea se industria opificum secantur&poliuntur,ut in omnibus quidem uniuersae indiae. 'ε ς' locis,ssic maxima ex parte in Cambala, ubi ornatu Suarios prestant. Ex eo muli res armillas Manillas Indi vocant)fabrefacta plerunque gestant, singulis Diabracchiis deccm vel duodecim conspicuas. Qua caius vi magno ibidem numero tornantur, aliundὰ tum ex AEthiopia,tum Mogambique,tum locis estis ube tim importantur.
- inseylon insula Peguq Elephantorum in bellis usus frequentissimus est:
quorudentes adalligatis ensibus armat, te ga vero impositis turricialis superne onerant, ex quarum singuli quinque Vel sex armati promicanteS, aut arcubus siclopetisque detonant,aut ignivomis ex pice susphure malleolis obuetiosi, stes infestant ipsi alias per se Elephanti damno nullo grauiore in acie metuendi sunt,quam quod ordines stationemque militudirimunt,&hoc pacto suorum insultui quasi viam paratiorem struunt. Ex quorum tamen omni numerosi vel unicus retro versus fugam parat, tum conuersi caeteri quoque ipsum suoru et a men proterunt,4 stragem conglobati in conferta turba miserandam edunt. ,hrimis,s ires,inuresque natiuo quodam dissidio formidant , nec minus ipsas --φη muribu . micas. Quas ne pro muscidi se inserant, accurath Obseruant. Sed&adignis aspectum, aut tormentorum fragorem haud modicum pavent nisi longioris temporis assuetudine ad ea toleranda obfirmati si ni. Quotiescunque gregantur, una semper mas elatiores, foemina vero de . 'm pressiore loco stare conspicitur ingredientes vel longinquo audiri liceat. necdum visios tum propter vastorum pedum Violentum illisum tum propter auimum diffusiarum, quas continenter pandunt stringunt, concitatum in aere
Celi itas. Pro corporis sui vastitate satis agiles sunt adeo ut cursu equis haud longe posteriore sint. . . Sed&gloriae laudisque cupiditate haud modica flagrant. Nam quoties F β' - Goae vel exaltationis corporis, vel ascensionis Christi, vel alterius cumque de- 'ini. otioris diei sestum processione publica celebratur, tum insolemnem comis tum quoq; Elephantiadaptantur, iunioribus praegressis, annosioribus pone sequentibus: qui promiscue omnes ruces&insignia regni Lusitanicia capite per uniuersu corpus coloribus natiuis depicta gestant, singulis in stuper supra tergum quin que vel sex buccinatores, tubicines aut m usicos alios prouehentibus quos
19쪽
non tantum placido animo iustinent,verum etia incessum tanta grauitate moderantur, ut tum ornamentis illis, tum insidentibus musicis eos expresse non secus ac homines superbire, plane conspiciantur. Sed hoc Goae quondam accidit memorandum. Fusta seu nauis quedam grandior in littus extrahenda me irismis.
rat. Qui id pristare Elephantus adducebatur Opus is aggreditur: sed primosin,
stra,dein vires vltimas cogens conatur denuo. Iterum frustra.Qua re commotus Elephantista criminationes in eum crebras coniectat, ignauiaminin1firmitatem exprobrans,&ni incaeptum opus confectum det, in contumeliam eius se adducturum qui id prestaret,alium comminans quibuS auditis tum pudore e citatus, tum ira inflam matus Elephantiis, excussis om nibus extraneis suppetiis,
opus de nouo tanto nisu virilitate aggressus est ut extractu illo violentissimo medius illico creparet,eodemque loeo exanimis procidereti preterea alio quoq; tempore , cum reditum ex Cochino in Lusitaniani meditarer,di nauis nostrae gubernaculum casu quodam alicubi confractum sulittore redintegrari posteret :ad illud in terra suppositis binis teretibus columnis cyli ituros aut voluulos dicunt facilius extrahendum adductus Elephantus fuerat.Cum vero hic iuuenculus, gubernaculi moles pondusq; longὰ grauius iastius exi, quam ut ab uno illo emoueri posset distinctis quidem vicuhus aliquot illud extrahere annisus est frustra dum tandem virium suarum e
tremum periculum faciens,rem omne incassum citra effectum ullum se moliri cognouit.Dolore itaque' pudore victus,ingenua se pronu abiecit,planaumquc&eiulatum tam profundunt coorsus est cui extillantibus lachrymis oculi eius undiquaque madescerenti quem citari insuper magister eius in pectatore in gratiam couiciis incessEret,&increpationes acerbiores identidem inseminaretullumque, ut ad praesentium hominum conspectum pudesceret, iuberet: extractionem quidem iterum aggressus is est,at successu no feliciore tamen hi si neruos ad ruptionis usque periculum intenderet Tandem ad opem ferendam interea illi secundus inducebatur. Cum quo postquam collatis vitibus clauum exunda in solidum eousque extraxi et, ut ille iam volvulis subditis incubaret: Successu tantillo illico animosior factus, accessbriu alterum tum dentibus turn capite non tantum ab operis continuatione audacter dilpulit, verum etiam Q- Ius postea machina in commodum locum promouit. Quibus commemoratis ex exemplis cuilibet iam facile patere potest, quodin ingenio, ratione,&gloriae studio hominibus non multo inferiores sint.
Quae vero in plerisq; hominibus cum publica infamia quada desideratur,
pro acceptis nimirum beneficiis reponenda gratitudo: eius documentum mira
naturae prudentia huic ipsi quoque belluat indidit. Quae non saltem benefactor, ι-
bus suis extempore meritonim gratiam refundunt, sed illorum memoriam ad plures quoque annos secum fideliter reconditam asseruant Cadendis san. Elephantistae apud viceRegem , Archiepiscopum officiarios asos xenia pro
more loci petitum, ostiatim circumeunt. Ad quorum aulas seu portas, d uentum est,Elephanti cum quadam quasi humana reuerentia se incuruant,modicὰ primum Deinde vero,si quid urenae aut munustuli acceperunt, in genua se lotos demittunt,quasi gratias dicturi pro honorariis, quae magistris sub vise suasum habent nomine collata sint. Postea quoque a longo tempore, quoties aedes illasobitetpraetereunt, ad ianuas illarum capite annuunt,& veteris ben facti gratiam memores renouant A negotiis liberi iidem nonnuquam invio rum olitorium prodeambulare sinuntur, ubi taphani , lactucavi caules venum prostant.Ε hortulanis itaque muIierculis, quaenalium manipulos aliquot obiectant Tempore vero illo appropinquant quo in rabiem furoremque agi siueuerunt: Priusquam stuperius dicto modosoris de
20쪽
arboribus religentur plerunque integrae septimanae spatio ante discurrere solent Quas pon E consectantes magistri, ut stipis aut pabuli quid furibunda
helluis ero et homines inclamant:illorum coercendorum interim nulla facultate valentes, sed errorem sequi per omnia coacti.E longis tamen populum, ut sibi caueat, elata voce inclamitant: Cum furoris illius tempore indiscrete quoquoversum bestiae grassentur, nullius respectu agentes,nemmi obuio parcetes, omnia,ut sub pedes veniunt, pessum dantes&proculcantes Ita ut hoc spectaculo quidam non minus qua Hispani taurorum sylvestrium venatione suauiter saturentur, ludi interim Catastropha non prodeunte prius quam ex medio populo quaterni pluresue profusa vita theatri pretiu appenderint. Sed ad foruoltatorium redeamus. Inter foeminas illas quaedam quoque considebat, quae Elaphanto cuidam quoties preteriret, ut olusculum aut fructus aliquos obiiciebat. Sed cum postea idem Elephas annuo illo & uolenni furore correptus pervicos urbis pallam diuagaretur,ad forum dictum quoque obiter irrumpens, pedibus Omnia, quae obstabant, protrivit& comminuit. Casus iste tumultuatius ot fit,primo omnes in terrorem, post in fugam egit, quolibet res suas relinquette, xvitae seruandae asylum quodvis proximum arripiente. In transfugis his eademnuoq; mulier modo dicta fuerat Quae repentina consternatione prope emortua,infantem vicina vanno iuxta te depositu, reliquerat, &proXimis aedibus ibi salute accurarat. Elephas itaque nunc solus in area debacetias, sursum deor sum omnia conturbans, cum iam relicto quoque infanti proximus esset quantam tum matri tum spectatoribus reliquis trepi fationem incushin, dicere hi et nihil attinet ' Cum praeter mortem infantis,&eius promtum lamentabilern nemo quicquam expectare possiet aliud. Quid fitὶ Elephas in aeuissimo sui fur ris paroxysmo maternorum beneficiorum dudum acceptorum memor, lem
promuscidis apporrectae contactu infantena humo placidiuattollit,eumque uallumile quoddam tectum, ossicinae proximae obditum,quasi tutissimum quendam receptu moli interim nihilominus deproperans. Quae res ut cuiuis merito admirationi, siet summe comprimis matri piae gratulationi extitit, quae filium miserabili internetione quasi iam defunctum,praeter spem omnem saluum abblandientem simile, hute enses in India quotidiani sunt. Quos ex ordine percessiere,tempore abutetis foret Mihi haec saltem tria enarrare exempla nubuit,quod prs caeteris memorabilia essent,vi expressum piae gratitudinis in vasta hae bellu a
portentosia pecude simulachrum prim E depingerent. Ad cuius exemplum homines quoque diuina quadam ratione adeo peculiariter donati suos mores&vitam componerent: scirent, hanc unam ob causam virtutem hanc bruta hemae a Deo singulari consilio insitam, ut humanae improbitatis q. capistrum uuoddam esset, &animi adferorum animalia ductus similes moderatos an suefaciendi. Sed de ingratitudine gliscente querimur potius omnes, quam vitanda studemus.
B, D sive Rhinocerotes India nullos fert. Gignit tamen eos Bengala&Patane, Elephantis aliquanto minores' humiliores: quorum nasus breui cornu ad bassim crassiore,in extremo acutiore subcyaneo aut succandente armatus &asiperest, Rostrum suil- lum