A selection of Latin verse

11쪽

A SELECTIO OF LATI VERSEQ. ENNIUS

Et cita cum tremulis anus attulit artubus lumen. Talia tum memorat lacrimans Xterrita Somno: 'Eurydica prognata, pater quam ΠOSterrammit, vires itaque Orpus meum nune deserit Omne. Nam me visu homo pulcher per amoena salicta et ripas raptare locosque novos Ita sola POStilla, germana Soror, errare Videbar tardaque vestigare et quaerere te neque POSSCCorde capessere semita nulla pedem stabilibat. EXim Ompellare pater me voce videtur 10 his verbis: O gnata, tibi sunt ante gerendae aerumnae, OS e fluvio fortuna resistet. Haec effatus Pater, germana, resente receSSit nec sese dedit in conspectum corde cupituS, quamquam multa manus ad caeli caerula templa 15 tendebam lacrimans et blanda OC VOCRbnm. ViX aegro cum corde me me Somnus reliquit.' Curantes magna eum cura tum Cupientes regni dant operam Simul auSpici augurioque.

12쪽

Hinc Remus auspicio se devovet atque Secundam Solus avem servat At Romulus pulcher in alto quaerit Aventino, spectat genus altivolantum. Certabant, urbem Romam Remoramne Voenrent. Omnibus cura viris, uter SSet induPerator. Exspectant veluti consul eum mittere Signum vult, omnes avidi Spectant ad careeris Oras, quam mox emittat pictis e faucibus currus, 10 Sic exspectabat populus atque ora tenebat rebus, utri magni victoria sit data regni. Interea sol albus recessit in infera noetis. Exim candida se radiis dedit icta foras lux; et simul ex alto longe pulcherrima praepes 15 laeva volavit avis, simul aureus exoritur Sol. Cedunt de caelo ter quattuor Corpora SanetnaVium, Praepetibus Sese pulchrisque locis dant. Conspicit inde sibi data Romulus SSe Priora, auspicio regni Stabilita scamna solumque. 20

Tite tute Tati tibi tanta tyranne, tulisti.

At tuba terribili sonitu aratantara dixit.

Aio te, Aeacida, Romano Vincero POSSC. Nec mi aurum Osco nec mi pretium dederitis: non Cauponantes bellum, sed belligerantes

13쪽

Q. ENNIVS

Vosne velit an me regnare era quidve ferat Fors virtute experiamur. Et hoc simul accipe dictum: quorum virtuti belli fortuna pepercit. eorundem libertati me parcere Certum St. Dono ducite. doque volentibus cum magnis dis.'

Hae e locutus Oeat quocum bene saepe libenter

comiter impertit, magnam cum lassus diei partem fuisset de summi rebus regendis consilio indu foro lat sanctoque senatu, cui re audacter magna parVa Sque iocumque eloqueretur et cuncta malaque et bona metu evomeret si qui vellet tutoque locaret. Quocum multa volup ac gaudia clamque palamque lIngenium cui nulla malum sententia suadet I 0 ut faceret facinus levis haud malus doctus, fidelis, Suavis homo faelandus. SUO OntentUS. CatUS. Scitus Secunda loquens in tempore Commodus. VerbUmPRUCum multa tenenS antiqua sepulta vetustas quae facit et more vetereSque OvOSque tenentem, 15 multorum veterum lege divumque hominumque, prudentem, qui dicta loquive tacereV POSSet. Hunc inter pugnas Servilius si compellat.

Ille vir haud magna cum re sed plenus fidei.

Vnus homo nobis cunctando restituit rem. Noenum rumore ponebat ante Salutem. Ergo postque magiSque viri nune gloria claret.

14쪽

4 A SELECTIO OF LAI IN VERSE

Sicut fortis equus, Spatio qui Saepe SVPremo vicit Olympia, nunc Seni confectu quieScit.

Moribus antiquis res Stat Romana ViriSque.

Et tum sicut equus, qui de praesepibus artus Vincla Suis magnis animis abrupit et inde fert sese campi per caerula laetaque rataeeISO Pectore, Saepe iubam quassat simul altam, Spiritus ex anima calida spumas agit albas. 5

Sed superstitiosi vates impudentesque harioli, aut inertes aut insani aut quibus egesta imperat, qui sibi semitam non sapiunt, alteri monstrant iam, quibus divitias pollicentur, ab iis drachumam ipsi petunt. De his divitiis sibi deducant drachumam, reddant cetera. I

Nemo me lacrimis decoret nec funera fletu faxit Cur olito vivus er Ora Virum.

C. LUCILIUS

Virtus, Albine est, pretium erSolvere Verum qui in VerSamur, qui vivimu rebUS, OteSSe; virtus est, homini scire id quod quaeque habeat res; Virtus, Scire homini rectum, utile quid sit, honestum,

15쪽

quae bona, quae mala item, quid inutile, turpe, inhonestum; virtuS, quaerendae finem re Seire modumque; virtus, divitiis pretium Persolvere POSSC; virtus, id dare, quod re ipsa debetur, honori;

hostem esse atque inimicum hominum morumque malorum, contra defensorem hominum morumque bonorum, 10 hos magni facere, his bene velle, his vivere amicum; commoda praeterea Patria Prima Putare, deinde parentum, tertia iam OStremaque OStra.

Μ. TVLLIVS CICERO

Dic, hospes, Spartae nos te hic vidisse iacentis, dum sanctis patriae legibus Obsequimur.

Τ. LVCRETIVS CARUS

Aeneadum genetrix, hominum divumque voluΡtaS, alma Venus, caeli subter labentia signa quae mare navigerum, quae terras frugiferentis concelebraS, Per te quoniam genu Omne animantum concipitur visitque exortum lumina solis: te, dea, te fugiunt venti, te nubila caeli adventumque tuum, tibi suavis daedala tellus summittit flores, tibi rident aequora ponti placatumque nitet dissus lumine caelum. Nam Simul ac species patefacta est verna diei 10 et reserata viget genitabilis aura Favoni,

16쪽

aeriae primum Volucre te, diva, tuumque significant initum perculsae corda tua l. Inde ferae pecudes persultant pabula laeta et rapidos tranant amnis ita capta lepore 15 te sequitur cupide quo quamque inducere PergiS. Denique per maria ac montis fluviosque rapacis frondiferasque domos avium campoSque irentiSomnibus incutiens blandum per pectora amoremessicis ut cupide generatim Saecla propagent. 20Quae quoniam rerum naturam Sola gubernaS nec sine te quidquam dias in luminis oras exoritur neque fit laetum neque amabile quidquam, te sociam studeo scribendis versibus esse quo ego de rerum natura pangere conor 25 Memmiadae nostro, quem tu, dea, tempore in omni omnibus ornatum voluiSti excellere rebus. Quo magis aeternum da dietis, diva, leporem. Effice ut interea fera moenera militiai Per maria a terra Omnis sopita quiescant. 30

Humana ante oculos foede cum vita iaceret in terris oppressa gravi sub religione quae caput a caeli regionibus ostendebat horribili super aspectu mortalibus in StaΠS, primum Graius homo mortalis tollere contra

est oculos ausus PrimuSque ObSi Stere Contra, quem neque fama deum nec fulmina nec minitanti murmure CompreSSit Caelum, Sed eo magis acrem inritat animi virtutem, effringere ut arta naturae Primu portarum claustra eupiret. 10Ergo vivida vis animi pervicit, et extra

17쪽

processit longe flammantia moenia mundi atque omne immenSum peragraVit mente animoque, unde refert nobis victor quid possit oriri, quid nequeat, finita potestas denique cuique 15 quanam sit ratione atque alte terminus haerens. Quare religio pedibus subiecta vicissim obteritur, OS Xaequat Victoria Caelo.

tenebris tantis tam clarum extollere lumen qui primus potuisti inlustrans commoda Vitae, te equor, O Graiae gentis decus, inque tuis nunc ficta pedum pono ressi veStigia igniS, non ita certandi cupidus quam propter amorem quod te imitari aveo quid enim contendat hirundo cycnis, aut quidnam tremulis facere artubus haedi consimile in cursu possint et fortis equi vis ξTu, Pater, e rerum inventor, tu atria nobis SUPPedita Praecepta, tuisque X, inclute, chartis, 10 floriferis ut apes in saltibus omnia libant, omnia nos itidem depascimur aurea dicta, aurea, PerPetua Semper dignissima vita. Nam simul ac ratio tua coepit vociferari naturam rerum, divina mente OOrta, 15 diffugiunt animi terrores, moenia mundi discedunt, totum vide per inane geri res. Apparet divum numen SedeSque quietae qua neque concutiunt venti nec nubila nimbis RSPergunt neque i acri concreta pruina 20 Cana caden violat semperque innubilus aether integit, et large dissus lumine rident. Omnia suppeditat porro natura neque ulla

18쪽

res animi pacem delibat tempore in ullo. At contra nusquam apparent Acherusia templa 25 nec tellus obstat quin omnia dispiciantur, sub pedibus quaecumque infra per inane geruntur. His ibi me rebus quaedam divina voluptas percipit atque horror, quod Sic natura tua vitam manifesta patens ex omni arte retecta est. 30

Iam iam non domus accipiet te laeta, neque Xor Optima nec dulces occurrent oscula nati praeripere et tacita pectus dulcedine tangent. Non poteris factis florentibus esse, tuisque praesidium. misero misere. aiunt, omnia ademit una dies infesta tibi tot praemia vitae Illud in his rebus non addunt, Nec tibi earum iam desiderium rerum super insidet una Quod bene si videant animo dictisque Sequantur, dissolvant animi magno se angore metuque. 10 Tu quidem ut es leto sopitus, Sic eri aevi quod superest cunctis privatus doloribus aegris: at nos horrifico cinefactum te prope busto insatiabiliter deflevimus, aeternumque nulla dies nobis maerorem e pectore demet 15 Illud ab hoc igitur quaerendum est, quid sit amaritant OPere, ad somnum Si res redit atque quietem, Cur quiSquam aeterno Possit tabescere luctu.

Denique si vocem rerum natura rePente

mittat et hoc alicui nostrum sic increpet ipsa Quid tibi tanto opere est, mortalis, quod nimi aegriS

19쪽

luctibus indulges Quid mortem congemis ac fles ΘΝam gratis anteacta fuit tibi vita priorque

et non omnia PertuSUm congesta quasi in vas commoda perfluXere atque ingrata interiere: Cur non ut Plenus vitae conviva recedis aequo animoque RPi Securam, Stulte, quietem ΘSin ea quae fructus eumque e Periere profusa 10 vitaque in Ossensu est, cur amplius addere quaeriS, rursum quod pereat male et ingratum occidat omne,

non potius vitae finem facis atque laboris ΘΝam tibi praeterea quod machiner inveniamque,

quod placeat, nil est eadem sunt omnia Semper. 15 Si tibi non annis corpus iam marcet et artuSconfecti languent, eadem tamen omnia reStant, omnia si pergas vivendo Vincere aecla, atque etiam potius, Si numquam sis moriturus

quid respondemus, nisi iustam intendere litem 20

naturam et verum Verbi eXponere causam λGrandior hic vero si iam seniorque queratur atque obitum lamentetur miser ampliu aequo, non merito inclamet magis et voce increpet acri Θ Aufer abhinc lacrimas, balatro, et compesce querellas. 25 omnia perfunctus vitai praemia marCOS. Sed quia semper aves quod abeSt, praesentia temniS,

imperfecta tibi elapsa est ingrataque vita et ne opinanti mors ad caput adstitit antequam Satur a Plenus OSSi discedere rerum. 30 Nunc aliena tua tamen aetate Omnia mitte aequo animoque agedum magnu Coneede neeesse est Iure, ut opinor, agat, iure increpet inciletque; cedit enim rerum novitate Xtrusa VetuStaSSemper, et ex aliis aliud reparare necesse est 35

20쪽

nec quisquam in barathrum nec Tartara deditur atra: materies pu est ut crescant OStera saecla; quae tamen Omnia te vita perfuncta Sequentur; nec minus ergo ante hae quam tu eoidere Cadentque. Sic alid ex alio numquam desistet oriri 40 vitaque mancipi nulli datur, omnibuS Su. Respice item quam nil ad nos anteacta vetustas temporis aeterni fuerit, quam RSeimur ante. Hoc igitur speculum nobis natura futuri tempori exponit Post mortem denique nostram. 45Νumquid ibi horribile apparet, num triste videtur quidquam, O Omni Somno Securius XStat Θ

Nec nimi tum plus quam nune mortalia saecla dulcia linquebant labentis lumina vitae. Vnus enim tum quisque magi deprenSu eorum pabula viva feris praebebat, dentibus haustus, et nemora a montis gemitu silvasque replebat viva videns vivo sepeliri viscera busto. At quos effugium servarat Corpore deSO, POStertia tremula Super ulcera taetra tenentes palmas horriferis accibant Oeibus Orcum, donique eos vita privarant vermina saeva 10 experti opis, ignaros quid vulnera vellent. At non multa virum sub signis milia ducta una dies dabat exitio ne turbida ponti aequora igebant navis ad SaX VirOSque. Hic temere in cassum frustra mare Saepe coortum 15 saevibat leviterque minas ponebat inaniS,

nec Olerat quemquam lacidi pellacia ponti subdola pellicere in fraudem ridentibus undis,