장음표시 사용
41쪽
elica et Lliudantur pristi Danoru neges, quos aut templa extruxisse, aur collegia&alia os coetus scholasticos instituisse, aut quoquo pacto religioni Christianae ornamenio uel adiumento fuisse, memoriae proditum eis. Haraldus Quintus, omnium Christianorum Regum insania primus, suasutivo ovici Pi Imperatoris Moguntiae
ante annos 3 , unacu uxore, quos
secum habuit proceribus, baptietatus est Anno tride cum per arma Saxonior a C sare impe si tintrata, regno restitueretur, in reditu secum adduxit eruditum uirum N sc ARIvM,
cuius opera primum uerae religionis doctrina in hoc regno, profanis gentium idolis etiam tum dedito, disseminari coepta est. Ricvs Tertius, non solum ipse baptietatus est sed proposito per totum gnum edicto, omnibus suis ut Christiani fierent, siuerae pietatis doctrinam amplecterentur, demandat Anearium reuocatum, doctrina baptismo, miracu, lis sui fertur Iesarum, magna reuerentia obteruat, amicis intimis annumerat. dc
non modo per ipsum, unicum alijs prae sicatoribus
42쪽
Arcatoribus nonnullis uerbum Dei late spargi,& propagari facit: sedd ex illius consilio, ante annos circiter oo, duo templa in his terris omnium antiquissima extruit. primum Si esui cense, alter uni Ripense, in hac nostra patria. Ansgarius autem amburgum redire cupiens, reliquit Rembertu discipulum suum,din episcopatu Hamburgens successorem, ut Christianos rio/Pet, in his locis doctrina, exhortatione inconsolationibus aduersus imminentes persectitiones confirmaret. HARALDvs Septimus, Gormonis Tetti filius,postquam praesente Othone pri- anno chrimo, ante annos bri baptietatus est, unasti, in uXore Gunil da: sifilio paruulo Sueunone sequi tum dictus est uenothoe quod eum Imperator Otho ex baptismo sulcepit mox religionem labefactata restaurauit: et Episcopatus erexit quatuor, Stes uicensem quidem Ripensem, reparatis priorum templorum aedificiis Ro- childensem uero, Arusiensem,templis
nouis apparatu magnifico extructis.
Et haec in diuinis rebus prouehendis industria, tantam ei laude peperit, ut Helmoldua
43쪽
'noldus asserat, non surrexisse similem ei
inter omnes reges Danorum, qui tantam
Aquilonis latitudinem ad fidem cogniti, onis ueri Dei traxerit, omnem terram ecclesiijs ministris Verbi fecerit esse insignem Quare eu inter Martyres Christi gloriosos numerat: quod a filio perfido&apostata, ob professionem ac propagationem nominis Christi, regno iita priuatus sit.
Quartus, quem plerique Sanctum appellare soliti sunt, Episcopos, S cuiuscunque ordinis clericos, nignissimis priuilegijs, decretis, honoribus adornare, insummis largitionibus demereri studebat cumque eos sibi maxime deuinctos intimis consilijs adhiberet, replebem sacrorum rudem, frustra decimarum pensioni assuefacere uel-I et grauissimas tum magnatum, tum P pularium offensas contraxit inpartim Blacconis perfidia,partim manifestis suo/rum, maxime Cimbrorum insidijs petitus, anno regni sui decimo ante annos i, propter studium prouehendi&co anno chris eruandi ministerium uerbi Othoniae in Iliuore. aede Albani trucidatus est, cum ante aram
44쪽
pronus Deo sese commendaret ex cuius sanctissimis uulneribus, ut inquit Saxo Grammaticus, plus gloriae quam cruoris effluxit . quippe praesenti uitae exitu initium melioris accepit, hostili iudicio punitus, diuino seruatus. UUALDEMA Rus Primus, pio quodam velo propagandae gloriae Dei, idolo mania Rugianorum ui prohibuit. Cum enim illi idolum Suante uitum, ex similitudine nominis a Sancto Vito denominatu, ethnico ritu superstitiose pro Deo
tenerarentur, creaturam anteponentes
Creatori cui repraeter caeteras sacrificiorum impensas, in peculium honoris an
nuatim horribile dictu hominem Chri
sticolam, quem sors acceptaret, litare consueuerunt Rex ante annosas o simulachrum illud maximum, quo non aliud profanius extitisse creditur, destructo sano eius, sustulit: per lixas in exigua frusta, aptosque foco stipites redigi &igni applicatum, concoquendis militum ali-imentis seruire feci incolas autem Rugiqper Absolonem Roschil densium episcopum, de coelesti doctrina erudiri, lauacro regenerationis in consonium fideli-
45쪽
uni Christianorum associari tirauit, artis in aedificia templorum sumptibus. Haec, si qua sunt similias Christianorum regum facta, magna esse, sinsirenia uerae pietatis indicia, quis noui det quis non is laudem suam tribueret At si rationem ineamus, in quae tempora gubernatio eorum inciderit,isi deerit In nonniillis, quod ut nulla laude dignum ita Christianum in i regem sanctissimum illis longe anteponat. Nam licet tempore Ansgari monast ri tuerint Scholae, in quibus iuuentus mediocriter in bonis literis instituebatur: Episcopi adhuc suum fecerint officiliata ut summis laboribus, tacti maximo uit periculo pura Dei doctrina inter gentes profanas, fortiter ideliter praedicarent, lacramenta administrarente tamen labascente paulatim puritate doctrinae, tyrannis Pontificiaco firmari, imbre adorari coepit exorta Alonachorum agmina pene infinita, quibus, adeoque omnibus Pontificijs ampliores quam decuit honores etiam a summis monarchis,
regibus' principibus exhibiti sunt. Illi igitur Reges, quos diximus, tam O in sollici
46쪽
inhelies seculo nati, etsi multa priclar repte gesserunt, uti ijssimis Imperatoribusta Regibus conferri possint, tamen noeUIs suis no caruerunt quod Romanensibus, qui columnae Ecclesie uidebantur, admodum addicti, nimium se ijs, pr sertim Monachis, non sine Regio dignitatis ignominia subiecerint, moti fortassis honesta opinione de religione: ut non tam ipsi, quam Ponti sciolum superbia sit accu
sanda . At CHRISTiANus ira, cum ueram de
Deo doctrinam amplecteretur, insciret sibi diuinitus commissam conseruandae doctrinae curam, non ociosos impiorum hominum coetus amauit sed remotis ab
officio docendi Pontificijs omnibus in Academia sua Haisniensi, hanc ipsam Euangelij doctrinam, probatae eruditionis& pietatis doctoribus tradi, disci,&ad posteros propagari uoluit, ut inde semper ecclesij si scholis idonei gubernatores peti possent. Porro Ut omnibus, etiam posteris, ad fontes doctrinae coelestis aditum patefaceret, magno impendit sumptus, ut Biblia sacra in Danicam linguam uertexentur: re
47쪽
nerentur: sectatus, ut apparet, exemolum
Constantini Magni, qui suis impens lacra Biblia aliquoties describi, inex suo mandato ad omnes nationes transmitti
Solitus est aute ipse uiros doctissimos, qui in ea uersione occupati erant, saepissadmonere, cohortari, ut etiali linguarum imperiti non essent, potissimum tamen, quoad fieri posset, uestigiis Lutheri insisterent, eius uersionem Germaniis eam, quantum lingua pateretur, sibi mitandam proponerent. Tanti fecit huius uiri iudicium indiligentiam, cuius scripta legebat assidue . Huic de ecclesij sollicitudini accessit summa eius pietas in priuata domestica uita Mane experrectus, diem ab oratione ardeti auspieabatur: qua finita, diebus sacris , realias saepissime, insignes quasdam e sacris literis sententias, additis commonefactionibus p ijs, praelegere solitus est, astantibus tibiculuriis, familiae aulicae quae ad eum audiendum, non secus ac ad publica cociones, magna discendi auiditate concurrebat. Ante
48쪽
Ante prandium, tempus aliquod causis cognoscendis impendit: ipse iusticiae amans diligenter cauit, es urseret, ueti equid turpe in se admitteret per iniusticiam quin quod equum esset, ac bonum, tam plebeio quam patricio, tam pauper quam diuiti tribueret. In prandio adiunctos habuit doctos uiros, Consiliarios aut Theologos suos, cum quibus de historijs aut religionis reipub statu pie contulit moves interduqu stiones et disputationes de reb. arduis. Vt enim syncero amore doctos omnes complexus est, maXimeque eos qui Euangeli doctrinam profiterentur, quos fauo re muneribus honore prosequi nunquam destitit: ita etiam praesentia decolloquijs eorum summe delectabatur. A prandio, quoties publicis negoci janon occuparetur, stud ijs humanioribus, ac praesertim mathematicis, aut lectione Lacra sese oblectabat. A coena, non helluationibus, non aleqdeditus erat sed plerunque uel Psalmos canere, uel historias elegantes legere lo- Iebat: donec peractis precibus suis, Deo sese commendaret de suavi musicorum
49쪽
Theodosius Secundus scripsit sua manu libros Novi testamenti, quorum aliquam partem quotidie legit. Fertur WAlphonsus rex Neapolitanus, Biblia sacra, una cum Glossa ut uocant ordinaria, quatuordecies diligenter perlegisse, adeo ut non modo historias praecipuas, sed etiam multas paginas, de uerbo ad uerbum, memoriter recitare potuerit: tamen diem quo nihil legi iet, sibi turpiter perijsse dolebat. Tanta, si non maiori, diligentia erat
CHRI TIANvs Tertius. Plurimum enim
temporis sacrae lecti ni tribuebat quotidie. simul scripta Lutheri, ac aliorum piorum diligenter inspexit idque ea felicitate, ut magno paulatim in uera pietate progressus faceret. Et in aesti tentationum ac periculorum efficaciam Euatae geli sentiens, frequenter dulcissimum coelestis doctrinae nectar appeteret, sequeCo recrearet quod non, ut ille, putidis cfeculentis hominum commentis, glossiso Ata octier, interpretationibus obscuris aut
impijs turbatum, nec humanarum traditionum uappa male dilutum sed ex fon- tibus
50쪽
stino nitori restitutis affatim hauriebat. Non dicam quanta alacritate, sine fastidio, quam plurima historicorum monumenta euoluerit unde factum est, ut ananalibus patriae etiam perlustratis, praeter caetera plerosque Danorum reges, ferro dc intestinis bellis absumptos didicerit, suamque uitam Deo ardentius commendauerit. Ac, ut breuiter quod res est dicam,tanetum crebra pioru ni inutili scriptorum lectione profecit, ut mentem sacris Uerbi diuini sentent ijs praeceptis uitae quam optime formatam haberet: nec infeliciter regulam Narianeten sibi obseruandam proponeret, quam utina omnes
non modo principes, sedi singuli cuiuicunq, loci atq; ordinis homines imis pectoribus infigerent,
Taceo continuum orandi studium, quo semper impendentes calamitates auertere nitebatur. Notum enim est, doctissimos homines in Germania et alijs regnis,