Gratulatoria serenissimo principi Gulielmo Henricio Principi Arausionensi de victoria ad Senaffam et Graviae expugnatione

31쪽

Tu exspectaveras. Cedebas, quamdiu impetus, quem pro Virtute hostes habent, durabat & res nostrae

mari pendebant : vincere coepisti terra, ex quo e mari treS victoriae nuntiatae sunt & impetus deferbuit hostilis. Ac primo quidem, quo ex ercitus Tui vires experirere, Nardam, oppidum munitissimum & viris armisque probe instructum, obsidere coepisti: cujus consilii Tui non minus admirabile silentium, quam felix eventus fuit. Nam cum Tu aliud simulares, aliud intendereS, tam perite in utroque VersatuS es, ut primos hostium duces falleres. Certe Gra- Viae Te cogitare, Nardae obsidio- . nem simulare, Luxemburgicus per hos dies inter suos affirmare non dubitavit : nec prius quid Tu animo agitares , divinare potuit, quam Te cum

32쪽

ercitu Nardae circumfusum videret, frustra rogitans, qua via venisses. Sed nulla virtuti Tuae invia via est. Quanta industria exercitum a Monte Gertrudis navibus in Velaviam transportasti, tanta fortitudine NardameXpugnasti, primam illic quarto post

oppugnationem die lauream meritus Inde transmisso in hosticum bello Bonnam, horreum hostilium copiarum & armamentarium decimo die expugnasti. Hoc est illud Tuum divinum consilium, cujus laudem omnis saeculorum memoria praedicabit: quo in una urbe tres cepisti provincias: quo Velocitatem illam incredibilem , qua in occupando usi hostes fuerant, in recipiendo praevertisti cillis enim tres proVinciae non nisi viginti diebus captae, Tibi sunt receptae decem. quo denique pro

33쪽

Te fugere compulisti, qui a Τe non fugabantur. Nam ab illo tempore hostis, verens ne sibi reditus in patriam intercluderetur, abeundi fommare consilium de complicare sarcianas coepit, reliquitque moX urbes tot munitissimas, ut nemini amplius dubium esset, simile quid illi accia disse, quod ranae apud Aesopum, quae dum cutem suam intendit validius, quo ad bovis magnitudinem

accederet, rupto corpore jacuit.. In sequuta hieme tanta rerum omnium commutatio conversioque facta est,

inprimis postquam Potentissimus Britanniarum Rex respectu conjunctio-nsis, quae est illi Tecum, arma deposuit, ut Galli non amplius de alienis occupandis, sed de suis custodiendis solliciti esse inciperent. Haec omnia Tu nobis , Princeps Ser sume, im

34쪽

putas. Et poteras gloria ex tantis rebus gestis collecta contentus fuisse, ni fortuna aliud Tibi curriculum, alium fulgorem, alios triumphOS atque laureas destinavisset. Nam ut sciremus Te ex primo illo 'genere imporatorum esse, qui juvenili aetate reS maximas sunt aggressi,pugnan dum Tibi fuit cum principe saeculi nostri imperatore , antequam quar tum dc vicesimum aetati S annum complesses. Sic Alexander M agnus, cum duos & viginti annos natus es.set, Darii exercitum ad amnem Granicum profligavit; cum tres & viginti. ipsum Darium ad Issum superavit, di biennio post Persarum apud Arbela & Gaugamela dominationem destruxit. Sic Hannibal o navum dc

Vicesimum annum agens cecidit Romanos ad Ticinum, nec inulto ma

35쪽

α GRATULATORIA.

jore natu ad Trebiam, ad Thrasymenum, ad CannaS: Cum iam per triennium, antequam in Italiam veniret, maximas in Hispania res gessisset. Sic Scipio, qui deinceps a devicta Carthagine magnum illud Africani nomen tulit, eadem plane aetate , qua nunc Tu es, proconsul in amissam pene Hispaniam missus, AL drubalem inde ejecit & intra quadriennium totam a PyrenaeiS montibus in Herculis columnas & Oceanum recuperavit. Sic Arminius, ingens illud Germaniae sitae decus, biennio tantum aetatem Tuam superabat, cum Varum Quintilium cum tribus legionibus de auxiliis omnibus caederet ad Amisiae fontes. Sed quid externa colligo, cum domus Vestra ejusmodi exemplis tam foe- . cunda si . ProavuS Tuus Gulielmus

Caroli

36쪽

Caroli Quinti Imperatoris eXercitus regere coepit, cum nondum tres & viginti annos haberet, & in ista aetate duas in Hannonia urbes condidit Philippopolin & Carolomontium. Filiorum ipsius indoles ejusdem maturitatis fuit. Siquidem Mauritius, quo majorem imperatorem aliquot saecula non viderunt, anno aetatis octavo decimo in locum patris suffectus jam tum ostendit, quam clarus olim futurus esset: & Henricus avus Tuus, cujus prudentia & fortitudo mox asmirationi fuere , pari aetate proelio ad Neoportum a fratris latere nunquam discessit. Quis igitur amplius stupeat, Te, in domo imperatoria, natum esse imperatorem p Quis amplius miretur, Te, in tyrocinio imperatoriae artis quodammodo adhuc constitutum , provocare sustinuisse ducem vetera- D num;

37쪽

tibulis illum protrahere Mescidis ἐν tam cum per aliquot es stativah abuisses apud Sivagullam Brabantiae oppidum. & instar Marcellislim,qui primus Hannibalem docuit vinci. arderes pugnandi cupiditate; hostis interi m in conspectu Tuo castris probe

munitis se contineret, ic per hoc ostenderet, se aperto Marte congredi non a cre; Tu nihilominus Nictoriae viam invenisti. Nam cumcoexercitum Tuum convertisses,unde hosti praecipui commeatus bd utensilia xeniebant, dux hostilis texercitus Condeus subito latendi illud consi lium mutavit. Non tam statim prorupit quamquam secundum castra ipsius exercitus Tuus iscederet, sed furtim, & postquam coeno Sc uvidis viis haerere impedimenta Vidit. Tunc

38쪽

irrumpere suos jubet. Qui etsi primo

incursu ita turbarent agmen quod farcinas custodiebat , ut non modo illud finderent ι verum inapertam fugam conjicerent, brevi tamen a Testa sunt repercussi, ut nota alius Galliae dies funestior fuerit. Nam cum Tu interea apud Senestam aciem instruxisses . N hostis spe victoriae licitatus propius succederet u signa

cosata, manus consertae , & Τu P gnandi voto polimS eS. Nunquam

alias majore obstimatione pugnatum est: Gallis, pro gloria Regis & imaginariae Victoria nitentibu&ά nostris, pro libertate de ad delindam nuperrimam ignominiam. Mars diu fuit dubius: tandem Galli succubuero Condeus pater integer, filius vulneratuS pugnam deseruere. Occidit istoedie maruma pars Helvetiorum , ho-D 2- stilis

39쪽

stilis exercitus robur: consumptae praetoriae istae cohortes Gallicanae nobilitatis eruditrices. Te autem, Ani e , Imperator , quo loco inter magnos duces recensebo, qui Condeum vinci docuisti. Verba me de

ficiunt , quibus divinam, qua isto die

usuSes, virtutem adumbrem. Certe tunc Tu Tuis tantum habere corpus VisuS es, quantum tota campi,

in quo pugnabatur, planitieS capere non potuit, cum Tu tota acie volitares, & quilibet Te in suis numeris videret obequitantem ordines & vociferantem audiret. Animum vero &consilium ipsi. hostes fatentur habuisse Te isto die supra humanam potentiam ..Nam cum tot millia turbarentur primo illo vehementissimo in eXtremum agmen incursu, Tu unus adversus hostium saevitiam rectos tenebas

40쪽

bare, sed objiciebas Te fi gientibus

& retinere cupiebas singulos. Et cum hocinon posses, mente composita, dc pro ut solebat magnus T uus Proavus, velut fueris tranquilis in undis, aciem instruebas, quo mox gaudium suum hosti eriperes. Quam in hostem amdebant Tui, cum Te magna Voce admonentem audirent, ne sacramenti, quo

Reipublicae obstricti essent, obliviscerentur, neve eorum caussam proderem, quorum stipendiis per tot annos fuissent exhibiti. quam in ferrum ruebant, Cum Te Viderent cominus cum hoste congredientem& pulcherrima facinora ista Tua dextra edentem, armatoque Tibi obvium se impune ferre neminem. Aut nu quam aliaS aut tunc certe apparuit pluris esse imperatorem, quam exemcitum , dc Euripidem eX Oraculo pro- D 3 nun-