Universa civilis et criminalis jurisprudentia juxta seriem institutionum ex naturali et romano jure depromta et ad usum fori perpetuo accomodata auctore Thom. Mauritio Richeri ... Tomus 1. 13. 9

발행: 1828년

분량: 455페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

Qui ρotiores habeantur in pignora ex ρriuilegio ten oris. 4oi

S. 158o. l. 1.

Mn tamen desunt casus , in quibus creditor tempore prior posteriori praesertur: xii veluti si prior consevserit in obligationem piguoris savore posterioris creditoris; quia ili ' hoe ipso Videtur renunciasse non quidem hypothecae vinculo, sed temporis privilegio t hsii: consensisse autem iudicatur, si callide ius suum apud secundum creditorem dissi mulaverit lax

sit L. Creditor, qui ia. S. Si tecum hoe iac

Eodem privilegio gaudet creditor bypothecarius posterior , si hypothecam publico

instrumento constitutam habeat, adversus alterum creditorem tempore priorem, nedeujus obligatio privata tantum scriptura continetui , nisi haec trium saltem testium

integrae opinionis subscriptione munita sit ιὶ, nec non debitoris sa): hoc quippe casu Aeriptura, lieet privata, quasi publico consecta censetur 3ὶ; atque idcirco eandem vim habet, ac publica. Legis hujus ratio inde repeti solet , quod privata scriptura facile diem praeserre potest in dispendium priorum creditorum : quod periculum dissicilius

imminet in publicis instrumentis, vel etiam scripturis privatis uino testo notatis. si L Scriρturas it. cod hoc titiaὶ Ab-Eccias. Obsere. 'rens Pant a. Obseriti 5 . num. 3. 3ὶ D. I. a 3. in M. cod. hoc tit. I. i582. Summa legis haec est, sed aliquanto susius pxplicari debet. Imprimis, quod de creditoris instrumento muniti praelatione traditur, obtinet utique in actione mali, seu hypothecaria, non autern in personali; cum privatas fieripturas quoad personalem actionem suum robur habere decernat idem Imperator si : praeterquamquod actione personali quilibet creditor sutilia jus prosequitur, nec unus cum alio concurrit. ιὶ D. I Scrpturas ii. in meae cod. hoc tu. S. i583. Ex his, ut obiter dicamus, colligunt interpretes, scripturas privatas, sius a debit orsin totum scriptae si ut, sive tantum subscriptae, etiamsi nulli instes adhibiti fuerint plenum robur habere adversus debitorem, non tantum in actione personali, sed etiam in hypothecaria; cum Leo Imperator id unum caveat, ut in b1potheca potior sit crinditor posterior instrumento munitus prae priore , de cuius obligatione per scripturam Privatam, a tribus testibus minime subscriptam, constet ii). si D. I. Scriρturas ii . cod. hoc tu.

Haec passim ab omnibus probantur. Certum quoque apud nos est, utriusque Partis subscriptionem non requiri , scd sussicere debitoris subscriptionem ti : maxime cum Leo Imperator hanc solemnitatem non Commemoret sa . Sed quaedam sunt, in quibus non una est omnium sententia. Imprimis quaerit Thesaurus , an vim publici instrumenti habeat scriptura a duobus testibus subscripta , cum tertius testis adesset, qui tamen nec subscripsit, utpote litterarum imperitus , nec in apocha nominatus suit 3ὶ Cum quaestio haec in Senatu proposita suisset, non una erat omnium patrum sententia ; quidam putabant, pro creditore chirographario pronunciandum ; maxime cum pleno constaret de rei veritate , duorum testium subscriptione ; atque tertius testis

omni exceptione major pro eo deposuisset ).

402쪽

ti. b. Verum Senatus, re mature discussa , unitis classibus , quibusdam licet dissentienti-': ii bus, pronunciavit , duos testes non Sussicere , cum agitur de apocba , seu scriptura 8- privata contra publicum instrumentum, atque ideo creditorem instrumento munitum .' I '' idieri in hypotheca praeserendum esse , licet tempore posteriorem ιὶ: quamquam in proposita singulari specie chirograPharium creditorem instrumentario , ut ajunt, prae tulit , quia ex inventario Prolato, quo debitum conscriptum erat, constabat de creditoris instrumcntacli consessione, per quam debitum chirographurii agnoverat, cum esset socius apothecae tempore consucti inventarii fain. ii Thesaur. d. lib. r. qua ration. m. num 5. e , tibi tamen statiI refert Themiarus, in alia caussa, cum o tantum leatea v chae subscrpsissent, qMi in recognitione d Aonebant de Meritate crediti, e de ιμμOre, creditorem chirograρharitim maelatum fuit,e; eo fundamento, quod tres teιιυ nequisiti in iacta leg. Srepturas ii . cod. hoc tit, sint tantum qu au 1 Olemnitatem , ut Προcha faciat faem , non quoad Probati

ia, Thesauri d. num. 5. in sua. S. I 586. Si instrumentum hab at relationem ad apocham, atque confirmel creditum, quod in apocha continetur, censui Thesaurus , creditorem , qui hisce apochis nititur . priorem esse eo, qui solas apochas a duobus teStibus subscriptas pro se habet, licet prior hietompore sit ti); et merito; quia apochae vires capiunt ab instrumento, quemadmodum codicilli, hi privatae scripturae testatoris a testamento a : adeoque deest fraudis, et simulationis suspicio, quae legi f3ὶ caussam praebuit. ii Thesaur. dict. lib. t. quorat. 89. num. 7. at V. suma I. rv9. ad i6l. 33 D. I. Scriρturas G. cor hoc tit. S. I 587. Cum lex, quae tres testes desiderat tu privata scriptura, ad praelationem hypotherariis creditoribus ex caussa temporis tribuendam ii , nitatur perieulo fraudis diei repraesentatae, seu antiquius appositae in dispendium creditoris tempore prioris i S. I 58i. , sponte sequitur, testeF, qua apochae subscripserunt, vel qui scripturam, cum testes subscripti mortui sunt, vel absentes, recognoscunt , demnere debere de tempore, ut sciri possit, quis ex creditoribus prior , aut posterior sit sa): sed satis videntur

deposuisse de tempore , Si testentur, Vera esse ea omnia, quae in apocha continentur 3ὶ: in toto et pars continetur. tiὶ D. I. Scriρturas G. cod. hoc tit. sa Thesauri d. lib. a. quaeat. 89. num. 8.

3, Thesaur. d. num. 8. S. i588. Probatae opinionis testes numero tres ab Imperatore desiderantur, ut scripturae privatae fides adhibeatur; quoad praelationem actionis hypothecariae si): non tamen, qui a nititur, Probare tenetur , testes tales esse : praesertim si testes notorie probi sint: nisi sorte pars adversa, seu alter creditor, de cujus obligatione, elotypotheca per Pu-hlicum instrumonium constat, quidquam adversus testes objiciat sa); unusquisque enim bonus in dubio praesumitur 3 : quamquam praesumptio haec non susscit, si ab a vorsario illius veritas negetur, cum agitur de qualitate a Iegibus expressim requisita 43. D. l. Scriρturas M. cod. hoc tit.

obsereat. 5 I. num. I.

403쪽

Qui potiores habeantur in Pignore ex mi regio te oris.

Caeterum scriptura Privata plane non probat, nisi constet da manu, et subseri- i, : ptione testium, vel per recognitionem, Vel per comparationem litterarum: atque testes iii. debent in recognitione deponere se recognoscere suas subscriptiones, deiatoris, et cini L ε aliorum testium: nec non testari, se Praesentes suisse, quando debitor subscripsit si ; alioquin de scripturae veritate plene constare non Potest, quemadmodum requirit Imperator, ut praelatio hypothecae competat saὶr sicut lex non confidit de uno seribente , ita nec de uno approbante. ιν Abinccles. d. stari. a. obsereat. 5 . num. 4. αὶ D. ι Scripturas ii . cod. hoc tit

Non tamen necesso est, scite subjicit Ah-Εcclesia , ut testes deponant de voritate eorum, quae in privata scriptura enarrantur iὶ: aliud quippe est deponere, scripturam eo modo, forma, loco, et tempore consectam fuisse ; aliud testari vera esse, quae in eadem scriptura continentur: puta tot aureos mutuo vere datos suisso Titio sub obligatione honorum suorum a . si AMMeses. ibid. num. 5.sαὶ AMEccles. d. num. IS. S. I 59 I. Si testes de veritata rerum in apocha contentarum deponant, duos susscere passim tenent pragmatici si in; quia hypotheca scripturam non requirit, scd solo consensu contrahitur ia : atque ideo consueto duorum testium numero Probatur, etiam sin seriptura. Quinimmo hodie magis placet benignor sententia, qua receptum, ut duo testes sufficiant, licet tantum deponant de verit at diei adscriptae, seu, ut aiunt, datae 3 .si, AMEcctis. dicti Observat. 5 l. num. 5.

S. 3592. Ita autem uecessaria est recognitio subseriptionum a testibus facienda , si strictumius inspiciamus, ut non sussciat ad praelationem creditoris chirographarii, si duo tantum testes, tertio defuncto, recognoscant si : nisi sorte alii testes interfuerint, cum apocha conficiebatur, licet non subscripserint ta , dummodo deponant, se vidisse apocham scribi, et subscribi s3ὶ: atque etiam potest haec duorum testium depositio firmari per comparationem litterarum s4ὶ, vel testes habentes notam, ut aiunt, manum: dummodo duo testes supersint; alioquin, si unus tantum supcrsit testis, non prodesse alios testes de nota manu ad Praelationem , etiamsi mille essent, M. natus censuit 5 . si AMEccles. dira obsereat. 5 l. num. 8.

3, Abinoeses. dira obsereat. 5 l. num. D. 4ὶ D. N ess 73. cap. a. in sin. , AMEccles. ibid. num. Io.ssi ANEccles. ibid. num. I l. I. 3593. Ex his facile solvi potest quaestio, an lex do necessitate trium testium in scripturn Privata ad vim praelationis liὶ per aequipollens suppleri possit; cum enim tuta sit adtollendam fraudis suspicionem i S. 158 i. , hae sublata aliis certis probationibus, cessat

illius dispositio ia : etiamsi nulli testes adhibili fuerint 3ὶ; quod tamen pendet a Prudentis judicis arbitrio, singulis attente pensatis ): puta si apocha in judicio ndebitore recognita fuerit; quo casu censuit Senatus, a die recognitionis creditori chirographario odio posterioris instrumento muniti praelationem competere 5ὶ: vel si ii strumento fiat illius privatao scripturae mentio tu i Sm.

404쪽

habens voctam eum clausula constituti, sed a solo debitore scriρtam, α ιυbισφtam inter solas chirograρharios recensendus traditur. 5ὶ Abinocles. ibid. niam. 13.

Sed quid, si concurrant duo creditores. quorum neuter publicum instrumentum pro se habeat. sed uterque nitatur privata scripturaὶ Praeserendus est ille in pignore, qui graviores sui crediti probationes edit: puta si duo testes ex una paris de forma, loco, et tempore scripturae, ex alia unus tantum ex duobus testibus superstes sit, licet alii de nota debitoris manu, et defuncti testis deponant: vel uni chirographo tres subscripserint testes, alteri duo si): sortior probatio infirmiori praevalet lain.

Ηine sequitur, ex duobus creditoribus ejusdem diei, quorum unus scripturam trium testin m scriptione munitam habeat, alter duorum, priorem praeserri si, Sed de hac re satis, caetera: quae ad scripturas privatas pertinent, de fide instrumentorum agentes pertractabimus: Prosequimur, quae ad hypothecariorum creditorum praelationem pertinent. Posterior quoque creditor Praesertur priori , si debitum posterioris ceditum, atque, ut aiunt, liquidum sit, prioris vero illiquidum , atque per hujus moram factum sit, quominus de eo cognosci Potuerit aὶ; nec enim imputari potest creditori posteriori, cur priori debitum non osserat, cum nesciat, quid debeatur 3, iij D. L. Scripturas it. cod. hoc tit, Pratia. Legat stare. r. 1 m. I. ρV. II6. S. 79., AMEccles. d. obsere. 5 I. rium. ut .sαὶ Fab. cod. hoc ire qui ροtior. in ρign. lib. 8. UL 8. des n. ia. niam. 5., et ιeqq. in c P.

S. l 596. Haec ita. nisi ereditor primus possideat: quod si in pignoris possessione jam positus sit, sive Per traditionem, Sive Per Clausulam constituti, aequum non est, ait Fahor, ut propter solius debiti incertitudinem creditori quaesita possessio auferatur: proinde creditor posterior mittetur quidem in possessionem pignoris: ea tamen lege, ut imprimis satisdet creditori anteriori; praesinito etiam brevi tempore, intra quod primus de iure suo docere teneatur lix si in Fab. cod. hoe tit lib. 8. tu. 8. dict. desiniti I a. num. 8., et seqq. in c P. S. 3597 Νemitii profecto dubium, quominus idem creditor prior, et posterior esse possit pro diversitate debitorum, quorum unum altero prius sit: quo casu creditor retinere non pol est pignus pro secundo debito in odium alterius creditoris, cui prius res eadem literit obligata si . Quod enim dicitur, etiam ob chirographariam pecuniam pignus retineri posse la , verum est odio debitoris, non alterius creditoris, qui prior in pignore sit 3 : nisi sorte pecunia chirographaria iam tunc debita esset, cum posterior contraxit: quo casu jus retinendi Pignoris creditori quaesitum auferri non posset . ii L. Creditor ia. I. Si idem 3., I. Quaerebatur ao. o. hoc tu, Fab. cor hoc tit. lib. 8. tit. 8. desinit. 8. in princiρ.sαὶ L. tinici cod. etiam ob chirograPhar. Pecun. 8. 27. 3ὶ L. Si decreto a. , et Passim cod. hoc tit., Fab. d. desinit 8. num. I. in cOF.

405쪽

Qui Potiores habeantur in pignore eae priuilegis te oris. 4OS

Clansula constituti, si pragmaticis credimus, qua munitus sit posterior creditor, esseere potest, ut Potior sit, non quoad jus Pignoris, sed quoad jus possessionis; saltem iii ne ipsi auferri Possit ab anteriore possessio , nisi prius caetera debitoris bona excu serit si : verum, cum apud nos constituti clausula tacite subintelligatur in contracti----bus sαὶ, assertio haec locum habere non Polest. si Fab. cod. hoe titi lib. 8. tit 8. desis. I 3. Per tot.sαὶ Reg. Constitution. lib. 5. tu. t 6. I 8. S. L. PFaeibus admittendum, mi od tradit idem Faber, clausulam constituti appositam idem die de tacite subintellecta in in obligatione bonorum omnium praesentium, et suturorum, licet prosit etiam quoad bona sutura, non tamen ex ea creditorem anteriorem praeserri posteriori in bonis, quae communis debitor postea comparaverit ea Iege, ut ex eorum pretio creditori posteriori satisfieret iij; etenim non aliter videri potest acquisitum debitori dominium, quam sub onere dimittendi posteriorem creditorem saὶ: qui propterea tum quoad jus pignoria, tum quoad illius possessionem potior esse debet s3 . si Fab. cod. hoe et . qui potion in ρsn. lib. 8. tu. 8. defuit. a 8. in ρrinciρ.sαὶ L. Licet iisdem . cor hoc tu. 3ὶ Fab. d. de . 18. in m.

Eodem sundamento Placuit, eum, cui res vendita fuit sub pacto de retrovendendo, si deinceps emat hyperocham, seu quod Plus Valet landus sine clausula constituti, praeserendum esse illi, cui postea easem Lyper cha vendita fuit, etiam cum clausulaeonstituti lii; cum enim jam possideat, non indiget alia translatione possessionis, quam nee transferre potest venditor in alium . cum amplius non possideat αὶ.siὶ Fab. cod. hoc tu. qui potion in Pen. lib. 8. UL 8. desinit. 23. in princiρ. αὶ L. Quod meo i8. V. de acquirend. ρmaeasion. i. a.), Fab. d. desinit. 23. in p., et cod. eod. tu. definit. 6.

Profecto, si Maevius, simulato venditionis titulo, fundum Titio in antichresim dederit, deinde Sempronius eumdem sui dum a Maevio emat, non ideo Sempronius Titio praesertur, sive in dominio, sive in Possessione, nisi Titio solvat eam pecuniast quantitatem, quam Maevius, ad avocandam Pignoris possessionem, restituere debet si ;quia contractus hic per se non improbatur, si justum , Qt legitimum usurarum modum non excedat: quod si excedat, ad legitimum modum redigitur taxiiὶ Fab. eoa. hoc tu. qui Potion in Pin. lib. 8. tu. 8. de . a 5. in mi m.

Quod si Titius neget, simulationem ullam intervenisse, de eo prius cognoscendum, et Pronunciandum est, quam pecunia osseratur luendi pignoris caussa si ; nec enimvero emptori offerri potest: atque, pendente simulationis quaestione, pro instrumento Potius praesumendum est sal. iὶ Fab. cod. hoc tis. lib. 8. tit. 8. d. de . a 5. niam. 4. in corP.

Postremo aliquando contingit, ut creditor tempore posterior priori anteferatur, si succedat in alterius locum, qui praelatiouis iuro gaudeat; sed, cum quaestio haec maximi momenti sit, nec non specialibus involuta dissicultatibus, seorsim de ea agere opportunum ducimus, prout in codice Iustinianeo factum esti

406쪽

APPEN nix LDe praelatione creditorum, qui in mi iam locum succedunt. Instit. lib. 3. GL i5. De obligationibus, quae re contrahunLDigest. lib. ao. 6L 4. Quι Potior in pigri. etc., vel 9ρω c. habeant. , et de his, qui in priori creditor. lac. succedunt. Cod. lib. 8. tit. is. De his, qui in Pri . creditor lac. succedunt.

x sterior creditor hy othecarius in Wioris locum succedit, debitum priori so Mendo, via ossereri . S. I 6o4, et 16O . Neque comentio, neque crasto actioniam necessaria est, ut creditor, qui Wiori soluit, in ejus locum succedati S. I 6 . Quid si ρecunia tertii creditoris ρeruenerit ad eum, qui rem priori creditori oblia fam ρotuerat anterioris Pignoris jure retinere Z S. I 6o7., et I 6M. Creditores chirographarii ρosteriores ρrioribus soloentes in eorum jura personalia succedunt. I. IGN. Sed jura realia non consequuntur, nisi cessa sint, Dei ita conrenerit inter creditorem soloenum , et debitorem, oel judicis auctoritata iis cauliam sit. S. Isio. Creditor anterior non tenetur chirograPhario creditori jura sua cedere, nisi restitio ab ipso siae. Quid de extraneo solaerite ' S. I 6il. ρtor soloens ρriori creditori sine conventione, Mel cessione in ejus locum non sti edit. S. 16 2. Quid si emptor conuenerit, ut melium rei e tae impendatur in reficiendam domum uenatioris p S. 16 3, et i sit . Creditor chirograρharius, Des extraneus, qui priori cretatori soluerit, in ponessione retinetur, nisi msi esseratur, quod solost S. 16 i5. Quisquis ex nummis suis, debitore consentiente, creditori sol it, in ejus jura a d nos succedit absque conνentione, Mes cessione. I. Gi6. An successio haec noceat, Del ρrosit sidemssoribus, et correis debitoris p I. 16ι7. Soluens solitis debitoris siuem secutus praesumitur, nisi in Vocta liberationis e pressum sit, 4olutionem ex illius ρecunia factum Disse. S. 1618. Cur de iure creduorum in concursu seorsim dicendum sup S. I 619. S. Isiolostremus modus, quo creditor posterior alteri praesertur, tunc obtinet. cum P sterior occupat Ioeum prioris : nempe fingendus est casus , quo tres sint creditores, Titius , Maevius , et Sempronius: si Titio succedat Sempronius, potior sit Maevio

ilicet Maevius prius hypotbecam acceperit , jure Titii, tempore prioris, quod in ipsum

transfertur. S. I 6o5.

Porro creditor posterior prioris locum oecupare potest debitam priori pecuniam solvendo tiὶ: vel, si pecuniam accipere recuset, eam deponendo, et obsignando; cum depositio, et obsignatio pecuniae legitime lacta solutionis vim habeat sa): potest autem secundus creditor priori solvere, vel osserre, etiamsi invitus ille sit R; inutio et debitore invito solveus in prioris creditoris iura succedit i x ij L. Secundus creditor. II. cod. de Pignorib. 8. I , l. i. cod. qui Posior.

407쪽

De Praelatione redditorum, qui in Ariorum laetim luccedunt. 4o saὶ D. I. i. in I . cod. qui Potion, L Obsigatione 9. codic. de solationib. s 8. 43. 3ὶ L. Potior est ti. I tile. o. hoc tu. 4ὶ L Creditor i a. S. Sciendum 6. V. hoc tit.

Igitur creditor, qui priori creditori solvat nec enim sufficit pecuniam posterioris creditoris ad priorem pervenisse, sed requiritur, ut vel Per se , Vel Per debitorem Ox voluntate solventis pervenerit si ), in ejus locum, jura, et Privilegia succedit, quin necessaria sit ulla specialis conventio , aut actionum cessio saὶ: atque ideo praesertur secundo creditori 3ὶ : quod constitutum favore creditoris Posterioris . qui alioquin, quod sibi debitum est, vix consequi posset, cum non deceat pignus ab eo distrahi tu dispendium prioris creditoris: nisi priori creditori debita quantitas soluta fuerit i4ὶ siὶ Fab. cod. hoc tit. lib. 8. tu. 9. desinit. 3. in Pri s.fαὶ Fab. cod. hoc tae desinit. a. num. 3. in cor .s3, L. Claudius 16. Dersio. Plane cum tertius o. hoc tu. , Fab. d. de it. a. num. 4. in cor .

S. I 6ο7. Idem dicendum, si pecunia tertii creditoris pervenerit ad eum, qui rem priori creditori obligatam potuerat anti rioris pignoris jure retinere : puta Si Sempronius rem pignoratam Titio v ndiderit, atque Titius deinceps cum primo creditore contraxerit, eique rem illam obligaverit, priusquam Sempronio pretium solveret. Sempronio uti tu competit jus retentionis, pignoris loco, donec protium consecutus sit si): proinde, si tertius creditor Sempronio solverit, in locum primi creditoris succedere debet la . si L. Iulianus 1 o. S. OPerri 8. V do actionib. en L is. i. 3sai L. Potior eat ii. I. uli., l. Creditor ra. S. Sciendum s. s. hoc tu. , Fab. cod. hoc tu. lib. 8. tit s. d. d sinit. a. num. 5. in Com. S. 16O8. Nec distinguendum putat Faber, utrum Titius ante, vel post emptionem cum primo creditore contraxerit, sive Sempronius primi creditoris jus sciverit , sive ignoraverits ini quia utroque casu Verum est, non prius translatam videri rei venditae proprieta-- tem, licet tradita sit, quam protium solutum, aut fides de pretio habita sit a : ademque prius obligari non potuit res adhuc aliena 3ὶ: haec autem ratio probare videtur, idem esse, si Titius ex sua pecunia, mandante Sempronio standum emerit, atque Sem pronius ante restitutam pecuniam eundem landum Maevio obligaverit, tum Cajo, quia itio pretium landi solverit s4x

S. 16o9. Pertinent haste ad creditores hypothecarios posteriores: quod si creditores chirographarii , vel extraneus quilibet priori creditori solverit, non idem omnino jus servatur: in personalibus quidem actionibus ereditores chirographarii posteriores, quorum pecunia ad priores, et privilegiarios pervenerit, in horum jus, et privilegium succedunt iij;licet pecunia in id a posteriore credita non sit, ut priori solvatur, dummodo incontinenti ad priorem pervenerit, etiam per interpositam debitoris Personam ia); quae enim incontinenti fiunt, inesse videntur i33: praeterquamquod, si ex intervallo solutio seret, sciri non Posset, utrum ex ea pecunia vere facta sit.

nai. i. 3.

408쪽

Sed quoad actionem hypothecariam neque creditores chirographarii , neque multo minus extranei in prioris creditoris iura succedunt, licet ipsorum pecunia ad creditorem priorem pervenerit, si ius Romanum inspiciamus, nisi cessio secuta sit, vel ita expresse convenerit inter creditorem solventem, et debitiorem ii : dummodo incontinenti facta sit conventio sa : aut nisi judicis auctoritate pignoris jus translutnm sit in eum, cujus pecunia creditor hypothecarius dimissus suit s3 . Νeque sola eonventio sunscit, sed praeterea requiritur, ut pecunia ad creditorem perveniat, sive ab alio hypothecario creditore, sive a chirographario , aut extraneo data sit 4 . si in L. i. cor hoc tu , t. Cetauor ia. S. A ZTtio 8. f. hoc tu. , Fab. cod. Me si . lib. 8. tu. 9. desinit. a. , et 5. in princi .

Quod operatur conventio inter debitorem, et creditorem chirographarium solventem, idem sueti eessio creditoris anterioris , quae omnino necessaria est, cum nulla intercessit conventio ii; atque incontinenti fieri debet ia , antequam creditor actiones amiserit 3ὶ: non tamen tenetur creditor actiones cedere, si per manus debitoris solutionem accipiat, licet creditor chirographarius sit is, ex cujus pecuuia solvitur: si autem extraneus ipse creditori solvat, cessionem ab eo iuvito extorquere non potest s4ὶ: vendum magis creditori est, qui de damno vitando certat, quam qxtraneo, qui de lucro captando cogitat. Plane cessio necessaria non est, cum inter solventem. et deis bitorem convenit, ut solvens in locum dimissi prioris creditoris succedat i5,

εὶ Fab. cod. hoc tit. lib. 8. sit. 9 desinit 6. in Wincm. αὶ Fab. d. desinit. 6. alleg. 2. 3ὶ L. Modestinus 76. N de solutionib. 46. 3. t in Argum. I. Num 5. cod. de solatiouo. 8. 43. ), Fab. d. desinit. 6. in sin. 5 b. eod. hoc tit. lib. 8. tit. 9. desinit. 8. in Princiρ.

Extraneo comparatur emptor, qui rem a debitore acquisierit: quare, licet solveritanteriori creditori, non ideo succedit in jus prioris creditoris, nisi conventio de pignore I. i6io. 3, vel actionum cessio I. praeced. incontinenti seeuta sit sit; neque nim emptor creditori similis est, cum emptor Pretium solvens id agat, ut so liberet,

non ut venditorem obliget: atque licet venditor de evictione erga emptorem teneatur, non ideo tamen emptor iure creditoris Censendus est, cuin uniuscujusque contractus initium , et caussa spectari debeat sa).

Qui tamen emit ab eo, quom sciebat habere pliares creditores hypothecarios , quo sibi caveret, convenit, ut laudi pretium impendatur in reficiendam domum venditoris; victo per creditorem interiorem lando vendito; atque, cum creditori plene non esset satisfactum, resectae quoque ex pretio fundi domus distractio peteretur, visum est

409쪽

De praelatione credisrtim, qui in Priorum locum ἔuccedunt. 4os Sabaudis Patribus, emptorem hunc, quia per evictionem laetus erat creditor, eodem lo.t. l. 3. jure censeri debere, quo si pecuniam ab initio credidisset in domus resectionem quia sibi diligenter ita prospexerit, perinde ac si ab initio credidisset in resectionem ist. domus sax cod l. 8 iὶ Fab. cod. hoc tu. lib. 8. M. 9. definit. 9. in princiρ. '

S. Isii 4. Atque hinc pronunciavit Senatus, emptorem hunc, pro ea pecuniae quantitate, quae in resectionem impensa suit, praeserendum esse anteriori creditori li); cui sane injuria non fit, eum emptoris pecunia salva creditori facta sit pignoris caussa ta): maxime quia expressim de Pignore convenerat; quamquam sine conventione pignoris, et Praelationis jus tacite competere videtur 3, iὶ Fab. cod. hoc tic lib. 8. M. 9. dice. desinu 9. num. 3. , et Seqq. in P.

S. 1615. Caeterum, otiamsi creditor chirographarius , vel extraneus absque conventione S. 16io. , Vel cessione S. 36ii. in ius creditoris anterioris pecunia sua dimissi non succedat, si tamen rem possideat, etiam solius clausulae constituti vi, potest per retentionem sibi consulere, atque doli exceptione uti tum adversus debitorem , tum contra creditorem, nisi osseratur, quod ex sua pecunia ad priorem creditorem

pervenit fi i ita enim suadet aequitas, licet obstarct videatur juris subtilitas: maximo quia retentio longe lacilius conceditur , quam actio sax iὶ L. Eum, qui i7. F. hoc tu, Fab. cod. hoc tit. lib. 8. M. 9. de it. 7. in ρrinciP. aὶ L. Per retentionem 4. eod. de usuri 4. 3 a.

I. lGι 6. Hisce Romani juris sanctionibus, et pragmaticorum sententiis sero consonat ius regium : quo cautum, ut quisquis ex nummis suis, consentiento debitore, creditori sol verit, in locum, et ius ejusdem creditoris succedat; licet specialis de hoc jure subingressus, vel subingressionis, ut alunt, conventio inita non sit, nec ulla intervenerit ex parte creditoris actionum cessio: nec ille, qui creditori anteriori solvit, constitutus sit in rerum Possessione si : sussicit ergo consensus debitoris citra conventionem, quae tamen jure Romano in creditoribus chirographariis , atque in sxtraneis desideraturi S. 36io. , nisi creditor expresse jura sua cesserit S. lGil. , vel solvens rem possideat i S. Praeced. si) Reg. Constre lib. 5. tu. r6. S. P.

S. I 6 17. Praeterea cavetur, ut successio haec, seu subingressio vim quoque habeat adversus fideiussores, et correos debitoris, nec non eorum favore, si sorte ipsi solverint; perinde ac si expressa jurium cessio facta suisset: dummodo non vergat in dispendium eiusdem

creditoris , idest non noeeat iuri Praelationis pro residua parte crediti, quae supersit solvenda ti, i in Reg. Constu lib. 5. M. i5. d. I. 7. in med.

Ergo, quicumque ex propriis nummis, consentiente debitore, solvit, iura creditoris acquirit; sicet neu conventio, nec cessio intervenerit i , i 6 ita j; sed praeter debitoris consensum alia praescribitur conditio, ut nempe in apocha liberationis, seu quitationiqui loquuntur pragmatici . exprimatur , solutionem ex solveutis pecunia fieri ; alioquin solvens censetur solius debitoris fidem sequi ti . si Reg. Constituti lib. S. M. ita d. S. I. in M. JUMSPa. m. IX. 5a

410쪽

i Regulae hactenus expositae de iure , vel praeIatione ereditorum , quibus hypothecatii. 4. iuris sanctione, vel contrahentium voluntate competit, etiam obtinent in discussionis ς' - instantia , seu concursus , ut aiunt, creditorum : cum tamen specialia quaedam sint, rasu sori inducta, seorsim, et summatim agere constituimus: ne aliquid deesse videatur, quod caussarum Patronis utilitatem vel levem inerre possiti Ap PENDI x II. De judicio concursus, oeia j re, et Praelatione creduorum in concura M. Insiit. lib. 3. tit is. De obligati . , quae re contrahunt.

SUMMARIA.

Iudicium concursus ex quinque diuersis caussis, seu in quinque casibus instituitur, imprimis facta a debitore cessione bonorum. S. 162D. Alier casus est, cum haeres haeredit atem adit i lorato benescio inoentarii. S. i6ai. Debitoris aliquando inti rest adoresus omnes creditores simiai se de dere, quam seorsim ad ersus singulos. S. I 622. Voluntate creditorum jacentis haereditatis, Mel debitoris absentis, aut latitantis concursus judicium institiai Potest. I. i 623. Muliere instante, tit dos in tuto collocetur, aliquando fit creduorum concum ias. S. ι6a4. Concursus judicio incoeyto debitor creditoribus Fonte a Dere nequit. S. I 625. Quae de concursus judicio, seu instantia discussionis e endere Praestet 8 S. isin. Iudex instantiae discussionis vud nos Plerumque est Senatus. S. I 627. In judicio concursus eligi debet curator bonorum , nec non Oeconomus, Seu administrator. S. I 628.

Quale sit curatoris ossicium p S. a G29. Cressitores omnes in Iudicio concursus cam deberit. S. I 63o. Quid si aliqtii ex creditoribus, oel jus habentibus in judicium veniam post praesinitiam ten us p S i 63i., et i 63 a. Iudicii concursus e ensae Primum locum obtinent. Quid in his contineatur Z I. 1633. E ensae Postremae infirmitatis, et funeris soloiantur Post iudicii sumptus p , i 634. Quid de i ensis praecedentium in mitarum p 1625. Quae desiderentur probationes, ut medici, chirurgi, et pharmacoρolae consequam ttir, quod sibi deberi allegant. S. i 636., et t637. Quis sit creditorum ondo Post e ensas ultimae infirmitatis, et stineris p I. 1638. Reditias censuum ultra quinque annos Praelationis jure aliquando non gaudent in concursus judicio. S. i 639. An creditor in Itindo censuali praelationis jure gatuleat 8 S. 164o. Census, instituto concursus judicio, in creditiam abeunt, nisi intalitii sint. I. i64r . Quid si fundias a debitore venditus cum pacto redimendi, Post institutum judicium concursus, alteri a Curatore Mendatur st , i 642. Mulieri in iudicio concursus bona adfia incantur ad largam aestimationem, si Miroverstes sit. Quid si decesserit Z S. i 643., et i 644. Fid jussor in concursu eodem jure tititur, ac creditor. S. i 6 5.

SEARCH

MENU NAVIGATION