장음표시 사용
11쪽
diuit; scarlorum audaeiam, & grassatorum exeursones, Ita eomprensit, vel potius ita oppressit, ut, quo quisque vellet,eo, sine ullo metu, commearet. His artibus facile allecutus est,ut Farnesius ipse,Romae, ubi grauissimis negotijs impeditus, toto sere anni tempore, detineri
cogebatur, omni cura Ieuatus, conquiesceret a vi unus Protegatus de suam, & Legati personam egregia cum dignitate tueretur 3 ut nemo , qui cum sene Farnesio Iuuenem Cel sum,cum Cardinali Canonicum, cum Uicecancellario Protonotarium, cum amplissim Principis se tuna mcdiocrem ciuis Romani conditionem coniunctam videret, dicere iure pollat;pdndera diuersa in uno sacco esse inclusa:quod veterimi ib; ευ' vel satur . QVid interea Viterbienses t Illi quidem Horatii pru
' dentiam, expeditamque ad omnia consilia mentem admirabantur; integritatem, innocentiam, iustitiam utraq. manu ad astra efferebant, optata tranquillitate,honesto otio, rerum omnium,ubertate perfrue tes. Desiderari videbatur occasio. qua tantarum virtutum spledor.
e. erisum di & gloria, intra unius regionis angustias inclusa,foras tandem aliquanIapponensiu do prorumperet; oblata mirabiliter est. Peruerant enim prope Viaxe tos Re ter bium, primum, quaex Etru tria adiri Roma solet, Ponti sciae di-
tuu Ehε, is xt ni , oppidum, regii sanguinis Iuvenes, Regum lapponensium, &iis; Ales.' , Goensum Legati,ut Pontificis Maximi pedes oscularentur,eaque r
prudentissi Uerent: a,& Obsequio, receptam a se, & a quibus mittebantur, chriame uastauit stianc fidei veritatem testarentur. Eos Horatius,eorumque totum dedoctum,& religiosum, & nobilem comitatum,qua apparatus elegantia Viterbium introduxit lQua liberalitate, pro suarum copiarum ratione semper beneficus , excepit i Quibus ossciis coluit Qua c . mirato. quo verbo ra)m Iepore, quam eruditis salibus hospites ipsos ,ἐe via fessos, ad hilaritatem inui tau it Qua obseruantia eorundem voluntates .ac studia sibi devinxit l, Et haee omnia tam sine fastu, iam sne iactantia , tam sine ulla hominis negotios concursatione , tanta cum omnium gratia, ut ad opinionem, quam externi homines de Romanorum humanitate, lautitia, splendore, atque holpitalitate, habebam, omnino confirmandam, graue momentum attulerit consuetudo & congressus Horatij, & eius virtutibus illoru Principum adue tus, & hospitiu testes obtulerit, quoru linguis,& sermonibus ad ulti- . Reuertit Do mas Solis orientis oras, partesq; terrarum perserrentur. Sed nimisHφῆς diu abest a patria Horatius . nimis diu apud alienos moratur; ferre illius desiderium non fratres, no propinqui,no amici possunt.Redeat iam Roma; repetat domum; reserat se ad suos; restituat virtutes suas sene. tu isei ornatim lino Canonicorum Collegio; detur ,ut inquit ille, aliquando ea. fur. Otium, quiesque fesso: respiret a curarum mole, emergat a fluctibus negotiorum. Factum est satis ponti sciae voluntati, satis utilitati Pr iuinciae, satis hominu exspectationi. Decedens ergo de Prouincia,qua toto sui muneris tempore pacata, concordem, florentem pristiterat,
disceliu macistam.& maximi plenam desderii relinquebat,Romam,aa
12쪽
Canonieatum reuertit,tam facile prIuail sumpto habῖtu,quam libenter ex merat Protegati. Vt eum multi nequaquam eundem esse cre-m l .derent,quem paulo ante uiderant diligentem,solicitum, uigilantem, 'l' acrem in rebus agendis, in omnes partes intentum, controuersias a artitudo dirimentem, hos praemiis, illos supplicijs assicientem,& iusti,uerique Legati imperium,& uim aequabiliter exercentem.Elt hoc pene insitu, Humamin .& in generatum,ut,qui publicam aliquando personam gesserit, e ingeni ἀ Parime illam deponat,quod grauibus negotijs inter esse, imperare cete-i 'ris, officiose salutari. & coli, ac, uelut oraculum quoddam , ab omnia . bus exaudiri, habeat quidem si sapientem audias inultum molestiae, laboris , periculi, sed quae omnia sui ambitiosus disputat splendor dignitatis, celebritas populi, multus, magnusque comitatus, peril lustris rerum species, & ipsa dominandi dulcitudo obruat, & extinguat. Habet,ut auarus iudieat, unde patrimonium augeat;unde praedia emat; unde luculentissime aedificet; unde suos ditet ι & illicita sperare audeat , insperata consecutus. Quod si ad ea, quae reliquit, descendere cogatur, retinet tamen depositae personae auctoritatem de voce.& incessu,& aditus dissicultate , gerit semper, quos semel sumpserat, spiritus: ac nescio quod imperiosi hominis supercilium ostendit, nunquam status prioris oblitus. Sed tamen, ut digitorum contractio facilis, facilisque porrectio, propter molles commissuras , di artus . nullo in motu laborat , ita Horatius se, propter prudentia.& miram na turae aptitudinem iacillime uel ad publica negotia explicabat, vel ad otium, & quietcm colligebat: & sine ullo labore ad cuiusuis personae decorum componebat. Non licuit tamen illi neque enim eius virtutes, quae multos iam Ecclesiae Catholicae fructus attulerant,& multo plures promittebant, decere videbatur illa priuata vita, otiosa, ipsi soli fructuosa. quamuis honestissima , diutius frui. Etenim Sixtus Vi. Pontis Maximus Melphiensem Episcopum crea- Ceeatuenit, non ambientem,vel potius nihil tale suspicantem, ut qui, cum ita Mel=hienssa dolescens, iuuenis'. vixisset, ut latere nulla ratione posset, se tamen Episcopu iam virum, facta, non tanta ad starem annorum,quanta ad vitam virtutum,accessione,ab aliis ignorari, suamq. famam no dum earum aediu, in quibus habitabat, limen egressam putaret. Tam demisse de se, tam humiliter de suis virtutibus, tam angiaste de meritis in Rempub. sentiebat f Nec tamen ausus est, cu initio dubitasset, munus illud recusare,ne diuini uoluntati.quam semper respexerat, repugnare, aut publicae utilitati priuatas rationes suas anteponere, aut laboranti Ecclesis. ii quid opis asscrre posset, subuenire nolle uiderer ur. Eum ergo iam sic ris initiatum, Euangelista Cardinalis Pallotus, insde di m Mat- saeris itinM-staei, & quod eius tunc dies sestus toto orbe Christiano ageretur , xu , 'ci quod illius templi titulum amplissimus Cardinalis, praeserr/t,con - H' - secrauit. Ibi primum Horatius Celsus, Melphiensis Episcopus, in magno hominum honestissimorum cocursu, praesentibus e Ode Euan . . . .
13쪽
tu, tituli s .'lu t ris victima, Agnus, inquam, caelestis, qui genus humanum Om, August. Car nibus sceleribus, suo sanguine expiauit, diuinumque numen a seu dinales, ritate ad misericordiam flexit. immolatur. Nihil omnium rerumtyς erat Horatio potius,quam ut se statim ad suum Episcopatum conserti.ν, istae' i ςt, se O que Melphienses inuiseret, a quibus litteris, nuntiis,& precia Hoe. ibus alsiduis, ut venire matur iret,urgeb: tur. Moritur interea Sixtus V. Eum yrbanus V II. duodecimo Pontiscatus die, nondum cor natus, sequitiar: eligitur tandem Gregorius XIV. Horatius hac tanii, vii. hi fix/ x-m in spζctat , tam repentina rerum commutatione, nihil muta-- Gregori' xu FVnum agebat, ut se quam primum ad iter pararet, cum iam d xlii I. mesticam supellectilem praemisisset. Noverat, nota crat vir pruden
tissimus, gregi, s licuimodi si,diuturnam pastoris absentiam semperfuisse perniciosam, idque vel unius Mosis exemplo confirmari posse
absenti, p. dic*bat. Qua in iis enim Sanctissimus vir iustissimis de caussis abesset, foris, gregi tamen,cuius prauentia se populus ille male sanus ab impuritate absti- perniciosa. nc bat,& superstitione, eius discessu, voluntati suae, naturaeq. modis omnibus improbae, relictus, nefarium illud, ct impium facinus sceleris , perii diae q. commi sit. Nulla itaque res eum detinere potuisset, nec,
. ut profectionem in aliud tempus disserret,impetrasset, nisi Gregorius ah Ii . . a X i H I qum pono Rb itinere reuocasset, seque cum Franeisco Sfortia, pio L.h, , , C rdinali Cl rissim O,S:. nobilissimo, qui Flaminiae Legatus praeerat,
eum esset Le coniungere iussisset. Paruit subito, eoque relictis rebus omnibus, ratus Card. contendit, quo vel christiana charitas vocaret; vel maior R eipub.n : cessitas impelleret; vel optimi Pontificis auctoritas mitteret. Nimiathhd, pisti VP quod Diuus Bernardus significabat, eum a viris
seli, mandi r fligiosis caecam Obedientiam requirebat: ne superiorum consiliaci tis Horatij rios iis conquir ni ; ne conliliorum euentum cogitatione praecipere lisemi conentiir; ne locorum interualla praenoscere velint; ne itineris rati A nes a sui .alienas accusent; sed protinus, quod habent in mandatis , e sequantur. Neque enim rem differre, ac procrastinare solet verus obediens; sed statim prςbet aures attentas voci imperantis; manus labori admouet; pedes itineri parat 3 nec exquirit,cur, aut quale sit,
tur ἡ ,es imp 'nix; x, hoc solo contentus, quod imponitur; recte ne, an
.i voluii bea lacus,qui imposuit, ipse viderit.:Verum Horatius, cuius mens se tus B. sed mu per erat erecta ad audiendam illam vocem,quae est Spiritus Sancti lont m Obςd ς' ge, lateque resonans instrumentum, animus alacer, & expeditus ad p parendum illi, cuius voluntatem cum diuina congruentem credebat, Legail, & α Carcam, Δ mutam obedientiam praestitit. Accepit eum benigissime, Protegati eo de honorificetissime Legatus maximi animi,& veterum heroum,o- 'n 3 in re ni laudum genere , simillimus, Cardinalis S sortia; sensitque tota illa. Eii. νοῦ Proui 'si', δxque percepit incredibilem utilitatem ex mirifica viriuuttiu iacta. que ad communem salutem, & decus,amoris conspiratione. Facile si quidem
14쪽
quidem Ham inueneriant, qua regionem illam, Iat θλλ' raptasti& caedibus infestam, pristinae tranquillitati restituerent; famem, quae totam Italiam atrocissime inuaserat, aduecta, unde licuit, annona,de- pellerent; obsessores viarum, agrorum depopulatores, & saeuos honiacidas, quorum animi,& audaciae impunitate, de miserrima illa rerum perturbatione, maxime creverant, acriter insectati, ἡ tota Flaminia, 'cum summa populorum laetitia, de gratulatione, & immortali virilis. que gloria,penitus exterminarent. Etenim cum Legatus excellentri ac vere generosam animi vim, & ardentem iuuandae Reipub. cupidiatatem, Protegatus consilium, industriam, experientiam, & usum in 'unum contulissent . facile opus illud & magnum. & arduum consec runt . Neque hie eorum admirabilis,& ignaui otij ignara,& insolens, virtus constitisset , sed, nacta campum, magnitudini suae parem, logius progressa,quid ille consensus, dc conspiratio in Repub. benegerenda posset,quid ad bonorum praesidium, terrorem improborum, pacem ,& concordiam Prouincie valeret, orbi terrarum ostendisset,hisi illam intempestiua, & importuna Protegati mors repente diremisset.Siqui' Ino,inii, dem morbus, initio, ut videbatur, contemnendus, sic illius vires ami- H oratii vi xit,ut homo. validus,egregia corporis sirmitate, aetate florenti, ingu- ιε. lari temperantia, sustinere illum diutius non potuerit. O imbecillitatem humanae naturae luel potius, a r semima morbi vim,quae viro , immortalitate dignissimo , in magna longiis ae vita spe immaturum interitum, nobis in summa ex spcctatione mirabilium actionum grauissimum dolorem attulerit s tquidem, viri ist litissimi, diu, aemultum vobis dolendu', vers3 ndumque ita maerore, de lacrimis putarem, nisi uno ramo e vestra arbore Moro, aqua Celsiana familia & Μφm It η' insigne,&, si materna lingua proseratur, nomen accepit, nis,inquam, V ista ' 'evno abscisso ramo, multos adhus,vos, nimirum,mortui Horatij fratres bine, &n superesse recordarer,qui vi si is virtutibus illivi viIam, in terris acta, men, & in producatis; crebra usurpatione rerum, ab illo gestarum, illius nomen fs' ab interitu uindicetis, aut quando ille sibi immortale comparauit, ' ' η' tueamini, &conseruetis; illius lumen, sensim , ut sunt res humanae. intermoriens,ex vestro lumine scitis, quid uelim dicere accendatis. Sic maximum damnum, quod familia uestra unius Horatii amissione fecit, suis ipsa bonis,& mira foecunditate, qua tot Celsos,tam praestantes, tam similes fraternae probitatis, tam utiles Reipub. Christianae. genuit, pro arbitratu suo resarciet, & mortui iacturam aequo animo seret, uiuorum praesentia,conspectuque recreata . Neque ego unquam te, Horatii Celse,parum vixisse dicam, qui nouerim uitam, non qua n. Qui eum virtam, sed qualem considerandam esse, unumque diem, ex praecepto di- Myς uinae legis actum, anteponendum aliorum uitae, ad plurimos annos ς' μ μ ημ' perductae. Quod si non quantum quisque uixerit, sed quantum uia Diuuetiens, communi uitae prosuerit, ponderandum est,quos Nestores, de Tithonos,& si qui fuerunt alii, quos uitae longitudo celebres fecit,ac
15쪽
notos, non sirperauisti. Quanquam isti, ut verum fatear, nec dissile- . tur quisquam,parum,aut certi nunquam vixerunt ; s male. turpiter- . - . yi'ς unx- T ndinenim vivimus, quandiu Pruimus bene. Ae bui i , , uim/xi vi δ potissimum dςbet ex bonitate morum, praestantia virtutis,imum isti tum, si rixate Dominis, recte factorum gloria,ex voce consentu,testimetur . . monio prudentium hominum. Haec cui contingunt, ei aeternitatem,ia & immortalitatem donare existimantur,etiam si illum, in ipsius uite, . - . apparatu,uita deseruerit. His te bonis & amicorum admiratione, & pinimicorum , qui notae, spectataeque uirtuti nunquam defuerunt uoluntarii,consessione floruille, testis est Academia Perusina. testis ubterbiensis ciuitas, testis Flaminia, testis. instar Orbis terrarum,Roma,totaque Italia , testes terrarum ultimae regiones. Testatur idipsum caelum,quando te, in ista aetate, quasi diutius tuis uirtutibus carere noluerit,ad se.ad Beatorum sedes animorum, ad societatem Alexandri Farnehj,ad conspectum diuinae maiestatis. ad quam fruendam inuitabat saepe, & allectabat, ut optamus, & speramus, euocauit. '
nonnulli. rerumq. muli arenti litii. sublatus edita. sustentabam.
milto s' . In gentil. h. substatus saeditas sibstentabaata fomessa