Denarius S. Petri, disputatione Historico-Theologica expositus, et, præside Johanne Fabricio, ss. theol. prof. publ. h.t. decano, censuræ atque ingeniis eruditorum ad 29. decembr. a.s. 1679. publice commissus ab Andrea Arnoldo, Norimbergensi, autore

11쪽

DENARI S

DISPUTATIONE

HISTORICO- THEOLOGICA

EXPOSITUS, PRAESIDE

IOHANNE FABRICIO,

CENSURAE TU UE INGENIISER DLORUM

AD XIX DECEMBR. A. S. M. DC. LXXIX. PUBLIcE COMMISSUS

ANDREA ARNOLDO,

NORIMBERGENS L

12쪽

MAECENATIBUS

SUIS

CONSECRA DICATQ;

13쪽

PRAESIDIS

Disputationi sit iis Autorem,

EPISTOLA.

ARNOLDE. Ita

te compello non quod mihi videris nullum merer ti- tutum, sed quia unica illa. V. Vox omnia, quae tibi lubetis meritoq; dare possiem, encOmla complectitur. EVMonim te fecit non coecus aliquis assectus, sed singularis eruditionis, exima virtutis tuae

14쪽

amor atq; aestimatio. Notum es omnibus in hoc nostro Athenaeo viventibus, qVanta Ura, quanta industria, quanto ardore studia tr Aaveris. Nec vero praepostere ea aggressius es, aut temere, uti facere solent Icari quidam Theologici altum Divinae Sapientiae coelum petentes, anteqVam idoneas ad Volandum alas bonis necessariisq; Artibus ac Disciplinis a ceperinis sed ita , ut primum Literis elegantioribus, tum Philosophiae partibus, deniq; Scientiae rerum Divinarum te committeres. Nimirum propositum tibi fuit, morem gerere an aureoq; praecepto Cornelii Martina, magni

quondam dc Philologi, Philosophi, Theo Mal)s logi, quod ita habet ' Da operam Linguis,2 4,j si phia s soria, tam Sacra quam prophanae, si ea totum te studio Theologiaco in Volve. Eandem studioruna rationem tenuerunt, qui postea lacti sunt magna Ecclesiae lumina Patres incluti in Do flores incomps

labiles S. Hieronymus ' recenset,& hoc

itari. insigni ornat encomio Nescias, zid in inprimum admirari debeas, e ditionem seculi,

15쪽

aut mentiam Scripturarum. Sed qVemadmodum hi ipsi praeter secularem eruditionem, animum purum sanctum ad Theologiam

discendam attulere, rectissime credentes, cuentiam Sacram absque eo inane spectrum esse, aut potius foetidum cadaVer ita tu, O Optime , te ipsum semper exercuisti ad pietatem, probitatem, modestiam, temperantiam re liquas Theologiae alumnis necestarias Virtutes, de omnem operam dedisti, ut non minus bonus evaderes, Vana doctus. Atque sic omn1no decebat doctissimi , nec in Germania tantum , sed Belgio etiam, Anglia, Gallia . Ita lia celeberrimi Parentis filium, ilissimi meritissimiq; Ecclesiae Ministri, ζμα καρίτου, nepotem Macte hoc animo, ornatissime ARNOLDE, hac ad solidam eruditionem nec fucatam probitatem contentione. Egregium

utriusque illius specimen exhibet haec tua Dis sertatio , docto profectoin modest , atque adeo grata lectu futura Truditis induer sariis. DEVS ter Opt. Max tibi adsit porro ac studiis tuis, iter tuuia secundet ejusq;

16쪽

copiosissima usura, quum reversus olim fueris, sive Ecclesiam sive Academiam, aut utramq; , reddat ditiorem. E Museo a. d. XV Dccembr.

ex animo

Jo FABRICII S.

17쪽

L F. F. S.

SECTIO PRIOR.

Vbinitium coepti nostri cui DruM adesse cupimus.

venit in mentem ea res, quam Lapientissimus scri-uptor Thuan his lib. CVI. non sine quadam animadversione resert Tum titerat Mendora , Orator fis anicus meditatam orationem horastico appara- S upron ita et u inseptem tractatus es unicum co-ro rium btinctam in Prudentiores risu exceperunt, plures indigusti. Nemo vero quisquam nobiSid Vitio verterit, si nostio negotio intenti, membra articulatim dividamus, remotiores aliquanto a divino illo persuasionis genere , quando oranda caussa non est. Haec igitur stat sententia partiemur operam hanc bifariam, cujus prior lectio,historica maxim recensebit singula,quae ad Denarium S. Petri in Anglia attinent,additis statim iis,quae in Regnis terrisve aliis paria aut similia evenerunt : Porro accedent ca Lissae,propter quas Illustrissimi Principes lue iii obtulerunt se suaque Ecclesiae; de Petri Romano itinere cura nostra erit ultima Age,aggredimur bono omine, quod ratio postulat.

DE DENARII S, bc particulatim DE DENARIO

S PETRI IN ANGLIA. ab re fore arbitramur initio denariorum a ac rierarem recensere, ut omnia deinceps rectius sibi

conveniant.

Commodissime Varro lib.IV. de L. L. Denarii, quodae nos aeris lebant. Quantumvis enim denarius fuerit aliquando sexdecimassium , ut sestertius assium quatuor tamen a denus esse flexum noti male asseritur Testium plus abunde est. Fessus Dem asses, s Hi pondo libra esciebant denarium , ab hec ipso ictum Plinius Argentum simitum est A. V. D Lxxxv. alii ex Livio egunt CCcCI xxxiv. Budae tu de Asse cccc LXXIIx. se iacuit enarim pro decem libris aris,quinβr pro q in q),sesertius pro dupondi es simiς-

18쪽

s Plutarchus in vita Camilli άνον η το ἀργύροον , μδεκάχαλκον ουτως ἐκαλῶτο δηνάυον Fatentur Veteres omneS bi g torum quadrigatorumque nomen accepiste denarios a bigis cquadrigis, prima illa nota cum characterem imo Tacitus de MO-rib. et Germ. erratos his annumerat. Quaecula clue Vero dedenario dici possunt, comprehendisse videtur eruditi uimus Joh Gra- ius, Astronomiae Protessor Oxoniensis, libello plane do sto,& scri Dis pio Anglice .de quo illud Ciceronis dixeris est quidem non a

cβNU Ucinus, Verum aureolus, cujus tituluin nuncupavit Discursum de Pe-νθ' omu es Romano 3 Denario , duobus veluti principiis mens irarum NeF-ot ponderumque apud Ueteres. Sic se res habet; duplici,ait,ratione de De ratiuή narius, perinde ac drachma Graecorum, considerari potest; sive,ut est pondus, sive,ut nummus est Ponderis gravitas notanda pretium in civilibus ob ervari meretur. Audite, quae ad Rempublicam: Lib. s. pprime pertinent,ex Plinio' Posea Hannuato urgente, abio cap. 3. Nimo Dicratore, asses unciales actio placuit denarium XVI. --siou permutari, quinarium octonis, sestertium quaternis: Ita fiesp blica dimicum lucrata est. In hiarita ensipendio semper era 'rit prox assibus datus. - Mox sege Papinasemiunctases asse acri Livi Drusus in Tribunatu plebis octavam partem aeris argemo HL mi uit. Denario Consulares,praecipue Consulum post bellum Punicum II. Caesareos,ponderum illa principia, praeterire abet ne cessitas. Hoc addendum est, non minus numerum XVI. quam X. reperridari in quibusdam talibus nummis; sed intra hosterminOS continuisi se denarium non dubitant Eruditi, quando nec nummus CXtat in Contrarium, nec autoritas scriptoris prisci aliud suadet Dedrachma Attica, quae ejusdem pretii est cum denario , si Plinium Lib. 2I ' sequimur, argumenta petere non lice ut XII. asses denarii eVin-cἡ cas, quod singularis doctorinae, naisimique ingenii Vir, H Savilius subinem Taciti ostendit. Primis temporibus Germanici denarii pretium stetisse ad rationem denarii Romani, censet V.Cl. Paulus Hachen bergiuS,Germ. Mediar, Diiseri. X. De ludaeorum magistriSc onstat,eandem vocemia ipsos adhibuisses; sic Moses Gerundensis, an EXOdum Chaldaeus II Rcgg. s. Elias Levita in Thisbitri Voce

Rabb cum Graecis. Denarium confert cum Ia vel, I in Lexic.Tali Vor. Di muri. Buxtortius' quarta parte Sicli Sacri quae quidem moneta argenteaeli nam aurea, In Iara, aeque ac aureus Romanus XXV.

19쪽

ιυta varu rei. Nec aliter R.Salomon in Bava ama,cap. t V. ab init. 6c glosia in Cheri thuth cap. II. quam citat Lightibo ad Matth. XX, a. Arabe etiam argenteae monetae nomeno QNar imposuerunt, Salmasio de suris, Rapheleligio,in Lex Arab testibus, quae Rabbinis XIII nam vocatur,llectior. f. 9, 2. Han Cum lauda tu Gravius delinire vereatur, peritissimus talium rerum,merito si-lemus, eidem accedimus statuenti, non carere veri specie, Judκ- is scriptoribus Romanum denarium in animo fuisse. Tandem labantibus, aut collapsis ana Imperii rebus, denatius cum nomine corruptus est. Me ursius in Glossar Graecobarbaro- ερμον dixerum,aevo corruptiore, se generaliter, pro quavis ἰηνοινοι, biniones. ηνάυο .ssertium δηνανον λευκον , Urum . Praeclare ' caliger Vmmis temporibus denarii pro exigua stipeu stirpati sunt, ut hodiis tu Gala Imperator Aurelianin Phtίippeos mi nutuos quinquage S, cras denaxios centum Eos opsus in non os

sertiosas vocat.

a. f. Notior erit deuarius noster, cytisusu, pluribudnotatu vocabutis idem dec rantibu , nominibubi Lis, quibwqMem cum fecu legum Cumi autoritas. Sermone Anglico, Vetustate antiqui limo, appellaturiti orthpe-nibir, lege V. Eligari Regis apud ulielmum Lambardum in Archaeo nomia, siVe, de prisci, Anglorum Legibus; S cap. V. legit egis e)usdem,ex recensione JOh Bromioni j Heor peni, lai der martice Heri Hennm dixeris , denarius in domo Deu ab impositus. Concilium AEnha mense Generale A. C. M.t q. an. Ii '' Irora feoD, id est, censis Romae debitus comodius autem helocus nummu RomanuS, quod vox eoitus Romes h desit nee non sex X. Canuti Regii, Lambardi&Spei manni locis citatis, nisi quod Bro:ntonus cap. XII. Constitutionum illarum legat, Rom eth, tignificatu eodem; alibG Romesco , tributhim Romanum. S. Ed ardi R. MCoia sessoris lex XI. inscribitur e De Denario S. Petri quo An i goce icitur, Eoin cot. Sic priscus Spei manni codex: Hove leni constentaneus olim ali illando e arat US,C ἰm additiones iliae, quae in Lanabardo deprehenditiatur , nondum innotuerunt. Ranulphus

20쪽

Interpre ellii interpretesto,sive Libro de Significatione verborum, ter,or Eoo que scripsit Anglicet Lornescol co ovitur ex onae Scotiquo ke, contat-ixem est,ac tributum Romae debitum imi linter Pete enceis Dena- ning the Petri αα nomine lingua Saxonica exprimitur per Romeseob. Significa monumentum veteris linguae Gallicae, lex XIIX Gulielmi, primition V KQgis Antiorum, de denariis S. Petri seu Vectigali Romano ha-inorius bet,li Mnememt Pere, denarius S lyetri, quod praeter JO Sel lentam, Voce Ro- NOUS ad Ladmerum,servavit deditque Rogerus T-vSden,altera mesol. di ione Lambardi Henr de Gyghton', Canonicus L cestrem i Vocerae iis, i Eventibus Angliae denario nomen dat Denariati S. Petra.Rem terpeuce. Omnem brevi verbo complectitur Guil. Somnerias : Denariu S. Lib. a. 'tri Romescol,Romepens, Rome'oh, wh-pem. Et rursima: Eom cap. P , Comescol, Romescoth,vulgo Peter-peme. Dignin memoratui Di l . it, quod animadvertit Ant. Da linus Altesierra', vectigal Roma- ad His r. num,itI Rom scol posteriorem aetatem denarium S. Petri vocasse, A lsra n atque epistola Optimatrum Angliae ad Innocentium IV. POptor . Whm npotes immemor mater ira fingratitu inis, quam ei a Ῥerbo se Dri retro is temporibin Regnum Anglicanum impendat, concerimmo i R. o Go m a exaltationem se conservationem majorem μίsirinum δε- Voce Ru cens, O non modice stuctuosium, utper hoc inter ecclesiam ram,

pen re raum prMictum Dei dilectionis 'mius iniretur quod quidemi Di dra subisidium processu temporis B. Petri Denarius extiterit iacup

Coepit autem Oci Uentali ιm Saxonum Rege Ina autore

remfecit mel volphitus.

Monarcha Saxoniae nomen sibi vendicavit Ina, in charta illa, qua Heanio Abbati Abbendo nenni, terras suas restituit. Ytant aroumenta pietatis ipsius longe plurima in Monastico Anxl. Tom. I. cu-3u autor ex praefatione operis noscitur , Vir egregius , Rogerio Dotmorthius , Eboracens , qui vetust m. pietatis memorias, rumtibusu ormitantes, fuscitavit. Celeberrimam etiam In Regis eleemosynam ex Ranulpho Cestrens Lib. V. cap. XXIV. re sert