Q. Curtius Rufus ad codices parisinos recensitus cum varietate lectionum Supplementis Jo. Freinshemii et selectis Schmiederi variorumque commentariis quibus notas excursum mappasque et indices addidit N.E. Lemaire ... Volumen prior tertium et ultimum

발행: 1822년

분량: 515페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

184 EXCURSUS I

quando synaspismo opus est, hie est potissimum, qui in areium

eonstitutos ante se compellit, unde robur omne agmen nanci

scitur. N

Praetereo quae de levis armaturae et equitatus ordine memorat,

ut omnes exercitus motus et conversiones reseram.

a Caeterum elisis, est motus qui fit a viris singulis, eaque, quae in hastam dicitur, fit in dextrum latus, quippe ubi miles hastam tenet; quae vero in elypeum, si in sinistrum, tibi gestat elupeum. Ae siquidem simplex st elisis, vultus ronvertitur in latus; si

ver duplex, vultus militis convertitur ad tergum. Caeteriam haec species nunc metri Ie vocatur. Epistro e autem est, quum Vntagina totum nil parastatam simul et epistatam eondensatum vehit unius viri eorpus in hastam, vel elypeum inclinamus, stante i rhago velut centro, totoque agmine circumacto, et capiente locum anteriorem, conspectum vero ad dextram, manente quolibet epi- stata et paraAtata. Anastrophe autem est restitutio epistrophes ita I cum priorem. Perimas s autem appollatur motus agminis ex duabus epistrophis constans , ita ut priorem locum posteriore permutent. Perimasmus vero, ex tribus epistrophis constans, motus continuus totius agminis, ita ut si eommutatio fiat in hastam , aspectus vertatur in sinistram, si vero in elypeum, vertatur

in dextram. α Στοιχειν Seu versare dicitur, Dum recta serio incedunt eum Ioel ago et tirago, aequalia inter se spatia fier antes. Ζυγι , Aera

iugare, quum recto ordine incedit quilibet seeundum longitudinem ex iis, qui Anni in versu iugante. Iugant autem simul cum lochag Ioelingi omnes, eumque epistata eius Iochagorum aliorum opi- statae , et sic deinceps caeteri similiter. In rectam dare, est vivitum militum in priorem loeum vertere, ut si quis in hostes eonversus iubeatur inclinare in hastam, deinde dare se in Tectum , debebit is rursum eonvertere se in hostem.

α Eollamorum nutem species sunt duae, una per Versus, alia

per iuga; utraque iterum in tres species dixi ditur. Est enim unus exeligmus, qui Macedonicus, et alius, qui I aconicus, et alius, qui Creticus vocatur, quem ipsum Persieum et Chorium etiam invenio dielum. Macedonicus est, qui priorem phalangis locum transfert, verum frontem, quam habuit in anteriora, vertit in posteriora. Laconicus vero, qui posteriorem Ioeum capit, et similiter frontem, quam habuit in anteriora, vertit in posteriora. Creticu autem, qui et Persicus vocatur, eumdem quidem phalangis reli-

252쪽

ΑD LIBRUM III. 185

nere locum Leit agmen totum, singulos autem aranatos relinquere locuin suum, et capere alium, Ioebagum quidem uragi, uragum vero Iochagi, et pro fronte in anteriora, frontem in posteriora

vertere.

4 Eaeli mi autem per iuga sunt, quum quis ad sectioties statuere

vult cornua, ad cornua vero sectiones, et medium Phalangis omne confirmare, et similiter ad dextra ponere sinistra, et ad sinistra, dextra. Qui in partibus maioribus Leere ex eliginos timent, Propter hostium vicinitatem, et nihilominus mulare aciem debent, ii sacere eos possunt, per singula s3ntagmata. Exel mus qui sit per versus, Macedonicusque voeatur, sit, quum mutatur lochagus, quique S quuntur, ab hasta se vertentes. alii post alios colloeantur. Exelimus autem Laconteus vocatur, quando loel ago vertente se ab hasta versum totum in alium aequalem priori vertit locum, rarieri autem 1 quentes ordine post eum similiter statuuntur; vel, quando Hragus immutatur, ae qui post eum constitutus uragus, ab liosta praecedens ante eum collocatur, caeterique similiter alius ante alium statuitur, donec lochagus sat protostata. Choritis autem exeligmus sit, quum lochagus conversus in hastam procedit in versu, donee venerit ad locum urui; uragus autem, donee ad loelingi. Atque ita quidem sunt per versus; ad eumdem vero modum et per iuga quomodo sani non dissicile est intelligere.

u Dipliarias moram vero sive duplicationum geuera sunt duo, qua dam per juga, quaedam in latitudinem. Atque harum si nidem qua libet aut numero sunt, aut loe . Numero quidem , si pro mille viginti quatuor in longitudine sapiamus bis mille quadraginta oclo, euandemque locum phalanx tota relineat. Fit hoe autem inseriis in medio armatorum epistatis, qui sunt in latitudine , atque ita densatur frons phalangis. Quod si hos restituere volumus fgurae priori, em clamemus, qui in longi udine sunt inferri, moert mr in Ordinem. Sin vero duplicare locum etiam voluerimus longitudinis, ut, exempli gratia, stadiorum quinque aetem extendere in decem, ex latitudine insertos in longitudinem medium inter armatos intervallum iubebimus ad dextram explicari , reli itios vero e rumque dimidiam partem ad sinistram a versibus seeundis ad cornua incipientes, atque ita duplex obtinebit spatium universa acies. Quod si restituere hos volumus priori sormae, explieare eos, qui sunt ad cornua eollocati, iubebimus ad loca, quae prius habebant. Non autem penitus sunt conducibiles hi duplicationes , si hostes in propitiquo sunt, quod tumultus quamdam speciem in exercitu nostro pr.

253쪽

1 86 EXCURSUS I

tieant, exercitusque ipse in transmutatione minus cirdinate smiterque eoi Oeetur. Verum longe inelitis, extendere levis armaturiemilites atque equites, ut ex duplicatione, absque mutatione phalangis pedestris, terror hostibus injiciatur. Est autem duplicatio necessaria, quando circuire cupimus cortiu adversariorum, aut cavere, ne ipsi circumeant. 4 Latitudo autem duplicatur, si secundus versus primo adiungitur, ita ut secundi versus loehagus epistata sat lochagi in primo versu, epistata primi versus, epistatae secundi versus epistata. Ita namque qui primus erat versus secundi, secundus sat versus primi, secundus vero versus seeundi, qnarius primi versus. Atque sic deinceps sese habet versus omnis erga primum , quando secun dum latitudinem celeriter duplieandum. Ita namque et versus quartus tertium dilatat, si ei addatur, et in universum omnes Par , si imparibus inserantur. Nee vero, quomodo secundum latitudinem

locus duplicari debeat, intellectu est difficile, itemque quomodo

acies ex eo restituatur ad priorem formam. Pl ira quidem seu trans Persa phalanx, quae longitudinem Iatitudine multo habet maiorem; or hin vero, sive recta, quum fit processus in cornu; sic autem etiam latitudo major sit longitudine. In universum vero longum agmen dicitur, cuius longitudo maior est latitudine; rectum autem, cujus latitudo major longitudine. Lao vero seu Obliqua phalanx, quae cornu alterutrum, quodcumque visum suerit imperatori, hostibus habet proxime Obiectum, eoque solo pro liatur , atque alterum servat velut in subsidium. Parembolrim sive insertionem nominant, quum in spatiis quorumdam , qui priori positi sunt loco, intermediis, qui stant in

posteriori loco, colloeantur recta eum eis linea, ut sic impleatur spatium vacuum, ante in phalange relictum. Prostaris vero, quum ab utroque mero, vel tantum alterutro ad cornu ponitur globus, qui phalangis fronti recta linea respondeat. Entatis autem seu injunctionem voeant, quando leviter armatos in intervalla peditum inserunt, virum virci adiungentes. Potaain vero, seu subjunctionem, quando leviter armatos ad extremitates phalangis subiungit aliquis figura quasi inflexa. ti Concludamus pavea memorando quibus ducum et praesectorum

mandata noscantur.

ix Caeterum mandala brevia perspicuaque dari oportet. Fit hoe autem, quando, uti ahsque ambiguitate intelligere possint milites, operam damus. Ut si dicas, inclina, addasque in hastam estpeumve,

254쪽

AD LIBRUM III. 187

qui sueti sunt celeriter obtemperare mandatis, aliter aliterque id accipientes, diversimode saeient. Non igitur dicendum . inclinia in Rastram, vel incitan in obseeum, sed inverse, in hastiam inclina, in edipetim inclina. Sic enim universi idem intelligent efficientque.

Ad eumdem ergo modum neque immula, neque e lica dicendum , quum mandatum datur. Haec enim generis actionem innuentia audientes inducunt ad actiones alias alias sust, sed species praeponendae sunt generi, ut, ala hastam immiam. vel rad est eum.

Exinde quoque potius dicimus, Laconiciam explicia, aut Choriam, aut Mnc,onicam. si vero non praeponas qualem , et simpliciter dicas, ex lien, alii aliam explieati nem explicabunt . Nihil autem aeque utile in itineribus pugnisque ae silentium exorditus totius. Id quod et Homerus ostendit in poemate. Nam de

ῖν εμος φροις Vῆρυα At vero de Gripeis ait : o. δ' ἁ - λυῆφυπιν μου tae ἐι ιυMῶ μιρ-ῶουις αλιξέiat, αλληλοισιν. sic enim et duces celeriter imperia proponent, et proposita exercitus eele riter intelliget. Imperia vero ista sunt. - se, ala n n. Lian infe at a Phalange. Tace, et nitende jussis. Stiratim hastas, deorsum hastas. Drtigus Neratim corrigae. Serea inter Ilis. Ad hastam inclinia. Ad es eum inclina. Procede. Sic consiste. In rectum restitiae. Latitudinem dulica, restitiae. coniciam e licia, restitiae. In hastiam cono te, restitiae. Atque ista quidem, ceu in arte compendiosa, sufficere videntur, de veteribus Graecorum ac Macedonum aciebus ei, qiii ne harum quidem imperitus esse volet. υ

255쪽

EXCURSUS II

EXCURSUS II.

DE REBUS PERSARUM SACRIS.

Quuri graeci, tum romani seriptores religionem aliarum gentium e sua ipsorum superstitione fingere, diisque alienis eorum qnos ipsi e terent Domina induero solent. In primis vom hoc factum est, quotiescunque de Persarum religione loquuntur. Sic Herodotus, Xenophon, Plutarchias passim et Ctirlius III, 3, 9 seqq. multa salsa sidoque nostra prorsus indigna tradunt de cultu Persarum Iovis, Solis atque Ignis. Si autem viris doctissimis, qui accuratius in illam rem inquisiverunt, eredere licet. quid do religione Pe Sarum veterum statuendum sit, optime discimus e Th. inde libro de religione veterum Persariam atque inprimis ex ipso persicae religi aliis sonte. Zoroastris placitis atque institutis , quae libro illo notissim continentur, qui inscribitur Zen Aoestra, et quem An quota dia Perron e Perside ipsa ad nos adductum primum in se monem haneo-gallicunt transtulit. Inde in germanam linguam studio I. F. Κleukeri versus, prodiit Rigae a 36-iI I, solumi-Nibus III, sorma 40. Idoin vir doctissimus alia duci volt. animadversionum adjecit, quae quadriennio post ibidem scirinaque ead medita sunt, quorumque in posteriore omnia , quae graeci utque latini scriptores de religione Persarum tradiderunt, summa cum

cura collecta atque inter se collata sunt. Praeter ea vero lectu quo

que dignissima sunt, quae super iisdem rebus disseruit c. Meiners vir ill . in Commentationum v l. I, p. 8 .... 99, nee non in NOVarum Commentationum tom. VIII, pag. I 45. ... 48. Secundum Zoroastris institutionem, unum Persae colehant Deum, mundi omni uinque rerum caussam, cui vero neque templa aut

aras ponebant, neque euius pictam fictamve imaginem sculptumque signum habebant. Quinimmo insaniae arguebant, qui Deum sormae hominis assimilarent, atque, si Ciceroni, II de Legg. sides hahenda est, ob eam maxime ea sam Graecorum templa inflammabant, quod hi parietibus deos includerent, quibus deberent omnia esse Pa-

256쪽

AD LIBRUM III. I 8 a

lentia ae libera, quorumque hic mundus set templum et domus Caelerum non varia esse, quae Curtitis h. l. de rebus Persarum sacris in agmine isto adhibitis tradit, e plurimorum scriptorum consensuliquet. In primis conserenda sunt quae Xenophon, Cyrop. VIII, 3, 6, do robus iisdem narrat : Mι τα δἰ τι tiro υς ἰξηγιτο αυ- λιυκεν χρυσα ζυγι, ἐ-μμενον , eιος ρον' mT. δἰ τοδι, 'Hλιευ αραα λtineον, και

εσχάραι μιναληι ανδρις ἐιποντa φέροντις. 'Eπὶ δἰ τουτοις ηδη αυτος aΕῖρος ἐφ' αλ .... Curtius a Xenophonte non divertit, nisi quod pro curru solis e iuviti hahet, et ignem sacrum ante currum ponit, qui apud Xenoph. Omnes illos currus sequitur. Herodot. II, o , de eadem re loquitur, atque in curru illo Iovis numerum addit

Dio. Chosostomus, orat. Borgsten. , Ρ. 448, edit. Mor. , Curtio magnopere consentit adversus Xenophontem : Καὶ δὴ stia Aia σει-

Omnes autem illae res nihil nisi symbola in cultu divino adhibita suerunt, quod optime demonstravit Κleukerus , in libro supra laudato. Magus, interprete P, e. 3I, signi sentiat sacerdotem, eodemque redit explicatio Porphrr. de Abstinent. lib. IV, et Omnia etiam, quae de Magis traduntur, tali eius nominili significati Di mἰnimo adversantur. Eorum enim omnis rerum sacrarum erat cura atque in primis custodia sacri aeternique ignis, quem in πυρειοις Sive πυροει.ις, h. e. sacrariis igni illi dicatis servabant. Pri ter ea sutura praedieebant, somnia, prodigia et ostenta omnis generis interpretatiuntur, quam Oh caussam a Curito Nostro vales

dicuntur. De his Magis eorumque cantu Dio. Chrysost. l. l. ita: ιι ναν.ι τοῦ, sia, τουτον seιαὶ υμνου ν in Curt. nisi proxima pn-

Caeterum tantam sapientiae famam habebant Magi, ut dignissimi viderentur quibus educatio atque institutio principum puerorem regumque suturorum eommitteretur, neque quisquam Persarum rex esse posset, qui non ante Magorum disciplinam seientiamque percepisset. Ge. Nat. Deor. I, 4i, et Plato, Alcibiad. I.) Quibus r hiis saetum est, ut maxima semper eorum esset auctoritas, quum

257쪽

iso EXCURSUS II i

apud reges, tum apud populum. Quum vero in Persia non indigenae , sed advenae Medicaeque originis essent Herodot. passim , et ingenitum quoddam inter Medos et Persas intercederet odium , Deillime horum invidiam iramque movebant, quotiescumque nu toritate sua abutebantur, vel ad reges obtruncandos, vel ad popuIum opprimendum. Luculentissimum eius rei oxemplum erat Mago phonia, de qua videantur in primis Herodot. III, et Ctesias. Dis Cunetii verbis pauea addere liceat quibus praecipua persica theogoniae sigmenta, philosophiaeque dogmata noscantur. Magi credebant Mirariam ruisse hane animam sanctam iustamque eui, post mortem, Deus Solis imperium tribuit. Pingebatur tauro in sidens quem mordehat seorpio. Arimanes erat noctis et mali Deus. Mithras Anneios sive Dri monas creavit. Quos inter quum bellum ortum esset, huic vomis a modia, sive Deus supremus, finem imposuit , misso in hunc orbem suo vate Zoroastre. Libri Magorum sunt X d et GAE . Ex hac religions fluxere Cuebro iis, Parsi xum, Gaurorum , Glii aberorum religiones. Magi credebant Deum

magno orbis corpori mistum, et quamdam rase astronomicam metempsychosin a Pythagorea prorans diversam. Putabant esse animis , Post mortem , Per septem portas transeundum , hasque transmigrationes non nisi multorum saeculorum serie posse fieri, priusquam ad solem, qui, ex eorum sententia, piorum sedes erat, pervenirent. Magi in maximo honore erant apud Optimates et plebem : instituondorum regum provincia illis mandata erat, nec ullus rex ccironabatur nisi prius a Ilagis suisset quodammodo interrogatus de variis doctrinis.

EXCURSUS III.

DE PRAELIO AD ISSO X.

Mui Tos quidem errores apud Curtium in describendo ad urbem Isson praelio videre fuit. Plures in notis ipsis emendavimus, omnia vero in unaquaque sententia corrigere longius fuisset, nec res,luic quidem ratione, tam perspicuae fuissent quam si pugnam omnem

258쪽

ΑD LIBRUM III. I9I

ex ordine exposuerimus, Arriano Optimisque histor; is in testimonium vocatis. Primum igitur constituenda dies est qua pugna fuerit commissa. Dissicillimum est hanc e solo Curtio indicere : a deum enim non satis longum tempus intercidit inter restritem illum qua, III, Alexander Ciliciam intravit, et hiemem nio amer gelu rixentem adversus quam sicin hias suos regiis vestibus munit Curtius, III, i5, . Arrianus quidem pugnam commissam suisse scribit mense MaPmncterione. Quis vero erat mensis ille psuidas Ianuarium, alii Septembrem esse volunt. Ego sane eum Novembrem aut Decembrem suisse dixerim; Novembrem, si uarpali cyclo utaris, Decembrem, si Melonis. Vide de ea re Barthe de v, s vages dia istine Anacharsis , l. VIII, p. 345 sqq. Mil. Dilaol, et Brottiar, Vntioilliera, etc. ad Plutarch. Vii. Alex. cap. s. Huius ergo praelii diem fuisse in extremo Novembri, μηνιστις, non sine iure dixeris. Nunc locus describatur quo pugna

De situ locorum iam loeutus sum; hie universam regionem describam. Est circa Issum , prope pylas syrias, Cli ima elliciae eampestris planities, a terra undique Amano monte, ab altera parte mari cincta, tanta, ut quadraginta millia hominum ea ratione qua veteres solebant, commode possent in aciem constitui : per mediam labitur Pinarias , rivus magis quam fluvius, a dextra pra ruptis plerumque ripis cinctus, qui in Amano ad Srriae eonsnia, circa pylas amanteas, ortus, ita profuit ut medium inter oe scisum et meridiem cursum teneat, atque per medios campos inter Issum et pylas syrias in mare deseratur. Prope mare loca planissima sunt atque equitatui idonea ; introrsum vero, ut in mari promontoria, quae a dextra Alexandri erant, Darius occupari iusserat. Alexandrci igitur, qui universas copias explicare poterat, locus erat commodissimus; Darius vero alios suorum a tergo alioriam, in inutilem altitudinem eonstituere coactus suit : priores tantum pugnare poterant, reliqui impedimento magis erant quam usui.

In huiusmodi planitio, is fuit Alexandri exercitus ordo. In extremo cornu dextro, Agema et n)Pamilias disposuit, duce Nie nore ; prope eos Caeni Perdiccaeque phalangem, ad usque medicimaciem, quaquidem incipienda res erat. In laevo stabant Amyntae. Ptolemaei et Meleagri phalanges: omnibus his praeerat Craterus. Ille copias distribuimus, ut quisque in campum descendebat quod solito historicorum mori repugnat, quippe qui alterum

exercitus eornu totum describunt antequam ad alterum transeant.

259쪽

Iρα EXCURSUS III

Alexander prope seipsum in dextro cornu mirabon equitatum explicat, Thessalos quoque et Macedonas, Peloponnesiis et ea toromni sociorum equitibus, ad Parmenionem, in laevum cornu transire iussis. Parmenio. loli laevo cornu Praeerat, nec longe a littore discedere debebat, ne scilicet ab hostibus eircumiretur, quod Persis, utpote numero multo maioribus, facillimum erat. Contra dii anori procul a montibus consistendum, extra telorum iactum; illi enim ab hostibus Oeeupabantur. Alexander dextro

cornu solus praeerat.

L t vero omnem fere Persarum equitatum ad littora maris ruere vidit, in Parmenionem , qui Peloponnesios tantum et sociorum equites secum hahebat, Alexander Thessalos ad sinistrum eornu transire iubet, sed a tergo suorum, ne ab hostibus eonspicerentur. Equitatui dextri eornu praemisit leviter armatos, Protomn-clio, et Paeonas, Aristone ducibus. Antioctus, eum sagittariis. pedites tegit; Agriani, praesecto Attalo, paucique equites et sagittarii hostibus, qui montes occupaverant, opponuntur. Sie illud ipsum dextrum cornu in duas partes divisum erat, unum Dario imminens, qui trans sumen cum mai ri sui exercitus parte steterat, alterum contra hostes, qui montihris insederanti Nune o dinem requirebat ipsa montium sigura , in sinus speciem delineata, quibus pars dextri Macedonum cornu elaudebatur. In sinistro eornu, pedilibus praeerant Cretenses sagittarii, Thraeesque, Sitalce duce, praeque eis, in prima acie ibant equites et mercenarii.

Quum in dextro cornu macedontea phalanx in minorem latitudinem quam sinistrum hostium eornu protendebatur, a quo facile ei eumiri posset, id Alexander latius esset , additis duobus minimur hortibus, praemilibus Perida et Pant ordano, his a tergo exer- itus ire iussis, ut hostem sillorent : quumque Barbari, in lateribus m ntium stantes, non deseendebant, Alexander, qui eos primum cum Agrianorum Sagittariorumque manu propulerat, tum eis trecentos tant in equites opponit, et dextri cornu frontem a reliquiis hujusce partis copiis occupari iubet, additis Graecis, et ita hoc exercitus sui latus magis explicat quam oppositum cornu

Persarum.

Darius vero, quum Alexandrum instructa acie procedentem animadverteret, 3O,Ooo equites et u ,OOo sagittari s Pinarum transgredi iubet ut suum ipso exercitum instruere posset. Darius Primum macedonicae phalangi 3o,ooo Graecorum opposuit gravis

SEARCH

MENU NAVIGATION