장음표시 사용
201쪽
immittit reveria quam ieeui ei reliquando iura quam expediat. Si
merum reveriorum vel ad certum genus vel quantum 'ertinet ad tantum
tenementum in eadem villa si iura Dianilla in num ro vo in genere
quam o licten contra voluntatem eius cuius undus fuerit, si talis incontinenti resistere non possit, com0etunt ei duo remedia secundum quod elegerit, scilicet nova disseisina Dro ea parte pro qua ille qui communam habe debilum numerum ex odit vel genus, eo quod in hoc contrectat'
tenementum domini Contra voluntatem suam, ne Sicut esse Posset Si omnino nullam Communam haberet, et Veria sua Contra Voluntatem
domini per violentiam immittere vellet. Competit etiam ei aliud remedium, scilicet quod per aliud breve id quod debitum numerum vel genus excedit'
redigatur ad licitum numerum et debitumi elix mensuram Admensuratio enim nihil aliud est ex virtute vocabuli nisi ad mensuram, et Subintellegitur redactio. liis autem qui δ' Communam tantum habenix infundo illo aliud remedium non competit nisi admensuratio. Item si quis plura habuerit quam expediat locum habet admensuratio, ut si cui concedatur talis communa ad omnimoda veri Sua sine numero, et aliis similiter successive vel ad Certum numerum Vel Sine numero, si quis tot immiserit quod pastura omnibus non sumetat, Competit remedium quod id quod excedit et nocet, redigatur ad mensuram per tale breve vicecomitidirectum. Breve quare quis su peroneravit vicecomiti erequendum.
REX vicecomiti salutem. Questus est nobis talis quod talis iniuste super- oneravitis communem pasturam suam in tali villa, ita quod in ea plura habet animalia et pecora quam habere debet et dy eum pertineti βhabendum. Et ideo tibi praecipimus quod iuste et sine dilatione admensurari facias pasturam illam, ita quod praedictus talis non habeat in ea Plura animalia et pecora quam habere debet et ad eum pertinet habendum secundum liberum tenementum quod habet in eadem villa, et quod praedictus talis habeat in pastura illa tot animalia et pecora quot habere debet et ad eum pertinet habendum. Ne amplius etCetera. De osset picecomitis in brevi de admensuratione. OFFICIUM ero vicecomitis est quod aCoepto brevi in propria persona sua accedat ad locum in quo petitur communa, et ibi conveniri faciat hundredum et omnes quos admensuratio illa tangit, et in praesentia utriusque
202쪽
partis si summoniti δ' interesse velint et qufey rationes suas et responsione Praetendunt, δ' Per sacramentum Vi Cinorum Per quos rei veritas melius
sciri poterit, et per ' inspectionem Cartarum et instrumentorum, diligenter inquirat quot averta et animalia ille de quo queritur habere debeat per Constitutionem servitutis, vel ex causa donationis, vel ratione tenementis 229b sui, vel ex vicinitate, vel per longum usum. Item si sine numero et ubique, tunc inquirat ad quot veri sumeta pastura illa et quot sustinere possit Secundum tempus seossamenti et secundum tempus constitutionis servitutis, ut si tunc sumciens fuitδ omnibus qui ibi communicare deberent et si postmodum effecta sit insumetens per superonerationem vel per novum seossamentum, et per quod alii qui communicare debent ratione primi seossamenti suam communam amittant in parte vel in
toto, ut si omnibus examinatis procedat admensuratio et quod superfluum fuerit redigatur ad mensuram. Est enim modus et mensura et fines Certi, ultra quae Citra quae nequit' Consistere reetum. Item notandum quod communicantibus contra dominum tenementi duo competunt remedia de Superoneratione, vel admensuratio vel assis novae disseisinae de communa PRSturae, Si Communa Per superonerationem amittatur in toto vel in parte. Eodem modo si ut domino Competit Contra eos de superoneratione contra Voluntatem Suam ut supra dictum est, et eodem modo plures communicantes eadem habent remedia inter se si aliquis eorum superoneraverit. 3 Item plures heredes et participes qui aliquam partem tenementi sui reliquerint β ad pasturam in communi et unus vel quidam 'superoneraverint, quod locum habeat admensuratio vel assis novae disseisinae, non de communa pasturae sed de libero tenemento, ac si unus
sine aliis aliquid sibi vellet appropriare. Item si sit aliquis qui pasturam
velit' superonerare aliter quam ieeat vel expediat, vel aliter quam pater vel mater vel alius antecessor fecerit, fiat admensuratio per tale breve. Breve coram iustitiariis de eodem. REX vicecomiti salutem. Si A. se erit te securum de clamore etCetera, tune Summone per bono summonitores B quod sit coram iustitiariis ad
primum RSSiSum etCetera, ostensurus quare superonerat Communem
pasturam et rueram in tali villa quae pertinet ad liberum tenementum suum in eadem villa, vel in alia, et aliter quam C. pater ipsius B cuius heres ipse est facere Consuevit. Et habeas ibi etcetera. Et procedatur eodem modo per hoc breve quo supra et summaria fiat inquisitio hi et ibi, secundum quod in foro eoclesiastico fieri debet de basiardia.
203쪽
Nil semper debetur servitus pro 'diis vicinorum X consensu ei constitimitione dominorum, ut si os uis habeas communam 'asturo et ius pascendi in fundo alieno, negligentio ei dissimulatione vicini propior
usum tantum, et tili seisina magis lintio sub inni in in X Onil oro suam
ex iure. Et ideo absurdum erit omnino quod cum tali remanent possessio cum semelior assisam adquisita suerit, nisi doceat de iure suo. Sed prius videndunt est cui comi et alia cinctio. Et sciendum quod non potest quis alium implacitare per hoc breve quo iure nisi sit capitalis dominus totius manerii vel villae in qua petitur communa, vel alicuius partis ely quod sint de diversis baroniis vel diversis seodis vel diversis eos tamentis, et f. 230 ita quod dominus qui petit et ille a quo petitur iura sua habeant
separata, Scili et tenementa diversa et pastura di Versus seeundum quod pastura large se habuerit vel stricte. Si autem plures seossati fuerint ab uno domino in uno manerio vel in una villa, non competit eis tale breve vel talis actio, eum inter vicinos reet loquendo de eadem baronia et eodem feodo vicinitas potius dici debet quam communa debita, ut si dicatur si unus communicet cum vi Cino et Vi Cinu Cum eo, et Si non non. Cum igitur quis per iudicium seisinam suam reCuPeraverit Per SSisam propter usum, amittere debet illam nisi doceat quo iure illam exigat per hoc breve. Et poterit unus dominus Capitali vel plures placitare Versus unum dominum Capitalem vel plures, sive tenementa habeant in diversis villis sive in una, dum tamen ibi sint diversae baronis et diversa feoda. Breve quo iure quis eaeistit communam. REX vicecomiti salutem. Si talis fecerit te Seeurum etCetera, tun Summone talem quod Sit et et era, Stensuru quo iure exigit Communam
pasturae in terra ipsius talis in tali villa desicut ille talis nullam communam habet in terra ipsius talis in alia tali villa, nec idem talis servitium ei saei quare Communam in terra sua habere debeat ut dicit. Et habeas
eleetera. In quo casu Cum tali summonitu fuerit, potest se essonia re ad primum diem, et eodem modo querens si voluerit. Si autem non Veneritne se essoniaverit, attaehietur sicut in personali actione, quia hic non petitur pastura sicut per breve de recto ut infra dicetur. Cum autem post omnes distrietiones Semel comparuerit, tun statim inquiratura iustitiariis si implacitatus communam clamat, et respondere poterit quod nullam vel quod pasturum Clamat, et tune inquiratur qualem, et specificata Communa Xtune proCedatur si ut per breve de recto et si extunc desaltam fecerit, capiatur pastura in manum domini regis donee
204쪽
Comparuerit per Parvum cape, et sic amitti poterit de acili et haec ita' si nulla praecessit assis novae disseisinae, et si Dra'Cessi reeenter, tune per assisam videri poterit quae et qualis fuerit Communa asturae qua petitur. Si autem Venerit poterit OCere quo iure Communam etat, ut si simul communicaverint, scilicet unus cum alio de communi consensu ab antiquo. Item quod servitium ei saei tale vel tale. Servitium autem multiplex esse poterit in denariis, mensuris, saleationibus, aruriS, Peribus, consuetudinibus et praestationibus variis, dum tamen Certis et determinatis et pertis temporibus et terminis, dum tamen non ad Voluntatem accipientis indeterminate aliquando plus aliquando minus, quia si ita esset, ibi esset potius pretium pro herbagio quam Communa. Si autem Cum ius non habeat pascendi herbam paverit per scapium vel cum Warda saeta et propter hoc denarios dederit vel servitium fecerit, hoc
erit potius emenda pro transgreSSione quam Servitium Pro Communa.
Item si vicinitas vel servitium nony intervenerit, docere oportet intervenisse donationem et titulum. Item docere oportet longum tempus et longum usum qui XCedityx memoriam hominum Tale enim tempus
f. 230b sumet pro iure, non quia ius deficiat sed quia actio deficit vel probatio. Item susscit pro iure si ille de quo queritur docere possit quod
aliquando simul communicaverint, ieet nune non Communi ent, ut si querens per negligentiam Silam vel Suorum Communam Suam amiserit:
ut si vicinus partem suam h excoluerit et appropriaverit, quod vicinus sibi et negligentis suae merito poterit imputare. Cum autem querens ad Objeeta respondeat contrarium vel diversum, hoc per patriam in modum
inquisitionis declarabitur, Cilicet per se verba: si talis querens et homines sui de tali villa et ille de quo queritur et homines sui de alia δtali villa semper simul communicare solent in tali loco et tali. Item si tale
servitium fecerunt δε et tale eleetera. Item si talis a tali tempore cuius non λδ extat memoria semper pacifie Communam habuit et etera. Item si taliter feoffatus fulti ut dicit eum communa pasturae. Item si illam emit etCetera. Et infinitae Sunt causae quare Communa etCetera. Et Secundum quod per patriam probatum fuerit, amittetur Communa vel retinebitur. Et notandum quod si tenementa talium sint de eadem baronia et de eodem eodo et in una villa, non poterit quis communam dedicere inter vicinos propter vicinitatem nisi hoc faciat aliquod speciale ut de termino Paschri annoy quinto de imo comitatu Bukingliamiae. δ' Item si recogni
205쪽
quo commitian Otitur illam in ludore Ossit ol raro et ' in ea ' ediscare
vel aliud tacere pro voluntate sua, cadit breve quo iure. Ut de termino
a noli Mi lues is lino septimo incipientera octavo in principio rotuli.
QItem se onere Dolor it Ono iis implacitatus in magnam ΝRisam adr Cogno Condinia ulmina DA ii inius ius habent tenendi terrani qualia sivel nomonium, Si V Comin unam qua in idem petens ibi habere vel R Clamare
possit quam ille qui et ii habendi communam pasti se in eadem sicut illam petit, vel e converso. Et notandum quod si quis de Communa pasti se suse ' uerit disseisitus et perquisiverit sibi per breve de nova disseisina, et ille disseisitor incontinenti sibi perquisiverit per breve quo
iure, semPO Pro edat* assis de disseisina sicut in aliis placitis, ut 'Secundum quod Seisina querenti remanserit Vel non pro edat placitum per breve quo iure vel non Procedat ut de termino PasChae anno Ctavo decimo comitatu Sussexta inter Simonem de in unde et Iohannem Eynesworthe,' et alibi Eodem vero modo fieri posset ut praedietum est de omni genere communae quae in alieno haberi potest, si ho esset in usu, quod amittere deberet quis possessionem nisi doeere possit de iure. Cum autem recognitum sit et Convictum per iuratam vel alio modo quod summonitus nullam ' Communam habere debeat, tune habebit querens pacem per tale breve Re vicecomiti salutem Seia quod Cum A. summonitus esset in curia nostra et cetera, ad respondendum B quo iure ipse
communam clamavit in terra ipsius B in tali villa desicut domi nullam communam habuit in terra ipsius A. in eadem villa vel alia δ' tali villa, nec idem A. et servitium secit quare communam habere debuit. Idem A. venit in eadem Curia, et auditis hinc inde partium interrogationibus et
responsis, tandem Consideratum est in eadem Curia nostra, Coram eisdem
s. 231 iustitiariis nostris quod praedictus Α. nullam communam habere poterit vel exigere in terra ipsius B in praedicta villa sine voluntate ipsius B. Et ideo tibi praecipimus quod idem B terram suam in pr dicta villade . in pace habere aetas, ita quod praulictus A. nullam ibi communam habeat sine voluntate ipsius B Teste etCetera. De communa habendi rationabile estonerium nondo alieno in os is et brueris et aliis in astis alicuius.
DICTUM est supra de Communa pasturae et de iure pascendi in alieno. Nunc autem dicendum est de alia communa secundum quod large se habet Una cum alio, non ad pastum sed ad commoditatem aliam. Ut si quis
206쪽
188 BRACTON DE LEGIBUS habere debeat in fundo alieno ius secandi vel falcandi in foresta vel
bosco alicuius vel aliis vastitatibus ad rationabile estoverium suum, aedificandi scilicet, claudendi et ardendi, et alia quidem quae neceSSaria sunt secundum constitutionem Servitutis in plus vel in minus in qua Constitutione oportet modum attendere ut estoverium sit rationabile secundum quantitatem bosci vel Vasti in quo fuerit servitus Constituta, Secundum quod fuerint ampla vel parva. Item quantitas tenementi ad quod debetur illa servitus, et si oportet omnia ponderare quod non
eXCedant modum nec minuantur, sed quod omnia permaneant in mensura. Et si aliquis ipsorum modum excedere velit vel minuere, scilicet ille ad quem servitus pertinet, plus capiendo quam ratio permittat vel quam liceat et si vastum saeiat et destruetionem, dominus ille cuius fundus fuerit procuret admensurationem vel agat de transgressione Vel disseisina. Et eodem modo ille cui servitus debetur, si per dominum fundi minuatur vel omnino tollatur, agat ad hoc per breve quod ei liceat uti plene vel Saltem Commode, et per hoc breve vicecomiti directum quod vocatur iustities, quod tale est Rex vicecomiti salutem. Praecipimus tibi quod iustities talem quod iuste etcetera permittat talem habere rationabile estoverium suum in bosco suo de tali villa quod habere debet et solet ut dicit, et sicut rationabiliter monstrare poterit quod habere debeat. Ne amplius inde clamorem audiamus pro deiectu iustitiae. Teste et cetera Si autem estoVerium petatur in turbaria vel bruera tunc sic Rex vicecomiti salutem Praecipimus tibi quod iustities talem quod iuste et etera permittat talem habere rationabile estoverium suum in turbaria sua vel bruerave aliis huiusmodi, quod in ea habere debet et solet ut dicit. Ne amplius
et Cetera. Et locum habere posset ut Videtur assis novae disseisinae de qualibet communa pertinente ad liberum tenementum, secundum quod Communa large se habet, sicut habere potest locum in communa herbagii et pessonae non ideo rationem quare non. Et si de omnibus aliis communis inserius nominandis. Si autem boscus vel vastitas communis sit inter parti ipes vel coheredes, et aliquis eorum in est overi capiendo modum XCedat et vastum fecerit vel destructionem, non erit hic locus admensurationi nec novae disseisinae sed transgressioni, ut aSSiS Vertatur in transgressionem vel quod partes si compellantur ad diVisionem per 's. 23lbi communi dividundo iudicium. Et eodem modo ut praedictum est fiat de iure odiendi, falcandi et secandi, et de aliis quibus umque
Servitutibus. Item potest quis habere servitutem, Cilicet ius aquae ducendae ex fundo alieno et per fundum alienum usque ad fundum proprium
207쪽
ad irrigandum agrum suum, vel ad aliud commodum faciendum, sui
:isi impediri non debet quo omnino duo re non ossi vel quo minuqcommode vel modo let, ili, secundum consuetudinem servitutis ut si ducere debeas omni tempore et non permittit eum ducere nisi ' aliquo tempore stem' si certis temporibus, non permittit eum ducere aliquo tempore. Ilein si non in lebit quantitate. Item si non permittat alveum Durgare De quod a quo ductus impeditur, et per hoc tenementa Vicinorum submerguntur. In omnibus istis casibus sit disseisina vicino, et consulitur x et e breve quare in talis divertit cursum aquae ad nocumentum liberi
tenementi sui, Per breve y quod tale est Nocumenta vero infinita sunt, secundum quod inferius dicetur, quae omnino servitutes tollunt vel saltem dant impedimentum quo minus commode uti possit servitutibus. Et sciendum quod nocumentorum aliud iniuriosum et damnosum, aliud damnosum et non iniuriosum, unde cum fiat querela de nocumento quaeri
oportet ad quod damnum aliquid fiat et videndum utrum sit damnosum et iniuriosum, et tunc tollendum. Si autem non iniuriosum licet damno- Sum tune erit sustinendum Sicut videri poterit si quis servitutem habeat et ius pascendi in alieno, competit ei liber ingressus et egressus. Si autem ille cuius fundus fuerit aliquid faciat in ingressu quo minus omnino ingredi possit Vel minus commode, ut si murum, fossatum Vel hayam se erit, facit nocumentum iniuriosum. Et quod ita factum est, statim et recenter flagrante facto, tolli poterit et demoliri etiam sine revi post tempus vero non nisi cum brevi. Eodem modo fieri debet si cui concedatur ius
eundi per fundum alienum, si via quocumque modo obstruatur Vel Coartetur quo minus iri possit omnino vel non commode. Item si aquae ductu concedatur ut praedictum est et divertatur ad nocumentum in parte vel in toto. Item poterit quis habere communam cum alio et ius sodiendi sicut ius pascendi, ut sodere possit in alieno argentum et nurum, Stagnum, δ' Cretam, lapide ety arenam et huiusmodi. Et eodem modo ius venandi ty piseandi, potandi et hauriendi, et alia plura quae infinita sunt cum eorum pertinentiis, scilicet Cum libero a Cessu et reCeSSU Secundum quod ad communam pasturae pertinet, ' liber ingressus et competens x et liber egressus. Et in omnibus* praedictis et aliis multis iaceret assisas. 232 novae disseisinae, eodem' modo si Cut de Communa PaSturae. Et etiam eodem modo quo iure si hoc eSSet in usu. De nocumentis iniuriosis de servitutibus. ΙΤΕΜ si servitus fundo imponatur alicuius a iuro, licet non ab homine ut
208쪽
SUPra, Per quam prohibetur ne quis aetat in suo per quod nocere possit vieino, ut si stagnum exaltaverit in suo vel de novo fecerit per quod noceat vicino, id est si per hoc undus vicini subimergatur, hoc erit ad nocumentum liberi tenementi vicini iniuriosum nisi hoc a vicino permissum sit quod liceat. Et sicut poterit quis habere servitutem in fundo vicini si constituatur, item poterit etiam per longum usum Sine constitutione ex scientia et patientia dominorum, quia longa patientia trahitur ad Consensum, sicut in communibus pasturis et huiusmodi. Item id quod ab initio non sui nocumentum iniuriosum, ex post sacto et constitutione fieri poterit iniuriosum, ut si cui ab initio facere licuit in suo, ex
constitutione servitutis convenerit ne liceat facere, vel e converso si cui ab initio saeere non liceat, post modum iacere liCeat ex constitutione. βDe nocumentis iniuriosis et pertinentiis pertinentiarum. OMNIA iura praenotata et omnes Servitutes Sunt de pertinentiis tenementorum et pertinent a tenementis ad tenementa, et haboni huiusmodi pertinentis suas pertinentias, sicut ad ius paseendi et ad pasturam pertinet Via et liber ingressus et egressus. Et eodem modo ad ius fodiendi falcandi et secandi, hauriendi, potandi, piscandi, venandi et huiusmodi liberaCCeSSus et recessus, sedi et Via iter et actus ratione diversorum usuum ut supra. Item ad ius aquae ducendae Pertinet purgatio. Item ad iter,seeundum quod est de pertinentiis pertinentiarum vel de pertinentiis Per Se ut ibi Per se conoedatur Sine alia servitute, pertinet resectio sicut ad aquae ductum pertinet purgatio. Et sicut possunt huiusmodi iura et servitutes auferri per disseisinam ne quis utatur, ita possunt fieri nocumenta iniuriosa in pertinentiis pertinentiarum, quod quis commode uti non possit praedictis servitutibus vel quod omnino uti non possit, ut si quis viam omnino obstruat vel Chaciam per quam ingredi solet pasturam,sOSSato, muro Vel haya vel alitio, tale nocumentum non multum
differt a disseisina, et ideo tolli debet per assisam cum sit iniuriosum, ad ustum eius qui opus illud secerit si hoc fuerit in suo. Si autem in alieno, competit ei assis novae disseisinae de libero tenemento cuius fuerit fundus in quo opus illud factum fuerit, et secundum quod assisanous disseisinae sub se Continet nocumentum, quia omnis disseisina nocet, per hoc tolli poterit nocumentum et querenti restitui damnum, tam dedisseisina tenementi quam de nocumento, quod quidem non SSet Si tantum de nocumento ageretur. Item si minus Commode triλ' possit ad locum servitutis et ad pasturam, ut si viam coartaverit, vel ubi ire solebat Per Compendium Compellatin eum ire per circuitum. Item etsi permittat
209쪽
eum ire, tamen non permittit eum ire ad usum it hilum in sor vitulo constitui uiti ut si debeat si iis babere viam ad caretto et carrum, s. eael, non permitti eum babere nisi te tum et ingressum sui tu in per assisam tollatur iniuriosum nocumentum, et breve luare obstruxi vel coartavit, aliquo modorum supra dictorum. Et si fossatum non seceris neque murum per ilii ut obstruat per Dus manifestum, λεsumeti tamen si faciat quod tantundem valet, scilicet si ire non permittat. Eli lueo locum habent eum saeta fuerint extra loca deputata servitutibus.
Si autem infra tunc locum habebitis sis novo disseisinae de pastura ut supra. Item a constitution hominum imponitur servitus quod quis habeat aquae ductum per fundum alienum, et sic est constitutio hominis. Est etiam δ' constitutio iuris ne qui faciat in k suo δ' iniuriose, scilicet in ne stagnum faciat vel exaltet vel prosternat per quod noceri possit vieino, ut si per resultum* aquae submergat tenementum vicini. Eodem modo quod
nee domum nee Pontem, Stagnum nee gurgitem, XClusam nee molendinum
per quod vicino iniuste noceatur, et si ne saeia nocumentum iniuriosum in construendo in proprio Vel alieno, ne eodem modo in ProSternendo, demoliendo I vel destruendo omnino iniuriose quod iuste factum est ab initio et levatum ut si murum prostraverit quis Vel ossatum, PiSCariam vel stagnum, δ' XClusam, ηδ pontem et huiusmodi. Item eodem modo nocumentum saCere potest quis iniuriosum et potius disseisinam, si quis in reficiendo vel ε demoliendo vel admensurando cum hoc ei liceat iuste, si modum debitum excedat. Et sicut potest quis sacere noeumentum iniuriosum in faciendo, ita poterit in non faciendo, in proprio vel in
alieno ut si teneatur e constitutione obstruere et claudere, Purgare et refieere, et non seCerit cum ad hoc teneatur. Item sicut nocere potest in non faciendo, ita opere poterit in non permittendo ut si quis non er- mittat alium qui tenetur obstruere, Claudere, purgare ely refiCere, Cum ad hoc teneatur ex Constitutione vel longa consuetudine. Item notandum quod poterit esse noCumentum iniurioSum propter Communemυ et
publicam utilitatem quod quidem non esset propter utilitatem pri Vatam, ut si quis firmaverit piscariam vel stagnum habens praedia ex utraque Parte aquae, Cum fundus suus liber sit ex omni parte quod nihil obseat sundo vicino, Subtus ne supra, ' per hoc licet damnum faciat vieinis, non tamen sacit iniuriam sed tamen pro0ter publieam utilitatem quae privatae praefertur Sustinenda sunt hae ad tollendum publicum damnum.
210쪽
Et multa alia fieri poterunt nocumenta iniuriosa secundum quod in Parte dicetur infra, sed hoc quod hi δ' dictum est sufficiat ad praesens exempli
Quod ea qua iniuriose ad nocumentum aerata sunt statim demoliri
s. 233 E vero quae sic levata sunt ad no umentum iniuriosum, vel Prostrata vel demolita Statim et recenter flagrante maleficio sicut de aliis disseisinis demoliri poterunt et prosterni, vel relevari et reparari, si querens ad hoc sufficiat. Si autem non re urrendum est ad eum qui iura tuetur, qui per tale breve remedium habebit. Brere de huiusmodi. REX vice omiti salutem. Questus est nobis talis quod talis iniuste et sine iudicio levavit quendam muriun quoddam fossatum, quandam
hayam, quoddam alitium . quandam domum, quandam Portam, Vendam Pontem, quoddam Stagnum, quandam eXCluSam quendam gurgitem,
quoddam molendinum, quandam sal tam in tali villa ad nocumentum libori tenementi sui in eadem villa post ultimum reditum nostrum de Britannia in Angliam. Et ideo tibi praecipimus quod loquelam illam audias
et postea eum inde iuste deduci facias. Ne amplius eicetera Teste eleetera. Eodem modo vim versa fieri poterit breve de praedictis quare quis huiusmodi prostravit iniuste ad nocumentum liberi tenementi eleetera. Item quare stagnum exaltavit. Item eodem modo quare quis viam obstruxit vel coartavit ad nocumentum. Item quare divertit cursum aquae et huiusmodi. Et sciendum quod si aliquis fecerit in uno comitatu aliquid quod noceat in alio comitatu semper impetrabitur breve ad vi comitem illius comitatus in quo comitatu nocumentum illud actum fuerit. Et si pertinet quandoque huiusmodi emendatio ad vicecomitemper praedictum breve. Et eodem modo de via obstrueta per breve quod iustitiet propter communem utilitatem, ne transeuntes ire diu impediantur, quia hoc esset in commune damnum, Item si quidδὲ aliquis y secerit quominu ad sontem, laeum, puteum, piscinamin iri possit vel hauriri vel
de fontana aqua non tantam aquam dueere vel haurire, tales adere possunt in assisam sed discretae Sunt servitute ductus aquae et haustus.
Item si quis prohibeatur aqua uti. Item haurire siVe pecus ad aquam appellere)' cadit similiter in assisam, sed hoc non est de cisterna quia