장음표시 사용
11쪽
Utino Bianehi Segri Registrato net Magistrato Illustris . ed Eeeellentisse della sestemmia.
12쪽
MEDICINAE PRACTICAE, M. CAPUT PRIMUM,
Sme Fasciculus Morborum mimus.
tias partes omnium, quae sunt morborum , com
plent , jdeoque his rex ponendis , utpote quae etiam totis corporibus inhaerescunt, meri id exordiri statuimus.. Art. a. Febris autem inquit idem nihil aliud '.bila est, quam natura conamen materia morbifica, com '
13쪽
a Febres in genere. CAp. 1.pori valde inimicae, exterminationem in aegri salutem omni ope molient Is .
Art. 3. Febrium divisio maxime generalis & ge-' nuina eit in Essentialem Symplomaticam.
Esseni;a. Art. q. Febris essentialis est cuius eausa prim ria in ipso sanguine delitescit , a nullo alio morbo solidarum partium originem duce lis, aut quo cunque modo pendens, atque haec est Febris abis
Ioluta edi propriὸ dista. Art. 3. Febris symptomatica est febris secunda ria, quae non propriam subsistentiam habet , sed a graviori alicuius partis affectu originem trahit s& frequentissim E ab insigni aliqua inflammatione pendet, unde Febres varia inflammatoriae disiae. - Art. 6. Febris essentialis dividitur in Ephemecram , Intermittentem , Continentem & Conti
Ephemia Art. 7. Febris omnium mitissima est Febris . ephemera, sive diaria, i. e. Febris unius diei; ab insolatu, exercitio nimio , vel aliquo alio accidente externo oritur, & spatio 24. horarum ultrbterminari solet. Sola quiete, & in lecto decubitu
1hi λ; . Art 8. Huic proximae sunt Febres intermittenia isti . ' tes, scilicet, quotidianae, tertianae, quartanae simplices, rertianae, quartanae duplices &c. Hae more Febris diariae spatio 24. horarum plus minu Spro icthae vice finiuntur ; verum pro peculiari illarum genio, singulis, vel alternis diebus , vel quarto quoque die, recrudescere solent. Centiae, i 9 congener est Febris o citi, seu continens, quae quidem est Febris eontinua , seonon uno tenore pergens; ad plures dies sine ἁ protenditur, habet tamen sua remissionis σexacerbationis tempora, statis, vel incertis peri dis se invicem excipientia ; intermissionem verb nullam habet. Continuiὸ Art. IO. Febrium gradus proximus & ultimus est
14쪽
fAP. I. Febres in genere. ieit σάοχος . sive Febris continua propriε dicta squae ab initio ad finem ubique est aequabilis, sne 13mptomatum exacerbatione o remissione periodica: hujus generis sunt Febres malignae, Febres peri stilentiater, ipsa pestis, &c. denhami sententia .
Art. tr. Ille dubio tramite errat' atque incerto RMio flucitur nio , qui in Febrium curatione non eOn- , itinenter ob oculos habet anni constitutionem , qua- stitutio tenus huic aut alteri morbo epide mice producendo favet ι caeterisque morbis omnibus una concurrentibus in ejus similitudiheta ac formam detorquendis; hae autem variae constitutiones aut habitudines ab occulta & inexplicabili quadam aeris alteratione pendent, quae proprias ac sibi peculia-fes Febres producunt , quae sationariae nobis au
. Art. ra. In novis Febribus cunctandum est pau- Ee ;Λlisper ι & ad magna remedia non nisi pede tardo 'in procedendum s interim morbi genium ac morem Uiurispe, diligenter pensitand' indicationes praesertim a lae-eunctandentibus & iuvantibus sumendae sunt ; neque pu-4 ' det fateri me non semel in curandis Febribus, ubi nondum eonflaret, quid mihi agendum esset, nihil prorsus agendo & mihi & aegro consuluisse optime ; dum enim morbo invigilarem; quo eum opportuni hs confodere valeam , Febris vel sponte sua sensim evanuit, vel in eum se typum redegit ἰut iam mihi innotesceret, quibus armis esset debellanda . Non enim levis est consolatio viro is probo in rebus dubiis , facileque errori obno. ,, xiis se saltem inculpatum tueri, ii se minus uti-
,, lem praebere nequeat. Ui . Calidum solum non est Febris cauis cautae.' , , sa , inquit Hippocrates de vel medie. sed ea ,3 est calidum & amarum simul , calidum & aci-
15쪽
, , eum, calidum & salsum, aliaque innumera . ffrequenti etiam observatione compertum est so, ii. 'Febrem in corporibus sanis evenire posse, in quibus ιμ- i . nqllus apparatus morbificus , vel quoad plei horam, vel cacochymiam , &c. occisionem subministraret ; nihilominus huiusmodi homines praecedentes insigni aliqua aeris , victus , &c. rerum non naturalium, mutatione, Febre corripiuntur, propterea quod eorum sanguis novum statum , conditionem adipi sei gestit, qualem ejusmodi gera ut victos postulaverit. generalis in curatione Feraeae,ali. . brium est , ut sanguinis commotio intra modum
naturae proposito congruentem contineatur, ea nimirum ratione , ut nec hinc plus aequo gliscat , undὸ periculosa symptomata , nec illinc nimi limi Orpeat, ne naturae conamen frustretur; atque hine exurgit norm s sanguinem mittendi plus mipus , vel prorsus omittendi. yo nixit, Art. 13. Si adsit vomendi proclivitas , vomit ο-rium propinare necessum esse omnino. videtur alias etenim accidere solet diar rhoea in Febris prq- gressu , aegro interdum admodum periculosa . In initio Febris emeticum propinari debet , sed , si omissum fuerit , quovis morbis tempore adhiberi potest , modb vires aegri ferre valeant ; post hoe autem paregoricum hora somni propinandum est diebus insequentibus , si repetitio venae sedatonis minus indicetur, dc non aderit diarrhina, enemaata alternis diebus in usum venire possunt , usque ad decimum vel duodecimum diem , quo te pote negotio ad secretionem vergente medicamenti Scalidioribus liberali et indulgendum censeo ad concoctionem accelerandam. Si sermentatio recte progrediatur, nullis omninb remediis opus est s de-CMhat , spumatio etenim est opus naturae .
m. 36. Usitato circa diem decimum quintum
fui iῆisti si adsit in urina laudabilis separatio , & sympto-
16쪽
inatum remissio , catharticum adhiberi debet , ne sedimentum a fermentatione hie illic depositum in sanguinem remigrans recidivam conciliet squandoque tamen ad diem deeimum septimum
Art. a . Pro comperto assirmo, nihil ita certd Cathassatque ita potenter aegrum refrigerare , 'atque iharsin posse venasectionen, celebratam . e te flatur enim experientia catharlin post vena sectionem quibuslibet aliis remediis foetici lis eertilisque Febrem perdomare , tum quatenus intestinis illuviem di-m6Vet , tum quatenus a nodyno viam siernit .
Art. i8. Ad genuinam sanguinis depurationem duplex secretio requiritur 3 una per faeces fit. alte . per foret, haec sensim& pauid pleniori δα πνιγη , potius quam sudore manifesto ut plurimum Per ηitur I separatione hae per flores iam facta, minus periculosa est diarrhoea Merha ii sexitentia.
rt. 10. Febris est frequentissimus morbus , --βammationi individuus cornes , qui ingenti symptomatum numero plerumque stipatur . , Art. etc. In omni Febre, a causis internis orta ,
horripilatio , pulsiis velox , & calor, vario tem- omvpore, & vario gradu, adsunt; haee. autem ubi ve-''T Oeiter decurrunt, Febris acuta, ubi tardE , lenta audit. Febris fere semper eum sensu frigoris incipit, & progrediente morbo maximρ a. velocitate pulsus primario cognoscitur ἔ adeoque velocior cor. dis c6ntractio eum auri a reii sientia ad capillaria Febris omnis aeutae ideam absolvit , quae a causis infinitis produci potest . Sanitas aegroti videtur eia se cFnosura primaria , in quam natura in Febribus colliniat; frequenter verb Febris in mortem desinit; quandoque in alium tra'sit morbum,
17쪽
Art. 2I. Curatio Febrium generalis summatimeomprehenditur in vitae eiusque viribus consulendo, acre irritans corrigendo & deturbando , lentorem dissolvendo , expellendoque , & sympto mata mitigando . Si in Febre exorbitare natura deprehendatur , moderamen fit abstinentia, victu tenui , potu aquae , venae sectione , clysmate refrigerante , &c. Si segnior appareat , excitabitur ope cardiacorum , aromaticorum , volatilium, &c. Sublata Febris causa sympto mala re' liqua cessabunt, quatenus ab ea primata b pendent, ad edque , si terri queunt sine vitae periculo, singularem curationem vix requirunt , nec temet εturbari debent : Si vero intempestiva & nimis saeva fuerint , singula sunt lenienda suis remediis propriis , habita temper ratione causae di statu morbi ipsius. t Elt mulieri sententia . Art. 22. Febris est motus naturae, seu quaedam ludia, quae spirituum plus minus alteratorum opeid, quod est hostile oeconomiae animali, eliminare satagit Art. 23. Qub magis acuta est Febris, ed te putor convenit diaetas lieet aegri ad plures dies ie juni iaceant, perinde erit , nec unquam vidi febricitantem fame pereuntem, sed potilis, si quid ingeritur, febria
exasperatur, Sc. nam in alimentis appetitus praeseribit rationem, qua'tum & quale , βῆ tempus. Art. a . Vomitoria in Febribus ferὶ omnibus in principio sunt proficua . Sudoriferorum ustin ipsa natura nobis movistrat, tignis coctionis apparentibus sunt optima ; & etiam in toto morbi deeursu sunt utilia ; immo horum usu promiscuo Febres non rarb curantur. Spiritus .salis armonia-
et , vel sal volatile ejusdem , est febri iugum uni versale , & usu repetito raiti tallax . .aςcharata. Issae
18쪽
CAP. I, Febres in 3enere. 7 quaecunque in Febribus insigniter nocent . Hippo
crates in omni Febre vinum porrigit. Semper o servavi quamdiu iurinae sunt crudae , tamdiu res aegri in statu existunt ambiguo ; quando verd ad sunt signa coctionis fausta possumus ominari: pus hoc coctionis est solius naturae . Inter signa lethalia nullum est certius , quam frequens manuum ad nares admotio sine ulla materiae efflu
Art. 23. In morbis acutis , atque inflammato- . Naturae Dis paucis opus est remediis, satis enim fuerit vi- qu..d; 'as observare diligenter , qua natura exitum tenissimv. xat, euramque eb perducere , naturae obsecundando, alioqui aegrotus pessum dabitur. . 26. In Febribus universalibus, id est, quae hedulis ipso de sanguine suscitantur, non admodum lab tion randum est eirca partem affectam, ut inde cura- 'h2. tivae dedueantur indieationes s Febrium siquidem primordia, partesque affectae in iisdem, nos plerumque latent, & si unquam paterent , oportet μι- cationem dirigere ad constitutionem massa sanguianea febricitantis , potilis quam ad sophi iticam speculationem causarum proximarum , aut quae in Febribus primoprimae sunt, quae nostrae aciei minime subjiciuntur. Art. 27. Ideo si primae viae sint obductae, eae. Tria prς.. que egerendae atque expurgandae fuerint , danda opera , ut Febrium semes tollatur ς Si velli san- ristibus. guis febricitans sit exaltatus, & vehemens, ejus reprimendus est impetus; si nimis erassis humoribus irretitus, atque coagulatus, exaltetur, ae diu solvatur. In hisce enim tribus pνaeceptis omnium propE illarum Febrium cura versatur, quae OItum non ducunt ab organi laesone , verum ab humo-rym congerie , aut in ipso sanguine , aut in pri-A mis viis.
19쪽
mis viis. Et cum ad crisin natura vergit , aut ea Siam exi verit , tum a remediorum copia tanquam a peste cavendum.
Art. 28. Ex odore , quem aegri spirant, soleo saepe , utrum morbus facilis vel difficilis , brevis vel diuturnus, vel alterius generis futurus sit, iudicare. In aegris qui morituri sunt, nonnullis ante mortem diebus solet, dum pulsum tangi mas , ab eorum exhalare corpore foedus quidam ac veluti cadavericus odor , qualem spirant in templis cadavera, ut saepe observavi , & velim, ut seri, animadvertant medici. Animadυ. in pra i . nov. Farrago sententiarum .
Art. 29. Hippocratis Aphorismus de diata in
morbis acutis sic se habet: ubi peracutus est morbus , statim extremos habet labores , & extrem εtenuissimo victu uti necesse est; ubi verb non, sed plenilis cibare licet, tantum a tenui ree edendum , quantum morbus rem filior extremis fuerit. Sect.
I. Aph. 7. Art. 3O. Graviter errant illi, qui aeutos & inflammatorios morbos remediorum copia tamdiu afficiunt , donec natura , quo te vertat nescia , &hine inde , tum a morbi vehementia , tum a remediorum pondere, variὸ distracta , tandem cogatur succumbere : perturbato enim , distractoq; motu illo ordinato naturae a repetitis toties, vel absque methodo exhibitis medicamentis , nee Febris minuitur, nee triss stato tempore succedri , sed patiens dubio Marte colluctatus; vel in perniciem , vel in chronicos morbos delabitur . B livius. Art. 3 i. Observatione constat, quod crebra sanis guinis missis homines Febri aptiores reddat praeca te sc quare vulgo dieitur, quibus sanguis semel detrahitur , eos , nisi quotannis idem faciat i, in
Febrem proclives esse, & pinguescere. illis.
20쪽
cAP. I. Febres intermistentes. 932. In Febribus continuis , si pulsus
sortis uno tenore pergens, ut ut deliria, tremores, tendinum subsultus, caeteraque dira in geneἀre nervoso symptomata subitam ruinam minari' videantur , semper bene praesagii r e contra verbpulsus teler , debilis ae vacillans mortem prae foribus adstantem indubitanter praedicit, ut ut rei qua symptomata ad blandiantur. Morton. Art. 33. In euratione Febrium summum. ae ais A RHeerrimum medici. ingenium requiritur . Iudicio praepollenti, facultatι innatae . ineommtinicabili; plurimum debetur . Morbi genius , anni constitutio, aegroti temperamentum, & vivendi modus symptomata singula & universa , & in nunaera alia incidentia , & aee identia , omnia conjunctim
& divisim animo praesenti sereno diligenter
perpendenda sunt; e quibus inter se ritὸ eollatis sagae i. medico , lente fesinanti, exurgit clara apasinsa medendi methodus; de plerumque insequitur felix morbi exitus. Veritatem hujusteri ei effati longa iam annorum serie non sit ne gratissimo animi delectamento feliciter expertus sum.
fit. 34. Febris intermittens est calor praeterna. Definitiaturalis in sanguine accensus ab insolita spirituum expansione statis periodis redeuntes in hac autem tentis. Febre algor, figor, calor, & sudores se invicem excipiunt ; adiunt etiam in paroxysmo aegritudo liniversalis , nausea & vomitus , dolor capitis , lumbago , &c. Paroxismus quidem acutus est , mor bus verb ipse ut plurimum plus minus chronicu9.
Febris intermittens simplex facillimὸ cognoscitu; silud enim sese in conspectum dat ; quotcunque