장음표시 사용
31쪽
Vehementer doleo quod optime valeris , quod strenue iter conseceris it quod sospes in patriam fueris reuersus s denique quo a studijs, amicis, propinquis in summa felicitate perfruaris . nonpotitu ob ina gula , is alia huius modi amsico gratuletur PCondolere,ae nos tamquam sectas egritudinis sebere illis selemus, quigraui morbo, qui egestate . qui selitudina, alioue infortunio laborant. Pater igitur in Aduersis esse opus patientia, in Secundis non esse. Confirmat hanc rationem usus, consuetudo precandi superos, quam sapientissimi.
optimi viri nos docent, Ecclesia cantat, re- eant atque. David, is Salomon inprimis ; apud quos centies inuentas rogari Numen coeleste , vemiserias respiciat, arumnasque mortabum . quiabus fluuiuendis sine diuina ope nonsusscit humana imbuillitas. Contra nusquam iubemursiquod ego manu rim,ostiam9 petere a Deo, ut eluis Monas, exustionesve terrarum, ut pestes, ut nau fragia. ut annona discultates, aliaque tristia
nobis largi tur . in beneficij loco susiepturis . po- runcari singula ista, longis e geo
num amandari vovemus. Igitur quacumque dolorem, maerorem, o -- imi agritudin/m creant f idest euiusquemodi adinuosa prep u discilia adferendum grauia
putantur. Secunda vero, estprospera unde ad corpus voluptas, ad animum tranquillitas , ad utrumque commoditas, quies manat, quis
umquam discitia. λὸ quis non facillima. suauissima ranseat haud dico equidem adfusarandum c quo hae vocabulum miniss quadrat , l
32쪽
Iedargusiaudum ae perfruendum ' Tamen Mea utiquam dubitare fas est quod initio pro meum nobis fuit, rem facere magis discilem, utquaarduam, Prosperana fortunam, quam qui Aduersam didicit ferre moderate. At enim via deo inquies, ferri aduersam fortunani,prospera vero quemadmodum feratur non video ,-id prius velim mihi explicari quam ingredimur,aut ultra prosequimur dissputatiorum. Recte : non
enim scire possumus esse aliquid vel facilius, vel disicilius . nisi hoe aliquid quale sit antea siciamus. Ferre igitur Fortunam,vel Prosperam, - Aduersam, significat, Retinere in vir que eonstantiam, se inuictum prisere tam ad uersus beneficia indulgentis, quam aduersus inii vias persequentis Fortuna. Porro in illisperisurum est na insolascar,stastimes te supra ter in his emistra ne animum despondeas, praeos ruas iu d sperationem. Optime autem fert utramque ramis tunam qui nec iacundis rebus extollitur, moin tur, uec Aduersis d primitur,autfrangitur, sed tam in istis, quὰm in illis eumdem animι tum, vitaque mi sic d xerim tenorem conseruar.
Nunc rogo ex daobus utram ea digiti tuis Alitis vulgus, aliter Sapiens respendebit. Ex vulgo neminem inuenias, quin se fortissimum putet ad quavis pondera fustinenda qua fors ridὸns imponat bonesta,quassuosa. Dicamus ingenue: Leuis nostrum est non dico sapientium, aut frincipum, sed saltem Civilium, ae mediocrum Virorum, cui Monfacile videatur ferre Prioratu, Episcopatum, Cardinatatum, Pontificatumr eui non ὸ contraris
rim perpessu ibsicillimam sese octandis, si seria
33쪽
incurratur exilium, orbitas, egestas ρ ωasmuν ramen e cum per illa dissicilius , is impeditius,
ideoque rari s ; per hu autem planius ,facilius , expeditius, ideo stequentius ad virtutem te a datur, eum virtute vivatur. Id ego inpraesens quadruplici ratione, non dicam probabo, sedprobare contendam, Iudiribus aeriore iudiciopria ris iudicium relinquens. Prima ducitur ratio ex aucZoritate Sapientium , Secunda ex ingenita humanis animis propen sione natura , Tertia ex Virorum maxime illustrium exemplis , mariademque ab experimentis, qua in quotidianH consuetudim cer tantur.
Iam te a primo partitionis capite ordiamur, Secundae res cinquit Sallustius9 Sapientum animos fatigant. Tanitim abes, ut mediocres quidam, atque vulgares Bomines temperara sibi queant, quibus-eum fortuna egerit , Natque Aberalius . Vt propterea Xenophon vere 3lle quidem, ac sapienter, sed pene incassum mortales obtestari consuesset. Cum tranquille, ac placide res fluerent, tum maxime Deos colendos , eisque gratias agendas; ut postea faciles, ac benevolos haberemus, ubi te ni-pestas ingrueret calamitatum . Haec Xenothon. Cuius consitum vulgo homines perueristunt, quibus in summa felicitate, ae fortuna indulgentia, incredibilis Superum obliuio es. couis ira υbi quisquam aduersi, mel minus ex voto contingat; ibi Caelum , ae Coelites recordantur is quibus veniam, a quibus perfugium implorant. Serdidi ma quadrupedum imitati, qua Bris ex asta ainbore cadentibui ventrem saginant, a se
34쪽
sorem ingerentem ne respiciunt quidem. Vbi autem capiti malleus i initur, ibi primum attotitire rictum, grunnitu lenire mactantem conantur. Ner ab hictorieo, aut Philosopho longum recedit Vir singulari Sapientia praditus, is Ecclesia columen Sanctus Doctor Augustinus . Verba eius hae fiunt. Magnae, inquit, Virtutis
est cum seli citate litistari, ne sic alliciat, vi Corrumpat, neue ipsa subuertat felicitas. Magnae inquam virtutis cum felicitate lu- stari, magnae felicitatis est a felicitate ii onvinci. Adde, inquit Boetius, quod felicissimi cuiusque, delicatissim tis sensus est,&nisi ad nutum cuncta suppetant onmisaduersitatis insolens, minimis quibusque prosternitur . Adeo perexigua sunt, quae Tortunatissimis summam beatitudinis detrahunt . Quanto brem Plus , inquit, reor nominibus Aduersam, quam Pro eram prodesse Fortunam. Haec enim specie felicitatis cum videtur blanda mentitur: illa seniper vera est, cum se instabilem mutatione demonstrat. Vt ab altera salti,ab altera instrui, & erudiri videamur. Iam ,
inquit Seneca, Cum omnia , quae modum
excesserint noceant ; periculosissima Felicitatis intemperantia est , quae in vanas mentem imagines euocat. Super his illud
mihi Tullianum ad rem facere, ac magnum mo mentum afferre secum videtur ad animos permouendos, docendosque frugalam, ac sobriam mediocritatem . Fortuna, inquit, ut medicus ignarus multos excaecauit. non autem
35쪽
xo INTRODUCTIO ipsa fortuna coeca est, sed eos coecos ple
rumque essicit, quos complexa est. Iuxta veterem paroemiam : FORTU NA quos extollit, infatuat. Cum contra Sacrarum etiam litterarum testi=mma , Adue sitas animum luxuriantem, est per incerta vagantem recolligat, compotem sui radiarum a rebus caducis ad contemplationem reducat aternam . Ratio autem cur ista sic euenirent mihi media tanti,'eum animo reputanti, hae feresuccum rebat, ut iam Secundum partitionis eaput ordi mur. Natura comparatum est, que tristia sunt, Or p vessu acerba, cum aut corpori, aut anims incidunt i a foras trudere, ac propellere conemur. Ergo ad hanc quasipetuam mens armatur, crsipata undique fortibus anima facultatibus, ho- Lyem invadit . Ex hoc autem certamine assima rationis compos, alterutrum consequitur, ut vel
aduersis profligatis, ct longe summotis adprospem redeat , vel certe, ut si vincere illa non queast ipsum se vincat, moderat. ac leniter ferendo . Id voluntati facile persuadent reliqua Sorores ira unum coacta: tum ad vim repeliandamsipossint rum ad consilium dandum si non possim. Aemens quidem humava ruentibus ins aduersis . quo uctibus tempe ratum , primo impetu tota
concutitur, nec in turbido aut videt, aut cogitat Coelum: mox ubi spatio dato temperias rem ttit. nubes rarefiunt, ct Sol reduxit serenum riune in liqvida luce Verum, atque honebrum ρο- sticiens, fida eon aeris non eunctatur domianam atra volun talem, cupidinibus anciliis moririmgeriare , iussa ostindere Fortiturinis, Patiem.
36쪽
ν ia, Constantia bonum. Ita semper prosunt aduersa. nam siue in prospera mutentur,easuo dia fusu iucundiora relinquunt, e manean t conistinenter, magnarumsunt exercitamenta virtus um in quibus homini praesertim Chri a parin tempore solatium, imo voluptas est. Praelare ut omnia Sanctus Bernardus . Primum ,
inquit . importabile tibi videtur aliquid e processu temporis si assuescas, iudicabis ιὶon adeo graue et paulo post: , & leue senties , paulo post nec senties , paulo post etiam delet tabit. E muera prospera, ct se
sui iucunda cur idem non esciunt f Cur animus humanus Secundis rebus insolescit, se supra se , supra omnes mortales ad usque ipsas Caelitis extollens ' M facile in contrar9s, ac inuicem pugnantibus, uno perspecto, iudicium de altero ferre. Si facilius feruntur , quia mentem -- fruunt , congregatis in unum animi viribus ad dolorem quasihostem summouendum, vel cum eodem aliqua ratione paciscendum t necessaria consequitur ut Prospera ideosint perpessu magis di ilia, quoniam segregant, dissipantque omnes anima facultates, quasi regias ancillas s ipsam vero mentem Reginam suo destituta satellitio. nudam, hebetem, abriam relinquunt. Gam quidem mentis perturbationem, ae solitudinem necesse est insania, fatuitas, iactantia, dπ obliuio fui, non tantum Dei consequatur. Suid enim epulas tu illum serio umquam redire ad eor, putas sobriam mentem adhibere in consilium, putas denique ipsum fui, ac sua sortis , imo sua sordis r πρMerisu congerendis opibur .ccupatur
37쪽
occupatur , nesciens infelix cui sudet, cui adeat. cui laboret y imo cui tot corporis incommoda, O animi Uritudines perpetuas vendat r aeui se
Fortunae illam ervulam,stebrietatem obdormiscera posset, edi excoquere, haud dubium est. quin agnosceretpauops , quantumsebi eoaceruanti , quantum suis dissipantibus,stabuten tibus, impendeat salutis discrimen. Cerneret in quam secus, ct sobrius, id quod nos cernimus , quibus grandes calicis non propinauit Felicitas , Nullam esse mortalium insaniam maiorem . qua emper angi, semper fatigari: quamobrem autem t ut tu forsitan aliquando quiescas 8 Conincederem : tam etsi caro emitur tantis laboribus ramillum quietis. At ne in somno quidem sepse fit curas Avarus a vigilantiores illo sunt . ide ridem consurgunt,in meis citant dormientem, vel terrent somniantem. ibus igitur ista pariuntur Z Nempe dicent tiberis , cognatis hareῶ-bussuis, Est hae etiam insanientis, ultro illis obsequi, ac de te supplicium dare, qui gratiam hibiturinousunt, qui te aut ignoram, aut ignσ-rabunt . Nam duplostultior es, si existimas cuin opibus memoriam tui transire ad pinguieres heredes . goa videmus, qua ab alijs audimus, qua - identidem Romachamur , aliasuper Atys exempla , id nos quidem ambigere non unt. Et tu quicumque es dupliciter infelix , qui aliena comismoda vivens quasi ii, moriens confirmasti, cuius olim laboribus , nune cruciatibus baredes trium phant f non semel ipse audieris, ac prasens videris necesse est . qualem vulgo gratiam reportent, qui
uri salutis, imoinnecessitatis obliti totos ses
38쪽
ad filios, nepotesque locupletandos dediderans. Nee tu tamen eorum exitus perhorrescis, quorum facta es imitatus ' Age inquies: non me ipse reinspexi, nee ullam inci gratiam cogitaui. tant illis volui esse eonsultum, quos diligebam. In
gens charitaspro quocumque, at multo ingensior pro illis animam nere, quos certum haseas immemores futuros,eparare ingratis ex incomm do tuo, commodum. Cedo autem, comme
do, si Commodum s Sed non est ita: potitu hom innibus priuatis , ingenuis , is tam frugalit r ,
quam eoutinenter vivere assuetis non commod
ras, sed infelicitas paratur per liberale tectame rum, aut nimis clusam donationem . Veniuntisa sape tentatum, atque utinam non sepius euersum sortibus opum machinis Parsimoniam , castitatem, pietatem, virtutes omnes, eis maria me omnium cquis crederet in diuite ρὰ Christi nam liberalitatem . Erua quidem animi bona non solum ad communem societatem .sed ad propriam siautem necessaria, vel sapiens Vis inpriuatis facultatibus, edi mediocri fortuna faciliis sibi comparat, promptiys exercet, me ks tuetur a ne tuforsitan existimes irruentibus diuitijs re flereposse mortales,nustis Sapientia prauptis quasi telo armatos, ct et eo munitos. Verism nos in ra tione pervestiganda eur facia Aduersa, cur di citius' ferantur occupati iamdudum latiiss vagamur, quam fors eruditior aliquis censeat esse necessarium. Sed duo cogitet: alterum qui stribamus, alterum quiabus. Primum quod homo tantum Philologus,
39쪽
ἐdvinor longe angustius,breuiusque alius conetis riret vero, ae serio Philosephus. Ad hae aratis ingrauescentis , ct garrula professionis , loqua- cuia caritatis vitium agnoyci, o ignosci Iudex pauo aquior facile censebit. Postremb non hie
ros doctrina insegnes, aut non illos tantum,ρd mediocres multos, ct tantum nen ignaros latinitatis appellamus. Equorum ingenio magis expedire , ac magis optabilem remur fore liberalem ubertatem, quam malignam, odiosamque subtilitatem. Age nune post ration m reliqua persequamur.
Tertium sequitur partitionis caput De Exemplis illustrium Virorum, quos vel natura, vel institutio fortes, liberales, magnarimos, suxerat: est prorsus huiusmodi semper suere, donec FOI tu-
. na prosperior mutauis, omnem mentis habitum confundens, is ratione deturbata, imperium libissini permittens. Vnde autem in tanta copia initium narrandi faciam , aut quem calamos nem , modumque prascribam ' Non placet priua rorum licet insignium ; non placet barbarorum ti-eet potentium interponere exempla et cum meges, se magni Principes omni doctrina exculti f--adse quodammodo rsi re videantur . futuri tres quattuor prosua excellentia instar plurimorum . Age unum Hebrai dent, alterum Graci , tertium Romani, quos non necesse habeo hic quidem nominare. Suus quemque splendor , ct m anitudo legentium animis reprasentat. Eruo bre- misi, atque compressus desingulis dicam . iauis ianim non nouit Salomonem, qui omnεs ante se
Reges , nec uiso Nemorum dumtaxat , sedplauὶ
40쪽
omnium nationum opibus, materiate, amplituῶiane, magnificentia, item pulchritudine , ac robore corporis, item cquod caput est eruigione ,
prudentia , Sapientia longo interuallo superauit δNee his tam multis, ct tam insignibus natura , inductria , fortuna, commodis ad breue tempus,
infere Principes solent i sed annos quattuor, o nonaginta perfunctus est, cum regnasset G IU pho cretimusὰ octoginta. Non or consilium hoe
Ioco vitam hominis retexere , quam omnes no
runt in sacra historia fallem mediocriter versati. Tantum refero breuismδ, quod υel unum si ego falsus nonsumantevos tam de id i quotionem. His igitur quamdiu in hombus pr/fligandis, in impori' finibus tuendis , in Urbibus Templisque condendis , ali que Regalibus obeundis muneriabus fuit occupatus, multa identidem sustinensiatu grauia perpessu aspera, vitam duxit, tameta inter ardua religiosam , in humanis coelestem, io aduersis beatam. Postea vero qu am singula ex voto , quadam ct seupra votum cadebant r Ex illo inquam tempore eum serio indulgens, o omnibus copi,scirca ens fortuna, totam se homini sup suditios pectora multum Sapientia , multum experientia roEur munis i ; ct si clasiam ingrauescens minime accommoda fruendis delicise , arfirmissima esse debuit aduersus voluptatem : tamen Vir pondus huiusmodi ferre non potuit, eo sua illum felicitas obruit. Vsque adadonee c hiesemper hareo mirabundus quoties reα tracto, aut recogito P Vir tot tanti que a Deo b neficiys cumulatus, e ' priuilegys honectatus ad