장음표시 사용
161쪽
mensis flagrat gloriae cupiditatibus, nihil non ausura, donec superiorem vel parem se sciuerit. Hinc
manant primo contemptus δc odia,pbst injuriae, mox controuersiae, ac
demum inopia iudicium , atque adeb non obscura belli rudimenta;
Armis decernat necesse est, qui co- petenti caret iudice. Bella suetum est) nunquam non perniciosa , eadem tamen uberem saepe materiam magnae prpebent virtuti : Bis namque temperans est, qui in tanta affectuum potestate sibi temperat; Contentus uxore ciuis haud dissiculter cast is est ; belliger autem abstinentia clari ir erit. Qxium militibus nostri , s si h mestae nominis militiae colluuies. secinorosorum hominum capax ) vitia & excessiis sunt perici lorum sol xja. Virtutem
igitur non userunt bes la , verum si picule prae puarum fiunt Occ sones. Non expedit in eadem semper haerere virtute '; contingit enim. x nacius ivstituet intentis, intestissi-
162쪽
ma clementiae obliuio ; Amicitiae item perpetuae leges bellicae ofῆ-ciunt fortitudini. Utque molli enfoeminantur homines educatione ,
casuri primus gradus est Imperi, negligens Principum institutio dc
aduersas probati demu vere viri ce-sentur. Ita tantisper otio diuinitus puniri mo)tales existimo,dum cas.ses futurae nectuntur seruitutis , econtrario sortes mutua dignari exercitatione , ne gratis videantiar
liberi : Vnicum enim est libertatis praetium , sanguis, quo dc comparatur de possidetur. Nostri sevi Principes Rerum publicarum, item &ciuitatum Christianarum reguli, quique istis subsunt, omnem vitam mercaturae ac literis locant ;Soli mortalium Turci primam str- morum curam habent,hoc uniciun fere agentes , literas ut reipub stem Licinium imitantur,qui synis
auersantur , ne amore ac deliciis studiorum itretiti, tyrannidis suae negligerent
163쪽
negligerent adminicula ; totum id ferro & flamma uno mense mer cantur,quod multis conquisiuimus annis,selici quidem mercatura, sed
quae vix siccis scribi potest oculis. Neque spe sita falsi eius imperia magnitu)inis possident, quae nemo regum sperare valet. Sed habeant sua illi principia, nos gloriosiorem
vitae finem,quem sequimur,tandem obtinebimus. Inter tot autem crudelitatis ac saeuitiae moliumenta, in omni temporum memoria, nullum neque miserius neque aerumnosius
est , Transsylvaniae ac Vngariae reuolutionibus. Transsylvania namque , vetus Dacia , suis quondam recta regibus , omnes illius plagae Dominos magnitudine rerum S,
starum superauit ue cunctis sui seliacis aeui impulis , Romam usque, bellipotentior, magna vel fecit vel
euertit imperia , cuius amicitiam non inepte mundi pondus dixisses, quo vel trahi, vel remitti Principes consuta t. Et ut unico comple-
164쪽
ctar , quod paucis scribi nequiri
pernices Scythς,& Scyllararum po- steti Hunni, feroces Daci, & Dacorum cognati Gothi, quicquid ultra Maeotidem dc Asia habitabile erat, uniuersam AKicam, & Eur pae praecipuas nonne suis subiecere jussibus. regiones ὶ Quem Imperatorum ad has usque temporum seces Da cico- Trans sylvania victus inexercitatum reliquit 3 Florentis
simis populi Romani temporibus,
Domitianum Imperatorem annuo Daci mulctauere tributo, male tamen & ipsi pbsta Trajano Cesare mulctati sunt, qui duplici expediatione e regno prouinciam fecit. Et extat adhuc Romae Columna Traiana; incorruptarum, quae ibi prostant , antiquitatum optima testis, quam vix prae lacrymis non ita priadem intuebamur, quod in nihilum redacti periculosiores Dominorum Orbis hostes & aemuli, praedura
nunc premuntur seruitute. Hungari etiam, sarmatas, Dalmatas, Italass
165쪽
tos Gallos & Germanos. j igauere, & historia praeclarum. est , Germanos Ungaroruin tributarios fuisse aliquando,quos tamen Henricus Auceps memorabili. clade deuicit repressitque. Verum tam
amissa est Ungaria pace magis , quam bello , dc portiuncula quaqtestat, Angaria eo quod perpetuo
agitur angore in rectius diceretur. Qtio autem pacto regiones istae ebmiseriarum do uenerint,quibus au-llioribus perierint, quomodo a Tuscis debellatae sint & subjugatς, br narratione , clara tamen Alibera, expediam. Annum circiter trecentesimum
octogesimum tertjurpi supra mille' simum , Ludovicus Ungariae Rex Transsylvaniae populis, Moldauis, Valachis , Transalpinis , Moesiae utriusque gentibus Dalmatis, &Sclauis longe lateque imperitabat, consobrino ipsius, vel, ut alij v lunt, fratre , Andrea , Apuliae regnum tenentea; quem paulo phst
166쪽
uxor Ioanna, ut totius obscoeno indulgeret genio , per Italos amatotes necari iussit.Quo martristi nuncio Ludovicus, multorumque agri Neapolitani Procerum literis,haud
dissicile persuasus,vltricem in perduelles illos suscepit expeditionem. Ea autem felicitate rem gerebat , ut, profligata Ioanna, primo eius aspectu reluctantes Italos dicto fecerit audientes. Deleuit mox obstinatos, clementisi me ve ki lior rendi facinoris auctores anti Daduertit. Quum pacatae res priae sentiam eius amplius non desideraret, reditum parat ; relicto ibi Stephano,Vayuoda Transsylvano,alti spiritus viro, cum,validis equitum peditumque cri)iis , ut regnum illud ab Vngaria remotum , & defendi & in ossicio comode cotineri possit. Absente Ludovico, alius se regio opponebat praesidio Ludovicus,Tarentinus videlicet, quo cum Ioanna secundum inierat matri- momum , & recuperandae dignita-
167쪽
tis causa nullum non mouebat la
pide. At inuicta Transsylvani prudentia , & incredibilis in Regem suum fides , facile impetum ipsorum sustinuit. Clementis tandem septimi huius nominis, Maximi Pontificis intercessione,bellum hoc sopitum est. Iisdem temporibus Franciscus Carrarius , Patauinus Princeps , amicitiam Regis & auxilia demeritus, Venetis negocium facessit, Duce praesertim Stephano supra memorato;ad Riuoaltum voque primus mortalium penetrasse fertur. Magnam hominum opinionem sibi Vayuoda peperit, postque
tot pericula & labores, praemia non exigua expectabat ; Verum, secus ac sperauerat, Rex omne ei abdicauit imperium, qubdalienam in regno potestatem periculosam sibi fit tutam iudicaret. in eius locum surrogatus est Nicolaus B . beci filius. Transsylvanus tametsi non mediocriter Ludovici cons sus ingratitudine , rem tantisper dissimulauit,
168쪽
Transfluanorum. I Idissimulauit, dum fato suo Rex defungeretur. Voto tandem potitus
suo, Mariam Reginam , Ludovici filiam, Sigismundo Bolieiniae Regidesponsatam, solio turbandam statuit. Praecipuos Ungariae Proceres ad suas pertrahit partes, qui beneficiorum defuncti Regis immemores,mulieris regimen abominabantur , &, misso Zagabriense Antistiate, Carolum paruum Andreae Apuliae regis filium prolixa oratione
inducunt, ut ad capessendum auitum Vogariae regnum veniret, Accepit oblata Carolus , & non contemnenda manu Budam versus c5- tendit. Nec Maria cum amicis, Nicolao Gara praesertim, regni Palatino , suis rebus deerant. Verum Stephaniis Vayuoda Transsylvanus iniuriam viturus antiquam, rejecta Regina, Carolo regnum tradit.
Breve autem c ut solent violenta adepti gaudium erat imperij, quippe Palatinus per Blasium Forgais noui Regis caput ingenti Pachera findere
169쪽
I 1 Re lutiones seu occasus sandere curauit ; atque sic, euocato Praga Sigismundo , Regina in integrum restituitur , hostes vel caediuntur,.vel in gratiam recipiuntur, aut profligantur. Stephanus cum suis sectatoribus, extremi S compulsus , ad Bajazetem , Turcarum regem, tabellarios mittit, clamque de filiae nuptiis agit, ea quidem conditione,ut generum, ad eij ciendum Panoniae regno Sigismundu, opibus & auxiliaribus copiis iuuaret. Rem per inter nuncios eo deduxit, ut sub spe affinitatis oblatae, quam tantopere profanus ille Barbarus appetebat, nonnullas Turcarum legiones, i ad labefactandas Sigismundi vires , inter Sauum 5 Drauum induxerit , unde manna Ungariae appendicibus calamitas inserebatur: Atque hic primus est Tuccarum inferioris Pannoniae ingressus, non minus Ungaris, quam Graecis , nisi improuisi Stephani caedes anteuertisset, exitio futuros. Sic, isquam, uno errore dc Graecia
170쪽
& vngaria periere; ista quidem incautior , quod sun estis vicinotum euentibus doceri noluerit; illa vero imprudentior , quod ciuilibus suis confusionibus auxiliaria insuper Turcarum arma addiderit,nec cia , in euocantem cui Florentinus ait)'alienae potentiae copiaS , nunquam non esse pernicioins et quandoquidem iis fractis, euersum ; victricibus, castiuum te senties. Sigismundus postea Rex, ut Bajastetis Eomponbi Et in lentiam , iusto
in eum proficiscitur exercitu,remeritate autem quorundam mCrcena- riorum Burgiuidiae militium,intem
pestiue hostes aggredientiuna, inferior euasit, & castris exutus,ctim paucis fuga salutem inuenit. Albertus primus Austraacae do- mus Ungariae Rex,Sigismundi suc-' Cessor mem' abile contra Turcas
nihil mit ; Mors eius saecliberis,
tametsi grauidam reliquerit Elisabetha, cruentissuemu ciuile Ungaris est operata bellti; Hinc orti sui Hu