장음표시 사용
21쪽
Si vero quaerendus est ex Ephemeridibus otiis alicuius Planetae, re locus tuis Ephemeridum Meridiano est Orientalior quod ex Longitudine loci proposui majore quan cst Ephemeridum locus colligitur)aufer repertam disterentiarn a tempore proposito,propterea quod Sol, reliquaeque Stellae citius ad Meridianum Orientalem quam Occi denatalem perveniant Adde vero si locus tuus Meridiano phemeridum est Occidentalior,quod e Longitudine minore patet, propterea quod Sol, reliquaeque Stellae tardius ad Meridianum Occidentali orem quam Orientalem perveniant prodiicitur hac operatione tempus probore ductum aptum inquirendis motibus.
Hi tibi milum est ,rferentiam veridianorum in is us mutatam in Cata eo locorum, vestigationi motui metum inarium, non autem reliquorum Phinetarum inservires nam cum hi ad Merictianum Vraniburgicum sinccomputati laserentia vero temporis ibi positas respectu Meridiani Goesam non de sed per Longit inis disserentiam inter Meridianum raniburgicum S locum propositum, in tempus commutatam, ea quaerenda est satque ideo Longitudines locorum in Catalogo etiam adscripsimus.
De calculo teri motus Planetarum in Longum es Latum ad quodcumquepropositum tempus es quem-
ois terrae locum. Uandoquidem motus Planetarum ad Horam a meridiei sunt computati, ut diximus Cap. 1. nihilque rarius accidit, quam utlcmpus meridianum detur uvicissim frequentius nihil, quam ut aliae Horae a meridie proponantur, ad quas loca Planetarum , quae singulis momentis mutantur, cognoscenda sunt Idcirco quomodo tempore probe quato, isti opus est propter diversiitatem Meridianorum re- cto, a d aliam hortali raeve scrupulli,extra Iameridiel,LongitudLatitudo Planetae, motus si investigandus sit, 'Onstrabimus. Quando vero absque o nitione motus diurni scaea lorarum investigatio illa commode fieri non potesta Primum qua ratione motus diurnus Longitudinis inquiratur, docebimus; nam re indo Planctam directum vel retrogradunt iudicamui Invenitur autem is hac lege. Ingredere Ephemerides dati anni atque mensis Et regione diei propositi accipe verum motum 'anc
22쪽
in Gradibus atque inlitis, sub caractere cujusvis Planetae Potica accipe. motum eiusdem Planetae verum diei sequentis , huncque cum priori confer. Quod si numerus hic posterior priori in Gradibus
minutis , vel in minutis tantum major fuerit, Planetam csse directuna statues retrogradum vero si numerus hic posterior priori minor fuerit. Collatione tandem facta, numerum minorem a majori auferta restabit motus diurnus Planctae. Exempli gratiari Sit quaerendas motus verus o de I, diurnus ad
diem Iuni 1633. Ingredior igitur Ephemerides ad atinum 1633 scriptas, sub mense Iuni ad c a diem offendo motus notatos
Iam collatione facta video motum directum esse , ut etiam nunquam sunt retrogradi. Prioris enim diei numerus minor est numero posterioris Saturni vero motum retrogradum animadverto, quippe numerus posterioris diei prioris numero minor est. Facta tandem subtractione , existit motus, diurnus o Grad imminut. yria Grad. sp min. Edio Grad. ; in sicut apparet. Evenit autem saepe ut Signa mutentur in Columnis quod quando sit, attendendum est primo ad Signum numerum sequentis diei: Nam si, numerus minor sit dignum sequens, Planeta directus statuitur retrogradus sic numerus major dignum antecedens osteratur. Deinde ut substractio fieri possit, addendi sunt Gradus o in Planeta directo ad diem sequentem in retrogrado ad diem praecedentem, iacta subtractione relinquitur motus diurnus. Exempli gratiari Sit quaerendus motus diurnus ad is diem Novembri 1633. Consulo ergo Ephemerides propositi temporis, invenio motus adris Vis diem ita scriptos. 23
23쪽
minor sit,& ex ' in dic itiens Signum procedat; in Iove vero numerusnaajor sit, de ex in antecedens Signum feratur et addo ad motum Lunae sequentis diei so Gradus; ad motum vero Iovis praecedentis diei go Gradus, facta subtractione emergit Lunae motus diurnus 12 Gr. Sinin Iovis vero, Grad.; in ut videre est. Secundo cognito motu diurno, horarius colligitur, si is per horas a dividatur juxta hanc hanc proportionem. a Doro dant motum diurnum , Exempli g vati in Luna a Grad. 3 8 in quid dabit x Hora facta resolutione Graduum in minuta per multiplicationem sexagenariam,adjectis ad productum ao minutorum, minutis ut fiant Institutaque horum divisione per et , proveniunt 3 min. i sic quae sunt motus horarius Lunae ad propositum diem 1 Novembris anni 1633. Simili modo motus veri Planetarum ad quodvis tempus aequatum reduetum sit opus est, ex cognitis diurnis inquiruntur, modo observetur , ut productum ex proportione emergens in Planeta directo addatur , in retrogrado vero subtrahatur a motu illius diei cujus sunt horae post Meridiem et proveniet motus Planetae quaesitu S. elutis quaerendus motus S ad aes diem Ianuari 16M. Hora, enm. si apparenter in feridiano V aniburgico. Primo, ut Meridiano oesano,ad quem Ephemerides S computatpsunt, tempus accommodatum sit, juxta praeceptum Capitis praecedentis id ipsum reduco Differentiam nempe temporis inter Meridianum Vrani burgicum coesanum,quam habet Catalogus locorum, i minuta ,subtraho a tempore proposito remanet tempus Meridiano Goe
sano conveniens H. O. min. IS.
Secundo, cum apparens sit, in aequale commuto iuxta praeceptum in codem Capite tertio: Qtiae ro namque in Tabula sequationis dierum,quid loco S,qui adris diem Ianuari est incit Grad. min. rc spondeat: Et deprchenduntur 3 minuta addenda tempori priori unde tempus probe aequatum tacductum aptum ad colligendi motum Ore Ephemeridibus existi dieris Ianuarij. H o. min. Si nunc juxta praeceptu praecedens quaesiverim motum diurnum, nemperi Grad. I in pro portio erit: a Horae dant 1 Grad. min. quid dabunt Hor 16m inpta instituta resolutione,exemplum ita se habebit 1 min. Horti lanto minuta, quot dabunt minuta Horae emergunt a minuta, UT addita as Grad. min. v provenit motus verus id tempus pro positum in Meridiano Vraniburgico a Grad. . in M'.
24쪽
terminus quarius Pro Portionalis in voltigabitur , si diem integrum dividi nausiicio oo parte aequaleS,atmque horas, a Irqquet minuta con Vertamus ope hujus adjunctae Tabelle in suas. )m- Peten C, parti S , Ic: Undo parte cor es Ond cn OS HO-ris S minutis in unam summama ut in hoc I xemplo, Horis p responden Spio, Scrit minuti S OIIr,cit Saddita productiunt ibi. Atque ita proportio Crit: oo oodantur minuta , quosdabunt 386 13 Multiplication oporaecta, en tergunt 2 si ZI, a quibus quatuor locis ad dextra abscisiis restant asminuta, ut priuS. Pro inventione motu SLatitudinis alicujus Planetae extra meridiem proposti diei, quaeratur etiam Otus diurnus subtraliendo minorim Latitudinis numerum a majore si Latitudinis denominatio Cadem maneat vel addendo nu- metro duos Latitudinum mutetur denominatio Laritudinis Septentrionalis in Meridionalem, aut Meridionalis in opten trionalem Id quod ex litteris S Sem apparet t. Deinde cum motu diuriano quaeratur eodem quo praeced uti modo )ars proportionalis ad leti da vel subtrahendata motu Latitudinis in meridie diei praecedentis, proveniet Latitudo tempori proposito congruens. Exemplo
25쪽
Lxemplo modum operationis illistrare , cum a priori nihil disserat, si ipervacaneum esse ducimus. Cuius vero denominationis Latitudines sui it, hoc modo cognoscitur. Considerentur litterae in Capito cuiusvis Columnae scriptae et num mutationem aliquam in Columnarum conti inlatione admittant videatur Fae Cnim denominationem manifestabunt sicut in monuimus. Locum autem habent littera in Campite scriptae ad cunctisque diem ubi mutatio fit litterae.
De utentione temporis pectuum. Vin tempus aspectuum in Horas integras adscripsimus, ct fortastia qui id cxactius usque ad minuta Horq requirat, prSceptum dabimus quomodo commi adussit me inveniri possit namque ita quoque, si numeri temporum in Ephemeridibus Typographi incuria alibi trans positi sunt, errorem deprehendere, colligere licebit. Piimum , duorum Planetarum quorum ZyZygia ad diem alique fit, motus diurni quaerantur. Q lodi directi fucrint ambo, aut ambo retrogradi minor diurnus a majori subtrahatur sin alter directus, alter retrogradus, diurni motu in Unam summam addantur, ut habeas superationem diurnam. Utinde intervallum quod est interi a duorum Planetarum in meridie qui antecedit propositu aspectum, inquiratur, subtractione minoris distantiae a majore Tandemque haec proportioit stituatur. Superatio diurna dat a Moras, quot dabit intervallum Sce mergit operatione peracta tempus, quo TyZygia contingit. Veliit quaeratur templis Conjunctionisii 2 quae futura est ad diem Aprilis 633. Primum igitur motus diurno quaero, quidem Gr. iam in PtCro in atque a tardiore pulcro a 2 curciore restat superatio iuria naris minutorii Dcinde subtraho Cctam Is r. I. min. a b co rum a Cr go in relinquitur intervalli: mos minutorum. Vlt o multiplicor o minuta dici, in intervallum Sy, prodire tam divido per supcrationem diurnam is, quo u dat ISI I iiDUta a sint Horae p. mi in . r. tempus conjunci loris 2 in Meridiano Vrani burgico pro quibus scripsimus H. 16 in Meridiano Vesano qui ii minutis occident alior est Vraniburgico.
26쪽
Facilius quidem sine multiplicatione terminus quartus colligetur, si intervalloris adjunximus ad dextram quatuor cyphras , ut pyo veniant 3yoo oo,quae divisa per si,quotus dat post parte, quibus respondent in Tabula pag. 16. Horceri . min. 1. Nam si subtraxeris po8 proxime minores partes in Tabula quibus resipondent lorae 1 oor, restantioo , quibus respondet 1 minutum , Omnino idem tempus ut
Notet autem scrupulo in logicta, si tempus aspect m haut cum aliquo quinque I lanetarum exacte supputare velit reducendum esse locum uniis ad Meridianum alteriuae juxta praeceptum in Cap. . . Cum enim motus tacta sint computati ad Meridianum oesanum , reliquorum tiero iane ..tarum ad veridianum Vraniburgicum necesse est motus illos uni ueridiano convenire si ummam scrupulositatem consequi erit. Si vero tempus pectus Rcum aliquo quinque Planetarum in Hori s integris sufficiat, reductim non est opus, quia eorum supputatio ad diversos Meridianos, di ferentiam Horarum producere non potest propter delicem Lunae motum In Pygiis vero O cum aliquo quinque Planetarum , resisti semper non e pnegligenda Nos tempus Uiarum horum scripstimus in horis integris,
sicut motus secundum c culus Replerianum e&hibent, reductum Dero ad Meridianum Goesanum ut ita tempus ommum Iet Via umini Mer: ta-no Gosano sit accommodatum.
Solent Phemeridum scriptores in principio cujusvis Ephemeris
describere Eclipses Lumina rati m. cum determination C CmpOVS,lOci,quantitatis,durationis, Melineatione acci immodata dio quid Cinsecundum Lamberg, calculum hoc tempore eas describere non potuimus, quia Tabulas eius reliquas ad hoc necessarias nobis hactenus videre non contigit. Non omnino tam cia descriptiones Eclipsi iam misimus, sed neglecto longo earum calculo, ex Ephemeridibus, seri, quantum fieri potuit eas contraximus solas quae in Europa conspicientur,suxta sua momenta in fine cujusvis Ephemeris exhibentes. In is sciendum est , tempora, quantitates, Murationes clinsium congruere autum Meridiano Vraniburgico 'ad quem illae supputatae fiunt
27쪽
sunt ut alitem alijs quoqtio Meridianis conveniant, opus erit, in Eclipsibus quidem Lunaribus , reductione temporis ad eu)usvis loci propositum Meridianum, de qua p. 3. egimus. In Eclipsibus vero
Solaribus novo prorsus calculo. Quia enim Eclipses Lunae universales sunt, eadem quantitate cduratione uni eis: stipsa quorum Hori Zontem Lunatast contingunt, Orientalioribus aluum modo tardius , Occidentalioribus vero citius , ut qui pauciores Horas a suo Meridiano ad Eclipsin numerant, sese exhibent stisticit , si per reductionem Meridianorum ad alia loca Eclipses Lunares ad aptentur Eclipses vero Solares, quia particulares sunt, in tantummodo loco,Longitudine Sciatitudine certa deteriminat, congruunt, ratione Vicinitatis ad terram , parvitatis eius
respectu Solis, ob subitam Parallaxium tam in Longitudinem quam
in Latitudinem mutationem , Cc tempu idem nec quantitatem aut
durationem eand cm in alijsi diversis locis, praesertim longe dissitis,
CAPUT VII. De modo in oestigandi Longitudines locorum
Vanquam multi diversique modi investigandi Longitudines lo
corum excogitati atque hodie in usu in tu nullus tamen certior Invenitur quam qui in motu Lunae fundatus est: Cum enim ea singulis Horis dimidium Gradum praeter propter ab Occidente versus Occasum absolvat, quicunque motum eius exacte novit, atque eo recte uti scit, facillime, certissime quamvis Longitudinem loci per observationem Lunae cognoscere potest. Idcirco postquam Canones Lunae indefesso labore magnaque industria D. Platim Lambergi e ita sint restaurati, utitui cursuique coelesti ad amussim conformes in veniantur: visum est hic adjungere luculentam descriptiovem doctissimi D. Chri fiant . Loietomomati insccunda parte Astronomia Trimcaei v. io a. c. huic rei inservientem Fam enim qui intelligit, facillime poterit reli qua ad usum applicare. Illa autem haec est. Troinde ac uia interpolata in Luna, quae circa senilunium in ea po- potissimum, quidem immodissime beneficio ubi visori rustaris cernuntur, nihil aliud sum , quam transpariti solidiorum icciorumque partium(c a comprim
28쪽
eo petivis Lunaris per circum rasum a Si tam circa eanιίc u ambitum, quem perista in antea nominavimus a radiis solaribus ile minatam Neque enim, ut quidam sol me su tu ne odi, cui a syrma tu i si resulta esto sunt. quam
Luna et elat se reciperet Si enim a tali adventitia i possis et
formarentur,certe ire fas in arietes sposita orae L . . occasum die, O insuper in variis horae ontibus ob multa in 'et rei t cmus tamen contrarium ille ammadrerssiones vos hactenus edocuerunt , adeo ut id emacu ad ineam a polo Eclipticae per centrum Luna us ain conspantem dis possitioncm obtineant quo etiam ostenditur, L. n.im super centro suo incon
te sibilem esse, ut in subj I schemate videre licet. Ubi super A piosi Norjeton, sedis per B Ecliptica se orbis Lune descriptita est Cari an cra L faciem trifariam ad I metu, rout in 'Vixi mibi: appare , O nobis aliquoties O rei cm et Uersiis anni te vi mi icillo com quo an e annos, ct a Besetis in ventum credi me, diligenter osse dirita. Talibus autem observatrombio nos A semper a pertimus, quod Io arcaram polo Eclipt a per centrum Lunae , adempe tuo macula Tm ursi oculo
maneat ab Amero Nertice inclinationem utriet tae, maximam et ero Vrarao,
tum ci occasum Eclipticae tueri, dans P, per in usuam me m C transsen: Lunam nonagesimo radu suo in o flat, u ando Melicet sine recta re mi ce precentrum Lunae in orieontem emissa, aut cornua in nuduant umque tangat, aut macula , in modum quo ea consiti iuntur, recla i ad crammet, ut ob id angi ou BD, et Assii, ut in Hecanatione Ormtur, de mentiam huius a iusto non aere ad metiatur. Caterum uis .eterea 3ronib/ra Actro imae suis coni et, quo tempore Luna e castutatione et data poti se aliove si etiam ora sinet in Me nun mugi ad Da Ecliptica ab ortu insingulis e lut sus per--mre coguo catur, rationem nam inter varias, quae e siti rina Sphaer ca lici edissima praeceptione hoc loco, quodpromisi, subim Lem mes em te i iras, postea quis, tempus transit iuva per non i-e Ec ticae gradu, cognoscere uesiderat, ante omnia motus Soli atratio I ' Haeresis uti, citae a tu e phemeridibus D milis Ori' m,am secun up hoc libro re nutioncm condon is , ex GH mu , ad Ion und)' (qbodammodore et imis . UIU a. 'inde e Tabula Domarum sub com etentis loci elevatione ex scribstD-
29쪽
Polus Echpticae residuo quaerendus eii motus urnus proportionalis Lunae a Sole bene icto motus diurnii 'iusque in hemeridibus sese feretis.qui adiicietur motu Lunae residuo prius posito, rursusque ex iis mc conveniens extrahetur; quo So is tempus quo prius ad signabatur, ultimo sub ictum, relinquit in residuo tempus qm situm transsus Lunae per nonagessimum Ecliptici gradum. Atque haec et iasi eri ima st expeditis na est, quam nunc exempli cabimus. Amet curri ent 161 i. Octobris, quo die plenil mum exiit it,cognoscere cupio qua hora atque minaci Luna non est imum Eclipticae radum in iurna ab ortu retiolatione scandit, idque noritonte io Dona iniensi,ubi Polus ese tu i i min. Ad meridiem eiusde viii motus Luminarium ex Ephemeridibus D. Or;- eam reducti inreni tui .
30쪽
Provenit ascendens in v o. 2 Oro Domi-Hisce respon-i cilio det tempus eli Prima
13. 18Differentia'. 3mia dissereno de motu diurno Luna a Sole nempe Agr. I . tu respon- ent, r. 6 min. O motus ubi residuo Luna Vm po it ad ecti uiuerit, conflatur illi aes Sig. 26gr. min. seu 26 gr. min, H, cui postremo prem et domo sub eleratione 6 gr. temptu congruit M. Si min. A quo rursus tempore Solis abrato prodit residuum Iesu. I min. Eo itaque ierio Nora 16 in poli meridiem Luna ad nonagesimum Gradum Ecliptica ab ortu in nostro Horieonte pervenit quod fuit ostendendum. Notandum autem , quod quan o temptu motu Solis conpeniens in phiri bus Horis , quam Lunae adpareat, tunc a Horae seu integra coeli revolutio, tempori motu huius congruenti ficienda sit, ut subtraetio sat quemadmo- umis gariter cognitum est. Reperto hoc modo tempore , quo Luna nonagesimum Gradum quibu fis diebus conscendisset, id faciem illius macularumque in ea disposti ouem Opti- cum illa praenominatum nosprum multoties applicui, idque O diversis anni temporibus, ct dixer o Lunae alias upra Horieontem situ, ubi semper eodem macularum ultu indutam deprehendi, ct insuper ipsarum circa nonagesimum Gradum praeostens merestionem ac dispositionem. Od quoque cornibus Lunae eo in loco accidere , angulus illuminationis ipsus a Sole per eundem Eclipticae scilicet ductum, demonserat ire convincit e um autem arcus circuli maximi a polo Eclipticae per verticem sic Euct uc atque in hori- contem descendens Ecliptica in punὶlo nisdus nonagesimi ab ortu, vel occasu, tangat e scitur semper , ut dictus arcus seu linea extremitates cornuum tu narium peri tringat sicubi ipsa Luna eo in loco moretur. Nec quicquam ei sensibile fere quod cornua Luna ab hac uinea die a sectant, quando absces
sus eius in latitudinem sat,praecipue in longiore Solis aec Lunae distantia. 1iterim autem Variatio maxima haec coningit , una nodo alterutro per se
mi quadrantem , aut paulo ulterius progressa , ubi latitudo eius quas Gr.
Atque hactenus de indiciis, quibus Luna mora circa nonagesimum Eclip