De obsidione Bergopzomii. By Jacobus Baselius Fil

31쪽

α. Hispanicae, Angliae quam jam inraginatione invaseserat ex faucibus ereptae dolor. Et male apud Hispanos audiebat, quod Classi Hispanicae laboranti opem

non tulisset. Quo igitur notam ignominiae suo inustam nomini deleat, ergopaomium in potestatem redigere statuit. Ab hoc itaque tempore, varii rumores de ob

sidione Bergopromit non in Belgio solum , sed in ipsa quoque Anglii spargi. Adeo ut Regina, literis 27. Augusti,anno I 188. ex arce Groen vicensi datis, Ordd. hac de re certiores reddiderit. Sub initium autem mentis Septemb. spe omni de classis reditu sublata, tuum un-kerca exercitum in Brabantiam duceret Parmentis, tum vero uno omnes ore affirmare, ergopaomium peti. Quumque equites axiani,qui exploratum missi fuerant,captivos duos adduxinent, ex illis intelligunt, nihil esse fututa obsidione certius Captivorum unus se ex Tribuni Armamentarii nobilibus,dicebat: Alter ex annona praesectis erat. Quum hos primum nostri prope arcem Et heranam adorti essent, quo vellent rogitarenta. Respondent illi, Regium se Egercitum, ergo pZOmlum obsidentem, petere. In urbem verbadducti stirmabant, omnia ad obsidionem necessaria jam parata esse.

Imo exercitu in elle in itinere , seque illud unum antequam caperentur,opinatos, vibi jam admotum admiratosque supra modum suusse, quum aliter habere se rem, ipsicculis cora inspexissent. Addebant in exercitu esse, triginta sex armatorii millia, si pedites,equii csci; numeres. Nono igitur ejusdem mentis, Baro Willugbaeus , Regia: u Copiarum Summus in Belgio Pr*e Dctas, Bergop-zomium appulit. Guillelmum Druiseram Equitem hic

civitati piaesecerat Sequenti die,atm lustrium fuit, Onquisitoribus numerum armatotum ineuntibus. Erant,

autem peditum signaria. Quorum p. v bi, 3. ci ,

32쪽

reliqua propugnaculis praesidio erant. His addebantu tequitum vexilli . Belgicis duobus, Baxi fratres,Paulus, Marcellusque Duobus ante Anglicis, Par herius Iou. lius praeerat Polatius enim, nobilis Anglus, Villugbaranos ducebat. Ingens quoque tormentarii pulveris vis ex Hollandia advecta est. Propugnacula, quae dicimus, inportu sunt. Nam, quia portus longior est, quam ut ab oppidanis commode defendi queat, varia illi propugnacula imposita sunt. Portus enim ostium ab urbe passus millevi sexaginta quinque abcst. A Divi autem Iacobi porta passii primo or in Septentrione vergit, hic verbin occidentem conversus ad promontorium ducit. In hoc igitur ipso anfractu prius propugnaculum erectum est: Quod, luta omnlium est minimum, Minus dicitur Alterum passus tantii ab ipsa promontorii extremitate 26 .

distat, nomenque, primo suo praeseclo,Valhenburgia, accepit. Trajectus hic est in Septetrionale propugnaculu, quod a porti lignea 1 3 passibus abuit. Valkenbur, go,qua Zuyllandiam spectat, militare sepimentum, Novum Castellum vulsis additum est quod i aikenburgo sola fossa dirimit. Fossae aqua emissarium in portu emit tit, sistitve, obicibus demissis, vel reclusis, prout visum fuerit. A Novo ver , Castello, ossa Portus Novus vulgo ad ipsam urbem effodi coepta est. E regione Mino iis propugnaculi agger Borealis distatutus est, ne hosti ad

Septetrionale propugnaculii e continenti aditus sit. Vilia lugbaeus aute, ut, quae ad urbis propugnatione facerent, procuraret, ad Ordd. proficiscitur. Pitus tamen de munienda urbe cum Senatu egerat, atque ipso postulante, Senatu consulto decretum fuerat, ut civitate in vicos octo divi a quibus Senatores singuli praeficerentur cives iis locis, inbus urbs infirmior erat,operaretur. Ur.ttun civitati erant, Franciscus antaeus: Petrus Suytiandius. Senatores Veio Guillelmus Franciscides, Vir

33쪽

DE OBSID. ERGO Pa. I consularis, Cornelius Iasenius, Cornelius Dion tius, Marcus Martinius Adrianus Ioannis Ioanes de Clerch,&Isacus Caspari. Quaestores autem Marinus Nicolaius vi consularis ienatorius in Nicolaus Ranstitis. Quoties aut Senatoribus,gravi de catilla, operi interesse integrum non esset, selecti erant ex primariis uniuscujus que vici civibus,qui vices eorum servarent, Unusque

obirent. Quarto igitur ab adventu Uillugbaei die , ad

D. Iacobi porta,qua ad promontorium itur, novam munitionem cives aggrediuntur,aggerisque transitum, quia porta ad Novum, quem vocant, ortum tendit, lorica obducta sepiunt Ad virgulte illa sepimenta,quae duplici ordine in muri radicibus inter turrim illa quae a pulvere tonnentario nomen habet, 'ortam cui sylvanomen dedit,civitatem ambiunt lolicae effodiuntur Et quotidie in variis operibus faciundis multum operae insumitur. Via Uoudana ostent an sese aliquot hostium equites. Excubitor specularius,eos e turri conspicatus signum xtubaevi notae sonitu dat,adesse hoste in Praefectus civitatis Druraeus,cum paucis armatis, primus hosti obviam procurrit. Cedit hostis. Praesectum sequuntur equites,peditesque sere omnes. Ille vero cum paucis istis,qu is diximus , qui lue equites erant, ad pagum usque Uoudam hosti m iri sequitur: Caeteii equites pedi tesque medii inter tumulos Bergens s , qti Woudaeula tibus ad sinistram Aux term riosque, qui ad dextra sunt, in ipsis Notidani Ericet fiucibus, sistunt sese. Redit interim Dru us amissis uno ex suis equite, equis duo-btis Ad coemiterium en jm usque tibi magniis hos uinumerus consederat penetraverat, sugna velitari cuhoste dimicaverat. Prudentiores factum hoc Praefecti improbabant,quod nimio sugnandi elo, se et civitatem periculo non minimo exposuisse videretur. Numero enim Luitibus ab hoste superabatur: Longvis quoqua

34쪽

sa IAC . AsELII COMMENT.qΠoque procellerat,quam ut commode se ad urbem recipere potuisset, si hostis impressionem fecisset. Ab eruptione reversus jubet rescindi pontem, qui ad Heli edianumunimentum erat. Redemtores enim operis muni- metum ponte junxerant, ut terra ex Varibogardo monte

plaustris advect i,opus absolverent. Cornelius quoque Ian senius, Senator, a Magistratu legatus in Zelandiam mittitur,cum his mandatis: Quandoquidem hostis urbis

obsessionem minitetur, eumque in finem Woudam cum exercitu venerit, atque urbi de rebus ad propugnatione necessariis parum sit prospectum S. P. Ni etiam atque etiam rogare, per commune foedus obtestari Zelandiae Ord. ne se,in hartim rerum dissicultatibus, deserant. Reagic6munem: Bergopzomio periclitante, insulas Zelan dicas no omnino extra telijactum esse Sequenti die, qui erat decimus quartus , navis ex Zelandia appulit, allamentis, perticisque Onusta. Quia vero, durante obsidione, liversis teporibus summa nobis diligetia submissa Omnia illa, quae ad civitatis propugnationem necessaria erant, semel dicam, Ab Hollandi e& Zelandiar Ordd. Se-Natuque Dor iraceno, satis superque civitati fuisse pro .

spectiam de frumento, butyro,cas.ls,halecibus conditaneis,asellis salitis,avena, si ramento, foeno pulvere tor mentario, assamentis,asseribus, perticis,clavis, glandibus

plumbeis, igni anis, hastis, viminibus ad crates vimineas conficiendas, ligonibus,mariis, coibibus doliuaesis, vehiculis trusatilibus,atque iis omnibus, quae in urbibus obsessis requiruntur Zelandiae quoque ordines majora Serpentina Lusitanica quinq misere, quae globos 6. libiarum pondo in hostem detorquerent. Erant haec ex iis, quae Petrus Dura, Holla licae classiis Legatus Plemon telio, superata ad Blancobergam praetoria ejus navi Galeonem vocant Fli iungamque adducta, eripuerat. Quu

velo hostiu equitatus vii Vo.dana rursus se spectan

dura.

35쪽

dum praebuisset,sacile nostris, quia pauciores erant, re pulsi sunt. Circa hoc tempus toto illo itactu, qui inter Calmthoudiuvi Rosedalia est, crebri cernebantur ignes. Excitabantur hi ab hoste ite Calmiboudio Steenbrrga faciente, ut vicibus collectis impetum in Toletana insula faceret,quei mdmodii res ipsa poste declaravit. betaen in illaintve 7. Sept. praecessat, hostis magno num 'ro, ductit Montinii, per Matrebergensem aggere ad flumen Eendtechtium accessit, eo colitio ut in silla, qua diximus, invaderet Totus aut Toletanus agger, praesertim qu, vadum fluminis,mat refluo, pedibus transiri potest, continua lorica septus est,atque ubi opus, praesidia quoque& castella sunt disposita. Insulae r esectara Comiti Sol- mensi ab Ordinibus comissa suerat. Hic ubi hostis flumen transire conabatur, ripa est justae amplitudinis,ex adverso verbii Toletano aggere castellatria sunt, quorum

prius, quod ad Meridie Toletum spectat, Boissa Hiu ab

incolis dicitur: mediti a forma quadrangulari Papeiam uisenostra lingua denominatur Tertium quod in Septentrione vergit,Novus Trajectus nuncupatur Mare rec-sserati Eendrechtium enim aesta maris crescit ac decrescit.

Impetu facto, flumen superare peditum vexilla aliquot nituntur, hic ubi medium ill d propagnaculu, de quo loquuti sumus, extructum est. Reciprocatio autem maris tanta non erat, quanta expectaverant εχ tas quoq; via

lentior suit, quam cui rosistere possint multi ergo votaticibus absorbentur,multi seloporam gladibu I propugnatoribus transiiciunt ar Pauci tamen ulteriorem riparujam tenebat, crepidinessuminis contra scio potum chas tecti reliquos ad se vocabini. Qit,d quum frustra fieret, ad suos, qui jam saga se dederant, recipere se coactos si umen hausit. ais, qui infla Nine erant,p'rumpere o nantibus, illi qui ripam Sc aggerem citeriorem tenebantur propagnatores ingente plumbeo ruaa globalorum gla-

36쪽

dinem emittebant. Vnus tamen solummodyex pro pugnatoribus occubuit Gregalius hic miles erat,4 sub prodis et Berct mi militabat, hostis ver supra ducetos ex suis des, deravit: Qui quum impressionem faceret,

vix quadraginta propugnatores erant mox ver prae fcctus Lagrous ex oppido Toleto cum suis auxilio advolat Toletani autem licet sortiter hostem rejecillent, minime tamen securi erant, quod scirent illum non temere, sed eo animo insta invasionem tent alle, ut illa devicta Bei gensibus, toti Zelaudia negotium facelleret Colli 'gunt ergis brevi, noctia fortassis proxima reversurum, Ut quod nunc non poterat quavis id ratione per iaciat. Et quom am se pauciores esse vident, quam ut omnibus locis praeudia disponat, Bergentibus petunt, Adrianum Guillelmide 'odocum Brit lautium , cum trecentis circiter

militibus, qui sub illis stipendia faciebant, sibi in auxilium mitti Adrianus ille, priore civili bello, thalassiarcha Ziri-zaeorum fuerat, nunc autem inter Zelandicos Praefectos

primum a Comite Sol mens locum obtinet. Brusa utius vero,integerrimi di summi viri lacobi Brissa ut ii, Consulis olim Brugensis, filius elat, obsidionique S lusensi interfuerat, sortem Patriae alio licet succelli quam sperabatur, operam araverat. Iterque ab Ordd. Zelandiae auxilio nobis millis Derat, quum hostem ergo promtu

petere nunciatum esset. Decimo nono Septemb. rediit Praetor ex Hollandia, qui Amstet redam magnu numerum tabularum lectilium perticarum, avertam quem usum belli coemerat Praeterquam enim quod Praetor urbis sit,

Praetura aute in Re p. nostra, Marchione summa igni'tas est civitati, propugnaculis muniendis pia est. Et aeautem Leonino illi nona est, estque idem ille, cu us ante

in expugnatione arcissotadanae nac minimus Patrem habet D. D. Albertum Leoninu, qui Lovanti. 24.annos

continuo primatius utriusque juris fuit professor, nunc

vero

37쪽

DE OBSID. ERGO pz rvero&Cancellarius Getriae, concilii Confoederat rum Ordd. ptimus Senator est Nocte illa,qua iro. Seprsequuta est, hostis Rotae montem occupat, post vero sub meridiem Uoudam recedit. Vtrinque nihil est actum: tota enim nocte, quin cu ad hostis usque disce illi pluerat Le-patos tamen Senatus in Hollandra, Zelandiamque mittit, ut Ordd statu urbis si Ment, deque auxiliis interpellenti Cornelius an semus Zelandica, Adrianus vero ui-lielmi is civitati a cretis est Hollandica Legatione fun-oebatur. Vigeumo secundo ante diluculu tubaru , tympanotu majoris aeramenti sonitu ad arma c6elamatum est. Praefectus enim cohortes aliquot militum coegerat,eo consilio, ut circa auroram Vigilias duplicaret, quo cilicet tempore ,hostis pleriique vigiles nocturnis excubiis defatigatos, inopinantesque, atque impeditos aggredi solet, itaque caesis,civitates improviso expugnare. Id se tactura equitibus, qui stationes suas in foro habebant mo indicaverat Hi dum per urberm obequitant,in cohortes lias

incid iit. Qui sint Quid sibi velimi rogant. um vero insolentius a milite quoda redderetur responsum ad pra sectos suos redeunt:QMd sibi obtigerit,narrant. Illi quid ageretur nescii, proditione quampiam subesse autumat, bellicumque cani jubent. AEgre id tulit civitatis P se tus Drur cuque praesectis equitu de iniuria sibi illata expollulat, suo enim jussu conventis milites .Respondent

illhnescivisse se ipsus adato id esse se ae do

sibi qui nunc urbis status est,significari Edictum deinde promulgatum est,ne quis incoluit Praesecto bellicum canat amplius. Die,qui proxime sequutus est,impedim t Firmini tribuni a militibus direpta sunt. . Praetuerat sarci Coudanaeque ver,interipui marchantu quenda, qui arci quoque praesidio erat,orta in ollandia se contu

38쪽

sa c. Asri Ilmissionem simul illi procuraret, ac de rebus necessariis arci provi teret Octa. ergo illi glandium plumbeorum aliquot milia, in Soporum usum,serreos item minorum tormentorum falcones vocant globos, igniaria quoque quibus milites in alendo ne utuntur pulverisque insuper tormentarii vasa aliquot suppeditarant. Antequam vero ex ollandia reversus esset Firminus,Ma chantus illos omnes, qui a Firmino stabant,ex arce expulerat, cum hoste clam transegerat,ac paulo post, i . scilicet Ianuarii, anno i 87, acceptis aliquot aureorum millibus, hosti arcem tradidit , seque in Galliam recepit. Firminus ergo omnia illa, quae secum ex Holladia advexerat, illum diem servaverat. Quum autem abitum Pararet, ut qui exautoratusjam uet,atq; ea quae diximus

navi imposuisset, id milites ut sunt in rebus ejusmodi sagaces)subodorari,&c6modam nacti occasione factum excusandi:Quod res ejusmodi ex urbibus ab hoste obsessis ali transferri non liceret, omnia illavi reliquam qu que ejus supellectilemdiripuerunt. Pretiosiora tamen qnaeque reddere coacti sunt. At die sequenti,qui erat 23. Septembris hostis, via Voudana progrediens , recta in urbemducit. Pedites , equitesque nostri in occursum illi provolant ille veto ad Tumulos Bergenses Via Arenaria in Septentrionem deflectit, montem Riselium, o morigeestum Superiore scandit, ibiq; castra ponit. Septis ad Vestallu, de Steen bergense porte demissis,ut aquis redundet fossa illa, qua Zoom fluvitim perpera Geographi inscribui,aqua ejus alveu superante,

pascua,quae inter Uoudanari Vestalium portam interjacent,inundata sunt,ela transitum in Septentrionem nent. In urbem itaque reversi nostri porti Steen-

Teiiur erumpunt ' signis aliquot erectis hostem ad

Certamen provocant : Ille vero castris se continuit.

stet die ad Meridiem castra quoque metatus est.

Quae a D. et trudis monte ad Pilam usque eatendit, iis

39쪽

tis scilicet eomplexus Burchvlietum, Suyrgeestum. Rotae montem, tergensis sylvae eam partem, quae ab urba

in Orientem remotior est. Rotae mons a rota,in qua reorum crura elidi,vel cui decollatorum trunci solent imponi,nomen ducit. In hujus enim vertice de maleficia supplicium sumitur. Hostis verbiatibulum in eo erectum, uno atque altero post adventu die. confregit.Mons

hie ad Meridiem vi regi Antwerpiam euntibus tecta curiit. Diva Ger trudis a superstitiosis hominibus4 litur,ne mures iresque frumento noceant. Civit*s in te ipsius patrociniovi curae olim est credita, ut quae Ter ritorii Bergensis Domina fuerit. monti ergo sacellum Divae iactum nomen dedit, Suyllandiae nostrae submersae

imminet Pila pars agri restibilis est,inter sylvamri civistatem media principiumque aequoris istius, quod portav danam, orientem spectat. suytgeestus vicus, Burchvlietum pagus fuit, qui arcem habuit, a Gallis ut supra diximus,exustam. Halteranam arcem quae pago, in quo sita est denominatur Toletani triginta circiter mili um praesidio tenebant. Non quod arbitrarentur hostium eam impetu sustinere posse,sed ut insulanis r specula serviret, contra Toletum enim in eontinenti sita est,m de adventu hostium per hane certiores fiebant. Quum igitur hostis axem se,ni se dederent,vi expugna tutum minitaretur, praesidiarii eam hosti cedunt histoedditionibus,ut,vita dc Brtunis salvis, ad suos se recipere liceat. Ex Ardeatum Tutriduo equites ad Pilamitor mento ferreo trajecti sunt Alterum magni nominis fuisse postea nunciatum est et Dieitur enim octingentis funalious senus comitantibus Ani erpiae sepultus. Ha, rologiis noctuino tempore silentium impositum, ne hosti stratagematis exequendis inservirent Circa hoc tempus varia undiquaque auxilia accepimas. Ordines,etsi Toletana insula validiore quoque praesidio munien

iiij daeisset,

40쪽

in auxilium submiserunt. Ilictingant, Brielani, atque Ostedani selictiores quosque milites nobis subministrarunt. Octuaginta circiter pedites ex Gertrudoberganis, qui rejecto Ordinum imperio, Anglis se subdiderant, sub Bochio centurione Anglo in suppetias nobis adfuere. Pia ter hos sex quoque peditum signa ex Anglia calendis

novembris advenerunt. Adeo ut praesidiariorum numerus, qui initio obsidionis mille quingentorum, si equites annumeres, tantum fuerat, ante ejusdem solutionem, ad

quinque fere hominum milia excreverit. Sed quum jam equitum Praefecti animadverteret hostem castra ponere, ipsamque urbem petere,nahil sibi cuncta tum rati, verum te impus adesse, quo se viros, aliquid quoque in hostem audere doceant, rur:vum Priefectum urbis adeunt: Petunt cum hoste confligendi copiam sibi fieri. Non enim procrastinandum donec ad ipsa urbis moenia hostis castra admoveat. Quod si fiat,nulla amplius usui equites civitati futuros. Si quod maximosperant victoriam vel minimam de hoste reportent, id civitati valde titile futurum. Ita enim hostem consternatiore δε oppidanos alacriores fore. Plurimum ad utrunque faceres oppugnatores sub initium obsidionis clade aliqt lassiciantur. Non esse virorum sertium, pati moenibus sese urbis includia Alii contra aderant enim Praefecti militum omnes incertam esse victoria: Quod ii ab hoste superentur, id civitatis malo maximo futurum: Si verbiictoria ipsos sequatur, posse hostem id damni facile sarcire. Rem esse cum hoste potentissimo, minae rosissimo, multisque victoriis claro. Et certe obsessis eruptiones plerumque periculo vi perniciosae existimantur: Id vero locum habet, ubi pauci sunt

ita ab hoste premuntur, ut dissicile si nova praesidia recuperare. Sed niuiaetus hic militum sic satis magnus erat . quotidie e Provinciis confoederatis per