장음표시 사용
141쪽
- ' is E. Bi JHilari, propagines bulbisorines, quibus proles propagatur euoluentes,
ut Phasca, Brya, Mutaque nonnulla et 3 Pluinu hari, surculos a pristinis novellos plumuliformes sub terrare eonditos emittentes, quales sunt Polytricha, Muia plurima, Brya quaedam etc. Frondifari, pulverulentas partieulas ad superficiem, aut hondium primordia ad marginem inque cauitate promentes inter quos omnes fere recentiorum H aticae comparenti Haec prima sui Nec eri miiseorum dispositio postea vero in sua Musco rum methodo inter omnia quae edi illi maxima cura et diligentia confecto opere ordines suos quatuor, Euthmarorum ordine sublato, ad tres reduxit. Nouenx autem priorum genera in quinque contraxit, nempe Polytrictum silenti, Si laesimi in Linnaei Hrentim auctorum, cui Fontinalem et Phagnum accenset, trium
Linnaei et Arbum auetorum eui Phasea supperaddit Polytrichum et Sphagnum
inter muscos plumulascentes, Hypnum vero, Bri rem et Mnitim inter gemmaseentes ab illo reseruntum sit xharmiterni nullatenus memorat. Iisdem fere vitiis, quam praecedentes, methodus ista asiacitur. Ibi naturalia. genera dilacerata.
diuisiones e falsis obseruationibus institutas Sphagha inter Hypna ealyptra destituta relata Irr a multa ea ulla dicta, quae caule euidentissimo gaudent; obtriachvin ali intini inter Polytricha indiuiduis stelliseris earentia perperam relatum; Po-Iyrrichon et Plachnum a caetera muscorum frondosorum cohorte, Lycopodiis interiectas, separata et c. inuenies. In eodem opere auctor Schreberum, tanti nominis et doctrinae Crum, satas petulanter impetit, quod Phai corum capsulam pro vero se minis receptaculo habuisset, eo modestius humaniusque sese in Physiologia muris eorum aliquot post annos edita expedivit Cum etenim in priore opere, quicquid de muscorum sexu dictum esset, aut in posterum dici posset figmenta somniaque pronunciasset, iactabundum illud assertum in sua muscorum Physiologia e Bonneti, Nulleri Rob ineli, alteri ete eompilata nec tam obseruationibus, quam citatio nibus euincere nititur. Muscos eum polupis, qui, sine sexus copula solaque simplieissimae structurae vi propagari vulgo creduntur, comparat, iisque eundem Prophsaironis modum tribuit. Nec alia asserta in eo lihro desunt perito naturae obser olori vix probanda die auctor, pag. II. yynum abietinum, et 'num fuitans numquam cum capsula reperta esse affirmat, quam tamen innaeus d
142쪽
Iae rurali veras radiculas denegat et tantum iis uncinos seu tentacula eo ne
dit, quibus saxis, tegulis, aliisque duris corporibus adhaerent, quandiniuidem corpora, ut ipse autumatur, nutrimentum nullum iis sufficere possunt. At uni.euique notum est, in lapidum tegularumque lacunosa superficie humum volitantem
deponi et coaceruari, unde stirpes nostrae radicularum ope ab omnibus obseruato. rihus deprehensarum nec stirpium Proceriorum radicibus absimilium nutrimenta capiunt. Pag. 3 Muscorum poros inter se coniunctione carere ex eo eoncludit, quod si in vase aqua pleno musci cuiuscumque recentis pars una immergatur, altera vero opposita extra aquam dependens remaneat, pars immersa naturalem retinet virorem, dum altera exsiccatur. At ex eo experimento hoc tantum
concludere fas est, planta auulsa vasculorum succi gerorum irritabilitatem destrui, aut saltem ita minui, ut liquid iis in altum ferri et e partibus inadefactis in deueis catas migrare nequeant. Si Pori autem nulla inter se connexione gaudeant, quo pacto humiditas ex aere absorpta in partes omnes intraneas distandi et plantas vitam sustentare posset Pag. 12S. Postquam auctor in scientiis ut in caeteris rebus fanaticos delirosque esse exta mauit, et materiae cuiuSeumque perscrutatore prudentissime monuit, a systematum amore caveant, ne hallucinando alios etiam decipiant, ad sua interique experimenta, puluisculo nempe Arctorum Hyynorumque nonnulli Iorum capitulis excusso terraeque iteratis vicibus et semper absque successu commisso prouocat, Fuluisculumque illum germinatrice facultate omnino carere alii reat. Cum vero Icoelreuterus, ed Nigius aliique maximi nominis viri iisdem ex- Perimentis sed procul dubio accuratius naturaeque congruentius institutis veram germinationem plantasque nouellas obtinuerint, consequentiae, quas e suis ins Iicibus tentaminibus ducit, prorsus tolluntur. Forte puluisculus non satis maturus fuit, aut solum minus aptum, aut seminatio tempestate inopportuna tentata. Plures adhu causae eckeri tentaminum surcessui obstare potuerunt, cum Praeterea nobis fatendum sit, muscorum species dari ex gr. Polt trichon commutre et pleraque Hilyna, quas ad nostros usque dies nullus es mine educare valuit. Sed naturam ars uinquam omnino assequi poterit. Si plantas hybridas in dies illa creat, quas ipse Oelreuterus, quamuis in talibbus experimentis combinationibusque elicinamus, producere forsitan irrile teni
ret. Cum vero supra memorati musci ingentes tractus nec tamen serie continuam
cupent, caespitesque ingentes Iongo digitos interuallo in regionibus nullam hactenus culturam passis nobis ostendant, vix dubitari potest, quin aliarum stirpium instar seminas ope sobolem suscipiant. Pag. i, fabricam mus eorum simplicissim .m esse
eoncludit e facilitate, qua suas resarciant iacturas, quippe qui mutilati nouos rami Ios
143쪽
Ios esto proserant et iam diu exfieeati imo semicorrupti, si aquae vel terrae committantur . revirescant et soboleseam , Loti, Hedis ianis obseruationibus constat muscos easdem partes et organa et eundemque stupendum vasculorum apparatum quam proceriores stirpes continere. Quin et eorum capsula tanto artificio constrincta est, eiusque apertura tot dentibus ciliisqu ei reumvallata, ut illa contentiis puluisculus non nisi aptissima tempestate emitti queat, et ab unoquoque naturae perito scrutatore fi tamen praeiudicatis opinionibus et auctoritate constrictus non sit, pro ultimo praecipuoque totius istius fabricae ne proinde pro vero semine declarandus si Quis praeterea ignorat arborum non paucarum praecipue salicum ramulo segmenta ue quaecumque tempore conuenienti relicta et solo idoneo mandata iii novam arborem succrescere L an inde colligemus salices simpliciore stritetur gaudere, quam abieteS, qui pari modo nullatenus propagantur, aut cum hac saeuitate sese per turiones propaginesque multiplicandi polleant, store fructuque rearere . Risum teneatis, amici, Muscis igitur nec structuram simpliciorem ex eo quod sunt uiu cissimi damnaque celeriter resarciunt tribuere, nec propagationem per semina ex eo dem principio illis abnegare fas est Ilic obseruare liceat quantum theorporum organicorum structura simpliciore vel complexiore declaranda,erramus tquamqvs falsas consequentias saepe hinc ducimus , Equidem vulgaris est hodie inter Phyfi logos et magnorum naturae scrutatorem praesertim Abhatis Fontanae experimentivquali demonstrata opinio, ii simpliciori structura animalia gaudeant, eo vivaciora esse et sobolis propagandae ratione a caeteris animalibus, quae perfectiora nobis dimiuntur, eo longius recedere At in vegetabiIibus Iex eadem nondum deprehensa sitit. Plerique fungi quomam structura simplicissima esse videtur sunt omnium stirpium fugacissima, et copula sexu a Ii, nisi Hecloigii obseruationibus, Geir. L CH Flog. r. Ias. idem abnuere malimus, minime carent. Qui fit, ut plantae, quae plures abhinc annos ramos et propagines copiosissime produxerant, oribus fructis husque frustral exspeetatis, si soli vel temperiei conditio pauIum immutata, aut rami inutiles amputati fuerint, genitalia promant eorumque ope sobolescant. an cre dendum eorum structuram, simpliciori magis compositam saetam esse, nouaque organa essentialia, nescio qua vi magica, in iis ereata fuisse Te Nonne ex edwigii sententia et obseruationibus mulio probabilius est, vascula permatica, aliaque inouarium penetrantia et semini foecundato succos alibiles aduehentia eiusdem naturae ac caetera esse et e vascorii in spiralium communi penu oriri, ita ut natura non labri ea perlaetiori ad semen producendum, quam ad ramum nouellum educandum, sed tantum quadam eoru inde organorum commutatione succorumque exquisitiore
elaboratione egeat Tandem ad matris illius henignae magnum scopum seir es
144쪽
istisadistim est, s aliud lamnans, am navonus noris to Iam eripli iis Blanostris a filias istiurisqua ammisato Gaesulem quiaruplicam ' vita re auranda et pro rendae modum in vegetalium emogitauit Horum nemps vita viariu,sndividuo gemmanum in ramulos hueuntium Ophranti mirer, vel trunco priori emortuo per trusium nouum a radios vivant m amantis renovataer vel per holhos, turiemes, propag-s, lenes, minamidaeo sed in matris delato Ceomme eloquodam prolis eum parent aliquamdiu minaramis me agam a vi tand- s minibus ab animatibus vanus, a quis iram quaqua distaminandia etiam ex individuo longe lataque est ditur, nouimus eois in ramotissimas oras equantis Sti pas non ada maeva vn tantum vitae privigandas modo gaudent, mempe ann aeriamas ea a simplici par laetamina multiplieandam In plerisque emtoris duplex tria trifari vitas continuandas mura, in Navius tantam quaamplex iisqvs perfortim oram multiplicatio matura minans curas ait. Elmm dirima pleraeque amores, gens utilillhma, Flora Sylvanique regni duens, quibus tribra, Mactu, reeto Memus alimen, donamvis gramis pauca, quibus es alia munera nobis afieavnt, murei tandam Maecinda telluris et humidarael origo. . Ad quam magnam maturas oeconomiam si minarus aes missat, hiule ultima familia seminalem pro- pagationemearis non abnvitat, in ea experimantis dicam, quibus meridiana tuos aritis minuit mis' supra e- ' duos rentum Propagationis modos in Plantia admisimus atqui ilige
da vera profis generavone, quas tantum Per Propaginea vel femina locum habet, quaestio erat; te contra de vitae in stirpibus Propagatione generatisfimo significiat desumta, quae vel in indiuiduo fit vel ex indiuiduo loquimur, unde quatuor viatae continuendae vel propagandae modi nobis oriuutur, quos omnes conmuni nomine istae emanation- dicere possum .
145쪽
I in dubiis tamque diuersis opinioni is meatas mulle ouea Nin inglos tredens fumuerit et densam aliginem, quae haec omnia premebantur, discnsiit euius virili omnia in mureolologiam maritis enarrare vallem alter mihi conscribensis allethhor. Praecipua tantum hi breuiter exponam caetera an hoo ipso opera, in quo nulla fers pagina tanti viri nomina caret, alumbunti
Prima sui muscis olismi lones Radmigius C mnitis institust Ibi, dum r. ut ipse ait, quod 'aetieis euris vacaret, in reuintaeantibus amoribus et sylvis TR Maliquod aera fortis lenimen quaereret, eopsa magna muscoram in hae nemorosa g regione Iasta vigantium et oecurrahat, evidvasqua animum inmat, eorum mn e Iic regendi, quibus ille instar proeeriorum stirpium sinuam is analogia iis ..... suadebat Nae vota tantaminaquo irrita saera a vae armatis euli Mimando et imiasti ad sev - -Sptares hamis Liplicis ad fetaeaa oeconomicus ae magiae metare Beohaesitamen uam min
146쪽
Partes desideratas autem adeo accurate delara Psat et locum ubi inueniuntur tam h no ostendit, ut qui ad eius ductum eas inuestigare aggressi sunt, eorum parrium mullitas sino lentis ope deprehendere Potuerint. Ilaec fuerunt praecipua illius eleet . Ab eo nempe demonstratum est, I Corpora, quae iam dudum viderat Michelius, quaequa in stellulis uii et gemmis Gyni includuntur, Tores masculos esse imira turbam foliorum congregatos et filis fasciculatis succulentis numerosis stipatos; Lequa tellulas vel rosulas caulem in eis stirpibus terminantes perperam pro foemi-m habitas fuisse. et Antheram tubum esse orato oblongum sub in orescentia sessilem, inde pedunculum quamuis breuissimum conspicuum tamen adipiscentem, Ioeuloque instructum pollinem tenuissinium coutinente, ut in simithiis nuptiis per summitatem amittitur S. Foemineum orem consistere in germina pedi cellato tina eum stylo in stigma infundibuli forme apice hiante, aliis corpusculis, quaci
adductores auctor Primum vocavit, Postea autem pro floribus foemineis sterilibus agnouit, plerumque praesentibus Florem cum masculum tum foemineum eo non hermaphroditum doliis Iropriis nerum calycem constituentibus ob vallara. e. Germen post foecundationem Atra gemmulam, Edunculo magis minusue pro- dueto mediante, protrudi et in capsulam abire C. Calyptram petatum peculiare esse in stylum continuatum imuli e ter in irai tegumentum quod intumescente fructu in altum eleuatur, rumpitur ae decidit T. Antheram Linnae esse ea pla- Iam unilocularem . hic utaneam, rapice operculo tectam quo abscedente seminibus
capsulae receptaculo funis exitus paret S. Semna ista membranis esse obducta sub quibus cui ledone , plumaeaque et rostellum inter germinandum in conspe tum venienda latent. I. Tempus iandem ad inuestigandos flores opportunissimum
illud esse, quo capsula iam matura operculi lapsum molitur.
Haec prima suerunt fundamenta, quibus aliquot post annis 1 suo egregio opere rauciarmenta historiae naturalit muscorum frondosorum I Sa nouam mus eorum methodum vir clarissimus superstruxi quae in priori opusculo tantum imdicauerat, hic plenius tractauit inuenta sua fusius exposuit; omnes muscorum fructificationis parte summa cura descripsit, deseriptionesqua suas niti dissimi iconibus illis rauit, quas ipse, quamuis artem graphicam nutriquam edoctus, natura in genioque in igistris delineauit varias Bolanicorum de muscorum sexu sententias maxima diligentia adduxit et ponderauit, Dissennianorumque generum fata Pros
curus noua laa genera cum e caracteribus, quos peristoma vel niillum, vel figmratum praebet, tum e maiculi loris gemmilarmis, discisornus capituli formis ue sibgura,
147쪽
ra Igura, eordulit Equi lem iam cli in Boianicorum votis erat, genuinam, aut salistem absolutiorem, nec tam facile in posterum disturbandam, aut euertendam mugiscorum methodum, a capsula duci posse. Sic etenim Hallerus in Boianicis putaulis anno I gs editis; loquitur siquae series res danticulorum siue filan entorum ,,pectinis instar in plerisque u Scis capsularibus ex ipso ambitu capsulae, qua ope esculum applicatum fuit, prodeuntium introrsum, hi integro operculo conuoluti in speciem tumentis annuli exprimunt corollam seminis; et opertulo delapso vel eo
,panduntur instar ciliorum vel protenduntur in rectum, breuiores plerumque, ,alia praelongi. In quibusdam etiam desiderari videntur,' unde aliquis nascetur ,index distinctionis mugcorum. - , , Pars exterius capsulae Drusicium claudens, quae imatura iam planta abscedit, operculum nempe, aut plenum est, aut mammosum.,aut conicum, quod frequens, aut falcatum, aut obtusum, qui alter sons diuisio.,nis in muscis. . Adde ramenta quaedam permati analoga, quae in summis rosulis cauliculorum non origerorum reperiuntur. Ab hisce classis muscorum ratis ana- ,,loga nonne nascetur In litteris ad chreberum sub finem anni i 6 datis Lin. naeus idem desiderium manifestato nempe Dacorum methodum milleniana diis versam e capsulae consideratione inueniri posse. ri,Si methodus ista, ait celeberri- ,, mus Eques dipncilior est pro tyrone, tamen multa iis qui genera naturalia in--,,quirunt Contribuit optarem profecto animitus, ut viderem plerosque muscossilia methodo propositos Nec minus Schreberus illis particulis, quae capsulaeos cingunt, inuestigandis summo studio incubuit, ut ex ipsius verbis in Dil ertat-
tioue de Phaseo astatim lique vasculi osculum, inquit, operitur Perculo conue xo cilia occultante demum deciduo cui ucapio insidet membrana tenuis , conic
in Iongitudinem fissa, cal ptra dicta quae a maturo capitulo demum decutitur. Haec in plerisque muscis obseruantur Sunt vero et species, ubi aut cilia, aut imbriae, aut amhae partes destiterantur. Sunt, quae dentibus paucis triangularibus, atque aliae, quae dentibus praelongis parallelis seta deis instruuntur Fimbriae in quihusdam in formam spiralem post operculi casum contortae apparent eorum loco in aliis membrana plana est Calypira ut plurimum nuda in quibusdam villo denso externe vestitur elo Haec omnia avtom opportunum species in genera honia constantibusque notis distincta congregandi modum hincque methodum naturae num tui conuenientiorem subministrare vir celeberrimus eodem in loco pronunciat.
Imo in suis Plantarum Generioris p. q. s. se muscorum dispositionem ed vigianae non adsimilem iam ante plures annos tentavisse affirmat. Haec vero usque ad Herivigium pia tantum suere desideria. Fatendum tamen paulo ante quam mavnus ille naturae Iste sua genera euulgasset, Erliartum nonnulla eamdem ad nodi
148쪽
et Poetiam proposuisse. At si Wigius primi huius methodi nunc exponendae funalamanta posuerat, et ex eius scriptis nouisae illud lumen exortum erat. Maximi inruod giana methodo momenti paristoma declaratur, quatenus nimirum illud vel niuium est, vel dum velisorpusculis illud ambientibus inatum laus euratum. in nobis prima muscorum divisio orituri Alteras parites in ea mathodo ad genera oonstituenda flos masculus obtinet, prout ille gemmis formis, apitvliformis, lauasformis, vel disciformis inuenitur, Leaulis apicem aut latera, in eadem stirpe coniunctim aut seorsim cum foemina aut indistineta, eupat Subdiuisiones igitur marium eonformatio, locus, et ratio ad foeminam tabiministrant. At in prima elasse nempe peristomate nullo, cum masculi ores emterna forma parum inter se discrepant, subdiuisones Iocum non obtinent unumquatantum militat genus. In secvnda vero a marium considerations genera plura m-moda oriuntur. In tertia tandem ipsum peristoma iam duas praecipuas subdiuisio-hes nobis praebet, prout Illud Duplex estis corpusculorum vnio seris cinctum, aut eompostum seu tali sario duplici obuallatum. Prioris subdiuinoia genera cum peristomatis dentium numerus, forma, directio, tum marium conformatio et flores, .centia praebenti In posteriore autem, praeter cara aras ex iisdem artihus dae- sumptos, alios non sinoris momenti peristomatis interioris consideratio suppeditat, prout illud olliatum, aut membranaceum membrana in processus uniformes v Idiflarmas producta, aut tandem ratieulatum inuenitur. Haec omnia a tabula Sym spuoa, quam his sistimus, clariora fient.
149쪽
A. Peristomata dentae ca Dentibus integris quatuor Tetraphiae. -- - Iachnum. angustis erectis flore masculo gemmiformi - - Lare , latiusculis reflexilibus; ore masculo genamiformi Orismis. latiusculis restenilibus flora mas-Letulo capituliformi missa. - triginta et duobus Polytrichum. longiusculis erectis stora gemmi
hrevioribus inflexis ora capitulis formi - - Didianum.
Peristomatis interni eiliis hali non cohaerentibus - - Nectem. Peristomatis interni aliis has mavi-hrana cohaerentibus uniformibus aere a. Peristomatis interni ciliis vati membrana cohaerentibus difformihus,
floremaseulo gammiformi mmPormum Ea laetaria inlla halivam brana. cohaerentium cummarina . flora masculo capiti Paristomatiadasta(a Peristomatis interat denti-hvs sedecim apice liberis.
ob Peristomatis exterat dantium
150쪽
Dentibus aeuminatis flore hermaphrodit Rehem. Dantibus truncatis flore masculo disciformi in o. Buxhaum . C. Perseomate dentato Creticulat Flora maseido gemmiformi - - - Fontinalis. Flora masculo disciformi vel hermaphrodit mesa ' Talibus earaeteribus distinguuntur Redmigii genera eius autem genericas Enitiones hie praetermisi, quia in altera eius varia parte aut Prorsus intactae aut lauiter tantum immutatae inuenientum Raec est Red glana methodus, qua nihil puIehrius quam in re herbarias mititit, euiusque ope inuseorum inuestigatio ad Hed gii tempora summopera ardua et ingrata n non omni difficultate soluta, multo tamen facilior euant, ita ut unicuique in a te observandi non prorsus rudi aditus ad haec naturae penetralia nune liberior pateat. nerum multiplicatione imprimis et trionibus et sciantiae optime consultum est. Spretes in aliquot generibus ex gr mmo, Bryo, adeo accumulatae erant, ut non nisi magno labore extricari possent et saepe in ei determinandis frustra desudandum esset. At pro nouem Linnaei generibus viginti et quinqua ah Η--igio notas tradimus specierum copia in singulo genere multum diminuta est. Quin et generam nun-rus recentioribus auctoris nostri obseruationibus ad triginta et tria erevit. NemPSis praestantissimo opero, quod sub hoc titulo Descriptio et advimbratio stirpius Ptogamarum quotannis fasciculatim in lucem prodit, quodque eum magna copia nouorum muscorum, quos descripsit, aut iam cogatiorum, quos illustrauit, tum te num elegantia a fidelitate omniumque stirpis partium accuratissima analyn caeteraeivseemodi opmra ita antecollit, ut nullo alio muscorum cognitio tantopere promota fuerit, non tantum genera nonnulla ex gr Splachnum castigauit sed orio noua. condidit , Pterinnandram , Octoblepharum, Sisaraiam, Didymodon, Orthotr ehum, Bartramiam, Pohliam et immiam, qua infra in suo loco inter alia genera reposita caracteribusque suis insignita reperiantur.
Totum D vide ametera flante Saepe n. P. XII 'LI p. 68 ubi haec Prima et polim multum amendari Hed-igii methodus multo studio ei claritat expoliis reperitur.