Dissertatio medica inauguralis, de febre intermittente ...

21쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.

Haec materia per rivos aeris desertur, nec in suppellectilis partibus fomites emcientibus, latere queat; et in vi a nebulis nocturnis, praesertim Sidies prior aestu torridus fuerat, augeri Videtur.

Iis quae jam dicta sunt, bene perpensis, mihi saltem liquido constat, Febrem Intermittentem, si modo, symptomata rite notata fuerint, ViX cum ullo morbo alio confundi posse. Forsitan tamen, dicatur, quod cum Quartanae et Tertianae Intermittentes, in Quotidianas, Quotidianae in Remittentes, et hae denique in formam Continuam converti queant, et exacerbationes et remissiones pos- Vide Prac. Ph. vol. i. s. 81. P. 84

22쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.tremarum eodem tempore quo Quotidianae solebant accidere possint, haud parum dissicile inter Quotidianam Intermittentem, et Remittentem, et Febrem Continuam, discrimen facere evadat; sed quoniam, vix aliquid beneficii e tali diserimine, quod ad prophylaXin vel curam attinet, proflueret, jam ad argumentum meum ulterius indagandum progrediar.

Quoniam multa ex indiciis, a pathologis morbosis esse creditis. a naturae conamine, morbUm, fine salubri inducto, superare, oriantur; in praesagio edendi, vix nimis cauti eSSe pOSSUmus, et Scientia nostra, ejus quod causa mortis ultima fiat, praecipue dirigi debemus. Res multae, ad prO- gnosin in Febre Intermittente, variam et incertam reddendam, conducunt: hujusmodi sunt, coelum sub quo degunt homines, anni tempeStaS, temperamentum, et alia fortuita. Coeli Tractus. -Intermittentes regionum tropicarum, plerumque inflammatione alicujus visceris comitantur, et si diuturnae fuerint, in eandem

23쪽

Vetustam desinunt, ideoque periculosissima haberi debent. Raro ad exitum lethalem cito decurrunt; attamen post aliquod temporis spatium, tanta

debilitas supervenit, ut vim Vitae prorSUS eXSUPeret : aliquando nihilominus, decursum mediocrem peragunt, notae tamen adeo sthenicae, ut curatio fortior necessaria fiat. Turbationes viscerum chylopoleticorum, et organorum quae alimenti concoctioni inserviunt, saepe in regionibus calidis conspiciuntur, unde Diarrhina, Dysenteria, hepatis et splenis assectiones, indurationem vel inflammationem vetustam horum organorum, inducentes oriuntur.

Anni Tempestas.-Hae coeli tractum, quod ad effectus, in intermittentibus haud parum resert. Febres vernales sermam plerumque Sthenicam, autumnales Vero, Asthenicam, accipiunt. Quo calidior et siccior temperies suerit, eo magis concentratum Virus erit, ideoque actio ejus, in corpus vehem entior; dum contra, anni tempeState praeter solitum pluviali accidente, naiasma adeo ut pene iners fiat, diluitur. Egri Temperamentum. - Constitutiones hominum, Vel potius Temperamenta, ut secundum artem vocantur, tam di Versa, inter se invicem,

24쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.existunt, quam m0rbi quibus singuli obnoxii sunt, et ab aliquo humorum genere prae caeteris Valente, varia nomina, Veluti, sanguineum, biliosum, phlegmaticum, &c. sibi adepta. Haec bene novisse medici haud parum reseri, quoniam compagem humanam, quod a morbis quibusvis proclivitatem inducendam, vel remediorum in eodem effectus

attinet, multum afficiunt. Temperamentum Sanguineum, ob actionem Virium Sanguinem moventium prae caeteris valentem, febribus insigniter, at tui fortasse ardentiori8, quam ejus de qua tractamus, objicitur. Temperamentum biliosum, vel ut aliter nominatur Melancholicum, ob atrae bilis nimietatem), quia in rcgionibus ubi intermittentes grassantur,

frequentissimum est, organaque quae sellis secretioni inserviunt, plerumque turbantur, huic morbo maximam proclivitatem habet: Hoc casu morbus si generaliter dicere fas est, in eas splenis et jecinoris indurationes deSinunt, quae verna culo ne calles V vulgo nominantur: tumores indematosi et magna debilitas succedunt, quae symptomata nisi tollantur, vel alias morbosavel mortem ipsam tandem inducunt. Quae forte et casu accidunt.-Siquando parOX-

25쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.

ysmi breves, mites, et regulares sunt, morbus eXitum felicem verisimiliter habiturus est; at si ab- normis est, signaque Verse intermittenti aliena, veluti Syncope, ApopleXia, Spasmus VehemenS, torpor, Vel quodvis eX organis magis ad vitam conserentibus, graviter assectum, functione ejus impedita, accedunt, periculum graVi88imum metuendum erit. Si corpus quando miasma sebrificum apponitur, alio quodvis morbo laborat, aggressu minus sacile resistere poterit; hinc Intermittentes eum assectionibus organorum vitalium conjunctae, inter mala gravissima habendae sunt. Quum intervalla par0Xy8morum breVia eunt, Veluti in sernia quotidiana, quia tunc VireS quam maxime prostrantur, neqUe requieS inter aggressiones adeo longa est, ut constitutu Sese recipiat, et ad eXacerbationes secuturas subeundas idoneaeVadat, pessimum erit. Hic morbus autem tali modo, non saepe desinit; alicHUS caVorum, Visceris saepius, affectionem vetustam, inducit. Cum hoc malum, simul cum assectione viseerum locali,

adest, quod ab iis qui regiones torridas inviserant, ibi haud raro accidere discimus , periculum

coelo temperato Hibernia, scilicet, ubi splenis et

26쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.jecoris morbi,scurationem dissiciliorem et tardiorem, morbumque ipsum Saeviorem, reddidere. Diuturnitas Intermittentium,tivalde incerta est; et ab hebdomadis paucis, ad annos aliquot variat; plerumque Vero, earum pertinacissima est Quartana, quae praeterea, dissicillime ad sanitatem perdueitUr. RATIO MEDENDI.Hanc partem tentaminis, haud exigua dim- dentia ineo, ob multas imprimis mutationes, quas Febris Intermittentis medela, Vel, a cogitatione, medentis praejudicata, Vel praXeos, diversis temporibus, consuetudine, diversa subiit; pauca tamen de ea, quae medentibus, jam maxime placere videtur, proponam. Tria sunt, igitur, Ut opinor, consilia a medico satisfacienda. Imo, Par0Xysmo progredienti, quam citissime

Occurrere.

2do, ParoXysmis redituris praeVenire. 3tio, Vim roburque corporis universi, Sustinere :quibus, 4m, Fortasse, adjicere liceat, nempe, Sympt0mata singula alleVare.

27쪽

amo, Paro Smo progrediente quam citis-Sime Occurrere.- In hoc consilio satisfaciendo, cautela ob res quasdam necessaria eVadit, tales sunt, Diathesis Sthenica, sive Phlogistica, vel sanguinis impetus, in aliquod ex visceribus, trium cavitatum majorum directus; quae porro conditiones singulae remediis, cuique idoneis tollendae sunt, aliter enim remedium morbo ipso perniciosius fiat. Medicamenta ad hoc usurpata generis anti- spasmodici sunt; quorum dotes medicinales antiquis minime incognitae fuisse videntur; eos enim allium, sinapi, capsicum, et similia, ad hoc praecepisse invenimus. Opium, sub forma tincturae copia 3 Ss., vel cum aethere Sulphurico, eadem proportione conjunctum, cum beneficio optato assumptum vidi; sed hoc haud secus ac alia remedia, omnia quare nescio) inutile, conspexi. Emetica vel ad nauseam, vel ad vomitum plenum, deVOrata, Saepe auXilium Secum asserunt. Ad morbi initium vomitoria meliora sunt, quia genus Saanguiferum eXcitant, et canalem alimentorum, aliquando per catharsin deplent, et ad a tionem medicaminum postea exhibendorum ventriculum magis aptum reddunt. Inter stadia vero

28쪽

DE FEBRE INTERΜITTENTE.subsequentia, nauseantia tantummodo, magis idonea fient, quae vi solvente lenem diaphoresin inducant. Stibii et Zinci praeparationes, Summo cum beneficio usurpatas vidi. Vide formulam subscriptam '. . Ad turbationes Primarum Viarum, Semper re- Spicere op rtet, et USque, primo per cathartica, deinde per laxantia, tolli debent; aliter enim caetera remedia essectu careant. Ad prius consilium calomelanos eXtractum catharticum, pulvisque ja- lapsa simplex Vel compositus, bene accommodantur; ad posterius, Senna, Theum palmatum, manna, et sales neutri . Aliquando paroxysmus subigi nequit; at fere accidit quod signa leniora eveniant, et aegri molestia minuatur. 2do, Pa Xysmo redituro proeUenire.-Dum intermissio adest, tempus eSt optimum quo medicina aliquid boni agatur, et medicamenta, ad hoc laudata, valde diversa sunt; horum au-

R. Antimonii Tartratis, gr. iV. Aqua serventis, S ij. Misce, fiat Mistura. Cujus capiat S j. quadrante quaque hora, donec Vomitus superVeniat. Vel,

R. Sulphatis Zinci, ex gr. xij. ad 9 j. pro emetieo.

29쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.

tem cinctiona apud omnes maXime aestimatur, etsi pauca sunt medicamina, quibus USUrpaudis, quam huic, impedimenta plura objecta sunt. Illorum medicaminum, est quae copia majore, et in morbi decursu perquam mature deVO- rata prosunt. Non autem Semper, adeo cito et largiter exhiberi potest: saepe enim ob conditionem ventriculi irritabilem, iterum rejicitur ; talicaSU Vero, doses parVas, et repetitas, Vel cum Opio conjunctas, Vel forma enematum in anum infusas, eXperiri oportebit. Multum essectus ejus, ab administrationis modo pendet; pulvis quidem saepissime praecipitur; cum tamen hanc sermam nauseam facilius excitaturam esse Verisimile videtur, insusum, decoctum, eXtracta aquOSa Velalcoholica, aut tinctura, in locum illius sumet

antur.

Arsenicum pro febrisugo aliquamdiu in honore

fuit, at exploratione accurata instituta, constitutionibus quibusdam nocere compertum est; nihilominus in Febre Intermittente, remedium seStimabile est, et sub forma solutionis Dri' FOWLERII, arsenitisque potassae, plerumque eisibetur. SO-luti exhibitionem nonnunquam gravia indicia, veluti vomitus, vertigo, visus jactura, tormina.

30쪽

DE FEBRE INTERMITTENTE.et alia symptomata perVersa comitantur, ideoque, cum quovis cathartico aromatico, Vel optato, conjungi debet: aegerque levissimo incommodo sustentato, ab ejus usu Statim abstinere jubeatur. Solutionis arsenicalis guttae a duabus ad seX, Vel plures pro aegri aetate et viribus), bis in die, imperentur, et arSenitis potassae grano a decimo sexto ad decimum quartum pro d0Si ingeratur. Copia primo parva esse debet, et postea augeri ut, quae copia aegro optime conVeniat, reperiatur, aliae constitutiones enim aliis facilius assiciantur. Interdum haec utraque medicamina inefficacia inveniuntur, et tali casu parum quidem ab aliis remediis ad consilium secundum satisfaciendum sperari potest; ideoque ad tertium transeundum

NUVE.-Non SatiS erit, parOXySmo Semel, bis vel aliquoties obsistere, Sed Vires Vitae, constanter, auxilio subire, necesse set. Ad hoc aliquot remedia jam memorataius hirpanda sunt; veluti tonica, quibus amara et astringentia amaris adjiciantur. Cinchona in hoc stadio, consilio ac indusius pri0ribus diverso, exhibetur; hic enim,