Oratio inauguralis de religiosa plantarum contemplatione

51쪽

sem, si luberet, haec omnia amplo setis Radicum, Silpitum, Foliorum, Florum seminum denique apparatu comprobare, quorum in morbis illis depellendis Virtus

Emeacitas , non fallaci vino rumore, nec levi immincaeum applausi commendata, inrum fida minorum edicorum experie ita comperta , Certum promptumque ferat auxilium. Sed consulsius hic erit, AA. H., eum habeam rem apertam lana festam,

eriumeratione 'Mnalami Plantarum aures vestras in vitigare. Et prat ea sestinat mi animus ad . a terunt , ' Aod in Ramarum viribus dispen findis de fit berun mum umen, prudense es bonitatis documentum. Pro QOme via itur, qua complectitur' fovet Getius Numanum vere nisilari, uni que Rem o proprias suas concessit lantu, pro las, Aertas, qui s orbi, e natura Soli

aeris

52쪽

M LEXANDRI PETRI Amri

.aeris varia temperi orti, selicissime debellari, satis certo curari possint. Hinc calidis in Regionibus, quarum Incolis utri- la humorum Labes solidarum partium Debilitate frequentius laborant, tanta reperitur grate acestentium .fragrante simul atque

aromatica Mute gaudentium Plantarum copia, quibus utrique huic morbo tutissime medeantur. Hinc vi dis in Regionibus, ubi Scorbutus, morbi ex uult oriundi suam tragoediam ludunt, laete Wa, unde vigent tantae, quas indici vocant, vicalescentes, quae lentam pituitam acri sita, qua pollent, Virtute incidant Ἀ-ivant. Neque hic desinit, A. Hamarum ut, litas, verum longe patet latius; si enim ad solum, quo sere omnes tinguntur tantae, colorem attendamus, hic eum manifestum nobis divinae bonitatis exhibebit indicium. Tanta enim cum adsit Plantarum copia, ut,

si ν

53쪽

s urbe relicta, rura peragremus, quacumque OnVertamus oculos meter Hamas bdeamus stre nihil quanta est bonitas, Plantas non alio, quam Viridi, adeoque tali exacte tingi colore, qui media refractionis, ut dicunt Physici, commodissime omnium oculos nostros assiciat ' Qualia enim incoma da visui nostro inducerent, si candente magis colore oculos nobis p stringerent;

alia contra impediment i orearent, si obscuriore potius colore imbutae aciem ociniorum fallerent, iisque offerrent dubiam &parum manifestam sui imaginem Maximam certe hic suspicio supremi Numinis enim,

talem,' quinie mecum reputo Pulce rima Illum potentiae suae monumenta, suae gloriae in tantum, verum etiam nostri eommodi atque oblectamenti ergo creata,

54쪽

torum monumentorum contemplationem incunditate sua tam impense commendet, ut saepe nos non avocari inde nisi invitos sentiamus quoties, inquam, haec mecum reputo, toties in amorem Dei rapioris amb

rationem.

Si porro perpendiimas, AA. ΗΗ., aua paucas Plantarum, vel, si mavultis, Arbo 'rum familias, sensim sese explicando tam

laetam alere frondem ut amentissimi atque adeo altissimi solis radii densam ramorum, soliorumque compagem penetrare nequeant.

praesertim calidissimis in terrae plagis ubi arbores sunt omnium maxime procerae egregium Hominibus atque Animalibus reqDgium, in intolerabili solis aestu, praebeant si mecum considero, Wipsis nostris in regionibus, urente Syrio, densissimas Sylvas commorationes nobis jucundas exhibere, quo sum frigoris opaci deliciis illiciamur, rubi. Ves

55쪽

vel grata quiete, vel placido corporis motu, simissime reficiamus nos ac recreemuS, corpori adeo restituamus alacritatem, mmissumque 'igorem haec, inquam, si Dcite mecum Conside , non Possum, quin

divinae bonitatis, ejusque immeritae indicia hic venere locupletissima. Neque his finibus, quamvis amplissimis,AA., jam circumscriptam esse censeatis uberrimam Arborum o Plantariam utilitatem.

Esedem enim illa Arbores, quae patulis dis. suis ramis, tempestate calida, nos a solis ardore defendunt, Caesae postea Crassicibus suis aviasse scindi varie findique solent, ut, vel brumali tempore soco admotae, ignem perpetuo alant, quo frigida nostra' gelu

quasi constricta membra mire refocillentur, vel materiam praebeant, ex qua Edes in bis, avesque aedificent Fabri, quarum illas in maxima aeris inclementia jucundissi a mum

56쪽

ALEXANDRI PETRUMHUYS

mum perfugium habeamus, his inem pervastissima etiam maris aequora tutissime Veliamur. Plantae deinde, quae amoenum Primo oculis nostris spectaculum praebent, hae postea in paludosam humum sensim confversae, soco hastruendo fiunt idoneae , aliae vario artificio Linum Cotomam, Cannabim Vinum, oleum, umenta plurima, quae non alia in varios vitae usu Ceconomicos, larga satis copia suppeditan

Sed dicendi non esset finis, A. ΗΗ. si per omnes singularum laniarum utilit

te ire vellem. Itaque ne longius excurrat Oratio, pauci perorabimus. Qui igitur, qua decet, animi intentione insignem con, sideraverit, quo terra matur, Plantarum Numerum, mirabilem earum per phara sincula Conservationem, singulare, quo inter se conjunguntur, Amitatis vinculum, Omsantem stabili lege ex seminibus intum

57쪽

Magnitudinem limitatam, certos nascendi crescendi, moriundi erminos, diversiam quo singulae concipiant, odum, singulares Proprietates, innumera denique, quae nobis pariunt Commoda,' Utilitates Qui haec, inquam, considermerit, poteritne per momentum de ortu lantarum divino addin Mare Qui totum quasi mundum, in sola Herbarum universitate, imumeris praesidiis, quibus inlinitas sere vitae expleamus egest res, abundare Qui ex senili elluris v mi mille nasci auxilia observet, quae is ris ortalibus, propria infelicibus culpa, malorum lemmen adferre, morbos depellere,' Vitam in hac terra, si non plene persecteque jucundam hoc enim cel stibus tantum reservatum est Sedibus tot sabilem saltem reddere possint; Haec omnia

qui sequa judicii statera pensitet, num, . prehendet alium, suam summe sapientem, a PO-

58쪽

potentem, bonam Vere divinam, quae in niversam Naturam gubernet aemperet, providentiam 'Ecquis igitur est, AA., cujus animus per attentam Plantarum contemplationem non imcendatur flagrante in Deum amore, isductam sinceramque benignissimi Numinis venerationem & cultum inflammetur, cum pro infinita sua bonitate' misericordia, ad Generis Humani, ingrati licet & rebellis, non usus tantum necessarios, sed utilitatem etiam voluptatem tantam excitaverit Plantarum multitudinem, ut ubique errarum idonea adsit, vel saltem, mutuo diversarum Regionum commercio, ab Exteris adsere possit copia, unde uberrima habeamus Alimentorum, edicamentorum, oblectamentorum, atque adeo vitae sustentandae, conservandae,

bene jucundeque transigundae praesidia' Ingratissimus sit, oportet, A. .Homb

59쪽

num commerci0 ipsisque illis, quae minmoravi, bonis indignus, cui vel Rrdeat intenta harum rerum consideratio, vel animum tam parum commoveat, ut in servemtissimo, quo caeteri omnes a terra quasi in coelos abripimur aestu, solus frigeat, solus, neglecto vero Artifice Deo, nescio quam Na- tune vim, coecum Fatum somniet. Absit, A. ΗΗ, procul absit, ut m- strum aliquis huc laberi ita ituriatur contra curemus sedulo omnes, ut Plantarum indolem naturam diligenter rimando certissimam nobis & gratissimam de Deo opinionem confirmemus Numquam certe Verre haec pietatis alimenta negligendo committamus, ut nostri nos languoris aliquando possit pudinitere milies, A. , amoenissima perambulavimus prata sylvas, Viridaria, ONOS,

oculos iis spectaculis pavimus, quae specie gratissima' tacita qua eloquentia ad

60쪽

communem Creatorem animos evehere, nos eo impellere debuissent, ut pro tot immeritis in miseros ortales beneficiis pias ageremus grates, sed saepius etiam huic γω sere Naturae exhortationi oculos nobis animosque fuisse praeclaebs, si nobis ipsi non

nimis Placeamus, ultro confitebimur. Bascilicet comparata est Hominis natura, tam sumus omnes, quotquot Virimus, in Deum -ingrati, ut, quae quotline ante oculos hin

mus divinae bonitatis monumenta, ut, ubbus singulis diebus laute fruimur, optimi Creatoris beneficia vix mentem nostram tam gant, aut Commoveant, nisi ipsius Dei gratia, atque adeo novo & plane singulari sibmulo ad bona haec ex veritate aestimanda er, gamuris concitemur. O utinam haec omnium, quotquot hic adsimus, Auditorum o utinam haec mea, vestraque. Commilitones optimi, qui mincum