De phœnice, in numismate imp. Antonini Caracallæ expressa. Epistola Gabrielidis Carolæ Patinæ Parisinæ, academicæ

2쪽

VENETIIS, MDCLXXXIV.

Apud Io: Franciscum Vesuasensem. Superiorum Permissu.

In Numismate Imp. Antonini

Caracallae expressa.

GABRIELIDIS CAROLIS PATINAE,

Parisinae, Academicae.

3쪽

Profana illis omnia, quae apud nos Sacra. Taeis. histor. I. Dc. q.

4쪽

Illustrissimo S Excelontissimo D.

D. HIERONYMO CORRARIO,

VERONAE PRAEFECTO.

l Eridianum somnum ab Italis serὰ omnibus, efflagiatante tempestatis aestu , quo iucunda intermission. vires ani mi corporisque resecillare consueuerunt, mihi Parisinae utilem quoque suturum suaserunt qui eo more utuntur : At cum obseruassem eapitis praecipue grauitate , totiusque corporis ἀτονία valetudinem infici, in polierum a diurno somno abstinere decreui. Ne tamen Iabores ad augere viderer. quorum exigua moles innatam imbecillitatem

obrueret, illud temporis, nugis quidem, at illis utilibus & eruditis concedere, in animum induxi id potissimum suadente Patre meo charissimo, eodemque praeceptore benignissimo & suauissimis histo.

riae antiquae monumentis amplissimam operam collocare. Votis v cunque respondit euentus , alacrior quippe animus vegetumque corpus ita successit, ut me nequaquam suscepti consili, poeniteret. Progredienti mihi & patri meo pro viribus opem serenti, ab eodem suasum eth, ut quod meditabatur opusculum , ipsa absoluendum susciperem, Nummi scilicet antiqui explicationem insigni typo' conspicui. Terruit me primum haec propositio, tu nuis ingenia consciam: Verum cum audirem studiorum meorum gratia hoc susceptum esse eonsilium,

S ad eorum, quae discere mihi animus erat,meliorem intelligentiam non parum momenti allaturum, abiecto quo deterrebar metu, non vlla

floriae cupiditate ducta, quod sancte affirmare possum, ne laureolam in multaceo, ut dicitur, quaerere videar , quae tu sta eram verecunde scribere conititus, tuoque nomine decorare , Vir Illustrissime &Excellenti mine,ne in ipso limine a Parentis mer genio declinarem . AEquum est deinde quod tuum est tibi rependςre, nec minus honestum tui in nos affectus perpetuitatem pro viribu S prouocare . - Nummulus ille tuus aeneus est , secundae ut vocant magnitudinis, A et raritate

5쪽

raritate quam integritate pretiosior. Caracalla vi illi im exhibet, cum hac inscriptione Καυσο A'-ΩNEINΟΣ IMPERATOR QESAR ANTONINUS . De quo, quod vel omnia ex antiquis

scriptoribus pateant, vel a Parente meo in explicatione nummi

NATALlTIA IO VIS repraesentantis, dicta sint, nihil a me scribendum puto. Auersa facies me mirum in modum delectat&in admirationem rapit, adeo insolitus est typus & magni cusulas, quantum ego opinione auguror , praeclarique lacinoris aut virtutis index. In excelso montis apice, surculos video in calathi sernam mire dispositos, supra quos tanquam in nido,expansis tamen alis , amplissima volucris qui γpiam moliri videtur ; Illam circundantibus his characteribus ΚΛΕΥ... Primo quidem aspectu aquilam esse mihi persuadcbam qualis in montium cacuminibus exhibetur , ut in Augusto inter Num p. Rom. Patini cum KAIΣAPEIAΣ inscriptione pag. so. Attentius porro con sideranti mihi non obscure sed manifeste omnino apparuerunt surculi mire cum festucis stipulisque intertexti , quibus senebrem Phoenicis thalamum seu rogum sibi parantis subolfeci : Cu us quidem coniecturae sundamenta ab antiquis autoribus amplissima tradita Hate sunt Herodoti verba, in Euterpe l. a. ΕΠ alia oolueris fa- a,nomine PHOENIX,quam equidem nunquam vidi nis in picturas etenim perrara ad nos commeat, quingentesmo quoque ut aiunt Heliopolitani anno, m tune demum , . cum pater eius decessit. Is spiecturae assimilis es, talis tantusque es: penna coloris partim rubidi , maxima ex parte eum habitu tum magnitudine si illimus aquilae . Eum aiunt quod mihi non sis verismile hoc excogitare ex Arabia prosiciscentem in templum Solis gesare patrem myrrba obu lutum, oe in eo templo bumare . Sic autem gestaretrιmum ex myrrha ouum componere, quantum ipse ferre pust, deinde ferendo illud

experiri , hoc expertum ita demum ouum exenterare, atque in illud Parentem inferre : m qua parte ouum exinanivit patremque intulit, eam partem alia ,rrha inducere, cum tantumdem ponderis imposito parente esiectumst, obstructo rursus foramin. baiHare illud ix

templum Soliι ; haec facere lanc avem commemorant. Paulo aliter rem narrat Pomponius Mela, l. 3. c. 9. De volucribus praecipue referenda PHOENIX simper unica , non enim concipitur, partu.e generatur: Sed ubi quingentorum annorum ceno perpetra

durauit , super exaggeratam varys odoribus siruem sibi ipsa incubat. soluiturque : deindι putrescentium membrorum tabe concrescens tuas concipit, atque ex se rursus renascitur. Cum adoleuit, osta pristini corporis in eluta mrrha AEgiptum exportat, atque in urbem, quam

Δοlis appetiant ragrantibus nardo busti inferem,memorandojunere

6쪽

renserat. Grauissimus scriptor Tacitus hoc minutatim perpendere non est dedignatus, Annal. l. 6. Paulo Fabio , Lucio Viterio G f. posiongtimsaeculorum ambitum, auri PHOENIX in Amps iam venit , praebuitque materiam docti Zmis indigenaram . Graecoriam, multa Iuper eo mira Io d serena , de quibus congruunt, ctar plura ambigua, Ied cognitu non aburda promereniat. Sacrum otia id animai, mora ae distinctu pennarum a caeteris auιbus diuersum consentiunt, qui

formam eitu desniere e numero annorum varia traduntur i maxι-

vulgatum , quin niorum spatium. Sunt qui osseuerent, milia qua Ingentos sexoginta Unum mi eryci, prioresque alites SesoLiride primum, pos Amaside dominantibus, deinde Ptolemaeo , qui ex Macedonibus tertius regnauit In riuitatem, cui Heliopotis nomen aduolanisse,

multo caeterarum voιucrum comitatu, nouamaciem marantium . Sed

antiquitas quidem obscura si inter Ptolematim , s Euergetem ac Tiberium montis ducenti quinquassenta anni fuerant ; unde nonutilis faIstim hune PHOENICAM , neque Arabum e terris credidere, mbiique visurpauise ex his, quae ve s memoria I mauit. Conjecto qu*p annorum ntamero , ubi mors propinquet .suis in remis smere nidum Lique vim initalem H fundere, ex quascietum oriri, primam adulto ramsepeliendi parris, neque id temere, se ublato rurrhae pondere. tentatoque per longum ter, ubi par oners , par meaturAt, jubarepa trium corpus , inque Solis aram perferre, atque adolere ; lac incerta. I abulosis aracta. Caeterum aspici aliquando in AEgypto eam Dolucrem , non ambigitur. Post tam accuratam descriptionem manus mi

ror diligentissimum inatura: Interprerem illius etiam mentionem fecis se, hiit. nat. l. t o. c. a. AEthiopes atqtie Indi discolores maxime in ine narrabitisserunt ams, ante omnes nobilem Arabia PHOENICEM; Haudscio an fabulosὸ, unum in toto orbe, nee visum magnopere. Aquia D narratur magniturine, aurasulgore circa casta , caetera purpureus. carui eam rUeis catid m pennis, disinguentibus crista faciem, caputque plumeo apice cohon fante. Primus atque diligenti simus togat

xum de eo prodidit Manilius denator itie, maximas mbitis disciplinis, .doctore nullo, neminem exsil isse, qui viderit vescentem - Sacrum in Arabia Soli esse, vivere annis DCLX. Iem sentem,easa iburisqueDrolis confrtiere nidum, replere odori s , Dper emori. Ex obibus deinde . me ilis etas naf i primo ceu ver cuium, inde feri Dilum; Principioque rusa joneri priori reddere , O so m deferre nidum Prope Panctatam in Solis urbem , m in ara ibi deponere . Ctim buimolitis visa magni conuer non anm fieri prodit idem Manilius, nerumque I scammes tempsa derum easdem reuertiis e autem circa menim incipere, quo die Agnum Arietis Sol intra

7쪽

vriam, Claudi principιs censura, anno orbis DCCC. γ in comitio

propostus quod actis te flatum essed quemfalsum es nemo du&itaret. Obia ruat Dio l. 18. biennio serius , Sex Papinio m Q laurio CosLapparuisse Phaenicem: Tacitum in re fabulosa non ita curiosum fuisse arbitratur Muretus . Praetermittendus non est eiusdem plinis locus. l. 29.c. I .Quippe inter prima proditis etiam ex einere PHOENICIS nidoque medicinis, seu vero id certum esset atque nonfabulosum . Imridere eis, vitae remedia pos millesimum a iam reditura mons re . Id suo modo ita describit huius allecta polyhistor Solinus, c. 36. do Arabibus, sic agens . Apud Udem nasitar auis PHOENIX, aquilae magmtudine, eapite honorato,in eonum plumis exstantibus, erutatis fatieibus, eirea colla uigore aureo, potira parte purpureus ab uera cauda, in qua rosis pennis caeruleus interscribitur nitor . Probatames quadraginta quingeniis eum durare annis: rogos suo fruit cinnamis. quυι prope Panchaiam con Innat; in Solis urbem frue altar bus superposita. cum huius vita magni annisteri conuersonem , rarasdes est inter auctores,quamuis pluδ imi eortim magnum annum non

quingintis . quadraginta , sed duodecim millibus nongentis quin, quaginta quattuor annis costare dicant. Q. itaque Plautio, . Sex. Papinio Cous A .ptum PHOERIX inuolauit: e tu ue anno octo genae o urbis conditae iussu Claudiν Principis in comitio publieatus es, quouge sum Praeter censuram, quae manet, actis etiam urbis continetur. Notatu digna sunt quae de PHOENICE scribit Avianus, de

his . animal. l. s.c. 7. Sine ratiocinatione PHOBAICES aues num rum quingentorum annorum computareseiunt, edome a natura sapientissima, propterea non indigent neque digitis, neque arithmetica scientia . Horum quingιntorum annorum tempus implerum sciunt

AEgiptiorum Ualde pauci. . hi Sacerdotes, m quidem inter se com- uenIre notos tint de his V ecntendunt Cel quod nanc sed inposerum haec diuina auis v. met, τρι quod iam oportebat eam venisse . At bacillis aliter contendentibus adnotat tempus , in adest , oe cogit illos sa-erisclafacere, m fateri se nescire quae sciunt aues : nonne japienti in

eis, PHOENICEM atiemicire obi AEgyptus es λ Ubi HeliopolisZquis ipsi desinitum es venire λ . Obi aliquando pater eonditus st, . inuqtiibus locatus - Ab illis transtri sisse videtur Philolfratus in vita

Z polonis,l. 3 Auem qtioque PHOENICEM esse percredimus: quae

quingentesmo quoque anno in Afraptum veniens Banc tuam Indiam

jupi ruolui: aiunt autem unicam rantiam hane auem esse . Ur ex se radios em ttere, atque aurι colore fugere magnitud/ne vero . formaqua

8쪽

ιntes, guo dicunt, PHOENICI in nido liquescentι iugubr/s 0mnos decantari. Miranda profecto est Imp. Heliogabali vel ama, qui te iste Lampridio, Fertur oe promi se PHOENICEM in conuiti=ι. vel pro ea libras auri mille , ut in praetorio eas dimitteret . Din s Caisj verba sunt haec. Sext.Papinio, Q. Plautio Coss. Triaris multas orbis Iartes aqua repleuit, ita ut nauibus peruia essent: incendio longe plurima propter Circum M Auentinum perierunt, .cc. Quod F AEgyptia etiam res ad Romanos attinent, eo anno ibi PHOENIX appartiις. Idem confirmat Sext. Aure, victor. Huius tempori s visus es apud AEgyptum PHOENIX, quam ferunt voluerem anno D. eχ Arabia

memoratos Iocos aduolam. Inter animalia insolito modo genita, commemorat Laertius in vita Pyrrhonis ea quae in igne vivunt mihi ια dictu PHOENICEM Arabieum. Somniarum inter pes Artemidorus, L . c. 9. celebrem huius volucris mentionem facit his verbis.

Etenim PHOENIX auis patrem suum sepelit, . obiectum esse non sinit. Et mox. Verum dicunt aliqui, quod PHOENIX non sepelit Patrem , neque omnino illisuperritis est pater, mque alius quinpiam progenitorum ; Sed chmis,m fatum ducit, proscis itur in Λ γ-ptum, unde, non fan est hominibus notum , in ipse sibi Fpsi ex ea rrba construens rogum, vita decrdit - At vero ubi exusta es n-

, pos tempus ex einere . rmiculum enerari aiunt, qui ιncrementum adeptus , transmutatur , m rursus PHOENIXeuadit, au lat ab AEgypto Q, Unde prior PHOENIX venerat. Sed & PHO NICEM visam suisse, mortemque Tiberio denuntiasse putabatur, ve olim ex Xiphilino collexit Dionis epitomator . Consulatur Suidas in verbo ΦOINIa r PHOENIX , palma arbor, m auis. Sub Claudio Imperatore hane ad AEgyptios venisse dicunt Plinius libro i o. eap. a. vivere annis 66o.pos annos 6 sq. De bae aue memoratur, cum fatum ei inflet, Cenire in AEgyptum: Unde vero, ignorari, cum ipsasibi ex casia σ mrrba rogum confecerit, mori: quo cremato aliquanto Fos e cinere vermem dicunt fleri, qui mutetur, oe rursus fiat PHOE- X: σεθ auolet, Unde prior PHOENIX in AEgyptiam venirit. Quibus certe sexcentos alios eo' magni nominis Autores superadde- Te , nisi ab his ut celebrioribus re plane mutuasse posteriores censerem . Poetas porro non intermittam illius volucris mentionem facientes, O Heliopoli procreare aiunt PHOENICES, Athenis noctuas me. finquit Antiphanes apud Athenaeum, l. x Iv. e. xxv. Quam eleganter ciusdem ortum & interitum cecinit Ouidius, metam. l.xv.

Vna es, quae reparat ineque i a reseminet ales

9쪽

r 6o Assem Phentea, voeant, ne ruge, nee herbis, Sed thuris laevmis, σ1beeo vivit amomi. Haec ubi quinque suae compleuit saecula vita,

Ilicis in ramis, tremulaeque cacumine palmae,

Unguibus-duro nidum i eo fruit ore. Quo simul ae ea ι ω nardi lenis arisas,

Qu. saque cumfuluasubfrauit einnama Ῥrrba, Sesuperimponit, Mitqne in odoribus aeuum. Indeferunt totidem qui vivere debeat annos, Corporι de patrio memorant PHOENICA renasei, Cum dedit hvie aetas vires, oneraque frendo es, Ponderibus nici ramos leuat arboris alta, Fertque pius cunasquesuas , patriumquι sepulabrum ;Perque leues auras 'perionis vrispoirtus, Ante fores1 cras Hyperionιs aede reponit. Et lib. 2. Eleg. 6.

Et vivax PHOENIX Unica semper auis .

Eius m meminit Statius Papinius, Siluar.l. t.

Senio me fessus inerti Seandet odoratos PHOENIXfeliciter ignes . Praeter integrum opusculum de PHOENICE, in Eidyll. haee resere

Claudianus, in laud. stiliconis. Sic ubi foecunda reparauit morte iuuentam, Et patrios ιdem erneres, coliectaque portat guibus ossapi=s, Nilique ad littora tandem Vmeus extremo PHOENIXprocedit ab Euro. Conueniunt aquila, eunctaeque ex orbe volucres, Vt Solis mirentur auem I procul ignea lucet Ales, odorati redolent cuι cinnama busI. Aliud etiam composilit Lactant.Firmianus, non inconcinnum per Musas, neque fastidienduna, e quibus haec carmina selegimus . Paret obsequitur Habo memoranda satelles, Expectat radios oe iubar exorrens stilater alarum repetito vorbere plaudit, Igniferumque caput ter venerata silet. Tum tegit aeri ubiamen vertιce paιmam Vitatique toro membra quieta locat.

Confruit illa ιjeu nidumsue Iepulchrum , Depositi tants ne timet ιι idem. Et alibi. Hoc nemus, bos lucos, auis ineolis unica PHOENIT, VnicasA muit morte refecta sua.

10쪽

rct Greeentioribus hance Phoenicis disceptationem illustrantibus . tres mihi videntur elegantissime scripsisse: Primus est Sannazarius, d

partu Virgin. l. a. - Qualis no strum eum tendit in orbem Purpureis rutilat pennis nitidissima PHOENIT.

Quam varsa circum volucres comitantur euntem . Iιia volans Solem natιuo prouocat auro.

Fulua caput, caudam . roseis interlita punctis.

Coeruleam

Alter est Hieron. Vida, Christiad. l. v I. Talis, Ubi turpe irrerat benium, unisus alis Congessitquesbi ramisIelicibus altum Summo in cosse rogum, ρυ uitque in morte senectam.

Continuo nouus exoratur, nitidusque iuuenta,

'fulgνt cristis , m ver coloribus alis.

Innumera eircum volucres mirantur euntem,

IE. suos adit AEthiopas, Indosque reuis. Tertius denique, Poetarum Etruscoruin princeps, ortu Ierosolima li.

Dirietro ad esse apparuero i cultori Del Arabia Petrea, de la Felieo: Cbe' ouerchio delinis , o degli ardori Non sente mai, se V ver u fama dice :Οue nason Hincens, erit altri odori, Oue rina ι ι' immortal FENICE , ὸtra lari odoriferi, eh'aduna A Ilassequis, a i natali h. tomba, e cuna. Haec omnia amplissimam occasionem dedere hieroglyphicis , comparationibus, commentarijs, sanctis proiani'; interpretationibus: sic H rtis Apollo Niliacus hierogl. 3et. Animam quae in bae vita diutissim

moram traxerit , aut etiam mundationem eιmmons re volentes ,

PHOENICEM auem pingunt: Animam quidem quod omnium, qua in toto orbe sunt animantium hoc maximὸ diuturnae vitae es tau. Idemque hierogl. 33. Quin ehm innuentes, qui tomo tempore peregrinatus tandem ιnsolum n itale remeet, rursum PHOENICEM auem pingunt: baec enim in Aonium , e rum tempus mortis insat , quingentesmo demum anno regreditur: obis debitum natura persol-ustit, magno ritu ac solemnitat uneratur. seneca l. s. epist. qa. ad Lucilium. Nam isse alter fortasse tanquam PHOENIX semel anno quingentesmo nascitur nec es mirum ex interuallo magnagenerari. Et Aristides Adrianensis de Smyrna M. Aurelia beneficio de rea:-dificata : Repullulat ciuitas deposto senioυρtus eadem oe noua :B quem-