Respublica, siue Status regni Poloniæ, Lituaniæ, Prussiæ, Livoniæ, etc.-fdiuersorum autorum

311쪽

a pervenisse, saepeque etiam laodie in ilias lud ipsum littus, naves navigantium,

i vi ventorum elici solere ubi Lituanorum progenitores, periculorum maris

pereaesii, praedis onusti in tabernaculis ad focos, more militari, adhuc in ea dena Samogitia recepto, habitarint unde ulterius progressi, IacEuin

os atque Roxolanos subegerint. Haud

absurda conlectura Nam Namagitia, propter mare vicinum, ceti tuaniam superiorem, terrae inferioris appellationem habetri et Lituanorum cum Samogitis idem propemodum sermo est, idem habitus, idem mores, eadem ferme religio. Qui regio cum aquilonaris sit, tam parvae sunt in ea inedia aestate noctis tenebrae, ut radii solis occumbentis excipiant orientem, tumque plurimum agricolae segetes demetant suas nempe quod duabus ante meridiem horis, totidemque post, solis aestum ferre in agris messores nequeant. Et licet vix ante, quam tribus post Pentecostin hebdomadis, agros conseram tamen id ardor coelestis es ficit, ut eodem quo apud nos tempore messis fiat aestas haud diu duret. Similis inMoseovi fervor,(mirandam divinam providentiam sex hebdomadis, frugibus maturitatem adfert. 3 Secus

312쪽

Secus fit in Irlandia ultra Sueciam, sub ipso polo ibi enim se mensiuria dies est totidem est nox a cujus tenebras focus perennis dispellit qui locus abes a Sto holm, metropoli, regia lil

s uectae, trecentis milliaribus Germanicis Id Iohannes tertius , Rex Sueco c

rum , qui nunc rerum potitur , cuique i sua ditio bene nota est, itidam medi co, is autem mihi narravit. Sita est Stoli holm in ipso littore trans mare Balthicum, e regione Samogitiae. Solum Samogiticum fertile quidem et est, sed cultores ejus pigri , nec aliis aquam ligneis, superstitione quadam, sin arando utuntur vomeribus. Idcirco i inopia panis laborant cuius loco rapis tostis, quae minori labore proveniunt, instar humani capitis nascuntur, vesci soliti his vero absumtis adia i

nem comedendum se convertunt.

Mellis albi, lactis, butyri, pecoris divistes, pinguibus pascuis felices Nec eis lipisces desunt. Potus hydromel rue visa est Haec in vasis, e corticibus factis , positis intus saxis servidis ex

aqua frumento , lupulo, una nocte cocta, protinus saeces accipit, posteroque die bibitur percommoda alvi purgandae ratio. Praecipui cornibus urorum ornatis boves sunt sylvestres, valde iis

313쪽

utuntur. compotatores, cantharo hystro-

indulio, ni antili, raranicis, suda. tiolo, seu re quavis alia petris domes i- i libenter donant. Quibus cervi si no, ii aquam bibunt, proceri, agiles, si limosi robusti, ad arma pronui.

Vivunt autem vulgo centum an

nos sunt enim frugales, de modicis exercitiis dediti. VI ladis at agellonis Polonoruni Regis opera , anno humari salutisi V, Lituani autem is S I Christiana religione initiati sunt quibus episcopum ted nicii praefecit duodecim parcecos dedit dandis pecuniis, pannis caeruleis pileisque rubris, juxta montem Schatria, ad baptismum ample-6tendum illexit. Vbi monacho regio, de mundo Adamoque a Deo creatis

concionante, unus illorum uisce verbis Regem compellavit Mentitur, inquit, o Rex, hic cmo, non admodum senex . multi enim noli tum ceti te uma irinum supera Demni tamen haec mMime recordantur eadem illis spueris quae finibus coeli conet ersio, eadem temporum

micissiti: i , idem cursus O fu ori de- um t. Cui Rex, o cio S ipse con-ilonatoris fungens, Verum ab inquit: e. f., im scerdos 'vino et ira etate,

314쪽

as N CAEsed multis ante culi mundum ibi mandari eae nihil extitisse dixit. Rei pecuarii adeo sunt studios, iunus agricola sexaginta , alius duplplus paullo minua alius cornuti peccris, praeter oves c capras alat. qt illorum parvuli re nimium opincirigus sed tamen robusti quor Ur Uno anno Domini iss , duobus forent Vilnae in Lituania emto, trali iunci, vectus sum cursu celeri usquic racoviam retona illi Germanicorum Foemina pecori curando,uiri agiis co tendis dant operam iidem deni auaviceni, plures vel paucieres, in uno tu. I urio linum, lanam , cannabinare clum nent, texunt vestes conficiunit

quicquid horaim superest id Rigan si

vel Regionaontum, hinc inmolian..tiam , pretio tolerabili mittunt lintat nim maxime dc cannabi, agros suos complent. Disperse per sylvas campos sue degunt. rara oppida, nec pagos ni-

ntium multos, arces autem n unitas.

nullas liabent quorum fenestrae me- nii diem versus spectant studio Sigis liinundi Augusti Regis , anno asTr, et Iulii mortui, in coetus docietates convocati. apalia, quae turres appellant, sursum angusta, atque qua fumus iaculator exeat, aperta,ex ignis, asseri Ni

315쪽

i us , stramine, corticibus ac lunt in iis nomines cum omni peculio, in pa-l timento tabulato stante habitant ital loaterfamilias omnia sua in conspectu iubet, dc feram noxiam re frigus alia ecore arcet ad ostium cubat, de astro a laci custodia commisi , ne vel ignis et amnum domicilio det, vel priana no- extinguantur. Vbi crebro accidit, at vel sus vel canis ex olla in foco stan- iae, carnes auferat aut rostrum , aqua ervente , laedat. Qui in pagis degunt, ii caulas separatas ab aes uariis habent.

Tam hi quam illi plumis concisis cui

. citra farciunt quae non possunt non ungere, xvigilantem reddere cuban- l em Paterfamilias, mactatis autumno

livibus domesticis, iisque pecudibus ac

obus , quos se brumae tempore non osse alere animadvertit, genio cum uia indulget quaeque supersunt, ea Oliis inclusa, maritimis vendit. Foras gressius alcem aprum, cerVUm, avem,l ciuiu in bombarda venabulo, balista, arcu conficit. Sunt enim jaculatores e sagittarii praestantes. in quorum curi ibus nihil omnino serri invenias. inania lignea rotae ex radicibus arborum inflexis, quas procul audias venientes axibus, quod eas non illinant, stridentibus,

316쪽

138 AEVirgo non ante nubit,quam tigia annos, aut mini naum et sexpleat, ipsa manibus sitis, aliquot corbes stium, omnibus cum sponso venien se tbus dispertiendarum, paret tum en: dat singulis vel indusiium , vel in pam , vel mantile , vel texta e lanabi alia, vel chirothecas haec in agit non prodit, ni prius parentibus inlia . ivi attam in omnibus morem geridem facit filius ac praemiisi qui et in matrimonium petant, primum mnium, num progenitoribus sit me gera, eique familiaris studiosa , conderant. Et viri de foeminae sunt anactissimi honesti rarissima apud eos micidia furta, stupra, incestus Puta stricto persequitur cultro se ad impie. citiam solicitantem quae duobus, ait Ac retro pendentibus de rona tintinabulis, nocte autem semper cum s incedit quibus rebus monentur Hrentes, ubi sit, quidve agat filia. a filio uxorem qu aerens, nec formam dotem spectat, satis esse ducens do, tam si sit morata quae succi plenasque adulta , magna cum titia in .mum soceri inducitur. Praesecto , quos Civonias voca ncnadeuiri, quin ipsis aliqua uir scula adferant ciuiam ius toti restio i

317쪽

i siensis, ex quo haec percepi qui in his hominibus pie et udiendis , S in l:rta loca cogendis, Sigisiari indi Augu- iussu, plurimum operae impenditaui Deum num praedicanti, respon- .ebant idololatrat Q diu nobis m- eum qisast omnibus nostris poten- orem inclaicas plus uno multi possunt, Mira plures alunt. Idem agri illorum

o jugerum milia dimensus est.

Forum tria, uni rustico assignata, prae-i:r alia minutiora commoda, quin lue forenos fructus annui Regi adferunt. Iusti aut ean a Lasco vi arbores e undere, invitillii mi id nec prius, quam 'semet inchoaret, fecerunt. deos enim emora incolere persuasum habent.

quitur persuasionen effectus nam et sylvis illorum horrenda quaedam ac spectra, tam auribus quam ocu-

spectantium sese offerunt. Tum ius inter alios percontari, num etiam: corticare arbores liceret annuente raesecto, aliquot magno nisu haec re-ietens decorticavit os me meis an

iri ut gallisque sucina ei spolia iret proinde

318쪽

3to A. proinde S ego nudis o sciam orabat enim demens, deos rei suae famari perniciosos, intra arbores: cortlatere iactorum tantus pene es merus, quantus aliorum apud H dum Nam praeter eum, qui illi Deus Auxilietas Visia istis, Deusnipotens atque summus , permuZemo pactos, id est terrestres, i, Exantur , qui nondum verum Dei Christianorum cognoverunt. Per nos Deus tonitrus illis est quem initonante, agricola capite detecto et succidiam humeris per fundum prans, hisce verbis alloquitur Mercu

me is tabet itali mi essu Cohibete,

quit, Peranne, neve iii meum agrum Iamitatem immiti M. ego vero tibi iis ccidiam dabo.Verum postquam ni bus praeterit, carnes ipse absumit Picuna tete, mater est fulminis atque

nitrui: quae solem fessum ac pulvelentum , balneo excipit deinde lotu nitidum, postera die emittit. Adros deo maris caeterarumque aqbrum cura incumbit. Algis angelus summorum deorum. Ausca dea tradiorum solis vel occumbentis, supra horirontem ascendentis Berlide vestertina, relista tenebrarui

319쪽

dicetus, is Deus esse putatur, qui con- tiliae inter homines Scauctores Scha rvator Datanus donator est bolorum, seu largitor Tirnis aera sos cis alicujus secundum acumiitae cu-at in quos placandi ejus causa, galloc actatos injiciunt, caereosque accentos in eis figunt nimirum sicut illevarus Euclio apud Plaut in Aul ture

e corona laris gratiam aucupabatur: Nunc tusculum emi, O a ce coronadHac imponentur in foco nostro lari: Vt rtunata sciat nata nuptias. rem ara porcorum ac suum est deus. ut similiter focos excitant, o cervim super eos fundunt Piri juven-

sponsam adductura sponso, sacrum cit puelliae quoque quendam Gondu doranti invocant Modein ad Raaina sylvestres sunt dii utili et picetus jusque ad utor Silinic Zus, musci in is nascentis cujus in aedificiis ma- apud illos est usus. huic etiam U-

lecturi sacrificant Tavvals deus, o facultatum Orthus lacus estosus; quem colunt: quemadmodum Eremina lacuum deum. sunt etiam quaedam veteres Nobi-m familiae, quae peculiares colunt deos ut Autiana Simonaitem, Mi

320쪽

cheloviciana Sidrium, Schemietian si Titsgaliana ventis RehicZiovlim, Ialios. urvvaicrin Eraicetin agnei tum es deus estet Gardunt this uo eorundem recens editorum. Prigi 'tis hic est, qui murmurantes exau putatur jubent igitur ut quis suma iso murmure, hoc vel illud loquatu riclamantem rigirstitis audiat Der tos pacem conciliat ut .sentiis creditur, qui est cit, ut duo vel pti simul iter aliquo instituant. Lavvli timo ituri aratum vel satum impia scant Pripars cis est, qui augere ne si

de existimatur. Ratainicet equor habetur deus, ut Valgina alior una corum rari lilios cruces in tum septiliorum custodit sum, omnium auguriorum vinationumque observantes habeque Apidona mutati domicilii deii

nato cujusvis generis, vel coeco vel bili pullo tactutum sedes mutant. Quin ipse troque rex V Vladis laus, stite Lituanus, has a matre superstition didicerat, ut eum diem infaustum L futurum crederet , quo primum c icetim sinistrum fortuito accepisset hoc movebat se interdum in gyrus an pede uno, oras e cutali proditi rus quorum sina ilia multa observa L