장음표시 사용
141쪽
Liber Tertius. φυinax efficitiar, c. In quibus verbis notandum H ita opposuisse bene coloratae liuentem in suam; non quia haec sit tota contrarietas bene coloratae; ipsa enim est, quae decolor dicitur. id est sine colore proprio sed voluit peculiariter colorem notate, qui praecisam columellam consequitur, qui liuor est alias satis habuisset Hipp. linguam, unde iam proprii scolor abiit,decolorem nominare, vir Epid. in Hist. secit Androphani.
jsie linguam ipsius, quae indi an febrem tertianam notam G continuam, ex praedominio pituitae crasse, ta viscidar, cum portione qaucebilis ut liquet non oscitanter perpendenti totam illam pulchram longam Pherecyde historiam. iure quidem, nam albedo pituitam Hra indicat
142쪽
indicat, quae cresseri per albae t ui
Or, c complanatio asperitati opposita indicat eandem nam pituita crassa viscida non sinit febrem, quae calefaciendo exiccando agit, partes exasperare . In articulatio ero monstrat debilitatem virtutis matricis linguae eius iam imminentem occasum, non enim poterat extrema verborum,d totius sermonis complere, ob imbecillitatem,
143쪽
VAn τ succedit pars tr elationis de signis linguae, quae consistit in investigatione causarum , ex quibus eiusmodi symptomata, designa dependent. In quo rum tractatione dum sumus , utemur ea demonstrativa methodo, quae a causa ad effectum regrediens , ipsam notis cat penes quaestionem propter quis: iure quidem nam paulo ante, dum quid hec signa notarent inuestigabamus, methodum d monstrativam, ab efrectu ad causam usurpabamus qua peream inuenta, rursus ab caula ad Getiis, a signatis ad signa regredimur. Quod nobis facere necesse erat, qui ei medicinae secti addicimur, quae Rationalis dic ni
144쪽
quaeque eum experientia rationem & causam, duobus innixa cruribus,coniungit .Et profecto certius quippiam est, mrmius rem per suam causam cognoscere, linguaeque signa propter quid sint tenere; si enim sine causarum notitia, contentus sola signorum cognitione, incedas, quod, E G. rubor linguae sanitatem indicet, nec ad ruborem demonstrandum ex sua caula regrediaris non eam scientiam acquires, quae aliter se habere non possit, sed incertam, mutabilem, mutabundam nam morbi
aliqui, ut pote angina, ruboris linguae causae sunt, quare qui sciuerit ruboris linguae causamese sanitatem morbum, hanc quidem morbi speciem , ubi in lingua notauerit, non statim iudicabit morbum esse nullum , sed aliquem, cuius generis. Quare tractatio de eatissis signorum linguae erit admodum neces ria ijs, qui certo cognoscere student. Et quo niam causarum triplex est genus, ut Galenus de cassitus alibi saepius docet, procata r-ticarum, antecedentium,4 continentium; de omnibus a nobis dicendum est, utpote quae sint omnes in signis linguae. Harum causarum triplicium susscientia se inuestigatur nam aut sunt causae generationis linguae, aut instrumenti naturalis, aut generationis operatio num eius, aut alterationum in operatu nibus
145쪽
instrumento factarum. Causae generationis ipsius instrumenti est substantia eius, sarticularum operationum vero ipsa facultas, usus, organum, quae dicuntur cause continente , quod linguae, operationis eius essentiam contineant lingua enim, ut organum integratur sua propria substantia, qua spongiosa, vel sungosa est, facultatibus is 4 unctionibus
Functio eius constituitur usu, facultate, Morgano E. G locutio constat vi sermocinatrice linguae inherente usu ipso, hoc est, fine, ut notae animi significentum, organo, ipsamet lingua. Vbi igitur alteratio ad unam ex his sentialibus, continentibus causis peruenerit, necesse est linguam, vel actionem eius alterari. Reliqua vero duae causae antecedentes,1 externa non ad generationem organi, aut functionis eius, sed ad alterationem, quae in utrisque inducitur, pertinere videntur ut E G, succi, qui in lingua preter naturam sunt, Vel vapores causa praecedens cognom natur icibus nigrificans, vel medicamentum, ut puta mora, vel casia,cati sae sunt externae Exordiamur igitur a causis continentibus, tanquam praestantissimis,&praecipuis, tum ipsius linguae, tum functionis eius. Ac de causis continentibus 4 constitu entibus linguam, tiae sunt substantia eius fa-Ho cultas.
146쪽
cultas, operatio , dictum est a nobis sitis superque , cium naturalia linguae persequeremur, in quibus explicandis, quae substan-ria eius, qua pars, quo facultate3, quotacti ones mulus habere docuimus quare inde petenda sunt, si quae huic loco expedire videntur ausae procat articae, vae extrinsecus a cidunt, sunt, ambiens aer, regio anni tempuS, tibus, totus, medicamentum, exercitium,&ocium, qualitates primae active, passiuae, somnus V vigilia , inedic fames, thermae, balnea frigida, vinum, quae in corporibus
insunt, habitus, temperamentum, aetas, sexus, habitus, temperamentum ascititium affectus animi,ut ira.atico us corporis, ut inflammatio, humorea excremet iiij, fuligines,&exhalationes, huiusmodi. Externae cause, prece dentes per se signorum lingue esse trices non sunt, sed cum peruenerint ad causa continentes easque alterauerint,tunc interuentu earum
vitiatur lingua, vel operatio eius cujus virij tres sunt cause continentes facultas organum, usus. Facultas eIt vis queda sermocinadi; oroganti est ipsa lingua usus manis statio patis anu animi. Igitur quoniam animi pals ones re-d nudant in corpus,&corpus in animii cu quis gro at,ei inanimo es aliqua perturbatio mo
lassa quae impellit aegrotum frequenter faceremtam
147쪽
DDtam huius molestia per sermonem Quare Oiatio eius erit frequenter queribunda de imolestia, quam percipit si alteratio perueniat facultatem, aut redditur debit is, aut vitio-ia i si ad organum, multipliciter vitiari potest i De acultate debili videtur esse illud Hipp. Coac dum Acratim glossam dicit, id est, linguam qui impotentia quadam aegrius mouetur, ut voce in articulatam xsermonem x primat. De vitio acultatis videtur apicndum. esse 'lud Hippoc de vii. aut com dum ait: Cum febriemis lingua quarta die turbata quadam laquitur; id est cum turbato ordine verba profert quod tunc fit cum antecedentia consequuntur, vel consequentia antecedunt vel non finitam unius prolationem, alter rus dictio occupat Quod dicimus delingua, torganum locutionis, quoad eius continentes causas , dem efferimus delingua, torgano gustus, tactionis consideratur enim facultas, organum, de usus Linguae, ut instrumentum gustus, triplex est causa continens , acultas gustatrix , quae ad cerebrum in linguam defluit, per par neruorum sexto pari cerebri propagatorum:altera est ipsum me corpus linguae,ea
ratione, quod spongiosus ilia molle altera
148쪽
discretio saporum alimentosiorum a non alimentitiis itidem linguae, ut organu tactivum, tres sunt causae , facultas tangens, linguae corpus positum in mediocritate qualitatum tangi hilium, fuga iniucundi, amplexatio tu cundi ad sanitatem&salutem animalis ut E. G. lingua exsiccata adpositum siccum respu/it, ut molestum humidum amplexatur, ut iu- eundum ut nimirum siccitas, quae inest venis&arterijs expellatur per humidi admotionem: quod ubi faetum erit, sanitas rellituetur,4 u-cude vivet.animal ita esto lingua madidissima, a multa ventriculi humiditate sapores humi dos, ut molestos rei jcit laccos amplexatur ut iucundos ambigitur humiditas illa superuacua, quae coctionem ventriculi vitiabat, restituitur siccitas coctio eius bona procedit. Cum igitur hae tres continentes causae male affecta fuerint, tunc fiunt causa affectionis praeter naturam, quorum aliqua erit in sacvltate, aliqua in corpore organi, aliqua in usu
vitiato: in facultate vitiolitas respectu opera tionum,&imbccillitas; in organo humiditas, siccitas, mollities, dciastas , laeuitas, asperitas,
huiusmo ita in usu, qui est discretio saporum nutrimentosorum a non nutrimentosis,
aut diminute discernit, prout respicit actionem gustus in tactus aut vitioles, aut nullo
149쪽
modo In su, qui est notificatio conceptuum respectu organi locutionis, aut nulla manife 'ltatio aut Obscura, aut praua. De causa pertinente ad facultatem laesam, intelligendus videtur locus ille Coae com r. a nobis alias explicatus, cum ait, cratisglos, id est, non continens, ut quidam volunt, ea, qua impotentia quadam aegris mouetur, ut rocem articulatam, Iermanem exprimat. Contingit id velut in uae imbibit nimio humore in ebrijs, si toti coropora, ubi laboriosa febre laborat, quam multus humor crudus musculis&articulis conceptus gignit. In organo causa est fg cctionis, E. G in lingua est tuberculum de quo intelligendus es locus Hipp. de morb. si tuberculum Job lingua 'psi ii aventum at Oc. Di o tu- Derculum esse causam impedite deglutitionis nam etsi tuberculum morbus sit in aucta mae nitudine; tamen quatenus csertur ad offic)um deglutitionis, causa ipsius cininens dicim teli de licet deglutitio non sit propria actio
linguae ad eam tamen aliquem usum confert Causa in usu alterato est E G. intemperies calda,' sicca cerebricum materia, quae manileitationem phantasmatum deprauat, cum ea aegrotum loqui inducit, quae sunt ratibne aliena, fulta de qua intelligi debet locus deri acuti ait Cum se runt An aquarto
150쪽
dum taliquitur, venterque liqui labili azecit is delirare consueuit; A m mper iv
calida. sicca cerebri, quae delirium facit, it causa, ouae conceptuum deo arationem vitiat, quia eam vitiosam facit, dum perturbatae inordinatae sermocilaationis caulaeit Attex ccida his sunt ea, quae sciripsit Hipp. lib. praecep . dum reddit rationem obscuritat: linguae non satis clarae ait enim obscurim ingra non satis . rast, aur propter m propter aures, ita ut ruuquam priora enunclauerit, alia a Diat; aut priusquam ii, quod mente concepit, dicat, alta insuper cogitet, ct qua rudem citra assctionem notabilem appellatur, ontingit lingua obhmi maxime, qui arti studis tenentur uel tres cauta sunt obscuritatis linguae, ut id quod dicitur non satis aperte in te ligatur aut morbus aliquisti nus linguae, E G decisio parti, et US, tilia elisurditas, aut vitiosa aud tio. pzrq iam, aneequam exaudiat posteriora Veiborum prolatorum adici jtalia clio, non finita periodo nascitur alia alterius periodi, re ita sermonem obscurum facit, non intelligit, lem tertia
causa est, cum quid cerebrum Occupat, quoannem locutionis deprauat, ut multitudo phantasmatum, quae solet perturbare illum, qui ari cui arti οἱ eram nauat.&morbus aliquiscere