Dissertatio inauguralis medica sistens experimenta circa sanguinem ...

11쪽

diqile semotum o); atque si1 conico vitro sanguitae mellt deris, evidentissime videre est, stipremo loco placentam esse, atque infra eandem serum quiescere. Itaque vi X nos intelligere autores illos facile fatemur, qui cruorem quo crassamentum sine finguinis indigitare voluerunt) sero graviorem esse unanimes fere scripserunt, & quorum amplum satis indicem recenset ΗΑ LERUS p . Proportio inter serum & crassamentum longe diversissima est cum in aliis, tum in nostris etiam experimentis q). In quibus omnibus licet proportio ista semper sollicite nobis observata fuerit, attamen hic praeterire eandem liceat; quibuS compertum est, adeo insigne serum inter & crassamentum discrimen non esse, ut vulgo creditur; atque longe maximam crassamenti partem ex sero parari.

perimenta protulit Cl. KRONAUER r , quibus evinci dixit, veras inesse sero fibras, albas , graciles, admodum parvas, longam post conquassationem conspicuas. Reperit praeterea fibras M ALPIGHI Us s); particulas ramosas adesse testatur SENAC t); horumque viro massertum confirmat KRAUSErι , eaque filamenta veram

12쪽

lympham coagulabilem esse, non modo asserere non veritus, sed & explicatione demonstrasse sibi visus

est. In eandem partem n litare Videtur PETRUS MOs-CAT 1 ubi cordis & majorum vasorum polypos asibrosa seri parte derivat a ). Inter adversarios primum sese offert illustris DE II ALN x), qui cum ultra tri horium serosam sanguinis partem modo ramulo olivae conquassiari, modo in lagena agitari curasset, mucosi inde aliquid, fibrosi nihil eduxit. Atque huic ' nos profecto adstipulamur, qui in tanto experimentorum numero, quicquid in sanguine fibrosi est, a sero abesse, atque cellulosae crassamenti substantiae impendi observavimus. Fallimur ne 3 an viri illi pinguedinosos illos floccos pro lympha acceperunt, in sero sanguinis 3gna quantitate reperiundos, ast a fibrosa surguinis parte toto coelo diversos.

Observavimus sollicite diversas, quae sero recenti ab aliis adfusis accidunt, mutationes. Vidimus id neque cum acidis, neque cum alcatinis effervescere 3 ea mitioribus acidis, ab alca linis liquoribus non causticis, ab alcohole denique vix mutari a); coagulari

13쪽

autem a meracis acoribus, atque ab alcatinis caustiticis ab . Addita calce viva , odor urinosus si irrexit. Idciam alcati volatilis, in sero delitescelitis suspicionem moveret, quod PETRI MOSCATI experimentum est, accuratius adhuc in idem inquisivimus. Admovimus acidum nitri fumans, atque revera non rutilos illos vapores, azido huic proprios, sed albos ascendere vidimus, unde ad nitrum flammans, nostro experimento productum, facilis erat conclusio. Astudimus seri nostri guttas aliquot mattiano liquori ejusque colorem in viridem mutari eVidenter observavimus. Haec, dum recens adhuc serum esset e vena emissum;

evidentiora longe alcati volatilis signa dedit, dum

putrescere coepisset.

IX. De alcati fixi, sostilis inprimis, atque liberi in sero sanguinis praesentia insignis adhuc inter chemicos lis est. Adeste quidem facile credas, sed ita ut acido

gulum iterum in aqua dissolvi. Contra assentientem nobis habemus Η ΑΕ NI U Μ Rat. med. T. I. J Coagulari vidimus partem ferosam , quotiescunque acidi cujusdam concentrati quantitatem non nimis magnam assunde-atemus ; atque simul ac certum hic modum exalserit , iterum in eo dissolvi. Acidorum vegetabilium, concentratorum licet, major copia requiritur, quam si eorum in locum usus fueris mineralibus. Alcatinos liquores quod attinet, serum illorum ope cogere licet, si mitiores fuerint; sin valde concentrati sint, cogunt quidem, ita tamen ut avide arrepto eX a mos aeria humore , coagulum denuo deliquescat, L aeque quam antea si uidum sit.

14쪽

marino junctum sal commune essiciat, quod ex serosa

sanguinis parte a longo jam retro tempore obtinuerunt chemici, ubi vehementiore igne eandem torsissent. Sed & liberum alcati marinum, nulli acido junctum, esse in sero, id uuidem experimentis demonstrare conati sunt duo magni nominis chemici, ROUELLE & BucuUEΤ. Si Cl. ROUELLΕ audias, non syrupus modo violarum viridi colore tingitur, si seros e partis affuderis aliquid, verum etiam, facta seri sanguinis in balneo maris destillatione, quod reliquum est, siccum, fragile, quandam ichthyocollae speciem refert, unde processu temporis , pluribusque mensibus elapsis, verum alcati fossile emergit, cujus crystalli subessiorescentiae salinae forma omnem seri siccati superficiem obtegunt, atque aperto vase deliquium patiuntur. Addidit aliud experimentum, in sero recente

institutum. Affudit sero sanguinis acidi vitrio lici ali quid , plurima aqua dilutum; addidit cretae tantum,

quantum ad tollendum acorem sussiceret, atque veras

inde Salis Glauberi crystallos obtinuit. Alio in experimento in locum acidi vitriolici aceto distillato usus

cst, atque eadem ratione solutio per fit trum trajecta& mitiore calore siccata, mediae naturae salem largita est, qualis ex unione aceti atque alcati mineralis oriri debet. Ex his experimentis concludit Cl. ROUELLE , inesse sero alcati minerale , nulli licet acido junctum.

15쪽

ROUELLIANIS experimentis eundem in sinem sua addidit Cl. BUCQ UET. Acidis quibuscunque affusis, factaque evaporatione, ea ipsa salia media obtinuit, quae aliunde ex acidorum illorum cum alcati minerali unione produci novimuS. Liquorem superstitem, vela ementiore igne destillatum, novum alcati minerale largiri, nulli acido junctum dicit; se rosae partis cineres denique non sal commune modo, sed & praeterea alcati minerale liberum, continere, repetitis lotionibus separandum. Clarorum virorum causam tuetur quoque Cel. MACQUER, experimentiS eorundem persuasis b), atque salis alculini liberi in se rosa sanguinis parte praesentiam inter illas chemiae veritates recepit, quae ulteriori demonstratione vix indigeant. XI.

Nos Vero, propriis eisque sat numerosis experimentis edocti, celeberrimorum virorum auctoritate

non movemur. Acidis liquoribus, sive metallorum in eisdem solutionibus , modo verum alculi minerale, modo idem acido cuidam junctum, ad fundum dejici, vidimus quidem; verum & id simul vidimus, nunquam id factum esse, quin liquor superstes evidentissima aciditatis praeberet vestigia , syrupum Violarum rubro colore tingeret, cum alcatinis esservesceret, &'

16쪽

facta evaporatione illa exhiberent inediae naturae salia , quos ab acido muriatico, alcatinae cuidam basi juncto, CXpectare oportuit. Itaque quodcunque in sero alcati marini est, id acido marino antea unitum sal commune effeci1se, & ab eo, acidorum ope divulsum prodiisse demum, a vir mare nulli dubitamus. Quodsi si rupus violarum a sero sanguinis viridi colore tingivisus est, id ab alcati volatili provenire potuit, quod spiritu nitri, & viva calce admota longe evidentius detegitur. Si tandem in seri cineribus & sal communis & alcati minerale inventa sunt, id ideo potius factum est, quod aliqua salis communis pars sub ista destillatione resoluta fuit, acido marino quod continebat in auras abacto : nisi forte vehementissima ignis actione idem alcati minerale demum productum sit, quae notissima illa conjectura est beati JACOBI REIN-

XII. Serum sibi relictum , dum putrescere incipit, duplex sedimentum sponte deponit ; R ex eo post Cel.

PRINGLE c) materiei purulentae originem S genesin deduxit, & luculentis experimentis explicavit Cl. GA. BER Q. Horum alterum primis jam digestionis diebus absque ulla seri perturbatione secedit, albidum, fundo vasis adhaerens, similisque membranae tenerae, quae

17쪽

in hydropicis fit, Sc viscera tegit. Alterum tardius, ct perturbato demum sero deponitur, subcinerei primum , deinde albi coloris, & procedente tempore

majorem densitatem & opacitatem acquirit. Uirides.cere tunc aquam quae sedimento supernatat, praeter Cl. PRINGI E nemo observavit, nisi sorte viridem illam materiem ΡETRI MOSCATI e P huc referre velis, quamis ex sanguine eductam , pro Vero ejuSdem colorante principio venditare non veritus est. Nobis vero de viridi aquae supernatantis colore adhuc dubitasse liceat, qui ulterioribus GABERI eXperimentiS edocemur, Viridescere quidem aquam, si ex morbosi hominis vena educta , adeoque colore aliquo vel bilis, vel alterius humoris insecta sit; id vero non obsiervari, ubi serum Τfanum, oleo tectum , aut hermetice clausum digeritur. Sedimentum illud album est, in aqua dissolvitur, frigore non cogitur, atque pinguedinis ad instar fammam alit, dum comburitur. Nos vero nostris in experimentis floccos illos pluries vidimus, modo ad superficiem emergenteS, modo ad fundum dejectos; a que vidimus, pinguedinem esse, in sero nunquam noli

obviam, atque acidi nitri fumantis ope longe facilius inde educendam. Sali tamen alicui junctum fuisse se dimentum necesse est, si modo verum sit, quod Cl. GABER assirmat, id in aqua dissolutum fuisse. XIII. Serum majori copia in phialam collectum, ma

18쪽

joribus caloris gradibus successive expositum, a pluri-rimis punctis filamenta versus medium phialae distincta exporrigit, &in unam uniformem massam concrescit, albumini ovorum utcunque similem. Id factum esse vidimus calore I O Fahrenheltiani thermo metri :factum vero demum esse gradibus I s s , cum idem serum aqua adhuc mistum fuisset. Idem tamen serum in morbis saepimi me absque tanta ignis violentia cogi videmus, eosque procul dubio formare polypos, qui cordis atque majorum arteriarum lumina quandoque replent. Illam seri coagulationem a principio inflammabili provenire , facto experimento quo constitit, serum ab admista calce viva cogi, illam que tunc caticem fatuam remanere, conjectura est illius hominis,

qui omnia ab isto principio derivat f). XIV.

Admoto calore, qui Iso Fahr. excedit, serum tamdem coagulatum eousque siccari potest, ut in pulverem denique, volatili parte omni in auras abacta , teri queat. Remanet tunc quodcunque in sero fixi est, atque igni resistit; remanent oleosae quoque ac pinguedinosae partes, Vehementissima denique ignis actio 1ae eo adigendae, Ut empyreumaticum de se dimittant odorem: remanent mediae naturae salia , integra ad huc, neque in elementa sua resoluta. Id omne tunc pondus efficit, sedecimae modo, modo Vigesimae qua

19쪽

13tae parti seri totius aequale, atque ulteriori examine utique dignum. Fecimus nos hunc in finem ea quae

sequuntur experimenta.

EXPERIMENTUM L

Seri eousque siccati, quomodo dictum est, grana183 phialae immisimus. Affudimus acidi nitri sumantis

unciam dimidiam. Ascendit aes nitrosus, atque Volumen quatuor pollicum cubicorum replevit cum dimi dio : quo facto serum siccatum penitus dissolutum est. Solutioni novam acidi nitri unciam cum duodecim granis addidimus, quadruplo aquae dilutis. Perturbato tunc aliquatenus liquore, floccos in superficiem ejus emergere vidimus, in Unam denique massam confluentes; quae caute ablata, Vera pinguedo fuit, atque Octograna pependit. Evaporata tunc solutio saccharini crystall0s largita est, ponderis gran0rum 47 D. Affusis denuo acidi nitri drachmis tribus, granis 3 li , duplo aquae dilutis, atque obtentis inde acidi sacch rini granis novem, superstes fuit acidum nitri, longe quam ante dilutius, alioque singulari & ingrato odore

g) Ilorum quindecim grana h) In determinanda hac acidi

meram aquam fuisse oportet, si nitrosi quantitate cautissimos nos modo Vera est AER GMANNI pro- esse Oportet, accuratissimis quip- portio opusc. I. p. 2 58. qui cry- pe mensuris definienda , quos saltisationis aquam A totius cry- ultra citraque acidum sacchari 1lallorum ponderis essicere, e X- obtinetus , sive mole, sive vu- perimento comperit. tute deficiens.

20쪽

praeditum, pluribusque salibus inquinatum. Mox abacto vehementia ignis, quicquid acidi nitrosi supererat, atque adjectis alcati vegetabilis granis I9, quae

ad persectam saturationem requiri eXperimento nobis compertum erat ; albas inde crystallos vidimus ad fundum dejici, quas caute inde ablatas, atque leni calore siccatas, pro calce saccharatu BERGMANNI agno ViiDUS. Evaporata denuo solutione ad cuticulam usque, novis

diversi generis crystallis tecta superficies fuit; soliatae illae fuerunt, in aqua facillime solubiles ; hae sunt,

quibus a BERGMANNO nomen impositum est, Aloali Degetabilis saccharati : pependerunt grana 26, atque alcati vegetabilis largitae sunt grana 9 , aere omni orubali. Quod supererat, nova aqua solutum , evaporatum, perque filirum trajectum est; unde denuo ota tenta fuere astali mineralis saccharati grana 6, ex quibus alcati minerale solum granorum at pondus es fecit. Superstes fuit salina materia, ponderis granorum I 8 . quae cum Vehementiore adhuc igno siccata esset, alcati tandem salis reliquit grana 1 ol. Illud ex vegetabili & minerali mistum erat; nam cum ea adjiceretur acidi mineralis copia, quae ad saturationem sussiceret, surrexerunt inde crystalli, ex marino sale

atque digestivo compositi . XVI. Sani hominis sanguine hoc in experimento usi suamus, neque crusta obtecto, neque alia quacunque t