De institutione oratoria libri duodecim;

발행: 1798년

분량: 754페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

731쪽

non sit, magna tamen est dignitas subsequendi. An Pollio et Messala, qui an Cicerone

arcem tenente eloquentide, agqre coeperunt,

parum in vita dignitatis habuerunt, Parum ad posteros gloriae tradiderunt Alioqui peiasime de rebus humanis perductae in summum artes mererentur, si, quod optimum fuisset, defuitsoti Adde quod magnos modica quo a que eloquentia Parit fructus, ac si quis haec studia utilitate sola metiatur, paene illi per

fectae pax est . Neque ex t issicile, vel ve-

alioquin Flor. Iens. Tarv. Ald. - si quid Camp. Ald. defuisset om scripti omnes cum Gam .a9. si quis Goth. hae im Flor spatio relicto, lectionis forte Ioco hanc ali esse omnes agnoverunt Sed quot librorum scrip inram ad neque obrechti scriptura se mittas Sed ne alii os eos feci θnt, neque in ollini Ges-

et icerunt: aut, quod haud dis nexique coniectura defecisset simile vero Boeckhius suadet, sensum aptum praebent Poste hos. Cui objectioni Te vi opera omnis poTdita in boospondeatur his ea bis Verum verbo emendando quod oti e to Sed neque illa obie sola nescio cujus conjectura ira Clio, neque haec responsio ensonianam venit Hoc ita- mihi quidem satisfaciunt. Qua que ejecto ri cito me eis Te Viderint acutiores. Iurum intelligentibus ' spero

23 si, quod optimum fuis egendum si, quo optimum

732쪽

S imbus vel δὴ is exem lis palam facere, non

aliutido 3mamres opes, honores, amicitias, laudem praesontem futuram, hominibus contigisse si tamen dignum litteri esset, ab opere fulcherrimo, cujus tractatus atque ipsa pos- sollio plenissimam studiis gratiam refert, hanc

minorem eXigere mercedem more eorum, quia 4

a se non virtutes,' sed voluptatem, quae fitra x virtutibus, peti dicunt. Ipsum igitur orandi Diajestatem qua nihil dii mimortales melius

h oniihi dederunt et qua romota muta suntestinia, in luce praesenti ac memoria poste-

Goth. tac. Geta. Camp. voluntatem Turic Flor. Guelf. antur fit Flor virtutimus Flor irtute Camp. quod Placet, correcto in superioTibus Dirtuteiu peius dicunt Flor. peties . Gueli. p. dicuntur non dicantur, exT. Geta. Jens i5o dii mortiae Flor dum mortales Turic cora ectumata j viiii a ian sec. quod unum fero praeter Xigui quaedam momenti in seqq. secundae manus in libris polim toxibus vestigium, nisi quod paulo ante eadem marius vitio tam exigego quod est etiam tu lox. correxit oxigere muta sunt om . Turio. cum Alm. Molli Vor. N. non Locat. CeTte non in meo e ceniplo: Vid Burm. sunt solum om. Flor. Guelf Camp. lucent pr. Tu Tio Flor ac mem . Sic Taric Flor. Gueli a et nu. a . . virtutes, virtutibus. Ostierunt Birtutemque cyra βε- vid. not crit. - scripsit Gen tint i, eam rem eis laudin

'er Ciceronis docum oss. 5. dam, quod est iciens e set Olu-54 . Ab Aristippo Cyre/tiaici at piatis uibtis obsoletis floret quo Anniceri philo ophi nomi Epicurtis ejusdiem fers adjutor

nuti orauis oratim in Oluρtato auctorque sententias.

733쪽

INST ORATOR. LIB. XII, TOTritatis carent, toto a Iaimo petamuS, nitamur que semper ad optima quod facientes, aut evademus in summum, aut certe multos infra nos VidebimuS.

Haec erant, J Iarcelle Victori, quibus S praecepta dicendi pro virili parte adjuvari posse per nos videbantur: quorum cognitio studiosis juvenibus si non magnam utilitatem afferet, at certe, quod magi Petimus bonam

voluntatem.

734쪽

Ad o, Recepta ante Spaldingium scriptura erat haec: Equidem scio stiosdam collecta quae . idem significarent iocabula solitos ediscerse quam dii coepeto, quoniam mea etiam culpa aliquid obscuritat1 in Spaldingi notis relictum aerat. Tua icen sic loco liorum inaniunt l, nec dabat Et quae idem significarentur solitos ediscero. In his mendosum erat passivuiri, cujus . loco ceteri plerique activum

exl1ibent Sed deerat Verbum finitum Iam ' cum Iolitos ediscere perperam in nonnullis ita distinctum esset solito sodiscere, hoc tandem ansam dedit inserendo verbo scio, quod hoc quidem loco in scripto nullo comparet Sic Data Ba

scere Hanc itaque Spaldingius, iis L quod ex Turico ed

scero aestituendum sibi esse censeret, praeposuit subsequentium editionum scripturae plenior i. quam supra posui. Neque quisquam profecto damnet religionem Viri repeter Verentis, quae unde fluxerint nemo dixerit Quod autem e Philandri illa esse conjectura suspicaretur animum non advertit vir optimus ad notam marginalem Basileensis 3541 ;an antiquio vis etiam a 529 nescio clianc: longe aliter ., legit hanc exio dum vetustus codex Polonia ad Sichardum missus et ipse Aldus; unde non dubitamus quin a neoterico hic docuc sit conversus . Hinc apparet, Basitiensem editorem hanc scripturam non tanquam Philandri, cuius castigationes in fronte libri promittit, emendationem adoptasse. sed in aeditis jam reperisse: quaerendiariaque ad huc, in quonam Iximo compareat illa. breviori autem illa scriptura valde me offendit particula et in fronte, quae,

Cum pro etiam esse per sensum non possit, pro copula tantum est habenda. Atqui rationem utatim sibi repudiandam

monitic suis ier et subjungere me judice, non potuit Quintilianus. Neque placet solitos, suppresso subjecto quos-dom. Sed quantumvis recte his offendar nequaquarii ta

735쪽

rae sunt eiusmodi, ut ab antiquioribus illis eriticis emendationem pΥovocare potuerint, et omnium minime tam

operosam et amplana Contra si Ioragiorem ianc primariam Ponis scripturam, facile apparet, oculum abeaerantem ab illo equidem ad insequentia quae idem ansam dedisse scripturae

illi, ex qua Turicensis et reliquorum omnium manavit, omissa tantum voce vocabula quoque, qua Carere poterat sensus. Ita equidem ad eceritiorum editionum scripturam Tedeo, non minus tamen circa Jontem ejus curiosus. Ad Io, 1, 55. not. exeg. fecundias- fecundum SpaI-dingianam hujus loci interpretationem hoc maxime premit, quod, si eam sequar is, Quintilianus divexso sensu omismi sexit has voces fecundas et secundum, neque tamen talis disserentiae, quam per acumen aliquod quaesierit, indicium dederit ullum. Quare non dubito eram pronuntiare Schel-Ienbergii rationem Nimirum non recte, si quid video. usi unt viii alias sagacissimi illis poetarum locis in quo-xum utroque manifestum est acumen poeticum. Horatius enim sermone pedestri hoc fere dixisset primum esse ,-gnitate Jovem secundam, quanquam magno intervallo. Hin exuam. Iam sentis, quam magnifice hoc extollat negando usurpari posse vocem securidus respectu Iovis, qui tinus sit semper et solus majestate sibi propria. In voce porro Proximus distinguendus est superlativus comparationis a superlativo intensionis, qui in omni Voce perquam familiaris erat veteribus. Ita ocem etiam roximus fio nude usurpare non poterant nisi de eo qui revexa Pro siadmodum abesset. ex acumen itaque Virgilius quoque dixit ,longo sed proximus intervallo'. Superlativum enim

vult intelligi comparationis proximus inter ceteros , qui ionnisi oppositione se manifestat hic et apud Horatium. Apud Quintilianum contra tali usui locus non est, qui absolute adhibet illud Proximum esse, quod aliter accipi nequitquam Diald pro e accedere, sicut secundum sis nihil aliud

est quam priorem ess terti et reliquis. Iane si in eadem re auctor epigrammatis in Arithoi Burm. I. s. 555. Maeo- ni Vati qui Par aut Proximus esset, Consultus Paean Ti- ,,sit ' etc. ubi Proximus tantum non Par est. Alterum autem epigramma, quod ibidem legitur, ut indefinitam fortasse lati quidem vocem Telinquit, ita similat nostram de altera sententiam: De numero vatum si quis sepon, Homeaeum, Proximus a primo tum Maro P imus e ita

736쪽

Et si post primum Maro seponatu Πomerum, Longe exit a primo quisque secundus erit. IIo posterius epigramma in margine suo indicarat paI-dingius per primum otium itispecturus : quo facto in eandem, ut confido, quam bic exposui sententiam ipse quo

Ad xo, 1, 5 Hot crit. Dum extrema hae Spaldin-gii verba p. a. lego, mirari Libit, cuae loco illorum se Iet T rus sit, quibus tantopere ipse dissidit, non proposue-31 sed et Iovis fit, quod a codicis scriptura sed et eius fit tam prope abest. Nam ab adoptanda codicum aliquot kTiptura sed et lusit vel sola perfecti forma, quae ceteris non

bene coit, deterrere debet. Ad Io, I, 94. not. Xeg. Lucilius. Haec ad usum commentarii sui praeparaverat Spaldingius, cum mecum et cum eindoaesio, quos in contraria inveniebat opinione. multa disputar et Memini autem eum, quo erat cara do1 e. et solius veritatis amantem in nostram tandem transiisso sententiam. Sed iam ante ultimam, quam notatis suis admovere volebat, manum' fatis abreptus sit, actum ut antiquata illa intacta tamen ii invenirem. Intexim immutata elinquere Hurio eadem malui, et meas Tationes quam

brevissimis possem subiicere. Maximam autem earum in ipsa imaginis veritato videbam. Nam si totus est lutulentus vivus, quomodo dici potest ri esse in eo recte, opinor,

Quintilianus inserit aliquid quod improbes 2 Omno illud lutum demptum fortasso velis, abes velis, non ipso illud auferro et follesis, qui verbi activi infinitivus ineptam 11ic faceret oratibnem. Immo de tollendo, hoc quidem sensu, quicquid illud sit, cogitaxi plane non potest in sumine aquae perennis. Mutatam ejus natuTam optare aritum potes. A codit quod in altero Ιoco, ubi haec sua dicta defendit ovatius a Sexm. Io, o. ita epetat ea At dixi fuere uno lutulentum saepe ferentem Plura quidem tollenda relinquendis. ' Vides hic eum aliqua ad mentem suam melliis declarandam addere. DiXerit autem fortasse aliquis, consulto eum hic duris verbis onerare orationem, ut vel haec se defendere posse ostendat. Parum illud quidem probabile. Sed fac ita es a quomodo his verbis subjicere potest illa , age quaeso, Tu nihil iri magno doctus Teprendis Homero Z Sentix quemvis puto, minimo lae valere ad excusandum judicium, quo majorem

737쪽

partem libri alicuius vituperaris. Contra optimo omnia procedunt in contraria Tatione. Imago desumpta a sumine violento, qui lutum, ligna, lapides, et in his haud pauca quae imi inservire possunt, quin est qui alia rari quoque, secum Tapit. Dictum autem priori loco non sitae stomaclio, ob nimios Lucilii Iaudatores, in hunc fere sensum: in tam Iuritulento flumine mirum sane non est repeliri etiam bona ,, et utilia quaedam . Quod autem posteriori loco addit, ,plura quidem relinquendis , illud, fateor, Hon satis est exprima imagine. Sed apparet, haec nunc demum ad minuendam prioris dicti invidiam addi, ipsisque illis verbis, ut

taedium operosae coaerectionis et explanatiotiis vitetur, insori. Atque si tandem recte subjici potnit illud , tu nihil

in magno. Iam ad Quintilianum nostTum nos Convertentibus obscurum esse vix potest, plane eodem modo, quo

nos et antiqui Horatii interpretes, nostrorum scholiastarum decessores, illum etiam verba haec accepisse. Nam cum dicit ab Horatio dissentio, qui Lucilium fluere lutulentum et esse aliquid quod tollere possis, putat vides, eum particula et duas assertiones tanquam parite iniqua Iurigere et ab utraque dissentire. Iam qui potuit obloqui judicio, quo osse dicerentur nonnulla in Lucili carminibus quae minus Placerent Sed si bono sensu intellexit verbum tollere, paΤCamillam laudem eprehendit, appaΥetque hario fuisse causam, cur vocem aliquid, quae in Horatii verbis latet, diserto

addiderit. Haec scripsi nondum viso Heindorti in Horatii

Satiras commentario, quem avide expectari studiosa uventus et senectus: cuius de hac re disputationem, sive in antiqua sententia eaemanserit, sive in alteram tot ingeniosis viris probatam transierit, non sine delectatione et fructu legam. Ad Io, a Io4. Non temere paldingius eius, quiernendare hunc locum vellet, animum intendit in illud librorum titi et in variationem ei, ol, illa. Mihi quidem tria haec pariter insititia identur, et illud titi natum e dativo cui , Habet amatores, nec imitatores; cui libertasMquanquam circumcisis quae diXisset nocuerit , h. e. Cum s ei nocuerit. Tacitum auten quo minus hic agnoscam, tum illa faciunt, quae Spaldingi quoque fiduciam

infregerunt, tum alia in quibus non infimum locum occupat illud Superes adhuc quibus verbis hominem iuniorem suum fortasse discipulum, futuris temporibus nuntiare non potuit Qu. Quis vero fuerit, in Eo non muli 2

738쪽

j1 ADDENDA.

desudabis, si timidam nostri naturam reputaYeris qui quamvis satis manifestum feceaeat, vivorum neminem sibi attingi: tamen non polriit, qui satiricos non solum sed lyricos etiam lici temporis, non nominatos illos, tanta Iaude mactaret f. q. 6.). Qua cum ne unum quidem dignum nominare possimus quid mirum si illum quoque ignoramus. quem longe alia, quam quae praetenditur, causa hic indi-gitatum esse ipsa elogii forma, quod sensit etiam Spaldin-gius, demonstTat.

Ad Io, I, IIo not. exeg. Equidem de sententiae repetitae crimine, quod suae ipse Tationi Spaldingius objicit.

sollicitus non ima cum non Irae modo, sed omnia ira o quadruplici illo si introducuntur, nonnisi levite vaTiatam

eandem sententiam Xhibeant ita tamen ut quidam ex TR-dus ascensus existat . quem hac sermonis forma manifestio-Tem Teddam. . Seneca levia etiam et vero oratore indigna ,,lenocinia non semper contem fit imo onrupiscebat illa atrique, ut verbo dicam, omnia sua amabat quo factum, ut Te -

, ,rum pondera minutis imis sententiis frangerest. Sed durus est ille Vocis Partini usus, quem p. fingit. Μihi illud explo- Tatun est, excidisse post illam vocabulum sensus boni, a cujus primis litteris facilis aberratio esset ad similia quae sequi intur, in hunc modum , si parum concuPiscenda non con- cupisset ' vel si parum convenientia non concupisset. fCic. Famil. 15. 6. honos non nimis concti secendus. Nostex inisa 1, 5, 18o. Parum conveniens Persona risus.

Ad xx x . S. Verissimum a Spaldingi iudicium.

eodicum scripturam erum et justa sic faciendo, quorum VerboTun sensum Tecte exponit indubitatam esse Quintiliani manum. Sed accuratius ea intuenti hoc etiam mihi manifestum fit, ante hae ipsa verba excidisse quaedam non tam brevi spatii, quam visum est eidem Nimirum excidit anto omnia verbum unde pendebant haec non θ - esses sollieitum hae autem particulae verum et indicio sunt, excidisso alia Taeterea, quae ab eodem verbo periderent. Hoc porro Vexbum non ea monem aliquem Ciceronis indicasse puto, sed suisse ostendendi sensu. Ita eorum quae hic inteTciderunt non quidem ipsam sententiam, nedum ipsa verba, sed schema tamen exilibero conabor ita , Dixit a pro Gabinio et P.,,Vatinio, inimicissimis antea sibi hominibus, et in quos ora- ,,tiones etiam exire rat. Ostendit itaque, pro illis nune di- cendo, non adeo ιulos fuisso illos, quam ideri poterant eae

739쪽

ADDENDA. 713

,, illis quas contra res for serat Verum et iusta sic faciendo, , ,rion se de ingenii fama, sed de fide esse sollieitum. ΡΟ-teΥat enim nunc etiam contra illos dicere, et malam adver- saxiorum causam ingeniose defendere. Ad II, 5, 4o not crit toto -- orgo instrueta Satis

Hirari virum optimum Ilio neque antiquisIimos suos dese- Tentem et Vellem Tatioties 1ujus judicii addidisset. Mihi certe optima videtur Flor scriptura et in levi Turicensis aberratione semina habes interpolationis, quae est in vulgata organa pluralite fere ubique leguntur apud alios et

nostrum f. 16. o. I, 2, o ubi V. not. Unicus autem f. 169. locus conixa non valet quem o nostro illusti xi quidem, non huc respiceTe Censeo.

Ad 4 i. 5, 44 not. ait. p. 563. 364 Nimium mihi de loes Joe, sollicitus videtur fuisse viri optimus Nam

quod ad sensum Vocis μονοειδὴς per oculos triplanatum attinet, observandum, Aenus hoc vitii non . statim dilat te adoratione ejusque actio Dem hic referri, sed 4n universum proponi, ut ipsa etiam illa inaequalitas, varietas, et Recto autem vox, quae a Timitivo εῖδος formata est, χKplica lux notione QPectus δ' quod tamen in hac sensuum serio non facit suo nisi , addita particula 'quasi Quod autem timido prorsus, ob codicum consensum, et ne conjecturae quidem instar proponit Sp. 4, quod dicitur μιουρ ειδες , illud optimum equidem udico et veram sca iptoris nostri manum. Nam poni hic debuit, quod differret ab illa, quae sequitur, μονοτονια ut genus a specie , Retineri porro debet utique illud Ars, quo nescio cur alio Vocabulo mutatum optabat, Sp. . quodqtie nonnisi in i uri alterove quamvis antiquissimo lo-die facillimo lapsu deest Illud denique ne suis-- Pulsilo eo sitii plicis dissuasionis habere non idoneis de causis deintrectare mihi videtur Sp. Narii quod ait, dieturum fuisso

Qu. Nec quisquam Putet . illud non concedo: nusquam enim vox nec vel neque ita adhibetur, ut resolvenda sit in et nex quarum particularum loco in copulandis quidem sententiis usurpatur neve vel neus in transitu autem, qualis lito

est, aliter variaTi nequeunt illae nisi hoc ipso quod hic legitur, 'Ac ne. Ad II, 5, 1 II. crebescet. Opexam perdidit olim elegantistimans ille simu et exuditissim iis Paulus IIanutius, cum ad Cic. Famil. 7. o. e manifestissima verborum ruber, rub

740쪽

14 ADDENDA.

so analogia doceret homines unice veram esse eandem in verbo crebesco a creber formarido rationem. Abripuit enim denuo semperque abripiet viros praestantissimos etiam insanum illud tyma ubique epraesentandi studium Tamen illo exemplo non absterreor, si forte aliquos tamen ad saniora educam. A nominibus in e duae sunt cetera derivandi legitima viae, quarum altera pressius hanc ipsam formam sequitur, ut in illis nigresco, nigredo a niger, ma-Crefc a macer, altera haud minus etymologica ipsi radicis applicat, ut in illo macies cuias Ioc nemini, quod sciam, in i mentem Venit macries nobis obtrudere. Sic itaque in illo etiam ruber vides contrariam illi in voce niger viam servari constante enim rubesco, ab edo, rubor etc. Neque causa hic latet. Iteratio cavebatur litterae caminae. Quod 1 in his vocibus fiebat, omnium minime negligendum erat in illo crebrescere, ubi in alio longe erat haec iteratio nisi forte sunt qui perfecto etiam percrebruit delectantur. Fieri sane potest, ut apud antiquos etiam duplex hic usus obtinuerit et abuti aliquis possit codicum consensa in hoc quamvis unico in his libris loco, ut perversam alionem Quintiliano usitatam fuisse contendat. Sed in minutissimis hisce, in quibus nulla libaeorum auctoTitas. dudum hoc apud viros doctos invaluit, ut quod certa, neque philosophica illa, sed ex ipsa antiquitate deducta a

tio suaderet, in emendaridis veterum monumenti, illo quis dem periculo, constante TestitueTetur.

Ad II, 5, 1 I9. not. eXeg. ndubitatam huic loco medela asserro non spondeam sed hoc ut certum arctaudeo, illud tinei digitis a sequentibus esse distinendum.

iit per se vitium exhibeat. Hoc autem posito manus utique est subjectum. Nam Spaldiugii rationi vel hoc solum

me alienum edderet, quo illa 'ro κοινου etionis Tepetitio, in his femininis, quae omnia manus admonent lecto-xem. durissima est, neque alioqui tolerabilior illa, quam in s. 112. ipse Sp. ejecit. Neque si gestum recte alicunde

repetere, dolicere dicas, protinus etiam actionsur QuaTOvide an servato manus subiecto, ipso tamen hoc vocabulo Post vocem eadρnt deleto, ope particulas ut post prius aut insertae, propior saltem vera quae olim fuit exeat scriptura haec Solet usso et Pigra, et trepida, et secanti similis etiam ιncis digitis: aut ut capite dejiciatur, aut a

tionem norit absolutam inveneram in Spaldingi commenta-

SEARCH

MENU NAVIGATION