De institutione oratoria libri duodecim;

741쪽

ADDENDA. 715

riis cl. p. 25. o. Quare eum in ententia eius paucula essent, quae ut viris doctis satis probari possent vererer,

haesi aliquantum, an ea premerem et quae veriora Vide

xentur substituerem. ox, ut lecturis ipsis eligendi facultatem relinqueΥem, cautius visum est, ad illius mentem omnia Ilio exponere quantumque fieri posset sirmaro, Ilioveae de iis quae secus mil1 viderontur monere. Sunt autem illa nequaquam in re ipsa sita. Nam bini illi Quintiliani et Suetonii loci, si naturalem utriusque sensum intueris, tam belle inter se conspirant, ut temerarium sit solius Macrobii causa exare utrumque. Videamus autem, an

in Macrobio quoque satisfacere nobis possimus. Nam illa toga in tunicam mutatio hi vel ideo displicere debet. quod insolite prorsus dictum foret rascingi tunica pro ire

tunica vel etiam Praecingere, incingere tunicam quod longo aliter est in toga, quae, si vera est Graevii aliorumque 1ententia, ipsa praecincturae inservit, dum pars ejus ita astringitur, ut CeteTa ea contineantur. Quamvis enim in eo minime assentia Graevio, quod verbum Praecingere dosola semper toga intelligendum esse contendit hoc tamen negari non debet, de toga quoque et illud et cingendi. incingendi verbum usurpari posse quod imprimis manifestum illo apud eundena Macrobium 2 9. de Hortensio Ioco, qui dicitur in praecinctu posuisse omnem decoxem, quod statim amplius exponitu in cura eius togam struendi. mo ille ipse cinctus Gabinus, qui fuit in toga, demonstrare videtur, alium etiam fuisse incingendi eam modum; et cum in illo pars toga fucri insta cinguli . in communi autem instar baltei sane non apparet, cur non utrumque et cinctum vocemus et tyra cincturam. Ilud etiam Graevius contra a cxobiani loci emendatores monuit, laciniam quani traXisse dicitu Caesar, in tunica nullam osso potuisse: ecte sane uti nec a nostaeis sive indusiis, sive palliis et lacernis, sive quo curaque vestimento subtus Totundato. Quid igitur ipsum Macrobium haec confudisso dicamus 2 Sed quis credat, post tam pauca saecula, stanteque adhuc Vetere Roma, doctissimos etiam homines omnem togae rationem amisis et Quin potius eam viam ingredimur, quam omnis ubique nobis historia monstrat Varie. ut fieri solet in talibus, narrabatur de Caesaris in vestitur egligentia, dictumque Sullae alii ad tunicam, alii ad togam Tetexebantri quod eo tutius faciebant utrique, cum in utroque vestimento induendo Pariter haud dubie peccaro

solebat ille.

742쪽

7 16

ADDENDA .

Restat ut monearii, virum eruditissimum, qui Suetonium Eanestianum auctiorem procuravit, in notula ad locum supra laudatum festiliantius scripta in errorem inci disse, quem in studiosorum Tatiam vel ideo tangere debeo, quod tanta aerito est viri illius apud omnes ut apud me ipsum auctoritas. Nam cum ait solitos esse plerosquo magis infra latum claviim ' cingi, , quo conspectio esset clavi latitudo , Caesarem contra ita fecisse, ut clavus tu. Dicae prope tegeretur manifestum est accidisse ei, ut o Clavo in traiisversum eunte cogitavet quod secus fuisse.

Profecto non ego doctio doceo, sed longo doctiorem

Ad a1, 3, 175. Commissum hie est a me, ut textui

non recte Tespondeant nota Spaldingit. Nam cum tres essent scripturae, quarum alio habenda esset, vulgata haec dicenda sunt, codicum haec dicendunt est, Spa Iditigii-oue coniectuν hoc, dicendum est, ipse Spaldingius hanc quidem te X tui destinaverat. Mihi tamen tutius videbatuTνelinquere vulgatam et de reliquis in notis monere, quas vulgatae, ut vides, adaptavi. Nescio itaque qui factum sit. ut codicum scripturam teSta immitterem. Nunc, postquam de eo monui, non adeo malum est. Quare de reapsa jam videbimus. Nempe ante nos haec verba , misel- ,,lus et pauperculus mi et haec , OTtis et vehemens et la- tro ita litteris distinguebatitur, ut copulae quoque et e - et eodem quo nomina Charactere X pressae essent. Neque quicquam contra monet Sp. omne itaque unam verborum complexionem tum in illis m. et . tum in his f. et . et . agnoverunt. Quod secus esse ipsa res docet, cum singula verba etiam suam habere pronuntiationem docere velit u immo tria posteriora exba o coeant qui dem bene. Haec consideranti singulare hoc parum proba -bἱtur: quod sic soli voci misellus applicandum et quinquies mente repetendum esset. Hoc itaque sine libris admittere veritus sum. Interim quis contra libros optimos et tantum nori mnes servari velit vulgatum dicenda sunt ZIta exitioribus' cogitandum relinquo, anno in hac scriptura agnoscenda sit axior illa utique in latinis structura. qua aecusativum regit verbale uentrum in dum CL eu-ting. et Gernii ad Cic. ff. a. i. q. I 2 qui tamen

non recte utuntur exemplo Famil. 5, 17. Xre ubi Verum

est gerundium α levandum , cujus diversa est ratio. On- feratur etiam notus Ciceronis locus Sen. iam longam,

743쪽

quam nobis quoqtie ingrediendum sit, ubi nolim temeTe coxis Tigas qua hoc enim an longa senectutis Via ingredien- ,,dum nobis sit ' ignoramus, , ingredi eam ' dici Dotest quieunque in limine est Ad 12, 1, 1. Verissimam liuius loci, quem priores certatim obscuraverant, scripturam e libris restituit pal-

cingius. Cui si secundis curis Telegere verba haec Quintiliani datum fuisset, hoc etiam vidisset, nihil jam iis inesse quod a consueta loquendi foΥma Tecedat, neque ana- coluiliora, sed interruptum tantum aliquatenus esse sermonem. Quippe legitimo plane vinculo cohaerent haec Id non eo tantun -- cum illis . . Longius tendit ho iudicium Dieum. Illa autem, quibus hi sensus distinentur, Quid des nobis loquor P Rerum i a natura cet. Tius dicta continuant, hoc ex sensu ,,Hoc non ideo tantum dico, quod ,,perniciosa alias hominibus sit eloquentia, nosque qui eam -,ta adimus, pessime de rebus humani mereamuT; quodquo,,ipsa natura in dono vocis noverca fuerit longius tendit hoc iudicium meum: nam ne tis quidem oratorem fieri nisi virum bonum contendo. Haec tam manifesta sunt, ut ratio formulae Id non eo tant uni, quod sit ex

se pateat. Videtur autem mihi subaudiendum esse sode- anne in hoc sensu orbum valet; quo si consilium aliquod indicatur sequi sane debet ut: llic, ubi causa et vera mens definitionis datae verbis illis introducit . ultu idoneum

Ad 12, 1, 5. Verba non inutilem sane adiectum equiTunt nomen ei propTium quare optime eatenus deincurrit Vulgata, in hunc sensum nec, quanquam hae ,,utilis est alioquin persona, advocatum in litibus, causidi--cum denique. Sed si non recte jungitur advocatus λtium, ipsique advocato, quem Vetulit codices ignorant, diselidimus 1 indicio codicis Alm ejiciam illud litium quoque:

ut haec scriptura existat nec --, non inutilesin fans. qtiem denique causidicum vulgo dicunt. Ita vox deniques re

spicit generaliora illa duo, iisque vocabulum proprium sollemni usu subnectit; nam denique illud ipsum valet ut

sane ambagibus Te ipsam nominem . Neque commodiorem voci locum invenias quam ante ipsum nomen. Sed

744쪽

ab ADDENDA.

Ad '12, 2, 7. Certissima est haec quam Spaldingius instituit sententiarum distinctio. Illud tamen ob aevo eos qui Ἀρὴ tio hucusque legebant, et ipsos claudere ibi subiectum potuisse, cum futurum iri quod tempus Veibum quoque PercePerit trahi poterat non minus legitimum sit in tali sensu et Quintiliano perquam familiare. Sed ob

perspicuitatem et librorum auctoritatem merito hic prae-1ata est forma conjunctivi. In altero vero rationis mem-hro mihi praecedentia diligenter Tetraotanti omnia, ut unc

eguntux sana videntur. Agitur enim in hoc capite dophilosophorum doctrina potissimum et arte, quam oratoriSpropriam esse contendit Dosser: quod postquam hic quidem in singulis illices quaestionibus demonstravit, digre-uitur in superius illud de probitate caput, obiter quasi

motietis. Virum bonum non nota tantum et in memoTiae

habere haec omnia, sed supersedere etiam posse in actione cogitandi labore; cum Topria sibi sint eadem et insita. Habes hie illud etiam, quod cum negatione coaluit in particulam nec, quae Tecte nunc alteTum orationis membrum

orditur. Non deerunt etiam fortasse qui Gothanam illam seripturam in agendo cogitando abjicere nolent; nam hoc urgeri potissimum debuit, tu i a iactione cogitando Iaboriar illos, qui ori evera sint viri boni. Sed dictionis suao adeo negligentem Quintilianum fingea e mihi non possum. ut eandem gerundii formam diverso sensu copularit quar ii ratio est habenda illius scripturae, aut inter agendum corrigatur, aut saltem VeTba Tansponantur ita: reo in agendo laborabit cogitando.