Theatrum conuersionis gentium totius orbis; siue, chronologia de vocatione omnium populorum, & propagatae per vniuersum orbem fidei, christianaeque religionis descriptio auctore F. Arnoldo Mermannio Alostano. ..

1쪽

AD LECTOREM.Ablice lector,en tibi damus Theatrum omnium

mortalium conuersionis ad fidem Christi, velut aut scenam quandam, in qua aliae, aliaeque personae, suos quaeque actus habent partesque agunt; aut tabulam, unde sicut ex charta Cosimographica prouincias, ciuitates, arces, fluuios, & elusinodi discernere licet)cuiuis probatum comperdumque esse queat, qua aetate

cum primis, quibus Apostolis,apostolicssue viris, quibus Pontificibus Max. , demit quibus Imperatoribus,seu Regibus, seu principibus , prouinciae quaeque ac populi ad Christianam religionem,uerumque Dei cultum, abdicata superstitione, venerint. Illud duntaxat pi monuero,neminem mihi istuc succensere debere, si

alio saliosque populos ab alijs alijs lite Apostolis, alio

atque alio tempore ad sanam mente bonamquc Chi istianae pietatis frugem solicitatos reduetosque reseram,quii varia metamorphosi ac vicissitudine reciproca, hos atque illos, nunc superstitionem religione,nue contra pro temporum morumque malitia, seu mortalium inconstantia) saepehumero, hanc illa commutauit Geliquidissimum sit. Istuc audenter dixerim ne minem a fide cathol. desciscere poste , aut ad haeresim facile deficere, qui huic, non incae nequis iactantiam

nubi impingat in sed Christianae adeoque catholicae

scenae patientem accommodet aurom Vale.

2쪽

ILLUSTRISSIMO

DOMINO PRINC IPI,

D. Fulgentio de Braganca, Sereniff. regis Hispaniarum D. Phili ppi cognomento proprio Catholici, assini proxi

mo,sbiaiorum reique cathol. Maecen ii singulari. S. P.

titulis tua I uniri -- ma Celpitudo celebrata est, ut ea tu ob mentem perpetuὸ Nene rit , cui inter tumultuantium gras auriumque bellor si, undique Vcenti tragicos strepitus atque si agores , hasce

meas elucubratiunculas mincupare merito debuerim. Nam cum fere inter arma

leges silere, im Musarum studiorumque quasi interregnum esse soleat nunquam Musas tuas,Augustinos,Ambro os,Hie

3쪽

ronymos aliosque eius cli sis c quie en huius tui animi constantia θ fieriari permittere , nullam literis vacuum oscio

tempus concedere, non modo nulta diems me linea e nullam penitus diei partem absque literario penso elabi sinere , tua I ustrissima Excessentia alioqt, occupatio a , praedicatur adeo, ut instar iciar Scipionis Africani nunquam sis magiis

negociosius , quam cum videris ociosus, nunquam sis minus solus, quam cum putaris esse olus , aut in morem issius Eari simi viri Marcellini Augustalis praesecti , quem tantopere laudibus esse

runt SS. Hieronym. A U. cuique multas operas literarias elucubrarunt, quod inter bel undu militandumque ad uersus Gotthos in Italiam otirico rege irrumpentes, de origine animae , de proludentia, tamquam aliud agens, philosopharinon desineret. Ita enim non lumstoica, verumetiam Christiana ἀπάθεια est, nobsque oraculis diuinis commenda-

4쪽

l ta, qtu , non ut Bias, ut Socrates, Pericles It Zeno quispia in tauro Phalaridis, aut aliud eiusmodi popularis au . vile mancipiis,si vi CIrinianus, in

extremis vitae humanae crumnis cla-

dibus,animoseo imperan suique solide

compos,summam retinet tranquillitate, insumma rerum omnium tempestate, Iesultus aeterna beatitudinis . Aut enim ita compositus ordinatusque est, tametsi caelum ruat , impavidum ferient ruinae.

Neque procul ab Hiboc fortitudinis su- Agis abesse videri debet tuae amplis

Gissublimitas,quae inter crepitantium, bombardarum horrida Vulcani tonitrua,

densissima Cyclopum flammantiaque

sulminabomnemque hancsraeliorum requentiam,nonsolum fluata non remisisse ; verum etiam enixius intendissifer. tur, O doctoratus titulum, qui paci est Iacer eruente undique bella, quo Eccle- fam catho apudBelgas Bareari, Uno-

5쪽

mun fatigant, quaestui se 'regie prorfecto imitaris illam , qui existimabat, aut omnes reges philosophos , aut omnes philosophos reges esse oportere , pro tua

regia indolique philosephica,qua feliciter

natus es ab atavis editus. Nulla G

nim tempore neque pacis , neque belli, philosophia non est necessaria , sinc q a nec pax diuturna constare , neque bella tosta, aut felicia geri queunt. Scitum na-que est iliad M. Ciceronis , frustra esseam oris, si desit consilium domi. Neque ego aliunde ut Cornelium Balbum

Gaditanum, cuius M. Tulgiuae meminit; Viriatum Lusitanum, qui Consulares Eoman. exercitus sepe cecidit edi, Iudit; Traian Adrianum, Antoninos, Bono-

sum de quo Fla.Z opsc. ut inqua hoste aliosque id genus seu Hispania,seu Lusitania oriundos principes et iros omi

tam o non alia de causa hactenus inde, ab origine prima, regna ista , tanta si uisecundarum reru prosperitate arbitror,

6쪽

prudenti F eta consilio , tanquam nou neruo,sed Reip. robore quodamfirmissimo. Ira oristus Vero Mag. genere Hispa-nus,accitus a Gratiano deinde a Ualentiniano A A. ad imperj consortium: deinde Richaressi, Alponsi, Ferdinandi, caroli, Philippi, caeterique, quoFenumerare longum est, basce, quas dixi, arte60rtute lque belgicas religiqni Catho conia gentes , quantum nomini Christiano vindicando,d uulgandoque operam commodarint, quot triumphos de Gotthis, Vandatis , Saracenis , Mauris, haereti-- cur,perduellibus duxerint , O cecclesia si , pro me historiae memorant, usu que quotidianus , cum Indicayum

ac Turticarum, tum Selicarum rerum

reflati simus est acprobatissimuτ. Go-

circa quum tanquam theatrum quoia

toto muri propagatae religionis Christia-

7쪽

8nae cudere exprirnereque in animum in duxissem , eique operi ad Genatem quae r rem , operae precium facturus mibi

sum visis , si tilem deligerem , qui in

ter bellarum negocia, quae nescio quo orsiro perciti, nobis facessunt haeretici, Musarum ocia putaret non esse ne

gligenda, aut rebus ossiciis sine se e

transigenda. Ita namqueprima nascentis ecclesiae Christianae aetas inter ferrum, necea ignes adoleuit, ita sevientibus magis magisque t rannis altius altius qVe radices egit, e persecutionumgras Jationibus , quasi suis iustis momentis absoluti que numeris creuit in orbem huc

niuersum omnium temporum, omnium

locorum, omnium popusorum , ita quia rim, Ut neque populus Vltas, neque locvs qu quam neque tempus religionis chriEianae expers unqua fuerit. timigitur bene ordinatam Rempub. in prι-

mis ciaman concordia , tum armis atquc

coia filio maxime tudri n. celarium sit,

8쪽

l bὸ a quidem gerere sit Tegim ac

ritum: deinde c um iusiane an iniuctasinti bel, lurimum referat ad peransibo -

num, aut metuendum euentum malum,

idque non nisi ex caussa aestimari pos

lsit. causia Υero aequior meliorque tis no qMcat , quam ea quae in Deum religio nemque refertur. uum, inquam, ita comparatum sit, nonrum hic fuerit pro virili ostendere, quibus gradibus atque momentis Fides Christianaque religis

cuncto terrarum orbe primum. orta, deinde audia oe prorogata sit. Ainc inseremus quot martyrum necibus cosecrata , quot prannorum machinationibus

seuperior euaserit,donec tandem Constantino Magn. Imperato. A. ipsemet regnaem imperia Numini deuota dicataque sunt. Inde vero conclude us,quot deinceps Regum , Imper atorum, principum, ducum, comitum , baronum ,siue edia

ctis, siue conatibu/ religio bucusque sit

9쪽

seruata. Denique hanc addemus cor mdem, ab hac ita fundata radicataque

Ecclesia desiscere , non tam es error, sexcusabilis , quam desperat.e malitiae

Ῥitium : in iliud certe, aut hic ex Nirtute mulciandum , aut in ultimas terras deportandum, vel instar membri male afecit contagiosique ense reciden,

dum . ne pars sincera trabatur. cohortabimur vero Esses em Imperatores,Ῥt muniusuoru memores,quo in loco

sint constituti, sterio cogitent, nihil fide Carbo prius , nihilque charitu ducant,

si vel se e vel patriae sub ti incolumi

tatistis consultum volunt . In ea excolenda ob seruandaque omnes cogitationes , omues verra, omnia nudia ponant . Omnia potius , ipsam adeo coronam gy vitam , non dicam periculo,

merumetiam certissimo exitio expcnant,

nihilique faciant , maps quam re gio'nem semel acceptam pessum ire sinant, quam tot tanti ur laboribus partam,

10쪽

quam tot annorum curriculis asserua tam , quam tot locorum populorum,

tanta con sensione traditam,in confesso est omnibus. Profectosi proficis, aris,Dijs laribus, iijspenatibus, Di s -- mortalibus,olim apud quantumcumque barbaros, pugnare , non minima rei gionis pars erat , O corripiendorum armorum grauissima caussa, neque T libus cathol. neque fecialibus aut indiacendorum, auu ipiendorum besiorum occasis vita iussor contingere potes, atque ea, qua impiorum in Deum Diuosque omnes theomachia opprimitur, sacri orum incestuosa , in sacratam Nummi pudicitiam , vi annis retunditur, perduelgium hominum, qui non nisi rem malam , alio praetexto media tantur , sanguinaria barbaries crudelitas plisquam Neroniana id quod sexcentis exemplis probatum esto usque ab radicibus euellitur, EUnnis illa , malorumque Athe haeresis,