장음표시 사용
11쪽
iii NOVI EDITORIS PRAEΜΟΝΙΤΙΟ.
suisset , implevimus addendo I. Lipsit Phus imgiam Stoicorum, quae quinti voluminis, cui antea praefigi debebat, molem nimis auxisset. Nec censemus nos ulla Excusatione indigere quod tres hos Phrsiologiar Stoicorum libros intos et g ins
ruerimus , quum optimam Certe ad L. A. Senecae Qurestiones Naturales et multa alia ejusdem non secus ne multorum Veterum opera introductionem praebeant, et quum, in sexcentis nostrorum commentariorum locis, lector ad hoc tanti tamquo eruditi viri opus remittatur. Dissili os by Corale
12쪽
14쪽
Roganti anileo, ut diserimen explieet Philosophiae et Sapientiae , ita illud xlatuit, ut sit illa studium virtutis, haee illius esseetus et praemium. Illius
quidem tres partes, moralem, naturalem et rationalem eo litui asseri, ab aliis aliter. Seneeae tripartitam esse placet: quarum quamque rursus dividit, moralem in tres , naturalem in duas, rationalem s. Logi eam in Dialeetieen et Rhetorieen. Quae omnia qliatiquam suadet ut legat amicus. tamen monet, ut ad mores et suos et publicos emendandos omnibus utatur, atque divitiarum luxusque eupidissimos eastigeti Jam etsi aeeuratis et subtilioribus Philosophiae eultoribus noster vix satis- seelise videri debeat, quandoquidem principia divisionis non satis subtiliter Posuerit deduxeriique , tamen conspeetum haudquaquam contemnendum dedit, nee quidquam aliud daturum sese professus est. Atque si qui sint qui multa in hae divisione omisisse eum querantur, ii cogitent, quaeso, ea omnia haudquaquam latuisse nostrum, veteresque philosophos. sed non sub iis eos titulis Posuisse, quibus nostri ea assignare solent. Sie leges cogitandi inloto qui erat de animo iraelaverunt. CL TIedem anni Θs- Gr stolaeh. Philos. I , p. 1 sqq. et amicissilui H
Bu filium in Commenialia Soe. Reg. Gotting. To. XI, p. 254 sqq.
15쪽
REM utilem desideras, et ad Sapientiam properanti utique necessariam, disidi Philos hiam, et ingens corpus eius in membra disponi. Facilius enim per partes in cog
nitionem totius adducimur. Utinam quidem , quema modum universa ' mundi facies in conspectum venit, ita Philosophia tota nobis posset occurrere; simillimum mundo spectaculum i Prosecto enim omnes mortales in admira tionem sui raperet relictis his, quae nunc magna, magnorum ignorantia, credimus. Sed, quia contingere hoc non potest, sie erit a nobis aspicienda , quemadmo-α dum mundi secreta cernuntur. Sapientis quidem animus totam molem ejus ample titur, nec minus illam velociter obit, quam Caelum acies nostra : nobi S autem, quibus perrumpenda caligo est, et quorum visus in proximodo sicit, singula quaeque ostendi facilius possunt, universi nondum capacibus. Faciam ergo quod cxigis, et
Philosophiam in partes, non in frusta, dividam : dividi
enim illam, non concidi, utile est; nam Comprehendere, quemadmodum maxima, ita minima , dissicile est. De-3 scribitur in trihus populus, in centurias excrestus. Quidquid in majus crevit, facilius agnoscitur, si discessit in partes; quas, ut dixi, innumerabiles esse et Aparvulas
. Utinam quidem. Posteriorem voeem adieci ex ed. A et Ins. e. et Gruieri libris. Schιν. a. Unioersa. Non unioersi, dedere n. A. e. Schιν.
3. Profecto enim. . . . rveret. Con
ferri videtur Philosophiae laus a Cie. Tuae. Disp. V. di celebrata : ob oculos ei sotitian suerint illa Pl lotii, in Phaedro To. X p. 3au bip.: κ
παρtιχ to ἰόν. Quae verba Cie. de OIL I, 5, et de Fin. II, is respexit Et expressit. Itahk. . Amicienda. Mirum qu d Ita libri in voeula nota turbent. Nam alii, obsesenda , adscienda; abse denda. Lises.
5. Pamulas. Ed. A. Cum ms. c. e
16쪽
non oportet. Idem enim vitii habet nimia , quod nulla divisio; simile confuso est, quidquid usque in pulverem
Primum itaque, sicut videtur', tibi dicam, inter Sapientiam et Philosophiam quid intersit'. Sapientia perfectum bonum est mentis humanae , PhilosoPhia sapientiae amor est et assectatio. IIaee ostendit, quo illa pcrvenit. Philosophia unde dicta sit, apparet; ipso enim nomine latetur. Quidam Sapientiam ita finierunt, ut dicerent i
eam a divinorum et humanorum scientiam. n Quidam ita : u Sapientia est, nosse divina et humana, et horum causasn Supervacua mihi videtur haec adjectio, quia causin divinorum humanorumque partes sunt. Philosophiam quoque sucrunt qui aliter atque aliter sini runt :alii studium illam virtutis esse dixerunt; alii co rigendou mentis; a quibusdam dicta est appetitio rectoe ra-Gruieri omnibus. Vulgo Parpas exed. R. Sc/ιν. . Sicut Didetur, tibi dicam. Reetius puto iungentur ista, sistit Dide stir tibi, quomodo distincta oratio in ed. R. Vitiose si ut videtur ed. A. et ms. GDin. a. Dur Sapientiam et PMlosophiam quid intersit. tam ob causam haee dulinelio assertur, quod aliter visum erat Platoni e. e. in Euthydemo To. IlI p. έo bip. philosophia est aequisitio sapientiae; quum esse debeat quaestio si uiliumque. De Rep. V,
p. 5et Vol. VII bip. appellat philoso
ilem Aristoteli Meia phys. II, i modo hie libet pro sineeto haberi debeat acientia veritatis ομωή δὲ
3. Philosophia unde .fatetur. St. de Legg. I, 22 : in Ita fit, ut mater omnium bonarum aritum sapientia sit: a euius amore graeco verbo Philosophia nomen inventi ete. . Pythagorae
vero inventum esse hoe nomen eonis
stat ex Pontieo Heraclide apud Ciee. ron. Tusc. V. 3. Πυhk.έ.Dioinorum. llierony mus in Isa;te cap. V : in inter sapientiam et prudentiam hoe dicunt interesse Stoi ei, quod illa sit rerum divinarum et humana rum nolitia, ista autem tantum mor talium. . Nota de Sioleis: nam Platoniel aliter distinguunt, et illam ineontemplatione , hanc in actione po
definitiones eonstat, vel a Plut. de
17쪽
tionis. Illud quasi constitit , aliquid inter Philosophiam et
5 Sapientiam interesse : neque enim fieri potest, ut idem sit quod assectatur, et quod assectat. Quomodo multum inter avaritiam et pecuniam interest, quum illa cupiat, haec concupiscatur; sie luter philosophiam et sapientiam. Haec euim illius cssectus et praemium est; illa venit, ad hanc itur. Suientia est, quam Graeci σορία vocant. Hoc verbo Romani quoque utebantur, Sicut Philosophia nunc si quoque utuntur. Quod et togatae' tibi antiquae proba hunt, et inscriptus Dossenni monumento titulus :Hospes resiste, et gophiam Dossenni
Quidam . ex nostris, quamvis philosophia studium virtutis esset, et haec peteretur, illa peteret, tamen non putaverunt illas distrahi posse : nam nec philosophia sine; virtute est, neg gine philosophia virtus est. Philosophia studium virtutis est, sed per ipsam virtutem; nee virtus autem esse sine studio sui potest, nec virtutis studium
3. Dossenni. Fuit Fabius Dossennus auctor satis eeleber tabularem togatorum, in quibus mores vestitusque romani eranti Laudat eum Plin. N. H. XIV, is bip. nee Fabrie. Bibl. Lat. Vol. III, p. 238, Σέo, nominare eum in Comicis vett. lat. omisit. N.-Eidem Dossenno Horatius exprobrat quod negligenter sabulas seribat, et nihil aliud quam luerum ex illis eaptet: Epist. I. lib. II. v. I 3 et sqq. N Quantus sit Dossennus edaeibus in parasitis: Quam non adstricto percurrat pulpita soceo ; Gestit enim nummum in loeulos demittere, post hoe Secu
rus eadat, an retio stet tabula talo.is . Nee Dirius aulcm. I. e. nee Prat
haee desinitio e Cieerone et bene explieata ab Ernestio in Cla v. Cie. voe. Dioinus. CL Ep. Senee. 98, 28 et 3 . Berum cognoscere causas Virg. Ge.
II, έso iam pro seopo philosophiae
deelaravit. Caeteras definitiori es, quas noster asserti esse stoicas observavit etiam Lipsius in Manud. II, a. n. i. Constitis. N. A. e. Pine. Gruti Vulgo eonstet ab Erasmo. Schω. u. Toram. Fabulae dicuntur, quae scriptae sunt secundum ritus et habitus hominum togatorum, id est, Romano
rum : toga namque Romana est: sicut
graeeas sabulas, ab habitu aeque, palliatas Varro ait nominari, quia pallium Graeeorum erat. Diomed. de Arte Grammat. lib. 3, p. 486: inter
18쪽
hine ipsa. Non enim, quemadmodum in his, qui aliquid ex distanti loco serire conantur, alibi est qui petit, alibi quod petitur; nec, quemadmodum itinera, quae ad urbes
perducunt, extra ipsas sunt. Ad Virtutem venitur per ipsam. Cohaerent ergo inter se Philosophia Virtusque. Philosophim tres Partes esse dixerunt et maximi et , plurimi auctores ': Moralem, Natumdem, et Rationa m.
Prima componit animum ; 8ecunda rerum naturam 8crutatur; tertia proprietate8 verboriam exigit, et 8tructuram, et argumentationes, ne pro Vero salsa subrepant. Caete
rum inventi sunt, et qui in pauciora philosophiam, et qui in plura diducerent. Quidam ex Peripateticis quartam partem adjecerunt, Grilem Τ; quia propriam quam
dam exercitationem desideret, et circa aliam materiam
occupata sit. Quidam adjecerunt his partem, quam Graeci holae vixis vocant, administrandin rei familiaris scientiam. Quidam et de generiBus mitα locum separaverunt . Nihil autem horum non in illa parte β Morali reperietur.
est tra gressus a praecedentibus ad ea, quae nune sequuntur. Quum nia mirum virtus et philosophia inter se aptae et nexae sint, sequitur, et Philosophiae easdem esse partes tres, quaa virtuti tribuimus. Moneo hoe
propter Tiedemarini Sγslem. I. p. 8 qui Senecam negligentiae insimulavit. Ruhk.
a. Tres partes... dixeraulia... auet
res. Aristoteles, Xenocrates s Tie demanti Gelat der spe . H. I l. p. 33I
3. Cirilem. Polli leam. - Εasdem omnino divisiones praebet et persequitur Cicero, Acad. I, e. V, S 9, ete. έ. Quidam... se moeriant. Nihilatitem , etc. Quinam hi fuerint, non liquet. Reete observat Seneca , his partibus tribus eontineri moralem partem. Iahita enim , ei vilis a. poli
tiea, et oeconomica una eum techni-
de generihus intim) eonstituebant Aristotelis philosophiam practieam. CL Buhlii Lehrbuch der Geseh. d. Hi s. II. p. 362 sqq. Ruhh. - Εtnuve ita fit in plerisi ue scholis et Iulibris de hae materia editis; v. e. i illo nuper edito opere: Morale rami - δε la Politique, par M. Io . 5. Non in tua Parte Morali rem ris iar. Vulgo inviti, libris nostris et Graiieri. Cum hoe verbo vulgo iungebatur non particula, quam
19쪽
Epicurei' duas partes philosophiae putaverrent esse, nauseratim atque moralem et rationalem removerunt. Deinde, quum ipsis rebus cogerentur ambigua secernere, salsa sub specie veri latentia coarguere, ipsi quoque locum, quem de Iudicio et Regulo appellant, alio nomine rationalem induxerunt; Sed eum acce88ionem c8se naturaliato partis existimant. Crrenaici ' naturalia cum rationalibus
sustulerunt, ct contenti fuerunt Moralibus : sed hi quo que, quae removent'. aliter inducunt. In quinquo enim partes Moralia dividunt; ut una sit de Fugiendis ot Εxpetendis , altera de Assectibus , tertia de Actionibus, quarta de Causis, quinta de Argumentis. Caugae rerum
ex naturali parto gunt; argumenta ex rationali; actiones, i ex morali. Ariston Chius Knon tantum supervacuas se, dixit, natural cm et rationalem, sed etiam contrarias :n moralem quoque, quam Solam reliquerat, circumcidit. Nam cum locum qui Monitiones continet,
sustulit, et Pindagogi esse dixit, non Philosophi : tauquam
nos, veteres libros seeuti, ante ista in tua parte posuimus. Ses .
mane. Confirmant haec Diog. Iaiert. X, 3t; Sext. Emp. adv. Mathem.VII, 2o3. Epicurus, spinis et trieis dialeetieis, quas Megariei et Sio et eom menti erant, reiectis , pauca innium praecepta de vero et salso quae recte tradantur, canoniam nomine insignire, quam Dialeellera, maluit, et cxposuit de iis in libro uni eo, qui Ca- non s. Regula inseribebatur. Epicurei Canonieam Naturali eoniungere consueti appellant illum librum, iudieandi instrumentum et prineipium s. prima philosophiae elementa. Diog. Laert. X. 3o. Adeas Buhlii Commentat. in Commentatu Soe. Reg. Golt. Vol. XI, p. aget sqq.. mhk.
2. Cyrenotet. . . actiones ex morali. Idem narrat Sextus Empir. adv. Ma
thon. VII, it. Alii aliter de his Aristippi seuius vitam moresque egregie nuper deseripsit elandus diseipulis iudieaverunti CL Tiedemanni Gelat aer meh. Phia. II. p. 5asq. n. 3. Quo removient. Sie recte ed. n. Vulgo qui remocent eum A. c. S. έ. Ariston Chius. De Aristone Chio es. philol. Bibl. II, a sq. Fuit stoἰcus philosophus, Zenonis auditor, Cleanthis amicus, Chrysippi inimieus Caelerum idem et Sextus Emp. p. x o, nar rat, qui ex eodem sonis hausisse videtur, quo noster usus est. Contra eun argumentatur Seneea Ep. XCIV. N. 5. Nam eum Iocum via noritio t
20쪽
quidquam aliud sit Sapiens, quam humani generis pae
Ergo, quum tripartita sit Philosophia, Moralem ejus
partem primum incipiamus disponere. Quam in tria rursus dividi placuit; ut prima esset Ins ectio suum cui que distribuens, et aestimans quanto quidque dignum sit ;maxime utilis: quid enim est tam necessarium, quam Pretia rebus imponere Θ secunda de I etu'; tertia de Action Lbus. Primum enim est, ut, quanti quidque sit, judices : ia secundum, ut impetum ad illa capias ordinatum temperatumque : tertium, ut inter impetum tuum, actionem
que conveniat, ut in omnibus istis tibi ipse consentias. Quidquid ex his tribus destierit, turbat ot caetera. Quid enim prodest, intus aestimata habere omnia, si sis impetu nimiusὸ quid prodest, impetus repressisse, et habere cupiditatos in tua potestate, si in ipsa rerum actione tempora ignores; nec Scias, quando quidque, et ubi,
et quemadmodum agi debeat p Aliud est enim, dignitates
nes eontinet. Praetteam philosophiam moralem , quae quid cuique personae saetendum sit , docet, ideoque spe
Emp. l. l. ntihk. i. Ut prima esset Inspectio. Haee divisio tenuis aut sterilis est, inquit Lim. , prae illa quae in Laerito poni
tur , ex mente et usa plurium stoleo
rum de qua insta J. - Contra autemnuhv. Egregiam hane, inquit, divi
sionem esse omnes eum veteres lumreeentiores agnoverunt. Quare Cato
nem induxit Cie. de Fin. IlI, 22 eximie laudantem Stoae auetores et stoi- eos philos. Aliam divisionem tradit Diog. Laert. VII, 8s , quae quidem dissusior est, sed non plura e mple-etitur. In ordine tamen aliam nostri philosophi dispositionem optaverint , ut qui metaphysi eum , s. malis, the retieum ethites loeum , qui est de ossietorum principiis noti neque, non in ea lee, sed in fronte totius disciplinae reetius eoiloeant. M . a. Secundia, de Impetia, etc. Reeeptam leti. invertetis Schweigh. , dat secunda de Actionibus ἰ tertia . de Petu. Sie, inquit, velt. librἰ, R. A. c. et G t. Vulgo, secunda de INHM.terua de Actionibus , ex Erasini ingenio; scilicet, quia impetus, ut mox ipse auetor significat, praeredere debet actionem. At nihil magnopere obstat, quo minus eredamus in ordinedoeendi praemissum fuisse eaput de Aetioni s alteri de Impetu.