장음표시 사용
21쪽
tum nec acceptare debuisset, imo si fidelem & amabilem
Sociam uxorem superstitem durante matrimonio cognovit non tam acerbus esse debuit set, illi post mortem sua bona invidere ac perpetuo ipsi obligatam manere Optare, cum post mortem nulla voluptas, nullum consortium; eo ipso enim prodit defunctus, cujus farinae fuerit. ' Ergo potius tali mulieri, quae hoc astu mariti dolum praeoccupavit, atque sic dulum dolo compensavit, succurrendum est.
g. XXlV. Sed quid si promissio haec jurata fuerit 3 notum enim est quod juramentum, quod non in praejudicium Salutis
aeternae vergit, servan dum sit c. ult. X. de Iurej. non secus ac istud, quod latroni vitam mihi eripere tentanti praestitum, non habita ratione timoris ac violentiae, de quo
BRVC ΕΚ Dissert. de promissi per vim elicita. Prae-
primis cum hoc juramentum absque enormi nota profanationis nominis divini & periurii propter dubium eventum an nimirum vidua manere possit nec ne non sit annullandum, cum viduitas in se nihil turpe contineat, imo enc. miis multis ab Apostolo extollatur i. Cor. 7. Ast juratam hanc promissionem non obligare rectius existimamus. Primo enim huc pacturn tanquam per se iniquum Juramento non potest convalidari, laeditur enim conscientia utriusque paciscentis, quippe in ordinationem divinam directo invehit, unde vir valde peccat uxori tale juramentum injungen S, UXor vero praestans pari modo peccat & reistit praecepto Pauli I. Trui. s. v. I . Dein hoc juramentum, cui periculum antinae inest, juxta Canonistas nullum est e. 28. X. de Iurejur. ast jurantes viduitatem tali periculo sese eXponunt. GERHAED. in Ao. de Conjug. g. O. facile enim contingere potest, ut flammae libidinis tam ardentes fiant, ut iis resistere nequeant, nisi remedio conjugii temperen-
22쪽
mr & tollantur juxta CHEMNIT. d. I. Ergo licet viduitas in se bona fit, non tamen in potestate uxoris fuit; Cui accedit, tali juramento non servato vel annullato Numen divinum neutiquam profanari. Quodlibet enim juramentum tres continere debet comiteS c. 21. X. de Jurej.: Veritatem, justitiam & judicium, quorum alterutro deficiente juramentum erit nullum. Ast vero quam facile uxores non persuaderi possimi spe forsan lucri, aut intemperato amore convulsae imaginatione aut reverentia intempestiva marito nihil denegandi, aut imminentem mortis horam duriorem reddendi, non perpendentes hoc juramentum contra salutem Reipublicae esse, cujus maXime interest, ut civibuS augeatur, quod imperator in L. 2. C. de iudicit. v, duit. innuit, cum mulieres ad partum edendum natura produxerit d. L. a. nec ulla castitatis praecepta conjugio derogare dici potest, cum potius ipsa servetur in eo castitas C. Nicaena Θuod. n. d. 3I. inde potius hanc obligationem ex inordinata Zelotypia & invidia re illicitaprovenire asseren
His ita percussis ad nostram revertimur legem, ubi quaeritur, an dominuS territorii in viduas ad secunda vota transire volentes poenam talem statuere eaque eas obligare possit; Videtur ex antea dictis, quod non, & quidem ideo, quia i) dwminus territorii & Princeps Legislator
in legibus condendis maximam curam impendere debet, ne i ordinationi divinae contraveniant, eamqUe impediant, quod hic contingere videtur, siquidem tali lege viduis implicite interdicitur nuptias secundas Optare, milito minus eas impune celebrare. et cum nullum adsit deli,ctum, quod viduae denuo nubentes committant; ergo &nulla poena in eas animadverti debet & potest; matrimonium
23쪽
nium enim non tantUm est de genere perniissonam, sed tipraecepti divini, cui magis obediendum est & standum erit, cum Princeps suam autoritatem non in taritia & rigore, sed in mansuetudine & decore exercere debet, digna est vox Imperatoris: Licet legibus soluti simus, tamen legibus vivimus. g. f. I. quibus moiae test. in m. Cui a
cedit, quod istie leges, quae aliquo vitio aut turpitudine imhorant, nullam recipiant Obligationem, jam vero de hao lege, qua implicite conjugium iteratum quodammodo tirohibetur, aliter tuto dici nequit, cum tamen conjugium iberrimum esse debeat, tale autem iteratum matrimonium conditiones derisorias & scandalosas continere videtur, quae facile animos honestiores deterrent, & quidni duo Schre- .ckenbergeri viduas caste hactenus viventes deterreant, quos in sacculo non consito Praefecto Offerre vel transmitatere tenentur, quasi demortui mariti reliquias sacrificent magistratui, quod honestis auribus & teneris conscientiis haud minimum parit scrupulum. De qua sere idololatriae specie conqueritur Propheta EZECH. c. S. v. t . Ubi mulieres sedentes super TanautZ deflebant, prout Uberius
hoc exposuit J O A C H I M. HIL IJ E B R. Antiquit. ει-
cles Ilib. I. tit. de Fletu super Tamim. p. 77. lino P. tui antibus puellis, quae pnepriirsis hisce teneris aetatis nubilis annis difficulter resistere didicerunt, haec poena insolita ulterius indagandi & investigandi suppeditat occasionem portamque aperit lasciviae; Jam vero ex L. I . U. de Cond. iustit. b cap. . X. de civilit. appof. in desor, . constat, tales conditiones pro non adjectis esse considerandas. His quarto addimus ludibrium quasi & contemtum erga matrimonium, quod tamen sanctum servari debet, quod redimere compelluntur viduae septem grossis vel duobus Schreckenburgeris & ministro judicii, perso me, alita macula
24쪽
eula notatae teni Ralidigne te quatuor nummis, constat sese licet olim pro quaestu meretricio habitos fuisse, unde odiosa ista inter rixosas lupas inculpatio orta eine uter ipsennuo'nire. vid. URSINI Disp. de praestu meretricio. S P EI-DELsub lat. H. Imo s) quasi publice prostituuntur i,
les noviter desponsatae viduae, Ut lito tempore, quo diem nuptialem vel ut Germanis audit: Chreni Tas, celebrare volunt, Deumque invocare debent super conjugio novo benedicendo, Operam impendere teneantUr, quomodo Saccum sine sutura conficiant, aut undenam Schreckenbergeros colligant.
Ast hisce non obstantibus hanc legem Principem optimo jure condere Viduasque obligare posse, ex sequentibus insertur argumentis. Quoad i) enim hac lege ordinationi divinae nihil quicquam decedit aut ea minuitur. Multis enim in Germaniae locis adhuc Obtinet, ut uXOrmducturi se magistratibus istissς IVel mant I veniam consumandi matrimonii non tantum certiS verborum forminlis, sed & certa pecuniae summa impetrent, quod Jus vo
25쪽
juxta nonnnllorum enim traditionem Ilinurgum Julii Caesaris tempore contra irruptiones Vandalorum, qui trans Albim fluvium habitarunt, exstructum esse dicitur, quasi dulioburgum, ALBIN. Misu. Chron. p. ε . Hist. Script. Erphemord. de Baladgr. T r. c. a. p. z. quod tamen maxime historicae fidei suspeitiam est, & redolet fabulam,
teste PE NSTEINIO in Theatro Saxonico. a populis Vandalorum Mildinis forsan Muldinis a fluvio Muida) &quidem ut plurimum nominibus popriis antea inhabitatae& occupatae fuerint, etiam Hiddam ad imitationem Vandalorum hanc legem condidisse, non secus ut in Lusatia inferiori, item Bohoemia aliisque in locis, ubi servi & homines proprii habentur, adhuc in usu est, absque consensu Domini ne matrimonium ineant; non igitur conjUgium Prinhibetur, aut restringitur libertas nubendi in genere & in se considerata, sed saltim tempus celebrandi nuptias suspem
ditur, usque dum noviter conjungendae Personae censum
istum una cum symbolo sacco scilicet non suto solverint.
Nec secundum argumentum quicquam facit, proprie enim poena haec dispositio dici nequit, cum nullam pro- Portionem contineat; poenae autem delictis commensurari debent, nulla quoque culpa praecedit, vidua enim sicuti mariti prioris mortem differre non potuit, licet forsan in votis habuerit, ut prior adhuc viveret, ita nec culpam commisisse dicenda, quod ad secunda transierit vota, sed saltim census est quasi λυτρον νεογαμικον quod fisco superiori accedit pro hisce iteratis nuptiis, & ad reditus Camerales spectat, ns ecus ac iste census, quem sub eadem Praefectura nonnulImubditi, qui vocantur Erissense Irifer, ab eo, quod aritiquis temporibus pontes & vias publicas reficere curvVςrint, die Stephani mane, antequam campanis convocaΠ'
26쪽
tur homines ad cultum divinum, censum, qui in duobus nummis vel tribus obulis bivep ipfeninge oder tres Auller&' fenilige consistit & vocatur Erulens aris & quidem sub
poena viginti grossorum eined alten 2chocsH, qui isto tempore praecise non solverit; pari modo census pro subselliis templorum, quae post mortem possestaris heredes iterum redimere certo pretio tenentur; unde perquam durum esset dicere, quod homines arceantur a visitatione cultus diis vini, quia subsellia redimere teneantur. Et quis quaeso in rationes Legislatoris specialissimas satis inquiret, aut illi modum condendi leges praescribere tentet, intentio enim pro Magistratu omni tempore optima praesumenda, ergo& hoc casu, ubi superiori in recognitionem quasi novi matrimonii census hic solvitur, ita erit statuendum.
Quoad tertium, quasi haec lex bonis moribus contrarietur & aliqua laboret turpitudine morali, sciendum
omnibus actabus humanis atque ita lembris' apponi posse certas qualitateS, certaSque conditiones; harum conditionum aliae sunt possibiles, aliae impossibiles, illae vel potestativae vel causales, vel mixtae l. Ist. C. de neces . sem. inst. potestatio, quae in potestate ejus, cui aliquid sub eadem relictum consistit l. 3. Τ. de Cond. inst. eaque vel affirmati. Va, quae specifice non per aequipollens implenda & in f, ciendo consistit L. N L. M. J. de condit. b demonstri negativa, quae in non faciendo consistit l. 72. f. 2.-l. 77. J. de condit. N onsr. Cassialis, quae a mero eventu fortuitoque casi lependet l. D. Τ. d. t. miXta, quae partim a Voluntate ejus, cui adjecta, partim ab eventu fortunae de- Pendet I. unic. C. de caduc. tost. I. r. υ 8. e. de Inst. e sub impossibilis natura, lege, facto vel perplexitate talis dicitur.
27쪽
Inst. di subst. Hisce impossibilibus annumerantur eae, quae
aliqua turpitudine morali laborare dicuntur; dicitur autem res vel factum turpitudine morali laborare, quando in legum naturae & possitivam moralem divinam vel honestatem universalem impingitur. Nostram igitur sanioribus oculis intuentes legem, ex superioribus constat, eam nequaquam in dictam legem moralem divinam impingere, ideo, quia ordinationem divinam neque directo neque per indirectum prohibet aut impedit, hunc enim censum omnes viduae matrimonium iterantra facile solvere possunt, cujus summa in septem grossis quatuor nummis & sacculo duorum nummorum consistit, nec honestati uniuepsali repugnat, in quo enim qUzeso turpitudo ejus concipi potest, amnon domino territorii licitum certo sub censu subditis aliquid imponere' Non secus ac si Princeps leges monetarim vestiarias, προεUοις, lusus, de gladiis serendis praescribit, quales Ordin. Polit. aliaeque Constitutiones & Legestinantur. Nec haec lex derisorita continere conditiones aut ma num praejudicium noViter nubentibus creare pol est viduae enim hac lege non obstante, secunda vota haud spernunt, modo opportuna sese obtulerit occasio, imo minus quam verum est, hunc censum derisoriis conditioni-hus aequiparandum, siquidem omnes in hac ditione viduas obligat, ergo sese invicem derideant necesse est; Nec facile praesumendum Viduam tanto Dudorin conscientia tenui tangi, quae secunda vota, rem diviniardinationi convenientem, legi huic postponat, Vel ad momentum propterea diem nuptialem differat, cum consideret, quod
DEUS T. O. M. illius viduitatis scilicet, in quo miserabilibus pei sonis annumerata erat, juxta l. un. C uua . --
28쪽
perat. int. pup. vel viduas vel alias miserab. pers mutaverit, ut deinde non tantum novum socium acceperit, sed & t,lem, cujus nomine & gloria itemque priore lege simul gam dere potest, iisdem erigitur ac consolatur. Quibus addimus nullum profecto scandalum eXin metuendum, nisi acceptum intelligas, honestis enim auribus omnia honesta,& Schreckenbergeri istis temporibuS certa moneta erat, sicuti die Titisen, Ocrigeii, quemadmodum nostris tempori-ribus, Baueed, Echillincη, gledremauste, quis autem liam vesanus erit, ut intelligat vespertiliones. g. XXIX. Tantum autem abest, ut quoad quartum in contemnam matrimonii cedere dici queat, huic enim dubio istam reponimus legem, qua in nonnullis locis sponsa Domino Jurisdictionis solvit grossum cum osculo & quidem isto die nuptiali, antequam accendantur candelae sub poena duorum florenorum.
Nec est denique, quod tales denuo nubentes viduae prostituantur, siquidem superiori obtemperant, potius itaque laudibus extollendae quam si ex imaginaria & selecta opinione suam proderent contumaciam; duplici enim modo ordinationi divinae obediunt, primo nuptias novaS celebrando, dein legi publicae & Magistratui obtemperando, quare in domino nubunt atque aeque benedictionem a Deo impetrant.
Porro occasione legis nostrae sequens subnascitur quaestio, an etiam sponsa, cujus sponsus ante copulam sacerdO- talem & cohabitationem mortuus est, si deinde alteri nubat, tanquam vidua ad exsolutionem hujus sacci noniti teneatur Fundamentum hujus quaestionis in eo situm es
29쪽
videtur, quod sponsi spontave in quibusdam habeantur pro veris conjugibus L. .st . defund. Ot. L. II. g. M. β. de injur. l. s. g. 3. Τ. ad L. Iul. de adult. L F. C. de bon. quae lib. I. a. f. sidcissa j. de privil. Cred. L. V. f. r. J. de reb.
autor. Dd. pos . vel veni de sponso videri potest l. mptias J. de R. 7. l. 6. Τ. de cond. 2' demonst. GAIL. I. a. obf. D. n. 3. ΜENOCH. l. . 'U. I T. n. q. BERLICH. p. 3. cmes. Pr. V. v. o. quibus adminiculari videntur c. s. X. de frig. υ quia . m. viduas. 27. qu. r. ubi dicitur sponsam tunc demum pro virgine habendam, quando se intactam cum septima manu ejuraverit, alias uxoria & matrimoniali non virginali veste illi uti licere. Ast licet in aliquibus juris effectibus desponsatae habeantur pro conjunctis, id tamen non nisi in lata & benigna interpretatione contingit p. c. Presbteri L 3 . l. oratiost . de sponset. adeo, ut in iis, ubi concubitus pro forma requiritur, non obtineat L. a. b 3. J. ad L. Pomp. de Pa Tisia. α - β. a his, qui mi. infam. I. Is C. de donat. aut. Nupt. TIRAQVELL. in LL. Conn. Concl. 2. n. a. praesertim dure SaXonico, ubi ingressus thori maritalis & concubitus indistincte requiritur. 2.L. I. art. 3I. ξν' art. Q. in Uerb. unti triti in sein ineli, memifie in suis Tette triti, conscensio enim thalami pro forma substantiali habetur. Const. EDEI. Sax. P. 3. Const. O. ibi, hasther Oerter an Saom religehallense B Iager, oder bad Bet. te besthritten feyn niust. Quod & WEHNER. in Obf. Pr. υrforan. Francosuri. P. a. t. 3. 3. 3. ita Observatur. Ehelii deii beygelegeia unt, inausi einanter Nepmohnutig gethon undalis redite Cimbute ivertieii. SCHNEID. ad 3. v. iust. de stelion. n. ros. COTTHMANN. Vol. 2. Const. 78. u. n. g. XXXII. Quid si autem ante benedictionem sacerdotalem sponsa cum sponso carnaliter concubuerit, postea sponsus mor
30쪽
tuus ante copulam, an non talis deflorata relicta pro vidua habenda ad eum effectum, ut postea alteri nubens viduae instar hunc censum solvere teneatur; Sane Sponsalia etiam de futuro per concubitum in veras transire nuptias textus in e. Si quis nuptias d. 30.ν. . X. despons. c. 3. X. despons or. evincunt, ast cum ante benedictionem sacerdotalem non veri nec legitimi dicantur conjuges, ita nec morte dissolutos viduos viduasque esse aut juribus viduitatis gaindere posse dicendum ΜOLL. ad Const. Sax. P. 3. Const. U. n. s. BERLICH. P. . Cones. Pr. V. n. 37. iniquiSsimum siquidem esset, qui contra leges peccant atque ita anticiparunt, nec tempus benedictionis expectarunt, melioris esse . conditionis prae iis, qui conjugium in castitate & timore Dei inchoavere; tali enim modo vidujs honestis haud te. vis inferretur injuria, si illegitimo modo commixtae eis aequiparentur, cum nemo ex delicto lucrum captare debeat L.f. C. de reb. cred. L. T. C. de nat. lib. quare hae per
nire nequeant, inde si ad secunda vota transeant & e ivgestu proclamentur, tunc absque titulo & nomine proci, mantur, praedefuncti sponsi vel deflorantis, nec etiam eas ad solvendum hunc censum admittendas statuimus.
Id quod etiam extendimus ad eas, quae quoad thorum& mensam separatae sunt, personas, cum enim haec separatio verum divortium dici nequeat, ideo, quia vinculum matrimonii non afficit sed saltem cohabitationem, proinde veram viduitatem inducere haud potest l. 32. g. r . st . Od Donat. inter vir. b uxor. l. 1 . J. eod. I. pen. M L. Iul. de adult. hinc eas nec viduis annumerandas Volumus.